THOLENDERWIJS
Dit is Dit is
mijn fiets, ons advies.
eiland
bewoners
informatierubriek van de gemeente tholen
BOUWVERGUNNING
EERDER NODIG
DAN U DENKT
INVENTARISATIE JONGE
BOUWKUNST EN STEDEBOUW
40 FIETSEN WACHTEN
OP HUN EIGENAAR
SPREEKUUR B EN W
BIETENCAMPAGNE
GAAT VAN START
GEMEENTEHUIS GESLOTEN
WAT LIGT
TER
INZAGE?
ZATERDAG
30 SEPTEMBER
SLUITEN DE THOOLSE ZWEMBADEN
9 SEPTEMBER 1989
Donderdag 14 september 1989
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
5
MINDER
VERKEERS
SLACHTOFFERS
door j. van der slikke
Redactie: Voorlichtingsambtenaar Gemeentehuis Tholen Markt 1-5 Sint-Maartensdijk
Tel. 01666-8200 Telefax: 01666-3553
Voor het bouwen van een woning, bedrijfshal enzovoort is een
bouwvergunning nodig. Dat is algemeen bekend. Maar wist u, dat
zo'n vergunning ook nodig is voor het bouwen van een berging, een
kippenhok en voor het inwendig verbouwen van een woning? Ook
voor het plaatsen van een erfafscheiding en voor het zetten van een
tunnel- of boogkas heeft u veelal een vergunning nodig.
U bent dus al eerder aan het (ver)bouwen dan u denkt.
Een belangrijk advies: Informeer voor u gaat (ver)bouwen op het ge
meentehuis of u een vergunning aan moet vragen.
Telefoon: 01666-8239 of 8334/8335 (doorkiesnummers).
Door vooraf te informeren kunt u veel narigheid voorkomen. Het ge
beurt nog te veel dat men zo maar gaat bouwen. De gevolgen daar
van kunnen hoogst onplezierig zijn, namelijk gedwongen aanpas
sen van het gebouwde of soms zelfs afbraak van het gehele
bouwsel.
Nogmaals, er wordt te veel gebouwd zonder vergunning en wat
minstens zo erg is in strijd met de bouuwverordening en/of het
bestemmingsplan. Daarbij worden nogal eens de belangen van der
den (bijvoorbeeld de buren) aangetast.
Daarom is de controle op het (ver)bouwen inmiddels verscherpt.
Schetsplan
Om een bouwvergunning te krijgen, kan eerst een schetsplan wor
den ingediend bij de afdeling gemeentelijke ontwikkeling, bureau
bouw- en woningtoezicht. Dit schetsplan wordt in hoofdlijnen ge
toetst aan de bouwverordening en het desbetreffende bestem
mingsplan. Vervolgens wordt het voorgelegd aan de zogenaamde
welstandscommissie. Bij een schetsplan hoort een formulier voor
aanvraag welstandsbeoordeling.
Dit formulier is verkrijgbaar op de afdeling gemeentelijke ontwikke
ling. Hierin kan worden vermeld van welke materialen en in welke
kleuren het uitwendige van het bouwwerk wordt gemaakt. Het
schetsplan kan door burgemeester en wethouders, gelet op het
welstandsadvies, worden:
- goedgekeurd;
- goedgekeurd mits enkele wijzigingen worden aangebracht;
- afgewezen op grond van het bestemmingsplan en de daarbij beho
rende voorschriften, alsmede op grond van de bepalingen in de
bouwverordening.
De welstandscommissie beoordeelt hoofdzakelijk of de architectuur
van het gebouw of bouwwerk past in de omgeving en of het op
zichzelf aanvaardbaar is van vormgeving.
Adviezen
De welstandscommissie kan drie adviezen uitbrengen:
- aanvaardbaar;
- aanvaardbaar mits enkele wijzigingen worden aangebracht;
- niet aanvaardbaar.
De welstandscommissie brengt haar adviezen uit aan burgemeester
en wethouders. De commissie kan haar advies op verzoek monde
ling toelichten.
Tekeningen
Nadat het schetsplan is goedgekeurd kan de bouwvergunning wor
den aangevraagd aan de hand van formulieren (in viervoud) die ook
nu weer op de afdeling gemeentelijke ontwikkeling verkrijgbaar zijn.
