Polderwegen dicht
voor ongestoorde
natuurontwikkeling
Keyboard en saxofoon favoriet,
viool in opmars op muziekschool
Koopjesjagers slaan slag op
eerste Thoolse snuffelmarkt
Overheid zit met
varkensstallen
lelijk in maag
'Op de man spelen is niet fair'
Nieuwe 2-jarige opleiding voor koorleden
Sint-Philipslandse wethouder ligt niet wakker van ZMF
Kamermuziek
moet eerder
L. Geluk is
voorzitter van
fruittelers
Rvie
K
E
N
Donderdag 14 april 1994
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
9
Fietspad bij Scherpenisse compleet
De provincie, gemeente en landinrichtingscommissie
zijn het eens geworden over de financiering van het ont
brekende deel van het recreatieve fietspad van Gorishoek
naar de Oesterdam. Daarmee kan ook op het stuk van de
Tuttelhoek naar de Schelphoek een fietspad worden aan
gelegd. In eerste instantie zouden de drie partijen ieder
eenderde van de kosten ophoesten, maar de provincie kon
die belofte niet waar maken en bleef op eenzesde steken.
Route niet van tafel
Keyboard, saxofoon en gitaar zijn de favoriete instru
menten van de leerlingen van de Zeeuwse muziekschool.
Maar de viool, die vorig jaar voor het eerst bespeeld kon
worden, is in opmars.
De organisatoren glunderen. Om elf uur zaterdagochtend
kan de eerste Thoolse snuffelmarkt in Haestinge te Sint-
Maartensdijk niet meer stuk. Laban Hage zit tevreden
achter zijn tafeltje om toegangskaartjes te verkopen aan
de vele bezoekers: twee gulden voor een volwassene, één
gulden voor een kind.
In oktober
Ensemble leiden
Nieuwe vestigingen worden geweerd
De gemeente Tholen schreef op 20 oktober vorig jaar een
spoedeisende raadsvergadering uit met als doel bedrijven
met grote aantallen varkens buiten de deur te houden. Er
werd ten aanzien van het uit 1981 daterende bestem
mingsplan Buitengebied een zogenaamd voorbereidings-
besluit genomen: het voornemen uitgesproken om het
bestemmingsplan te wijzigen.
Terughoudend-
Varkensfobie
"Het is toch logisch dat je niet binnen een week kunt
besluiten om een varkensstal te beginnen. Je zult een
tekening moeten laten maken, een plan opstellen en de
financiering rond moeten hebben." Wethouder J. de Jager
uit Anna Jacobapolder begrijpt niet dat de Zeeuwse
Milieufederatie (ZMF) in een bezwaarschrift de indruk
wekt dat hij nog gauw even een bouwplan - voor een stal
met 3680 varkens - heeft ingediend voor dat, door een
besluit van de Sint-Philipslandse gemeenteraad, onmoge
lijk werd.
Kolder
Ammoniak
Beschermheer
INRUILAKTIE bij
PFAFF SPECIALIST
PFAFFspechust
100,- tot/ 300,-
INRUILPREMIE
V
Dat deelde wethouder J. Versluys
maandagavond mee in de vergade
ring van de commissie bedrijfsle
ven. Na overleg is besloten dat het
overgebleven gat van eenzesde zal
worden verdeeld over de gemeente,
landinrichtingscommissie en pro
vincie. Dat betekent dat gemeente
en landinrichting ieder ongeveer
tweevijfde en de provincie eenvijfde
zullen betalen. Hoewel de provincie
mondeling toegezegd heeft, moeten
de beschikkingen nog komen. Het
plan moet voor 15 oktober rond zijn.
In een deel van de Scherpenissepol-
der moet een natuurontwikkelings
gebied komen.
Daarvoor dienen de Gatweg en de
Schoondorpseweg (gedeeltelijk) te
worden afgesloten. Zo kan het tus
senliggende natuurgebied zich
ongestoord ontwikkelen. In ruil
daarvoor financierde de landinrich
tingscommissie deels het laatse deel
van het fietspad. H. Zwikker, die
namens de recreatie in de commissie
bedrijfsleven zit, vond afsluiting
niet nodig: "Zoals je het maakt, krijg
je het. Je kunt fietsers best door dat
natuurgebied laten rijden. De natuur
went daar vanzelf aan. En als je kijkt
naar het toerisme in Zeeland, zie je
dat dat terugloopt. Als toeristen
ergens een hekel aan hebben, zijn
het wel bordjes met 'verboden toe
gang".
