i i i i 1 I Warner Kleyn exposeert in „De Doele" te Sommelsdijk i iet lot der f lakkeese Joden 1 Duitser ging er met een stalen motorboot vandoor Eindi Plaatseliik nieuws Tennis Groei van de Neder- iandse bevoilüng tot 1900 C.PJ. gaat op reis 3e jaargang Dinsdag 23 mei 1967 No. 3587 CHR. STREEKBLAD OP GEREFORMEERDE GRONDSLAG VOOR DE ZUID-HOLLANDSE EN ZEEXJWSE EILANDEN Verschijnt tweemaal per week: dinsdag- en vrijdagavond INGEZONDEN TRACTOR MET MEER VAT OP MOERASSIG LAND Op Texel liep hij in de val A\ PBINS HENDBIKSTRAAT 14 - POSTBOX 8 - MIDDELHABNIS Bedactie en advertentiea: Kantoor Langeweg 13, Sommelsdtlk TeL (01870) 26 2S, na 6 uur 'e avonds TeL 20 2B >-' Giro 167830 ABONNEMENTSPRIJS 1 3,— PER KWARTAAL ADVERTENTIEPRIJS 16 cent per mm. Bij contract speciaal tarief. 1940 - 1945 Slot - 5 - Een van de weinigen, die door onder duik kans gezien hebben de oorlog te ijverleven, is mej. Debora Rood. Zij 'Seeft ons veel gegevens verschaft en 'i^eed ons bovendien het verhaal van ihaar wederwaardigheden. Na de dood Ivan haar ouders woonde ze samen met %aar broer Louis en haar zuster Betje bp het Zandpad Middelharnis. De broer was veehandelaar en de zusters dreven een herenmodezaak. Volgens inlichtin gen van het Rode Kruis werden Betje ien Louis op 3 nov. 1942 in Amsterdam gearresteerd, op 10 nov. vanuit Wester- (jork gedeporteerd naar Auschwitz en 4aar zijn ze direct na aankomst op de I3e in de gaskamer omgekomen. De ge gevens van het Bode Kruis inzake de Arrestatie kloppen echter niet, want srolgens hun zuster zijn ze tegelijk met Haar in Middelharnis opgehaald op 3 nov. 1942. Daar mej. D. Rood ziek was fen drie doktersattesten had, werd ze per auto naar het raadhuis gebracht. Per ,ratie mochten haar broer en zuster Jieerijden; de anderen moesten met hun zware koffers en rugzakken erheen lo- len. De „heren", die hen kwamen ophalen, tSpraken goed Nederlands, dus waren Iblijkbaar N.S.B.'ers. Het geld werd af- fgenomen, maar ze kregen drie rijks- Idaalders zakgeld terug. Daar er nog pnige zieken waren, werd goedgevon den, dat de oude heer Gazan, zijn Ivrouw en zijn dochter Roosje, Max iartogs en mej. Rood naar het zieken huis in Dirksland gingen. De anderen [ingen regelrecht naar de Hollandse ^Schouwburg in Amsterdam. Na een kleine drie maanden moesten deze vijf, benevens mevr. Gazan-Meuleman, ook l'tiaar Amsterdam met auto's van de G. iG.D. van Rotterdam, waar men een ftiacht mocht overblijven. Ze werden in |,Amsterdam ondergebracht in het Ne- Iderlands Israëlietisch Ziekenhuis. Daar tsaren heel veel Joden met verklarin- |gen van huisartsen opgenomen; ze yoelden zich daar veiliger. Volgens prof. IPresser (zie Ondergang I pag. 343) wa- Iren er wel 500. Daar hoorde mej. Rood lipp maart 1943, dat de Duitsers de Jl.Joodse Invalide" leeghaalden. Ze preeg toen „de schrik van haar leven". Zij en mevr. Gazan-Meuleman besloten Ete vluchten. Er was blijkbaar geen 3uitse bewaking. Prof. Pressor vertelt, Idat er van de patiënten 400 de benen 'namen, geholpen door familieleden, fvrienden enz., die hen met handkarren ijjakfietsen etc. naar hun woning brach- pen. Inderdaad zijn twee dagen later de tDuitsers verschenen. Beide dames gingen met hun koffers Jde straat op, maar wisten niet waar- Rheen. Gelukldg kwam er iemand die |helpen wou en hen voor de nacht onder [dak bracht. Via de ondergrondse, waar- fmee mej. Rood al contact had, kreeg ze leen tijdelijke schuilplaats in Amster- Idam-West en vandaar is ze op 31 maart |l943 naar Rotterdam gegaan, later naar lllburg. Enige weken heeft ze ook door- Igebracht bij de