Bij de aanvrage moeten bestektekeningen (in viervoud) worden
overlegd. In de bouwverordening staat precies wat men moet indie
nen, aan welke eisen het tekenwerk moet voldoen en hoe de proce
dure verder loopt. De bouwaanvrage kan worden afgegeven aan het
loket van de afdeling gemeentelijke ontwikkeling of worden toe
gestuurd aan het college van burgemeester en wethouders. Bij het
indienen van de aanvrage dienen de verschuldigde leges direct te
worden voldaan. De hoogte van de leges is afhankelijk van de
bouwkosten.
Deze legeskosten zijn in de legesverordening geregeld.
Binnen twee maanden na ontvangst van de aanvrage moet een be
slissing zijn genomen. In bijzondere gevallen kunnen burgemeester
en wethouders hun beslissing verdagen. De procedure mag dan
maximaal met één keer twee maanden worden verlengt.
Zodra de bouwvergunning is verleend of geweigerd wordt deze be
slissing aan de aanvrager toegestuurd.
Indien naderhand blijkt dat de vergunning om welke reden dan ook
gewijzigd moet worden, dan wordt aan de hand van een in viervoud
ingediende gewijzigde tekening, door het college een wijzigings-
besluit afgegeven. Uiteraard dient de wijziging in overeensteming te
zijn met het bestemmingsplan en de bouwverordening.
Ten slotte, als het bouwwerk voltooid is, wordt het door bouw- en
woningtoezicht gecontroleerd.
In beroep
Tegen het besluit tot het verlenen van een voorwaardelijke vergun
ning (een vergunning waaraan bepaalde voorwaarden zijn verbon
den), tot het aanhouden van een beslissing of tot het weigeren van
de vergunning kunt u in beroep gaan bij de gemeenteraad.
Uw beroepschrift wordt dan eerst behandeld door de commissie
bestuurlijke aangelegenheden. Deze commissie uit de raad stelt u in
de gelegenheid uw plan mondeling toe te lichten. Pas daarna
■spreekt de gemeenteraad zich over uw plan uit. Indien u het niet
eens bent met de uitspraak van de raad is volgens de Wet Admi
nistratieve Rechtspraak Overheidsbeschikkingen (AROB) nog be
roep mogelijk voor de aanvrager en voor andere direct-
belanghebbenden. Voor nadere inlichtingen hierover kunt u terecht
bij de afdeling gemeentelijke ontwikkeling van het gemeentehuis.
De bouwvergunning wordt geweigerd:
- als de plannen in strijd zijn met de bouwverordening, waaronder
begrepen het niet voldoen aan redelijke eisen van welstand;
- als de plannen in strijd zijn met het bestemmingsplan of de daarbij
behorende voorschriften;
- als het om een monument gaat en er geen vergunning is verleend
door Monumentenzorg.
Belangrijke punten
- Op afdeling gemeentelijke ontwikkeling is het mogelijk tegen beta
ling een fotokopie van de kadastrale kaart te verkrijgen (een situatie
tekening van het voor u van belang zijnde stuk grond). Op deze teke
ning kunt u zelf de bebouwing intekenen.
- Men mag alleen bouwen met vergunning. Bij clandestiene bouw
wordt het werk stopgezet en eventueel gelast het gebouwde te
slopen.
- Aspirant-kopers van bouwgrond of een bestaande woning doen er
goed aan bij de afdeling gemeentelijke ontwikkeling te informeren
naarde bouw-, verbouw- en uitbreidingsmogelijkheden, alvorens tot
definitieve aankoop over te gaan.
- Wanneer een vergunning wordt geweigerd is men slechts de helft
van de betaalde bouwieges verschuldigd.
De te veel betaalde leges zullen alsdan worden teruggestort. Van de
leges voor het welstandstoezicht vindt geen terugstorting plaats.
- Het is mogelijk dat bouwaanvragen in strijd zijn met het geldende
bestemmingsplan. Een dergelijke strijdigheid behoeft niet altijd tot
weigering van de bouwvergunning te leiden.
Het college kan bezien in hoeverre een en ander in het bestem
mingsplan kan worden ingepast.
Voorlichting
Het aanvragen van een bouwvergunning is een ingewikkelde zaak.
Voor inlichtingen over de bestemmingsplannen, bouwmogelijkhe
den, bouwaanvraag, bouwverordening, subsidiemogelijkheden, le
ges enzovoort kunt u terecht op de afdeling gemeentelijke ontwik
keling van het gemeentehuis, telefoon 01666-8239.