Voorzitter Versluys was het eens
met Zwikker, maar zei dat het een
onderdeel van de onderhandelingen
is geweest. "En de landinrichtings
commissie heeft met haar bijdrage
toch een tegenprestatie geleverd.
Bovendien is er overleg geweest
met de natuurvereniging en er
komen rustpunten vanwaar je op de
dijk kunt uitkijken over het natuur
gebied." Zwikker meende dat de
overheid bij stimulering van het ont
wikkelen van natuurgebieden, de
betreding ervan verplicht stelt. Ver
sluys betwijfelde dat.
Voor het project van een toeristische
route bij Scherpenisse werd een sub
sidieaanvraag ingediend bij de pro
vincie. "We wisten dat de kans klein
was dat we die subsidie zouden krij
gen. Er waren veel inzendingen en
ons project is het niet geworden",
meldde Versluys. Het plan voorziet
in een route die vanaf het fietsveer
Gorishoek door de Scherpenissepol-
der loopt naar de Westkerkseweg,
die een opknapbeurt zou moeten
ondergaan. In Scherpenisse voert de
tocht dan langs het voormalige
gemeentehuis, de watertoren, de
Bakkersdijk die voor dit doel een
pad zou moeten krijgen en hotel De
Gouden Leeuw. Dan gaat het via
Sint-Maartensdijk terug richting de
Pluimpot.
Zwikker merkte op dat Het bedrijfs
leven er meer bij betrokken had
moeten worden, zodat de subsidie
wellicht van die kant zou kunnen
komen. Maar Versluys nam dat
voorstel niet erg serieus. "We moe
ten nog maar eens bezien hoe we dat
in het vat kunnen gieten", zei de
voorzitter. Zwikker suggereerde dat
er misschien gekanood kan worden
op de nieuwe zoetwaterkanalen.
J.J.P.A. Boulogne die namens het
CNV zitting heeft, opperde het idee
om mooie binnendijken open te stel
len door er schelpenpaden over te
leggen.
Een kwartet jonge gitaristen van de Zeeuwse muziekschool tijdens de open dag in Meulvliet.
Er zijn nu tien Thoolse leerlingen
die op dit strijkinstrument les krij
gen. En zaterdag was er tijdens de
open dag in Meulvliet te Tholen één
verzoek voor cello. De leerling zou
in Goes terecht kunnen.
Wie in een koor zingt en behoefte
heeft zich verder te bekwamen, kan
Het kamermuziekfestival dat begin
oktober in Zeeland is gehouden,
moet voortaan in de eerste helft van
september plaatsvinden. Dat stelt de
stichting Zeeland Cultuurmaand
voor. Deze organisatie wil de data
van vaste evenementen zodanig op
elkaar afstemmen, dat er geen
onderlinge concurrentie ontstaat.
Het festival omvatte vorig jaar tien
concerten, waarvan twee in de her
vormde kerk te Oud-Vossemeer: op
1 oktober het Parkanyi Trio en op 8
oktober het Ensemble Royal. De
belangstelling viel tegen ten opzich
te van 1992, maar dat was - met
ongeveer 620 bezoekers aan het
totale festival - overal het geval. De
kwaliteit werd door het publiek als
goed ervaren. Ondanks een provin
ciale subsidie van 37.500 gulden en
19.872 gulden aan gemeentelijke
bijdragen bleef de organisatfe zitten
met een tekort van vijf mille.
Voor de toekomst denkt de stichting
dat vervroeging van het festival
mogelijk positief uitpakt. Ook moe
ten er minder dan tien concerten zijn
en dan nog uitsluitend in bijzondere
cultuurhistorische gebouwen op
Schouwen-Duiveland en eventueel
Tholen. Vorig jaar waren er ook
voorstellingen op de Bevelanden.
Verder zou de organisatie aandacht
moeten hebben voor een themati
sche aanpak.
Gebleken is dat muziek de boven
toon voert tijdens de Zeeland cul
tuurmaand in september. Theater,
dans en beeldende kunst zouden
meer aandacht moeten krijgen, vindt
de stichting waarvan mevr. drs.