familie Iz. van den Boo- |gert in Terbregge (voorheen te Som- nelsdijk), voorts in Schiebroek, Blij- |dorp en Rotterdam-Zuid. Daar was ze bij de bevrijding. Op^l7 nei heeft men haar naar het motor- jschip van Toon de Wachter gebracht en ïzo kwam ze dezelfde dag nog in Mid- Wdelharnis terug. Van het verschrikke- lijke drama, dat zich met de Joden had ^.afgespeeld, wist ze toen nog niets. Ook |mevr. Gazan-Meuleman is ondergedo- |ken en heeft de oorlog overleefd. Ze [woont nu in Enschedé. Jacob Cohen uit Oude Tonge, zoon (f van Meyer Cohen, heeft kans gezien jonder te duiken en is na de bevrijding f weer teruggekeerd naar zijn oude i woonplaats. Hij is toen gehuwd met •Nanny Meyer, geen Flakkeese. Zij was op 30 april 1944 vanuit Amsterdam naar Westerbork afgevoerd en vertoefde daar nog op Dolle Dinsdag (5 septem ber 1944). Er zaten daar toen 4000 Jo- 'en, die in de grootste spanning wacht en op de naar men toen dacht j'ichtbijzijnde bevrijding. Maar Westerbork moest juist daar- -m ontruimd worden. Zeshonderd aochten er achterblijven, maar zij :wam respectievelijk in Theresiënstadt Sobibor en Auschvritz terecht. Wonder boven wonder heeft zij alle verschrik kingen overleefd, maar ze woog bij haar terugkomst nog slechts 73 pond! In fe bruari 1946 is ze naar Oude Tonge ge komen en daar op 10 juli 1946 gehuwd inet Jacob Cohen. Deze is enkele jaren geleden bij een ongeluk om het leven gekomen en nu woont zij met haar kin deren in Amsterdam. Haar zwager Louis David Cohen, over wie we reeds schreven dat hij in kamp Vught is om gekomen, heeft men daar in een bunker laten doodhongeren. Dat is haar door een Duitse arts verteld en zij heeft er een schriftelijk bewijs van. Voor degenen, die haar wellicht nog gekend hebben, vermelden we ook nog, ,dat Bella Gazan (dochter van Salomon Gazan in Sommelsdijk), die gehuwd was met Lion Zeehandelaar, tot 25 mei 1943 in Amsterdam heeft gewoond. Ze is toen linea recta via Westerbork naar Sobibor vervoerd en omstreeks 28 mei aldaar omgekomen. Ze was geboren op 29 april 1894. Ze is niet in onze lijst opgenomen, omdat ze niet meer op Plakkee woonde. Een heel bekende Joodse Flakkeeër van vóór de oorlog was Mozes de Haas, veehandelaar in Sonmielsdijk. Bij het uitbreken van de oorlog woonde hij in Rotterdam. Toen op 10 mei 1940 de oorlog met Nederland uitbrak, vertoef de hij in Amstardam en is daar toen uit wanhoop uit een raam van het Amstelhotel gesprongen, hij kwam dus door zelfmoord om het leven. Zoals men weet, heeft menige Amsterdamse Jood hetzelfde gedaan. Het tragische feit was al spoedig op Flakkee bekend; wij her inneren ons tenminste, dat we het ge durende de meidagen al vernamen. Tot zover de gegevens, waarover wij beschikken. Het verzamelen ervan en de controle op de juistheid voorzover mogelijk heeft ons heel wat tijd en moeite gekost en bovendien was het een zeer trieste bezigheid. We meenden dit onderzoek, dat nog nimmer syste matisch heeft plaats gehad, toch eens te moeten instellen. We hebben pas weer bevrijding ge vierd, maar ook de doden herdacht. De tweede wereldoorlog in al zijn verschrikkingen zal degenen, die hem, op welke wijze dan ook, bevirust hebben meegemaakt, nimmer meer uit de ge dachten gaan. Deze oorlog heeft in zijn totaliteit in alle landen en op alle fron ten het leven gekost aan naar ruwe schatting 15 miljoen soldaten (er is ook een schatting van 20 miljoen), 11 mil joen in concentratie- en vernietigings kampen omgekomen en 5 milj. burgers koelbloedig vermoopd door soldaten, de Duitse S.S. en de Japanse Kempeitai en nog vele andere groepen. Wat