'Groenten kun je gewoon eten'
'Na twee seconden
het al op'
gaf ik
Anthoniusschool
kan 33 mille van
gemeente vorderen
Pijlstaartrog in eerste visseizoen
Gelukwens
is verlaat
Zomermarkt
in Poortvliet
Ouderenpartij
wil zetel in
raad Tholen
Opruimen asbest brand St.Maartensdijk kost twee dagen
Monument
watersnood in
St.Philipsland
^<2fcn ft
Donderdag 18 augustus 1994
50e jaargang no. 40
De buren van het uienverwerkingsbedrijf Dacomex ig
Sint-Maartensdijk, waar dinsdagnacht een koelhui?
afbrandde, kregen donderdag een vreemd schouwspel te
zien. Mannen in witte pakken en met stofmaskers lagen
of zaten op de grond. Hat bedrijf CSU uit Utrecht was
bezig met het opruimen van de asbestresten die bij de
brand vrij waren gekomen.
Te laat
St.Annalandse wint vijf mille in tv-spelletje
Een geintje, dacht ze toen ze zich anderhalf jaar geleden
aanmeldde. Maar vrijdag won Jolanda Bazen uit Sint
Annaland voor 5080 gulden aan prijzen in het televisie
spelletje 'Rad van fortuin'. Op 20 en 21 september zendt
RTL4 de opnamen uit.
Nat houden
Regels
Geen gevaar
Provincie en gemeente in ongelijk gesteld
De rijksbijdrage voor uitbreiding van de Sint Anthonius
school moet in zijn geheel aan het bestuur van de Vosse-
meerse basisschool worden uitbetaald. Dat heeft de Raad
van State bepaald. De gemeente Tholen besteedde vijf
jaar geleden 33.000 van de ruim 230.000 gulden elders
en werd daarin gesteund door gedeputeerde staten van
Zeeland. Het schoolbestuur ging in beroep, en met suc
ces.
Eigen middelen
Eendrachtbode, de Thoolse Courant
Postbus 5
4697 ZG SintAnnaland
Telefoon 01665-2752 b.g.g. 3474
Telefax 01665-3318
Het enige nieuwsblad voor de streek Tholen
en Sint Philipsland waarin opgenomen de
Thoolse Courant en het Advertentieblad.
Verschijnt donderdag.
Postrekening 12 44 07
Bankrekening 30 30 05 556
Abonnement 24,25 per halfjaar.
Per jaar 44,35, per post 56,75 per jaar.
Losse nummers 1,70.
Opgave advertenties voor dinsdag 16.00 uur.
Advertentieprijs 0,43 plus btw per mm.
Spierinkjes t/m 20 woorden 9,- contant.
Exclusief btw op rekening 10,-.
Aangesloten bij de Zeeland Combinatie.
Hoofdredacteur W. Heijboer.
Als het lukt om een plaatselijke
afdeling van de grond te krijgen,
doet het Algemeen Ouderenverbond
(AOV) in november mee aan de
gemeenteraadsverkiezingen. Dat
zegt mevrouw M.H. Schot-de Hoog
uit Tholen, die op verzoek van het
AOV-Zeeland aan een afdeling voor
Tholen en Sint-Philipsland werkt.
Ze heeft inmiddels zeven van de tien
benodigde leden gevonden. "Er zal
dan ook zeker een oprichtingsverga
dering komen." Naar verwachting
kan deze volgende week plaatsvin
den.
Mevrouw Schot vindt dat een afde
ling Tholen de vinger aan de pols
kan houden als het gaat om het in
stand houden van plaatselijke voor
zieningen voor ouderen. "En lande
lijk is het hartstikke nodig dat er iets
gebeurt. Als je ziet dat het nieuwe
kabinet de aow toch weer wil
bevriezen. Ze zien kennelijk nog
steeds niet in dat de aow een pen
sioen is en géén uitkering. En het
voorstel om ouderen aow-premie te
laten betalen over hun aanvullend
pensioen is natuurlijk helemaal van
de gekke." Ze hoopt dat de ouderen
op Tholen en Sint-Philipsland het
belang inzien van een vertegen
woordiger in de gemeenteraad.