H.J.W. van Gelder-Wiggers voorzit
ter is. Samen met de Efteling won de
Zeeland Cultuurmaand vorig jaar de
promotieprijs van het Nederlands
bureau voor toerisme.
vanaf september terecht op de nieu
we koristenopleiding van de Zeeuw
se streekmuziekschool. Als tien
Tholenaren zich inschrijven kan de
tweejarige opleiding ook op Tholen
gegeven worden, vertelt regiodirec
teur Jan Hut. "We krijgen steeds
meer vraag van koorleden die meer
met hun stem willen doen omdat het
niveau hoger wordt. De eisen van de
mensen die in koren zingen nemen
ook toe."
Volgens Hut is het nu tijd om een
koristenopleiding te beginnen. Het
is nog even wennen aan het woord
korist omdat er meestal gesproken
wordt van koorleden. "In Engeland
spreek je van een chorist", legt Hut
uit, "dat land kent een andere traditie
dan Nederland. Hier wordt vooral
door volwassenen gezongen en is
het sociale contact heel belangrijk.
In Engeland wordt er in de scholen
veel aandacht aan besteed. Er
bestaan veel jongenskoren. Wij heb
ben er alleen een in Goes."
Dat trad enkele malen op tijdens
kerstuitvoeringen en volgens Hut
De eerste snuffelmarkt in de sportzaal van Haestinge trok veel bezoekers.
Zijn compagnon Leo Troost bemant
achterin de sportzaal zijn eigen
kraam. Daartussen 34 tafels met van
alles en nog wat: boeken en ballen,
potten, puzzels en pannen, schilde
rijen, souvenirs, stripboeken en sla
bakken, lampekappen en lp's, mun
ten, mutsen, knopen en koper. En de
bezoekers snuffelen.
De handelaren hebben hun slag al
geslagen. Die kochten om negen uur
spullen op van mensen die met hun
boeltje achter een kraam wilden
gaan zitten. En de echte koopjesja
gers wilden eerder dan tien uur naar
binnen. Ze kregen een kwartier.
Achter de tafels zitten bekende en
onbekende gezichten, ouderen en
kinderen en alle leeftijden daartus
sen. Het gaat er geamuseerd aan toe.
Men neemt de tijd om te neuzen.
Langzaam schuift de meute door de
zaal: één keer, nog een keer, en voor
een derde maal. De meeste tafels
liggen vol met snuisterijen. Enkele
verkopers zijn alleen met schilderij
en, boeken en platen gekomen. De
huurders van de tafels (ze betaalden
25 gulden) komen uit alle plaatsen
van Tholen en uit Sint-Philipsland.
Er zijn ook mensen uit Bergen op
Zoom, Steenbergen, Ossendrecht en
Dordrecht. Ze halen koffie voor
elkaar.
"We zijn dik tevreden," zegt
Troost,"vooral 's morgens was het
erg druk." Volgens Troost was het
voor particulieren die hun spulletjes
van de zolder hebben gehaald, een
succes.
"Die waren ook tevreden." Voor
Hage en Troost was dit een proef.
"Het begin liep wat stroef. Het aan
tal aanmeldingen bleef beperkt maar
de laatste weken gaven steeds meer
mensen zich op."
De organisatoren zijn 'goed' uit de
kosten gekomen.
"We hebben de entreeprijs bewust
laag gehouden. We hebben nu
gezien hoe we er uit kunnen sprin
gen."
Het duo is van plan om in het najaar
in Haestinge een tweede snuffel
markt te houden. "Er was zaterdag al
weer vraag naar. We denken aan een
wat grootschaliger opzet. De men
sen hebben het nu geproefd." Hage
en Troost denken aan zaterdag 15 of
22 oktober, in de herfstvakantie. "Er
zijn in die periode nog recreanten op
Tholen. Dan trek je ook weer wat
ander publiek."
werkte dat aanstekelijk op kinderen
die niet in een koor zongen. Iemand
die een koristenopleiding achter de
rug heeft, is volgens Hut in staat een
ensemble te vormen.
Bij de koristenopleiding gaat het
erom dat koorleden hun algemene
muzikale kennis vergroten. En hun
stem goed leren gebruiken. De cur
sus richt zich op mensen die al in
een koor zingen. "Het is breder dan
een stemvormingscursus. Er is meer
theorie. We proberen mensen onder
meer te leren door klankvoorstelling
en muzikale kennis zelfstandig een
ensemble te leiden."
