Vetsmelterij alleen als overlast
industrieterrein wordt aangepakt
ISD wil afkoopsom
van 210.000 gulden
J.J. Kik trots op bedrijvigheid in Poortvliet
Laatste bakker na 41 jaar
met pensioen bij Budelpaek
Grond voor
33 mille in
St. Annaland
Veertig mille
extra voor hoi
Omwonenden spuien kritiek op beleid gemeente Tholen
Gaan ruiken
32 '3
Ouderbijdrage
10-15 gulden
schoolzwemmen
Stemmachines
beproeven in
gemeentehuizen
Vijftien mille
voor stedenband
met Itawa Polen
Tholen ontvangt
staatssecretaris
Donderdag 3 februari 1994
50e Jaargang no. 12
De provincie Zeeland zal eerst gaan praten met de ge
meente Tholen over de stankoverlast op het industrie
terrein van Sint-Maartensdijk voordat zij een vergun
ning afgeeft voor de vestiging van de vetsmelterij Van
Wijk Hulshorst.
Veevoederindustrie
St. Philipsland worstelt met sociale dienst
De Amev-schadeclaim is nog maar net afgekocht met
198.000 gulden of een nieuwe fikse rekening wordt ge
presenteerd aan de gemeente St. Philipsland. De inter
gemeentelijke sociale dienst Schouwen-Duiveland wil
van St. Philipsland een afkoopsom van 210.000 gulden
omdat het de gemeenschappelijke regeling verlaat. Per
1 januari 1994 worden St. Philipsland en Tholen na
melijk één gemeente.
Na bij drie generaties Nieuwkerk in Poortvliet gewerkt
te hebben, is dhr. J.J. Kik na 41 jaar met pensioen ge
gaan. De laatste bakker van Budelpaek is daarmee
vertrokken. Kik is begonnen in de bakkerij van opa
A.A. Nieuwkerk aan de Langestraat; hij maakte de
overstap mee naar de banketfabriek van E.Ph. Nieuw
kerk in de Paasdijkstraat en eindigde zijn loopbaan bij
het onstuimige gegroeide Budelpaek van kleinzoon
André Nieuwkerk aan de Paasdijkweg.
Stavenisse
Arnhemse meisjes
Reuze bazen
Eendrachtbode, de Thoolse Courant
Postbus 5
4697 ZG Sint Annaland
Telefoon 01665-2752 b.g.g. 3474
Telefax 01665-3318
Het enige nieuwsblad voor de streek Tholen
en Sint Philipsland waarin opgenomen de
Thoolse Courant en het Advertentieblad.
Verschijnt donderdag.
Postrekening 12 44 07
Bankrekening 30 30 05 556
Abonnement 24,25 per halfjaar.
Per jaar 44,35, per post 56,75 per jaar.
Losse nummers 1,70.
Opgave advertenties voor dinsdag 16.00 uur.
Advertentieprijs 0,43 plus btw per mm.
Spierinkjes t/m 20 woorden 9,- contant.
Exclusief btw op rekening 10,-.
Aangesloten bij de Zeeland Combinatie.
Hoofdredacteur W. Heijboer.
Het schoolzwemmen kan op Tho
len behouden worden met een ou
derbijdrage van 10 tot 15 gulden
per leerling. Dat plan van de
werkgroep schoolzwemmen is
voor commentaar aan de scholen
en de ouderraden gestuurd. "De
vraag is: zijn de scholen genegen
voor die ouderbijdrage garant te
staan", zegt wethouder P. van
Schetsen.
B. en w. wilden het schoolzwem
men in verband met de bezuini
gingen afschaffen. Alleen voor de
Veste, de school voor speciaal on
derwijs in Tholen, werd na veel
aandrang vanuit het onderwijs en
de gemeenteraad, een uitzonde
ring gemaakt.
Het schoolzwemmen op de andere
scholen zou eraan moeten gelo
ven, maar bij de begrotingsbehan
deling vroeg de meerderheid van
de raad om een alternatief. Een
werkgroep met o.a. vier vertegen
woordigers van het basisonder
wijs werkte een plan uit, waaruit
de ouderbijdrage naar voren is
gekomen.
De grondpot in het ruilverkave-
lingsblok St. Annaland mag dan
overlopen en de situatie in de
agrarische sector niet rooskleurig
zijn, voor landbouwgrond werd
dinsdagavond tijdens een vrijwil
lige openbare verkoping in de
Gouden Leeuw nog 33.000 gulden
per ha. neergeteld. Notaris mr. J.
Schot uit Tholen verkocht daar
op verzoek van de erven K.