Neder land betreft, schat men het totale aan tal op 260.000. Daarbij zijn 104.000 slachtoffers van de Jodenvervolging d.i. ongeveer 80% van de hele Nederlandse Joodse bevolking. Als we de Flakkeese cijfers bezien, is dit percentage 90, zodat ons eiland wel een zware tol heeft moeten betalen aan de „furor teutonicus" (de Duitse razernij). De blijdschap van degenen, die deze afschuwelijke tragedie overleefd heb ben, is zwaar verduisterd door het ver driet om het verlies van hun vele dier baren, die het leven lieten. Hoevelén schoten er niet alleen over van de ge hele familie. En hoevelén dragen niet alleen de geestelijke, maar ook de li chamelijke littekens hun leven lang met zich. Hele Joodse gemeenschappen, met name op het platteland, zijn wegge vaagd; de Flakkeese is er één van. Het dacht ons daarom goed dit drama ons nog eens voor de geest te halen, niet slechts in algemene bewoordingen, maar vooral wat de personen betreft. We eindigen met een verzoek aan on ze lezers. Mochten er onder u zijn, die in deze artikelen kennelijke onjuisthe den hebben gevonden dit is zeer goed mogelijk of die nog meer gegevens kunnen verstrekken, dan houden we ons aanbevolen voor correcties en aan vullingen. Gaarne een plaatsje in uw blad in verband met uw artikelen over het wegvoeren der Flakkeese Joden. Vol gens uw derde artikel bestaat onzeker heid over de data van wegvoering uit Sommelsdijk van o.a. de Hammelburgs. Dit was m.i. 14-8-'42. Althans deze da ta staat in uw tweede artikel bij de kin deren van Mesritz e.a. Ik zag Jacob Hammelburg die middag met zijn doch tertje aan de hand naar het station gaan. Deze wegvoering had midden op de dag plaats en bracht veel opschud ding in de dorpen te weeg. Velen gin gen naar het station. Toen het erg druk werd werden wij door de Duitsers ver dreven. Wat echter zeer schrijnend is, die kerels die hier de joden kwamen halen waren merendeels Hollanders. Zij gingen zich eerst bij Meijer maar eens te goen doen. Het gerucht ging toen dat die kerel die het ergst te keer ging in '40 als marinier tegen de Duit sers had gevochten. Zijn er misschien ook lezers die hier iets meer over we ten? Ik bevond mij met enige anderen bij de overweg op de Oudelandsedijk in Middelharnis toen daar de tram pas seerde. Eli Mesritz stond op een voor- balcon en zwaaide naar ons met zijn zakdoek. De tranen stroomden over zijn gezicht. Hij wist wel dat dit het laatste was. Deze goedaardige jongen had reeds veel te verduren gehad, inzonderheid van Oskam. Bij dit transport moeten ook de Hammelburgs geweest zijn en zeer waarschijnlijk wel allen waarvan de data niet zijn ingexoild in uw 3e ar tikel. Het lijkt mij goed dat ook veel jongeren uw artikelenreeks lezen. De ouderen zullen het zeer zeker wel doen en er zullen weer heel wat pijnlijke herinneringen boven komen. Dit mag ook niet vergeten worden. Bij voorbaat dankend voor de plaat sing. Hoogachtend, G. Boogerman Tuinstraat 1, Sommelsdijk Een Belgische landbouwer heeft een buitenvelg met afzonderlijk verstelbare tanden ontwikkeld welke op de wielen van tractoren kan worden gemonteerd. De tractor kan hierdoor op het meest moerassige land vat krijgen, terwijl te vens op de weg kan worden gereden zonder dat het getande buitenwiel be hoeft te worden gedemonteerd. De chauffeur behoeft namelijk alleen de tanden afzonderlijk in horizontale stand te brengen. Elk van de 12 tanden is gelagerd en wordt door een veer op zijn plaats gehouden. Wanneer de trac tor op een boomwortel of taai voorwerp stoot, springen de tanden automatisch in hun verticale stand