De cursus telt 35 lessen van 90
minuten per jaar. Na een jaar volgt
een tussentoets, na twee jaar een
officieel examen. Alle koren in Zee
land ontvangen binnenkort een brief
over deze koristenopleiding.
Tijdens de open dag werd er niet
gezongen. Wel gespeeld op gitaar,
dwarsfluit, viool, accordeon, piano,
keyboard, trompet, bugel, trombone,
klarinet, saxofoon en drumstel.
Bezoekers mochten het ook probe
ren. Maar volwassenen waagden
zich er niet aan. Kinderen kwamen
wat aarzelend naar voren om over de
snaren van een gitaar te strijken of
hun lippen op een dwarsfluit te zet
ten. Het lijkt eenvoudig, maar het
bleek voor een aantal jonge kinde
ren een hele toer om er geluid uit te
krijgen.
Dat definitieve plan moet er binnen
een jaar liggen, naar verwachting
behandelt de raad het in september.
Er is informeel overleg gevoerd met
de landbouworganisaties, zei wet
houder J. Versluys maandagavond
in de commissie bedrijfsleven.
Inmiddels heeft de commissie ruim
telijke ordening zich in een besloten
vergadering gebogen over de crite
ria voor intensieve veehouderij.
Bouwaanvragen die ondertussen
binnenkomen, kunnen worden aan
gehouden omdat er geen geldig
bestemmingsplan is om ze aan te
toetsen. Om anderssoortige gebou
wen dan veestallen daarvan niet de
dupe te laten worden, verleenden
gedeputeerde staten van Zeeland in
januari een specifieke verklaring
van geen bezwaar. Die geldt voor
bouwaanvragen die geen betrekking
hebben op mammoetbedrijven of op
een concentratie van intensieve vee
houderijen.
De stap van Tholen was het gevolg
van een hausse van bouwaanvragen
voor varkensstallen: acht voor in
totaal 35.000 dieren. De procedure
voor deze bouwsels, geconcentreerd
in de Poortvlietse Weihoek, loopt op
dit moment. Aan de ontwerp
beschikkingen op grond van de wet
milieubeheer wordt gewerkt. Omdat
op grond van de welstandseisen aan
passingen moesten gebeuren, vroe
gen burgemeester en wethouders de
gemeenteraad in januari toestem
ming om een beslissing over de
bouwaanvraag met maximaal drie
maanden te mogen uitstellen.
Gedeputeerde staten van Zeeland
hebben het ontwerp van een nota
ruimtelijk beleid landelijke gebie
den - bedoeld om gemeentelijke
bestemmingsplannen voor het bui
tengebied bij te stellen - voorlopig
vastgesteld. De provinciale planolo
gische commissie buigt er zich van
daag voor de eerste keer over. Over
de intensieve veehouderij staat in
het stuk, dat verplaatsing vanuit
overschotgebieden terughoudend
benaderd wordt. Dit in navolging
van het structuurschema groene
ruimte.
In gebieden waar de agrarische ont
wikkeling richtinggevend is - het
overgrote deel van Thofen en Sint-
Philipsland - zou als regel de tak
veehouderij op een bedrijf een
oppervlakte van niet meer dan 5000
m2 in beslag mogen nemen. In het
algemeen wordt gesteld dat bestaan
de bedrijven in beginsel voldoende
ruimte moeten krijgen voor een
gezonde ontwikkeling. Een onder
zoek naar de aanwezige mestruimte
in de provincie geeft als voorlopig
resultaat te zien dat de vestigings
ruimte beperkt is met het oog op de
fosfaatbelasting. Al met al vinden
gedeputeerde staten dat al deze
aspecten maken, dat nieuwvestiging
van intensieve veehouderijen uitge
sloten kan worden, tenzij de nood
zaak ervan wordt aangetoond.
Landbouw-voorman H.C. van der
Maas betoogde onlangs op een
ZMO-vergadering dat zijn organisa
tie alles in het werk zal stellen om te
voorkomen dat aangepaste bestem
mingsplannen het bestaande bedrij
ven onmogelijk maken om op inten
sieve veehouderij over te schakelen.