Duijzer-Rijnberg drie. percelen
bouwland. De belangstelling was
groot.
Voor 63.20 aren aan de Zoetwater-
weg werd voor de pauze 26.000
gulden per ha. geboden door W.
Hage uit Poortvliet. Bij de afslag
ging de fa. M. Gunter uit St. An
naland daar met 33.000 gulden
fors overheen.
Het tweede perceel van slechts
33.00 aren aan de Oudelandseweg
deed bij opbod 20 mille van de
gebr. Guiljam en na de pauze
23.000 gulden met W. Hage uit
Poortvliet als koper.
Het grootste perceel van 94.40
aren aan de Priestermeetdreef
ging voor 28.000 gulden per ha.
naar J.P. v.d. Jagt, nadat make
laar L. v.d. Eijken 26 mille had ge
boden.
In de gemeentehuizen te St. Maar
tensdijk en St. Philipsland zal
vanaf 15 februari een stemmachi-
ne opgesteld worden om belang
stellenden al aan deze nieuwe
manier van stemmen te laten wen
nen. Er zijn - naast de water
schapsverkiezingen op 2 maart,
waarbij nog het rode potlood ge
bruikt mag worden - drie verkie
zingen op Tholen en St.
Philipsland: 3 mei voor de Tweede
Kamer, 9 juni voor het Europees
parlement en 9 november voor de
gemeenteraad van de nieuwe ge
meente Tholen. Beide machines
zijn geprogrammeerd, zodat er bij
wijze van proef daadwerkelijk
gestemd kan worden.
Aan de Thoolse scholengemeen
schap in St. Maartensdijk zal een
stemmachine beschikbaar worden
gesteld, zodat de leerlingen een
week voor de kamerverkiezingen
een schaduwverkiezing kunnen
houden.
Voor het oprichten van havenont-
vanginstallaties (hoi's) te Tholen,
Stavenisse en St. Annaland is
39.495 gulden extra nodig, naast
de al beschikbaar gestelde 183.500
gulden. De vergunningen van pro
vincie en waterschap zijn al bin
nen. Bij elke haven komt er een
open gebouwtje, voorzien van
licht, waarin afvalstoffen van de
handels- en jachthavens gedepo
neerd kunnen worden. Naast de
drie hoi's wordt de toiletvoorzie
ning nog uitgebreid. De plannen
zullen eerst nog in de commissie
openbare werken besproken
worden.
Hogeschool Brabant. De sector
sociaal agogisch onderwijs van de
Hogeschool Brabant houdt zater
dag van elf tot vier uur een open
dag in het schoolgebouw aan de
Hogeschoollaan in Breda. Er
wordt informatie gegeven over de
diverse studierichtingen.
Onion Specialties op het industrieterrein te Sint-Maartensdijk is één van de fabrieken die stankoverlast veroorzaakt. In 1995 moet
de 'geuruitstoot' drastisch zijn verminderd.
Bovendien zullen milieuambtena
ren van de provincie zelf bij be
staande vetsmelterijen gaan rui
ken om uit te kunnen maken of
deze bedrijven werkelijk stank
veroorzaken zoals de indieners
van een bezwaar tegen de komst
van Van Wijk Hulshorst beweren.
Dat was de uitkomst van een in
formatiebijeenkomst tussen verte
genwoordigers van de provincie,
de gemeente en tien van de zestien
omwonenden. Ir. G. Adema van
de directie milieu en waterstaat
die de vergadering donderdag
avond in het gemeentehuis leidde,
zei dat de provincie zich zal gaan
beraden over de aanvraag met de
nieuwe kennis die hem en zijn
ambtenaren ter ore zijn gekomen.
"Persoonlijk heb ik de indruk ge
kregen dat een simpele frituurpan
doen hier geen uitspraken. De be
slissing wordt genomen door ge
deputeerde staten."
Deskundige luchtverontreiniging
L. Leijnse legde uit dat de bedrij
ven moeten voldoen aan landelij
ke voorwaarden voor uitstoot van
stank. De bovengrens is 98 per-
centille. "Dat wil zegen dat in
98% van de tijd je het bedrijf niet
mag ruiken, in 2% van de tijd
wel."