Kijkdagen in Scherpenisse
Sinds januari 1988 zijn door allerlei omstandigheden een 40-tal fiet
sen op het politiebureau in Tholen terecht gekomen. Deze fietsen
dragen geen postcodenummer, zodat de rechtmatige eigenaren ook
niet kunnen worden opgespoord. Geprobeerd wordt dit alsnog te
doen via zogenaamde KIJKDAGEN.
Deze kijkdagen worden gehouden ten behoeve van mensen die in de
loop der tijd aangifte hebben gedaan van vermissing of diefstal van
hun fiets. In beginsel zijn deze dagen dus ALLEEN voor die personen
die aangifte hebben gedaan bij de politie. Het bewijs van aangifte
dient te worden meegenomen.
De kijkdagen vinden plaats in de gemeente-werkplaats te Scherpe
nisse en wel:
vrijdag 22 september van 14.00 - 16.00 uur en zaterdag 23 sep
tember van 9.00 - 11.00 uur.
Het is echter niet ondenkbaar, dat ook personen die geen aangifte
hebben gedaan komen kijken. Menen zij hun rijwiel te herkennen,
dan zullen zij ter plaatse aangifte moeten doen. Mensen die geen
aangifte wensen te doen zullen dus ook geen rijwiel kunnen
meenmen.
Verkoop van fietsen
De fietsen die na vrijdag en zaterdag niet zijn opgehaald zullen aan
de plaatselijke rijwielhandelaar worden verkocht. Het is dus zaak, in
dien u een rijwiel mist, van de kijkdagen gebruik te maken.
Door het Rijk is in samenwerking met de provincies een project ont
wikkeld met als doel de inventaristie van jonge bouwkunst en stede-
bouw. 'Jong' betekent in dit verband: gebouwd in de periode mid
den 19e eeuw tot aan de Tweede Wereldoorlog.
In Midden-Zeeland is deze inventarisatie zo goed als afgerond. Vori
ge week werd met de werkzaamheden in de gemeente Tholen be
gonnen. Tholen is de eerste gemeente in Noord-Zeeland die door de
Zeeuwse medewerkers aan het project wordt onderzocht.
Wat houdt het project in?
Interessante en karakteristieke gebouwen en gebieden uit de hierbo
ven vermelde periode worden beschreven, gefotografeerd en in
kaart gebracht. Dit kunnen bijvoorbeeld zijn: villa's, woonhuizen,
sluizen, bruggen, fabrieken, boerderijen en woonwijken.
De verkregen gegevens worden landelijk verzameld en verwerkt. Ze
kunnen dienen als uitgangspunt voor verder onderzoek en voor het
te voeren beleid van rijk, provincies en gemeenten.
Komt u dus in de loop van de maanden september en oktober voor
u onbekende mensen tegen in uw woonkern, die o.a. foto s maken
van uw pand en/of omgeving, dan kunt u er vrij zeker van zijn dat
dit de Zeeuwse medewerkers zijn van het Monumenten Inventarisa
tie Project (M.I.P.). Deze medewerkers kunnen zich als zodanig ook
legitimeren.
Preventie
Enkele jaren geleden organiseerde de Rijkspolitie Tholen, tesamen
met de plaatselijke rijwielhandelaar en medewerkers van het Thool-
se baanlozenprojekt een zogenaamde graveeractie. In luttele weken
tijd werden vele duizenden fietsen op Tholen voorzien van een post
codenummer. Op die wijze wordt fietsendiefstal bemoeilijkt en is
het voor de politie gemakkelijk om een gevonden fiets terug te be
zorgen bij de eigenaar. De fietsen die nu in dépot staan missen allen
een postcodenummer. Het is zaak uw fiets van een postcodenum
mer te voorzien. Dat kan voor een luttel bedrag bij uw plaatselijke
rijwielhandelaar. Ook het invullen van een fietsregistratiekaart (zie
onderstaand model) kan bij vermissing van belang zijn. Het verge
makkelijkt de terugbezorging en kan bij diefstal leiden tot een snelle
opsporing van de dader(s). Deze kaarten zijn op het politiebureau en
bij de rijwielhandelaren verkrijgbaar.