terug, waardoor breuk wordt voorkomen. (DIA) Op de expositie van schilderyen, gouaches en tekeningen die Warner Kleyn t.m. -a.s. zaterdag 27 mei houdt in „De Doele" te Sommelsdqk hangen naast voorstelliingen uit Spanje en Griekenland waarlijk ook „Flakkeese landschappen" zoals de schilder die ziet wel te verstaan. Waar anderen met verrukking keken nanien wy im pulsief enige reserve in acht. Het is voor ons moeUiJk de .afbeelding op de foto als een geslaagd „Flakkees land schap" te aanvaarden. Echter heeft de schilder bewust geen documentatiestuk willen maken. Hij is bij zijn komst op Flakkee gefrappeerd door het strakke, het bijna abstracte in het Flakkeese land en het is dat wat hem heeft geïnspireerd. In zijn werk lijkt hij die strenge in deling nog strakker te willen weerge ven. Dhr. Kleyn is realist genoeg om te beseffen dat voor anderen zijn doeken soms bijna onherkenbaar zijn; „door de daarin gelegde kenmerken van het strakke en het vlakke land komt toch het landschap van Flakkee tot uiting" vindt hij. Dhr. Kleyn, rechts, geeft bij „het Flakkeese landschap" een nadere uitleg aan burg. Hordijk, „'t Kon van de toren van Goeree genomen zijn" aldus de burgemeester die al enkele malen aan zijn glas ge heven op het welslagen der exposi tie genipt had Het eindproduct in olieverf dat voor de somma van 300,te koop is is als een naakte waarheid, ontdaan van alle veelal valse charme die in het traditionele schilderij te pas en te on pas wordt gedemonstreerd. De expositie is woensdag en zaterdag van 2 tot 5 uur en donderdag en vrij dag van 7 tot 9 uur geopend. De offi ciële opening had vrijdagavond plaats door burg. Hordijk, in aanwezigheid van een groot aantal genodigden. Burgemeester Hordijk bleek de schil derijen best te kunnen waarderen. „Er is uit af te leiden wat de schilder be zield heeft en wat hij tot uitdrukking wilde brengen" zei hij in zijn openings woord. OOLTGENSPLAAT. Een brutaal stukje van durf heeft een Duitse toerist sinds vorige week op zijn naam, en dat nog wel twee maniereri. In de eerste plaats ontvreemdde hij een motorboot en in de tweede plaats ging hij hiermde de Noordzee over en was al een heel eind op weg naar zijn woonplaats in Duits land, toen hij werd gegrepen! Woensdag 17 mei j.l. werd er in de Galatheesehaven te Ooltgensplaat een stalen motorboot vermist, genaamd „Pim", eigendom van Metaalhandel en Sloopwerken Heuvelman Ooltgensplaat N.V. Met dit bootje, een z.g.n. Aals meerder grundel van 6 meter lang en 2 meter breed gaat men regelmatig vissen op het Volkerak en aangrzende rivieren. De motor is een 6 pk. diesel van het merk „Yanmar". Tevens bleek ingebroken te zijn in een tweetal schuur tjes nabij de haven, waarin de boten verhuurder, de heer Jac. van Kouteren zijn materiaal heeft opgeslagen. Uit een der schuurtjes werden 3 jerrycans met brandstof, alsmede een aandrijf- slinger en een helmstok vermist, be horende bij genoemde motorboot. De heer Van Kouteren, wonende te Acht- huizen. Langstraat 42, deed aangifte bij de politie. Terstond werd een onder zoek ingesteld, waarbij tevens de Rijks politie te water uit Dordrecht werd in geschakeld, die 's middags met een po- litievaartuig aan de Galathee arriveer de. Per mobilofoon werd het signale ment van de boot verspreid. Kano gevonden Woensdagavond werd op de slikken, 1 km. beneden de Galathesehaven door enkele jongens een lekgemaakte kano gevonden, die aldaar was aangespoeld. Deze kano werd door de politie opge haald en bleek bij onderzoek vermoe delijk toe te behoren aan een onbeken de Duitser, die gedurende de Pinkster dagen