Hij gebruikte het woord 'varkensfo
bie' en stelde dat de dieren op irra
tionele gronden uit Zeeland worden
geweerd. De landelijke milieuregel
geving is al zo streng, dat het over
bodig is om daarvoor criteria via de
ruimtelijke ordening in het leven te
roepen, aldus Van der Maas.
"De ZMF probeert haar gelijk te
halen door op de man te spelen",
stelt De Jager vast. "Kennelijk kun
nen ze het niet op basis van zakelij
ke argumenten." Een woordvoerder
van de ZMF beschuldigde de wet
houder in een dagbladartikel van het
gebruik van voorkennis, maar een
dag later Awam een andere verte
genwoordiger van de milieu-organi
satie in dezelfde krant op die woor
den terug. Toen heette het dat De
Jager politiek niet geloofwaardig
zou zijn omdat hij instemt met een
wijziging van een bestemmingsplan
om varkenshouderijen buiten de
deur te houden, maar er tegelijker
tijd zelf een gaat bouwen. "Met zul
ke mensen kun je niet praten", vindt
De Jager, die alle ophef best verve
lend vindt maar er niet van wakker
ligt. "Ik zit nu zestien jaar in de poli
tiek en je probeert zelf steeds om
een bepaalde mate van integriteit in
stand te houden."
Van voorkennis kan volgens De
Jager alleen sprake zijn wanneer hij
informatie heeft gebruikt waarover
op het moment dat hij de aanvraag
indiende niemand anders beschikte.
"Maar in Zeeland gonsde het al
maanden van de geruchten over de
vestiging van varkenshouderijen en
de maatregelen die gemeenten daar
tegen wilden nemen." In oktober
schreef de provincie alle Zeeuwse
gemeenten een brief over deze
materie. Op het einde van die maand
wijdde de PZC een volle pagina aan
'de varkensmars op Zeeland'.
Op 24 november nam de Sint-Phi
lipslandse gemeenteraad het besluit
om het bestemmingsplan Buitenge
bied te herzien, waardoor bouwplan
nen in dat gebied opgeschort wer
den. Enkele weken eerder had De
Jager zijn plan al ingediend. "De
centrale dienst gemeentewerken was
al lang voor die tijd bij me geweest.
En eerder heb ik met mensen in de
regio ook al eens plannen in deze
richting gemaakt."
De beschuldiging van voorkennis
wordt door gemeentesecretaris W.J.
Pijl afgedaan als 'kolder'. Hij ver
klaart dat met de mededeling, dat
het nemen van het voorbereidings-
besluit in november een toegevoegd
agendapunt voor de raadsvergade
ring was. "Het was pas twee dagen
tevoren bij burgemeester en wethou
ders aan de orde geweest." Volgens
de secretaris maakt de ZMF de sug
gestieve opmerkingen richting De
Jager niet hard.
In de raadsvergadering van novem
ber antwoordde burgemeester Ver-
bree op vragen dat het besluit valt
onder de provinciale beleidslijn,
waarin staat dat uitbreiding bij
bestaande bedrijven wordt toege
staan mits deze voldoet aan de zoge
naamde bouwblokbehoefte. Ook De
Jager wijst erop dat de genomen
maatregel beoogt om de verplaat-
J. de Jager
sing van Oostbrabantse varkenshou
derijen tegen te gaan. "Dus iedere
agrariër moet er binnen de bestaan
de, strenge, regelgeving een tweede
tak bij kunnen nemen." De ZMF
kijkt daar kennelijk anders tegenaan,
want die schrijft in het bezwaar
schrift dat het Sint-Philipslandse
voorbereidingsbesluit als doel heeft
om bouwaanvragen voor varkens
stallen te voorkomen.
Het bezwaarschrift - mede inge
diend namens Het Zeeuwse Land
schap, Natuurvrienden Sint-Philips
land en natuurvereniging Tholen - is
gedateerd 31 maart. Op 4 april
(Tweede Paasdag) sloot de termijn
waarbinnen bezwaren ingediend
konden worden. Eerder kwamen bij
het gemeentebestuur al twee
bezwaarschriften van particulieren
binnen. De bezwaren die de ZMF
aandraagt komen in grote lijnen
overeen met die in één daarvan
genoemd staan.