"Geïnteresseerden in het AOV kun
nen met mij contact opnemen."
De 54-jarige Thoolse is bereid om,
als er geen andere geschikte kandi
daten zouden zijn, een eventuele
raadszetel voor het AOV te gaan
bezetten. "Ik sta weliswaar niet te
springen, maar ik ben tenslotte nog
een van de jeugdige ouderen."
Bij de verkiezingen voor de Tweede
Kamer, in mei, behaalde het AOV
op Tholen 232 stemmen en op Sint-
Philipsland 23. De andere ouderen
partij, de Unie 55+, kreeg respectie
velijk 37 en 2 stemmen.
Zaterdag van twee tot negen uur
organiseert de middenstandsvereni
ging van Poortvliet weer de zomer
markt. Op de Markt, in de Lange-
straat en de Molenstraat zullen een
veertigtal kramen opgesteld staan.
Middenstanders bieden er hun koop
waar aan. Verenigingen proberen de
kas te spekken door middel van
attracties als rad van avontuur en
schiettent. De jeugd kan zich verma
ken op het springkussen of in de
klimwand, terwijl voor 't Ouwe
Raed'uus ruimte is voor een kinder
braderie. 's Avonds zal een muziek
korps voor de muzikale klanken zor
gen.
Maanmannetjes' E. Stolk uit Hellevoetsluis (links) en R. van Unen uit Rotterdam maken de tuin van de familie Quaak asbestvrij.
De brand die in de nacht van dins
dag op woensdag het gebouw van de
coöperatieve koelhuisvereniging in
as legde, had nog een staartje. De
dakplaten van het pand waren van
asbestcement gemaakt. Door de hit
te knapten ze en de forse wind ver
spreidde de deeltjes over de tuinen
en huizen vóór het koelhuis aan de
Provincialeweg. De verzekering van
Dacomex gaf het bedrijf CSU
opdracht de rommel op te ruimen.
Mevr. A. Quaak werd wakker van
het knappen van de asbestplaten. "Ik
hoorde harde klappen", vertelt ze.
"In februari ben ik naar Aalsmeer
geweest om een voorronde te spe
len, maar daarna hoorde ik niets
meer", vertelt de Sint-Annalandse.
De kandidaten moesten vijftien
raadsels oplossen en daama werd
gekeken hoe hun gedrag voor de
camera was. Van de 100 zouden er
15 tot 20 overblijven. Uiteindelijk
ontving Jolanda bericht dat ze gese
lecteerd was. Eigenlijk zouden de
opnamen op 5 juli plaatsvinden,
maar dat werd uitgesteld door het
vertrek van Leontien, de assistente
van presentator Hans van der Togt.
"Om een opvolger te vinden, komen
er dertien uitzendingen met 'proef-
Leontiens"1, zegt Jolanda.
Omdat nogal wat mensen meewil-
den om haar te ondersteunen,
besloot de Sint-Annalandse een bus
te huren. Familieleden, vrienden en
mensen van gymvereniging WIK -
waar Jolanda leidster is - reden mee
naar Aalsmeer. "Ze hebben een
geweldig leuke dag gehad en mij
bovendien goed gesteund." In de
studio zag Jolanda ondermeer René
Fröger en de volledige 'crew' van
Vrouwenvleugel. Ze had vijf stel
kleren meegenomen, waaruit een
adviseuse een keuze maakte. "Het
moest natuurlijk bij het jasje van
Hans van der Togt passen."
Tijdens de opnamen ging het er ont
spannen aan toe, met een geintje tus
sendoor. Er werden vijf afleveringen
op één dag opgenomen: twee voor
en drie na de middag. Jolanda was
pas in de voorlaatste aan de beurt.