H.J.A.M. Peeters belast met het
behandelen van aanvragen voor
vergunningen vertelde dat Van
Wijk de vetten uit de horeca in va
ten krijgt aangeleverd (20 tot 200
kuub). Die worden in een smelt-
bak gehangen op een rooster en
verhit tot het vet smelt (ongeveer
bij 100 graden). De afvalstoffen
zakken naar de bodem. Het vet
dat vrijkomt wordt weggepompt
en dient als grondstof voor de vee
voederindustrie. Peeters wees erop
dat het vet alleen kan verdampen
bij een temperatuur van bijna 190
graden. De voorzieningen die het
bedrijf moet treffen zijn afzuig
installaties voor de smeltbak en de
wasstraat. In de afzuigkap zullen
filters geplaatst worden die regel
matig schoongemaakt moeten
worden. Tenslotte zal een 12 meter
hoge schoorsteen de rook die bij
het proces vrijkomt, uitstoten.
ZIE VERDER PAG 9
Het bestuur van de intergemeente
lijke sociale dienst (ISD)
Schouwen-Duiveland en Sint-
Philipsland wil vanavond praten
over de uittreding van laatstge
noemde gemeente per 1 januari
1995. Maar het gemeentebestuur
van Sint-Philipsland vraagt in een
brief om het punt aan te houden
of slechts gedeeltelijk te behande
len. "De ISD loopt te hard van
stapel, want er is nog geen over
eenstemming over de hoogte van
de afkoopsom", licht gemeentese
cretaris W.J. Pijl toe.
Dat Sint-Philipsland als gevolg
van de herindeling uit de gemeen
schappelijke regeling stapt, heeft
financiële consequenties die ook
op de jaren 1995 en 1996 betrek
king hebben. Daarmee wordt dit
ook een zaak van de nieuwe ge
meente Tholen. "Afgelopen week
is er met Tholen overleg geweest",
zegt Pijl. Dat overleg betrof een
herziene berekening van de ISD,
die is opgesteld nadat begin de
cember over een eerste berekening
geen overeenstemming werd be
reikt. "Afgesproken is dat burge
meester en wethouders op de
herziene berekening zouden rea
geren alvorens een voorstel aan
het ISD-bestuur werd gedaan. Die
reactie is er nog niet."
Pijl verwacht dat gemeente
bestuur en dagelijks bestuur van
de sociale dienst het best eens zul
len worden over de hoogte van het
bedrag. Maar vooralsnog gaat het
voorstel dat vanavond aan de orde
komt het gemeentebestuur te ver.
"De formele uittreding van Sint-
Philipsland is het enige waarover
een besluit genomen kan wor
den", vindt Pijl. De gemeente
wordt in het bestuur van de ISD
vertegenwoordigd door wethou
der L. Walpot.
Directeur Van de Broeke van de
intergemeentelijke sociale dienst
bevestigt dat Sint-Philipsland nog
M. Schot vond dat de ambte
naren die verantwoordelijk
zijn voor het afgeven van een
milieuvergunning eerst zelf
maar eens moeten gaan rui
ken bij bedrijven in Raams-
donksveer en Moerdijk. Ade
ma stelde dat bestaande en
nieuwe bedrijven moeilijk te
vergelijken zijn. "Bij nieuwe
bedrijven moet het gunstiger
uitpakken."
meer aspecten heeft dan ik had
gedacht."
Omdat Van Wijk afvalstoffen ver
werkt is het de provincie die een
vergunning af moeten geven (wet
milieubeheer). De gemeente Tho
len heeft te maken met de be
staande bedrijven.
Volgens Adema kan Van Wijk
Hulshorst voldoen aan alle eisen
die aan het bedrijf worden
gesteld. "Dat heeft hij ook ver
klaard. Maar als het doorgaat dan
zal er ook zicht moeten zijn op
bestaande bedrijven."
En dat is wat de omwonenden
duidelijk probeerden te maken:
een nieuw bedrijf toelaten op het
industrieterrein kan niet omdat er
dat net eentje teveel wordt die
stank veroorzaakt.
Adema legde aan het begin van de
avond uit dat zijn dienst in Mid
delburg 'niet goed had ingeschat
dat er op Tholen bezwaren waren
tegen de komst van de vetsmelte
rij.' Dat werd pas duidelijk toen
twee omwonenden (B. Tanzer en
D. Guequièrre) in december bij de
provincie aan de bel trokken. Vol
gens Adema gaat het om twee za
ken: de aanvraag van Van Wijk en
de stankoverlast (of geuruitstoot)
van de bestaande bedrijven. "Het
is van belang te weten wat de ge
meente met dat laatste doet. We
niet met een tegenvoorstel is geko
men en dat er nog geen over
eenstemming bestaat over een
financiële regeling. In de gemeen
schappelijke regeling staat over
uittreding van leden niets om
schreven. Omdat Sint-Philipsland
twee jaar eerder uittreedt dan zich
op Schouwen een gemeentelijke
herindeling voordoet, worden
laatstgenoemde gemeenten met
een schadepost geconfronteerd;
de ISD loopt in 1995 en 1996 jaar
lijks 105.000 gulden mis, de bij
drage van Sint-Philipsland. En
het aantal personeelsleden blijft
gelijk, dus stijgen de kosten per
gemeente. Volgens Van de Broeke
wil het bestuur nu een besluit ne
men, omdat er op 2 maart ge
meenteraadsverkiezingen zijn en
daarna dat bestuur een nieuwe sa
menstelling krijgt.