De Jager vraagt zich af of een orga-
W.J. Pijl
nisatie als Het Zeeuwse Landschap
zich kan vinden in de manier waarop
de ZMF het bezwaarschrift heeft
opgesteld. Verder vindt de wethou
der dat hij zijn zakelijke belangen
moet kunnen behartigen. Het wet
houderschap is immers niet zijn
hoofdberoep. "Als zoiets niet kan,
zou een zelfstandig ondernemer
nooit meer een bestuurlijke functie
kunnen aanvaarden. En dat zou weer
een verschraling van het bestuurlijk
functioneren tot gevolg hebben."
Bij verschillende argumenten die de
ZMF aanvoert zet De Jager, evenals
secretaris Pijl, vraagtekens. Volgens
Pijl is het helemaal niet zo dat de
aanvragen voor bouw- en milieuver
gunning gecombineerd hadden moe
ten worden. De ZMF noemt dat wet
telijk verplicht en wil daarom dat de
aanvraag niet ontvankelijk verklaard
wordt. "Flauwekul", aldus Pijl.
De Jager vertelt dat de geplande
368Ö varkens zijn berekend op
grond van een traditionele stal. Maar
inmiddels is het plan gewijzigd in
een groen-labelstal. "Dat betekent
dat de ammoniakuitstoot nog ruim
schoots onder de toegestane norm
blijft", zegt de Sint-Philipslander.
De ZMF is bang dat de natuurgebie
den Eendenkooi en Oosterschelde
aangetast worden. "Dat zou in prin
cipe best kunnen, maar de Eenden
kooi staat niet als zuurgevoelig
gebied aangemerkt", zegt De Jager.
Met een dergelijk gebied bij de Gre-
velingendam moest hij wél rekening
houden. De wethouder wijst erop
dat iedere landbouwer op Sint-Phi
lipsland nu ook al dierlijke mest
gebruikt. Het rijk kent op dat gebied
nogal wat regelgeving: de interim-
wet ammoniak en veehouderij, de
ammoniak-emissiedoelstelling voor
de grondgebonden veehouderij, het
afdekken van mestbassins, onder
werken van mest en de derde fase
Kerend Tij. In Ons Dorpshuis in
Kruiningen treedt zaterdagavond
Piet Brakman op met zijn program
ma 'Kerend Tij'. De voorstelling
begint om acht uur.
mestbeleid. En voor iedere gemeen
te is vastgesteld hoe groot de ammo
niakuitstoot mag zijn.
De ZMF stelt dat in de vergunning
aanvraag niet is aangegeven hoever
de stal van burgerwoningen komt te
liggen. "Er is een tekening op schaal
bijgevoegd, dus de afstand is uit te
rekenen", vindt De Jager. Dat de
ZMF zich zorgen schijnt te maken
over de drukte op de polderwegen
(voor aan- en afvoer van veevoer en
mest) verbaast de Sint-Philipslan
der. "De ZMF die zich opwerpt als
beschermheer van de waterschap
pen, dat is nieuw."
Met de verdere afhandeling van de
bezwaarschriften zal De Jager zich
binnen het college van burgemeester
en wethouders niet bemoeien, zegt
hij. "De gewone argumentatie zal
gewogen moeten worden en op
grond daarvan neemt het college een
besluit."
L. Geluk uit Tholen is de nieuwe
voorzitter geworden van Thoolse
afdeling van de Nederlandse Fruitte
lersorganisatie (NFO). Onlangs nam
voorzitter C. v.d. Berge uit Tholen
afscheid en L. Hoek uit Poortvliet
werd in zijn plaats in het bestuur
gekozen. Geluk was in het oude
bestuur vice-voorzitter. De nieuwe
indeling van het bestuur ziet er als
volgt uit: voorzitter L. Geluk, vice-
voorzitter J. Wielaard uit Stavenis-
se, secretaris/penningmeester P.
Alkema uit Sint-Maartensdijk, G.
Noom en L. Hoek uit Poortvliet.
PFAFF met
DUBBELSTOFTRANSPORT
tijdelijk met
BERGEN OP ZOOM Kortemeestr. 17
ROOSENDAAL Nieuwe Markt 48
BREDA Lange Brugstr. 30
EINDHOVEN Willemstraat 21
Advertentie I.M.