"De hele dag was ik zenuwachtig,
maar toen ik er eenmaal stond was
het over", vertelt ze. "Ik was echt
geconcentreerd aan het puzzelen en
vergat alles om me heen." Jolanda -
die in het midden stond - won alle
drie de ronden. "Mede doordat de
twee andere kandidaten last bleven
houden van zenuwen." In de finale
moest ze een woord van twaalf let
ters raden uit de categorie biologie.
"Ik had maar drie letters: twee keer
de n en een e. Dus na twee seconden
gaf ik het al op. Het woord was
citroenplant."
De keuken ging aan Jolandas neus
voorbij, maar ze mocht de volgende
dag terugkomen. Die volgende dag
was een half uur later, de vijfde
opname van de dag. De Sint-Anna
landse was als derde aan de beurt.
"Ik wist de woorden wel, maar dege
ne die vóór me was, raadde ze ook
steeds. Ook draaide ik nog een keer
bankroet, en uiteindelijk had ik hele
maal niets." Gezien haar succes van
de eerdere ronde vond Jolanda dat
niet echt erg.
Ze vond het een belevenis op zich
om mee te doen. De terugreis in de
bus was gezellig, maar duurde 31/2
uur doordat ze in een file terecht
kwamen. De gewonnen prijzen
krijgt Jolanda binnen drie maanden
in huis.
"Toen ik buiten keek, was alles
oranje, één vuurzee. Toen heb ik
snel mijn ouders wakker gemaakt."
Mevr. Quaak beheerde het huis van
de buren, de familie Dietvorst, die
op vakantie waren. "Ik heb zelf geen
telefoon, dus ben ik naar de buren
gerend om daar te bellen. Ik moest
door een enorme vonkenregen.
Maar als je nou zegt: Was je niet
bang? Nee, dat heb je niet in de
gaten. Als nou het huis al in brand
staat, dan is het wat anders, maar nu
konden we nog gewoon door de
voordeur weg."
De familie Quaak heeft aan het
avontuur roet- en rookschade over
gehouden en ook de verflaag aan de
achterkant van het huis is door de
hitte aangetast. "We zullen veel
moeten gaan schoonmaken, maar
daar hebben we gelukkig nooit
tegenop gezien. Het huis moet ook
schoon worden gespoten van al het
roet. Dat is via de verzekering gere
geld." Richting de brandweer heeft
de Sint-Maartensdijkse wel een kri
tische opmerking: "Ze hebben uit
stekend werk gedaan en het huis is
gered, maar ze waren wel veel te
laat. Er was net voor half drie al
gebeld en pas om drie uur stonden
de eerste stralen op het huis. Maar
gelukkig zijn we er doorheen geko
men. Laten we het maar van de zon
nige kant bekijken. De Bijenkorf
(het huis van de familie Quaak -
red.) is behouden."
Centraal brandweercommandant
L.T. Steenpoorte uit Sint-Maartens
dijk vindt niet dat de Smurdiekse
brandweer te laat was. "Om half drie
kregen wij de melding binnen.
Natuurlijk kost het wat tijd om ter
plaatse te komen, maar dat er zelfs al
om kwart over twee gebeld zou zijn,
is niet waar."
Een andere buurtbewoner is L.B.
Janssen. Hij werd om half drie wak
ker gemaakt door zijn vrouw, die het
lawaai van de knappende dakbedek
king van de loods had gehoord.
"Eerst keken we aan de voorkant
naar buiten. Daar zagen we allemaal
rook en toen keken we natuurlijk
naar achteren. Ik belde meteen 06-
11maar daar kreeg ik te horen dat
dit al gebeurd was", vertelt Janssen.
"Mijn zoon is toen op het dak
geklommen en heeft de tegenwoor
digheid van geest gehad om
ondanks de vonkenregen het dak
van de schuur nat te houden. Toen
de brandweer arriveerde en de kra
nen opendraaide, verdween bij ons
het water uit de tuinslang."
Dat overkwam ook M.E.W.G. van
Meel die aan de Wouthoekweg
woont. "Ik werd om kwart over twee
wakker en heb gelijk met de tuin
slang mijn schuur nat gehouden.