in de Galathesehaven ligplaats had genomen. De kano droeg de naam van „Amber" en kwam uit Mühlheim. Het vermoeden rees, dat deze kanovaar der er met de „Pim" vandoor was ge gaan en zijn eigendom had laten zin ken daar er in de boeg een gat was gesneden. Per radio-telex en per tele foon werden nogmaals alle politie-in- stanties gewaarschuwd. Ook werd er een foto van de „Pim" verspreid. Bericht uit Oudeschild Zaterdagmiddag werd door de politie bericht ontvangen, dat in de haven van Oudeschild op Texel te motorboot was aangetroffen. De havenmeester van ge noemde plaats vond het vreemd dat een Duitser met een Hollands-scheep je op tournee was. Hij waarschuwde de politie die aan de hand van de te lexberichten spoedig de schipper had ingerekend. Het bleek de 30-jarige W. S. uit Essen te zijn, van beroep tegel vloerenlegger, welke diezelfde dag nog naar Ootlensplaat werd overgebracht en volledig bekende omtrent de inbraak in het schuurtje en de diefstal van de boot. JViet bang Uit alles bleek, dat de aangehoudene niet bang was uitgevallen. Hij maakte met zijn kano een vakantietrip door Nederland en kwam in de Galathese haven terecht. Hier schrijnt hij de situ- aite goed te hebben opgenomen om zijn plan ten uitvoer te brengen. Zijn eigen bagage heeft hij uit de kano overgela den in de motorboot en vervolgens de kano op sleeptouw genomen. In de buurt van Zijpe heeft hij de kano lek gemaakt en onderwater geduwd. Dit heeft niet veel geholpen. Bij vloed dreef de kano terug en kwam weer bij de Galathesehaven terecht. Uit het verhoor bleek, dat de heer S. via het Zijpe over de Oosterschelde de Noordzee is opgevaren en zo vervol gens buitengaats naar Texel is gegaan. Onderweg heeft hij Scheveningen nog aangedaan, waar hij wegens de sterke wind twee dagen heeft gelegen. Vrij dagmorgen werd de reis voortgezet en 's avonds nam hij ligplaats in de ha ven van Oudeschild. Vandaar zou hij zaterdag via de Waddenzee naar Em- den in Duitsland varen. Een half uur voor zijn vertrek uit Oudeschild, waar hij wat etenswaren had gekocht, werd hij door de politie aangehouden. Het avontuur was hiermede afgedaan. Maan dag is de heer S. voor de officier van Justitie te Rotterdam geleid. De motor boot, met een waarde van ongeveer f 4500,zal vandaag door de eigenaar te Oudeschild worden opgehaald. OUDE TONGE KoUekte in de Ned. Herv. Kerk: ex tra voor de kerk 251,76; en 306,11; toren 592,82; extra collecte P.I.T. 245,78; coU. voor het Prinses Beatrix- fonds 186,26. Doopaangifte. Aangifte voor de H. Doop in de Ned. Herv. Kerk die D.V. 4 juni a.s. zal worden bediend kan ge daan worden t.m. 27 mei a.s. bij de scri ba of bij de wijkouderling. RIJMEN VAN TIJMEN Zestig jaren kapper, Nou dat is me wat. Vraag niet hoeveel klanten. Men dan heeft gehad! Hoeveel hete hoofden. Er dan zijn geknipt. Ja dat is een aantal. Dat je wel ontglipt. Maar in Oude Tonge, Legt men 't bijltje neer. O, pardon de knipschaar 't Wordt de laatste keer! Ja, die derde juni. Is me nog al wat. Kapper v. d. Voorde, Is het heus niet zat. Maar een rustend kapper. Wil hij gaarne zijn. Van dit werk te scheiden, Doet vast ietwat pijn. Ja, de buitenklanten. Houdt de kapper aan. En hij zal de zieken. Ook niet overslaan. Bovendien berichtjes. Voor ons eigen blad. Zo is dus de kapper. Nog wel vaak op pad. TIJMEN DIRKSLAND P.V. Gevl. Vrienden Neufvilles 181 Duiven, 135 km Ie duif 9.33 uur laat ste duif 9.45 uur. A. Mans 1-10-20-27-42; Joh. Doorn 2-4- 11-16-23-26-30-34; Joh. Wolfert 3-33; Comb. Kasteleijn-Kamp 6; D. Hameete 7-31; Comb. v. d. Groef-Knops 8-17-21- 22; L. Arensman