De meerderheid van het college
van b. en w. van Tholen stelt elk
jaar 15.000 gulden beschikbaar
voor hulp aan de Poolse gemeente
Itawa. Dit naar aanleiding van het
recente bezoek van een delegatie
uit die gemeente. SGP-wethouder
J. van der Jagt is niet voor deze
internationale betrekkingen,
maar de andere leden van het col
lege zien de hulp wel zitten. Zij
vonden het bezoek van de Polen
'een succes.' Er wordt een stichting
opgericht die financieel door de
gemeente wordt ondersteund met
maximaal 15 mille. Die stichting
gaat de stedenband daadwerkelijk
gestalte geven. De samenwerking
tussen Tholen en Itawa wordt
kracht bijgezet door een overeen
komst of convenant.
Sint Maartenshof sluit 1 jaar
later door bouw 29
woonzorgplaatsen
Provincie schrikt van protesten
tegen vetsmelterij
Gemeente gaat nu ook wat in
nieuwe Thoolse woonwijk
Molenhoek verkopen
Thoolse jeugd kan putten uit
rekken vol met folders in kamer
van wijkgebouw
Huizen in Poortvliet dicht op de
waterzuiveringsinstallatie
Schrijfster Marion Bloem leest
voor wat op Tholen niet kan
Vlooietrappers laten hond uit in
eerste carnavalsoptocht te Oud-
Vossemeer
Xandra Wielaard nieuwe
voorzitter van natuurvereniging
Tholen
Faillissement machinefabriek
Aiopal in St. Maartensdijk
tekent malaise in de metaal
Rabobank St. Annaland
vergadert maar één keer over de
fusie
Amev strijkt 82 gulden pet St.
Philipslander op voor
afkoopsom camping
Plan voor centrale
schietaccommodatie van 750.000
gulden in Tholen
Onvoorspelbaarheid maakt de
voetbalstrijd boeiend bij Noad,
Tholense Boys en WHS
DIE ZICH SPIEGELT AAN
EEN ANDER, SPIEGELT
ZICH ZACHT
Dit nummer bestaat uit
20 pagina's
De gemeente Tholen is woensdag
22 juni gastheer voor het jaarlijk
se congres van de vereniging van
Zeeuwse gemeenten. De staatsse
cretaris van binnenlandse zaken,
mevr. De Graaff-Nauta is dan één
van de sprekers. Vorig jaar was
het congres in Zeeuws-
Vlaanderen. De gemeenten wor
den vertegenwoordigd door de
colleges van b. en w., zodat er een
flinke ruimte nodig is in Tholen.
"Het was een mooie tijd, maar
het is voorbij", zegt de 65-jarige
Jan Kik. "Ik heb het bedrijf van
de Nieuwkerken zien groeien en
heel wat mensen zien komen en
gaan. Je kunt zeggen, dat ik met
de onderneming ben meege
groeid. Het was steeds veranderen
en aanpassen aan de gewijzigde
omstandigheden. Op een gegeven
moment kwam de klad in de ban
ketbranche en toen is het verpak
kingsbedrijf begonnen. Ik heb
goede jaren meegemaakt, de dem
per van de tachtiger jaren met
werktijdverkorting, maar ook de
glorietijd. De komst van Budel
paek naar Poortvliet is een gewel
dige stimulans voor ons dorp
geweest. Het is echt een bijzonder
bedrijf. Ik ben trouwens trots op
alle ondernemingen hier, zoals
Bouman-Potter, Elenbaas en Vis
ser. Poortvliet heeft veel wat dat
betreft."
De uit Zonnemaire op Schouwen-
Duiveland afkomstige Kik kwam
na diverse omzwervingen in
Poortvliet terecht. Zijn vader was
bakkersknecht en hij koos op
13-jarige leeftijd hetzelfde vak bij
een bakkerij in Dreischor. Gedu
rende de TVveede Wereldoorlog
week het gezin uit naar Dordrecht
en vandaar kwam Jan Kik in Sta
venisse terecht bij bakker Thze-
laar, waar Jan Kik 5 jaar werkte.