Maar toen de brandweer ging spui
ten, was het natuurlijk afgelopen."
Donderdagmorgen waren twaalf
medewerkers van CSU, gespeciali
seerd in het opruimen van asbest,
aan het werk in de omgeving van het
koelhuis. Voorovergebogen, zittend
en soms zelfs liggend, waren ze op
zoek naar stukjes asbest. Ook de
tuin van mevr. Quaak werd grondig
nagekeken. Een tijdrovend karwei.
Toch zijn er enkele zakken vol weg
gedragen.
Volgens A. Verheijen van CSU was
de asbest op het koelhuisdak van de
minst gevaarlijke soort. "De platen
zijn ook van asbestcement. De
grondstof asbest wordt gedolven in
onder andere Rusland, Malta en Ita
lië. In dit soort dakbedekking zit
maar zo'n 5 tot 15 procent asbest.
Als het Eterniet-platen zijn, komt de
grondstof bijna zeker uit Canada."
Verheijen is 'deskundig toezicht
houder asbestsloop', een door de
overheid bedachte functie die een
speciale opleiding vergt. "Ik ben
eigenlijk een verlengstuk van de
arbeidsinspectie. Omdat die niet alle
asbestklussen in Nederland zelf kan
controleren, doen deskundigen bin
nen het bedrijf dat. Ik houd onder
meer toezich op het verloop van de
opruiming en de naleving van de
regels", legt Verheijen uit. En die
regels zijn streng. "Het personeel
mag maar twee uur werken in het
synthetische pak met het stofmas-
ker. Daama moeten ze verplicht een
uur pauzeren. Eerst moeten ze dou
chen in een speciale mobiele cabine
en dan gaan ze naar de kantine. Op
die manier zijn we er zeker van dat
ze zo min mogelijk vezels meene
men. Het pak wordt na die twee uur
gebruik weggegooid."
"Eigenlijk is asbest niet zo gevaar
lijk", zegt Verheijen. "Het is een
milieuvriendelijk produkt en we
brengen de resten dan ook gewoon
naar de stortplaats. De vezels zijn
alleen schadelijk bij inademing.
Daarom moeten ook de kleine stuk
jes worden opgeruimd. De medici
zijn het er nog niet over eens of de
vezels ook kwaad kunnen als ze
ingeslikt worden. Maar de groenten
in de tuintjes hier kunnen, als ze
goed worden afgespoeld, gewoon
worden geconsumeerd."
Wat de deskundigen ook beweren,
de buurtbewoners hebben zo hun
twijfels. "Ik weet het niet. Ze zeggen
wel datje het gewoon nog kunt eten,
maar wat als ik over een aantal jaren
kanker krijg? Dan zeggen ze toch:
'Je hebt er zelf van gegeten.' Ik weet
niet wat ik ermee aan moet", zegt
Van Meel. Mevr. Quaak weet het
wel: "Daar is niets meer van te eten.
Dat risico loop ik niet. Bovendien
heeft het meeste ook van de hitte
geleden en is toch al niet meer
bruikbaar." Van de volkstuintjes van
W. van Zetten, J. van den Hoek en
M.L. Poot is nauwelijks iets onbe
schadigd gebleven. Vooral het
gebied vlak voor het koelhuis heeft
de volle laag van het vuur gekregen
en is verbrand. "Nee, daar eet ik niet
meer van", zegt Poot. "Het is erg
jammer, want er zit toch best veel
tijd in. Een heel jaar werk voor niets.
Maar ja, het is gebeurd. Niets aan te
doen."
De resten van het verbrande koel
huis blijven voorlopig nog liggen.
Ook hier ligt asbest. Het is nog niet
duidelijk wie dat op moet gaan rui
men. "Verschillende bedrijven heb
ben een offerte uitgebracht", zegt
Verheijen. "Normaal moeten we ook
een werkplan indienen bij de
arbeidsinspectie. Maar het schoon
maken van de tuinen kon natuurlijk
niet wachten. Dat moest meteen
gebeuren. Hoe het verder gaat, weet
ik nog niet." Voor het opruimen van
het asbest rond de woonhuizen
waren twee dagen nodig. Vrijdag
middag was alles weer schoon.