J2-14-18-24-25-32-43- 44-45; Gebr. de Jong 13-35-36; J. Rood- zant 15-39; B. Leijdens 28-41; W. Nieuwland 37-40; K. Wolfert 38; Donderdag inmanden voor Pt. St. Maxence. HERKINGEN Kerkdienst. Vrijdag 26 mei des avonds om kwart over zeven hoopt in lokaal Peuterdij k 8 alhier voor de Oud Gereformeerden voor te gaan Ds. J. van Prooijen uit Grafhorst. STAD AAN 'T HARINGVLIET E.H.B.O. - Vereniging. Woensdag 10 mei 1967 is er 'examen afgenomen. Er waren 10 kandidaten waarvan er 9 zijn geslaagd. Het examen werd afgenomen door de doktoren v. Peppel en Bouman. Deze cursus is hiermede afgesloten, de gehele opleiding is in één winter seizoen voltooid onder leiding van dr. Bouman en dhr. v. Heerden, die de verband-oefeningen heeft geleid. De geslaagden zijn: Mejuffr. v. d. Welle; dhr. P. Vervloet; dhr. G. Koppe naal; mejuffr. A. Arensman; mejuffr. M. Braber; mevr. v. Brussel; mevr. v. Neuren; mejuffr. Adrie Malipaard; me juffr. H. de Gans. OUDE TONGE Op zaterdag 27 mei a.s. zal er zit ting gehouden worden tot betalen zit plaatsen in de Ned. Herv. Kerk van 3 t.m. 5 uur in het verenigingsgebouw aan de Kolfweg. Bedankt. Ds. Broere van Dinteloord, die een beroep naar de Ned. Herv. Kerk te Oude Tonge heeft ontvangen heeft voor dit beroep bedankt. Op reis. Op 6 juni a.s. hoopt de vrouwenver. „Weest een Zegen" haar jaarlijkse reisje te gaan maken naar St. Nikolaas-Brugge-Oostende. Op 13 juni a.s. hoopt de Vrijwillige Brandweer haar jaarlijkse reis te ma ken. OOLTGENSPLAAT Burgemeester zal zwembad openen. In aansluiting op reeds eerder opge nomen berichten betreffende het zwem bad „De Singel" te Ooltgensplaat, ver namen wij dat de officiële opening op zaterdag 3 juni a.s. des nam. 2 uur door burgemeester W. M. van der Harst zal worden verricht. Kerkdienst. Donderdag 25 mei a.s. des nam. 7.30 uur zal voor de Geref. Gemeente voorgaan ds. P. Blok te Dirksland. Bediening H. Doop. Examens. Aan de Landbouwhoge school te Wageningen slaagde voor het ingenieursexamen landbouwwerktuig- kunde, de heer C. Mosselman te Acht- hmzen. Ds. H. Reenders, geboren te Ooltgens plaat, gereformeerd missionair predi kant,, woonachtig te Baarn, slaagde aan de Joh. Calvijnacademie te Kampen voor het doktoraal examen theologie. Het Westrak II speelt goed in Vlaardiingen. De Westrak-heren hebben geen ver geefse reis gemaakt naar Vlaardingen. Ze versloegen nl op fraaie wijze V.L.T. C. 5 met 4-1. De mooiste overwinning behaalde J. Kosten, die H.E. II won van de sterke heer Hondstede met 9-7, 6-4, Ook van Helden bracht het er goed af in zijn enkel, hij triomfeerde met de cijfers 6-1, 5-7, 6-2. Drie sets hadden ook B. van Es en J. Kosten nodig in hun H.D. 6-4, 4-6, 6-4. V. Helden en Reyntjes wonnen vlot hun dubbel met 6-2, 6-3. De laatste partij ging echter verloren: Reyntjes en van Es kwamen niet verder dan 4-6, 3-6. EEN WAAR CHRISTEN „Een mens moet sterven, zal hij le ven; hij moet ledig zijn, zal hij ook vol worden; hij moet verloren zijn, zal hij gevonden worden; hij moet niets heb ben, die alle dingen wil deelachtig we zen;- hij moet blind zijn, die verlichting wil hebben; hij moet gevonnisd wezen, zal hij pardon verkrijgen, en zo moet hij ook een dwaas zijn, die een Christen wil wezen. „Indien iemand onder u wijs schijnt te zijn, dat hij dwaas worde, op dat hij wijs mag wezen." 