Vervolgens trok hij naar Amster
dam. Dhr. Wesdorp, een Stavenis-
senaar, was bedrijfsleider bij
Hecks lunchrooms en die haalde
Jan Kik als banketbakker naar de
hoofdstad. Het platteland trok
toch weer en in Oud-Beijerland
kon hij hetzelfde werk doen. Hij
trouwde er met mej. Smits uit Sta
venisse en na 2 1/2 jaar Hoekse
Waard kwam Tholen opnieuw in
beeld. Bakker Nieuwkerk in
Poortvliet vroeg via een adverten
tie in de Eendrachtbode een
knecht. Op 8 december 1952 ging
Kik daar aan de slag.
"We woonden in Stavenisse eerst
in bij mijn schoonouders. Dat be
tekende elke morgen op de fiets
naar Poortvliet. Later kregen we
een huis bij het 'oud kerkhof' in
Poortvliet, totdat na de ramp de
huizen aan de Burg. van Oeve
renstraat werden gebouwd. Wij
waren daar de eerste bewoners."
A.A. Nieuwkerk had maar liefst
vier knechts in de bakkerij: M.
v.d. Maas, M. de Wit, W.M. van
Tiggele en Kik. "De Wit was de
broodbakker en wij maakten al
lerlei soorten koekjes, froufrou,
enz. Nieuwkerk was namelijk
grossier en de koekjes werden
overal verkocht. We maakten ook
veel lange beschuit. Gebak was
toen nog lang niet zo ingeburgerd
als nu. Dat moest je van tevoren
bestellen."
Op 16 oktober 1954 werd de ban
ketfabriek aan de Paasdijkstraat
geopend. "Bij de opening heb ik
namens het personeel nog een
toespraak gehouden. Van der
Maas en Van Tiggele verhuisden
ook mee, maar vrijdagnacht hielp
ik in de Langestraat nog mee om
brood te bakken, totdat de bakke
rij daar dicht ging."
Het personeel breidde uit. Er
kwamen ook vrouwen, voorname
lijk voor het inpakwerk en de ad
ministratie. "Corrie
Hengstmengel en Corrie van Oost
waren de eerste dames op het kan
toor en J.B. van Olffen werd
chauffeur om de produkten overal
te bezorgen. Eerst met een auto
van Nieuwkerk's banketfabriek,
later een grote wagen van de
Dhr. J.J. Kik voor de gebouwen van Budelpaek aan de Paasdijkweg in Poortvliet.
I.B.C., de Internationale Banket
Combinatie."
Het was hard werken. "Tiendui
zenden boterletters hebben we ge
bakken voor de supermarkten van
Jac. Hermans. Verder Arnhemse
meisjes, kletskoppen, bokkepo-
ten, vanille buttons en speculaas.
We maakten soms 80, 90, ja 100
uren per week, want op vrijdag
nacht bleef ik steeds brood bak
ken bij L. v.d. Graaf en later bij J.
Feytel. Dag en nacht hebben we
soms gewerkt en ik ben zelfs een
keer in de suiker van de Arnhemse
meisjes in slaap gevallen. Voor de
speculaas hadden we een machi
ne, maar je moest nog veel met de
hand spuiten."
Langzaam aan werd het minder in
de banketbranche. De talrijke
kleine fabrieken kregen het moei
lijk. Voor de medewerkers van de
Poortvlietse banketfabriek bleek
het aanpakken van verpakkings
werk door André Nieuwkerk in
het Brabantse Budel een uit
komst. "We hebben in de oude
koekfabriek nog Drie Musketiers
en Mars ingepakt", vertelt Kik.
"Op 16 juni 1978 opende Budel
paek aan de Paasdijkweg. Wil je
mee, vroeg E.Ph. Nieuwkerk. Ja
zeker, antwoordde ik, want ik was
te oud om nog naar een andere
bakkerij te gaan. En ik had reuze
bazen aan de Nieuwkerken, dus
waarom zou ik vertrekken. Bij
Budelpaek kreeg ik de leiding over
de algemene dienst: tuinonder
houd, de binnendienst. Elke mor
gen om vijf uur de machines
aanzetten en veel opruimen. Maar
in het najaar van 1978 heb ik moe
derziel alleen in de banketfabriek
nog boterletters gebakken."
Dat was de laatste produktie,
maar op vrijdagnacht bleef Kik
het bakkersvak trouw bij, want
tot voor twee jaar hielp hij dan de
plaatselijke bakker tijdens de we
kelijkse piekuren.
ZIE VERDER PAG 7