Alleen aan loonkosten kost een der
gelijke operatie al duizenden gul
dens per dag.
"Geen goede ontwikkeling",
reageert wethouder J. Versluys op
de uitspraak. "We zullen ons voorde
toekomst moeten beraden. Want als
je meevallers niet mag reserveren,
vraag ik me af of je nog wel de
tegenvallers moet betalen." Volgens
de wethouder komt het veel vaker
voor dat het normbedrag voor ver
bouwing van scholen ontoereikend
is, dan dat er geld overschiet. "Als
het zo is dat je dit geld naar de scho
len moet doorsluizen, ook al hebben
die het niet nodig, dan heb je als
gemeente helemaal geen kans meer
om te schuiven in gevallen dat het
duurder uitvalt."
Burgemeester en wethouders heb
ben zich nog niet over de uitspraak
gebogen. "Maar het zou weieens
kunnen dat het bijzonder onderwijs
in de toekomst slechter af is door
deze uitspraak", zegt Versluys. "In
een eerste opwelling zeg ik dat er
voortaan over nadelen niet meer te
praten valt."
Vice-voorzitter A.J. Hommel van de
stichting Katholiek onderwijs Oud-
Vossemeer is blij verrast met de
voor hem gunstige uitspraak. Hij
was er nog niet van op de hoogte.
Om de kleuters onder één dak te
brengen is de Sint Anthoniusschool
in 1989 uitgebreid. Het rijk stelde
230.000 gulden beschikbaar voor
105 m2. Maar er werd slechts 50 m2
bijgebouwd, waarop de gemeente
zo'n twee ton uitkeerde. Het school
bestuur wilde wel groter bouwen,
maar de gemeente schrapte in het
plan. Daarop realiseerde het bestuur
uit eigen middelen ondermeer een
kamertje voor het geven van indivi
dueel onderwijs. De jurist van de
school betoogde in januari voor de
Raad van State dat er 21.000 gulden
uit eigen middelen in de uitbreiding
is gestopt. De Raad heeft nu uitge
sproken dat de gemeente niet kan
tornen aan de wettelijk vastgestelde
normbedragen voor huisvesting.
Hoewel in de uitspraak niet staat de
de gemeente de 33.000 gulden als
nog aan het schoolbestuur moet
betalen, zal het daar volgens Vers
luys wel van komen. "De claim van
de school ligt er nog steeds, dus het
is reëel om te veronderstellen dat ze
om uitbetaling van het bedrag zullen
vragen."
Het echtpaar Hage-Scherpenisse in
De Schutse te Sint-Annaland kreeg
via de post een verlate felicitatie
voor zijn 65-jarig huwelijksjubi
leum. Dat vierden ze namelijk twee
jaar geleden. Fré Kodde uit Rotter
dam stuurde hen een ansicht van de
molen van Schiedam. "Die heeft
vroeger nog in het Wegje gewoond,
net als wij", vertelt mevrouw Hage
over de afzender. De kaart, die 10
juli 1992 in Rotterdam is gestem
peld, was geadresseerd: de Schutse,
Sint-Annaland, Tole. Maar ze kwam
nooit aan. Op de kaart staat verder
een stempel in het Frans: retour
inconnu. Dat wijst erop dat deze in
het buitenland moet hebben gezeten.
Vorige week arriveerde de ansicht
alsnog op de juiste plek. Een onbe
kende stak ze in een witte enveloppe
en adresseerde die aan de familie
Hage in de Schutse. Een afzender
ontbrak op deze enveloppe, die op
10 augustus 1994 om acht uur 's
avonds in Bergen op Zoom door
PTT Post is afgestempeld. Na 25
maanden is de felicitatie van de oud-
St.Annalander aan zijn vroegere
buren dan toch op de plaats van
bestemming gekomen.