1 Cor. 4 10. Hij is een waar Christen, die der we reld dwaas is, maar wijs tot zaligheid." MATTHEUS MEADE. Het Centraal Bureau voor de Statis tiek heeft begin 1965 de resultaten ge publiceerd van een vooruitberekening van de verdere groei van onze bevol king. Sindsdien hebben sterfte en huwe lijkssluiting zich vrijwel in de veron derstelde richting ontwrikkeld. Daarte genover is de geboorte in 1965 gaan dalen en deze daling heeft zich ook in 1966 voortgezet. Daarom heeft het C.B.S. thans op nieuw enkele berekeningen gemaakt, waarbij de vorige uitkomsten zijn aan gepast aan de recente teruggang van de vruchtbaarheid van de Nederlandse gezinnen. Ook ditmaal is het wisselval lig en niet vooruit te bepalen effect van de buitenlandse migratie buiten beschouwing gebleven. Er is verondersteld dat de geboorte daling voorlopig zal voortgaan in een zelfde tempo als van 1964 op 1965. Daarmee is de meest snelle tot dusverre waargenomen teruggang van de ge boorte ingecalculeerd. Tegelijkertijd zal de nog voortgaande verjonging van de leeftijd bij huwe lijkssluiting en de verdere doorstro ming van dè na-oorlogse geboortegolf nog tot een aanmerkelijke groei van het aantal jonge gezinnen leiden. Dit bete kent dat, ondanks de veronderstelde dalende vruchtbaarheid per gezin, zeker met een voortgaande groei van de to tale bevolking moet worden gerekend. Het thans verkregen bevolkingsaan tal voor 1 januari 1980 bedraagt 14,4 miljoen of 15''/o meer dan 1 januari 1967 Het begin 1965 gepubliceerde cijfer voor 1980 bedroeg 15,3 miljoen of 22»/o meer dan thans. Lettend op de aangehouden belang rijke geboortedaling moet het nieuwe eindcijfer vooralsnog als een minimum worden beschouwd. Het verschil van bijna 900.000 met de begin 1965 gemaakte berekening wordt vrijwel geheel veroorzaakt door het thans veronderstelde geringere aantal geborenen. Bij realisatie van deze raming zal het totaal aantal kinderen beneden 15 jaar per 1 januari 1980 4 miljoen bedragen, d.w.z. 300.000 of 3"/o meer dan op 1 januari 1965. Voor het eerder bereken de aantal personen van 15 jaar en ouder in 1980 heeft de nieuwe raming nog geen gevolgen en in dit opzicht blijft dus voor de periode 1 januari 1965 1 januari 1980 een toeneming van 8,5 tot 10,4 miljoen, ofwel van 22% te ver wachten. Dit betekent, dat de nieuwe raming ten aanzien van de uit de be volkingsgroei voortvloeiende voorzie ningen op het gebied van hoger onder wijs, woningbouw, bejaardenzorg enz. geen wijzigingen brengt. Nog zij opgemerkt, dat ondanks het thans verkregen lagere eindcijfer ook bij deze ontwikkeling de groei van on ze Nederlandse bevolking tot 1980 nog ca. 50°/o groter zal zijn dan in dezelfde periode, volgens de meest recente be rekeningen, voor de ons omringende West- en Noord-Europese landen kan worden verwacht. Zaterdag 10 juni organiseert C.P.J. voor haar leden een busreis naar Bel gië. Vertrek: 7.30 uur vanaf garage Buijs- se in Melissant, waarna gestopt wordt bij het ziekenhuis in Dirksland, bij het R.T.M, station Middelharnis en bij de provinciale weg naar Zeeland. Via Duiveland, Oosterscheldebrug, Zuidbeveland, grensovergang Putte gaat het naar Antwerpen, waar de stad wordt bezichtigt. 's Middags wordt een bezoek gebracht aan het bekende vermaakcentrum Bob- bejaanland, waar de Belgische t.v. ster Bobbejaan Schoepen gastheer is. Hier treden iedere middag in een grote zaal Vlaamse radio en t.v. sterren op. 's Avonds volgt in Brabant nog een afscheidsdiner. Men hoopt rond 10 uur weer thuis te zijn. Deelnemers worden verzocht luch- pakket mede te brengen. De kosten bedragen f 20,inclusief afscheidsdiner en entree in Bobbejaan- land. Opgaven tot 23 mei, zo mogelijk met betaling der kosten bij Wim Struyk, tel. 01879-364 of Dirk Schilperood, tel. 01873-477.

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1967 | | pagina 1