Vossemeerse familie Van de Hoven
vertrekt naar Indonesië
Lasser Kees Priem op karwei in
oorlogsgebied Bosnië
Minder publiek bij Normaal, maar
net zo nat als vorig jaar
Waterrecreanten bij Oesterdam
ondervinden hinder van speedboten
Friesland loopt uit voor Kameleon
van Thoolse scouting
Provincie wil geen snoeiafval
gemeente op Tuttelhoekje
Drinkwaterproject in Roemenië
wordt vanuit de Schutse aangepakt
Grote toeloop in Sint-Annaland
door prima braderieweer
Avondgebedje op kampeernacht
zwembad De Spetter
Rommelmarkt hervormde gemeente
Oud-Vossemeer brengt bijna zes
mille op
Vanavond tegenstander WHS
bekend in finale Eendrachtcup
NAARMATE ONZE GEEST
GROEIT WORDT DE WERELD
VOOR ONS KLEINER
Dit nummer bestaat uit 18 pagina's
Als de gemeenteraad woensdag
akkoord gaat, krijgt Sint-Philipsland
een monument dat moet herinneren
aan de slachtoffers van de water
snood van 1953. In het talud van de
Zuiddijk, tussen de molen en het
praathuisje, wordt een granieten
plaat op een paar sokkeltjes beves
tigd. In de plaat worden enkele tek
sten gegraveerd, en de namen van de
negen inwoners die op 1 februari
1953 verdronken zijn.
Het idee voor dit monument is door
de heer J. Kempeneers bij het
gemeentebestuur ingediend. Burge
meester en wethouders schrijven de
raad, dat 'met name voor de genera
ties van na 1953 deze bange episode
uit de geschiedenis van Sint-Philips
land niet in het vergeetboek mag
raken'.
Het monument kost 3805,53 gulden.
Johan van Zetten (links) en Jaco Bevelander met de pijlstaartrog die ze vingen.
Voor de 14-jarige Jaco Bevelan
der uit St. Maartensdijk is het zijn
eerste visseizoen. Deze zomerva
kantie kreeg hij een hengel en hij
was bij wijze van spreken niet van
de waterkant weg te slaan. Zelfs 's
nachts was hij aan de dijk te vin
den om op paling te vissen. Maar
de vangst is slecht. Vier zeebaar
zen vormden de vetste buit tot
dinsdagavond toe, toen Jaco Beve
lander 'in de hoek van Bram' bij
de Noordpolder in St. Maartens
dijk een pijlstaartrog van 1,2 kilo
aan de haak sloeg. "Het was net of
er een zeebaars trok of dat er twee
botten aan hingen", vertelt de jon
ge visser, die in het gezelschap was
van een buurjongen, de 15-jarige
Johan van Zetten, die hem de eer
ste beginselen van de viskunst had
bijgebracht. Samen hadden ze
vier werphengels uitstaan, maar
omdat er geen goede wind stond,
was de vangst mager. De bijzon
dere vangst maakte echter alles
goed. De vissers verkeerden lang
in onzekerheid wat ze aan de haak
hadden geslagen omdat de vis zo
lang onder water bleef. De rog is
32 cm breed en 46 cm lang, inclu
sief de staart van 15 cm. Hij heeft
grote vinnen. "Een eng beest",
vinden de zussen van Jaco. Maar
zijn vader, die vroeger zelf veel
gevist heeft, is wel trots op de bij
zondere vangst van zijn zoon. "En
de pijlstaartolie helpt nog goed
ook als je het in je rug hebt", weet
Bevelander uit ervaring.
Een record is de vangst van de
jonge visser niet, zo meldt hengel
sporthuis Peer de Koek uit Bergen
op Zoom. De eveneens 14-jarige
Eef Duin uit Halsteren ving half
juli een pijlstaartrog van 2,6 kilo
en 72 cm lang (inclusief staart) in
de Oosterschelde.