De eerstvolgende spreekuren van de leden van het college van bur
gemeester en wethouders vinden plaats op maandag 18 september
1989 in het gemeentehuis te Sint-Maartensdijk. De wethouders P.
van Schetsen, L.J. Koopman en J. Versluijs houden hun spreekuur
van 11.00 - 1 2.00 uur.
Het spreekuur van burgemeester H.A. van der Munnik komt te ver
vallen.
Wilt u op een ander tijdstip met een van de collegeleden spreken
belt u dan even naar het gemeentehuis, telefoon 01666-8200
toestel 330.
boy' tifti "«ven oames «.nde» 00»ö«J«»l
K'«U' M ioatt»rO«n
*»noe''m
tefvSt'JD vfg rronvne1
I Soo^ f -ia*' oanoen
8' waï-t »er.f>ef»en
1. Zorg voor een goed slof.
2. Getxuik dat slot aftijd
3. Maak als t kan gebruik van stallingen, afgesloten
bergir^en of fietskluizen.
4. Zet uw fiets 's avonds en s nachts met op
onverlichte of söüe plaatsen.
5. Laat geen waardevolle voorwerpen in fiets
tassen achter.
6. De politie organiseert kijkdagen van terug
gevonden fietsen. Kom kjjken of uw fiets er ook
bij is.
7. Doe t»j vermissing in
ieder geval aangifte
bij de politie.
•sloten voorzien van het
label voldoenmieder
geval aan bepaalde
veiligheidsasen.
Doevet*' *ai "-et var loeoasvng
VOORKOMING
MISDRIJVEN
E«o zaak van da pofitia an
De prachtige zomer die inmiddels achter ons ligt, is er mede oorzaak
van dat de bietencampagne in de gemeenten Tholen en Sint-
Philipsland wat eerder op gang komt dan normaal het geval is. Al ja
ren doen zich problemen voor in het oogstseizoen en in het bijzonder
tijdens de bietencampagne. Er is veel landbouwverkeer op de weg,
terwijl bij regenachtig weer het op het wegdek achtergebleven slijk
voor gevaarlijke situaties kan zorgen. De gemeentebesturen van
Tholen en Sint-Philipsland hebben zich in hun verkeersveiligheidsbe-
leid ten doel gesteld het terugdringen van het aantal verkeersslacht
offers. In dit kader is al aandacht geschonken aan de gevaren van
gebruik van alcohol in het verkeer en de deelname van schoolkinde
ren aan het verkeer. Thans richten de gemeentebesturen zich op de
langzaam maar zeker van start gaande bietencampagne.
De ervaring leert dat in onze agrarische gemeenten een groot aantal
ongevallen en bijna-ongevallen wordt veroorzaakt door een glad
In verband met de arbeidsduurverkorting voor het gemeenteperso-
neel is het gemeentehuis vrijdagmiddag 15 september 1989 geslo
ten en tevens telefonisch niet bereikbaar. Houdt u daar rekening
mee!
wegdek als gevolg van achtergebleven slijk en modder. De wegge
bruiker wordt daar min of meer onverwacht mee geconfronteerd,
met alle gevolgen van dien. In het kader van de actie -25% wordt
de komende maanden uitgebreid aandacht aan de bietencampagne
geschonken.
SPANDOEKEN
Her en der in de beide gemeentes worden nog deze week spandoe
ken opgehangen met de tekst:
'Let op!! Landbouwverkeer"
Via deze spandoeken worden de weggebruikers erop geattendeerd
de nodige voorzichtigheid in acht te nemen. In de praktijk betekent
dat:...Bij nadering van een landbouwvoertuig tijdig vaart minderen
en letten op achterop komend verkeer....Niet te snel inha
len....Wachten tot er voldoende uitzicht is op eventuele tegen
liggers...
WAARSCHUWINGSSTICKERS "SLIK"
Het spreekt voor zich dat het wettelijk verboden is om wegen te ver
vuilen. De vervuiler heeft dan ook de verplichtig om de vervuiling,
in dit geval slijk en modder, onmiddellijk te verwijderen. In de prak
tijk doen zich echter situaties voor waarin gedurende een korte tijd
vervuiling van het wegdek niet of nauwelijks is te voorkomen. Dit
neemt niet weg dat dit evenzeer tot gevaarlijke situaties voor de
weggebruiker kan leiden. Veel landbouwers realiseren zich dat en
plaatsen een al dan niet zelf gefabriceerd waarschuwingsbord langs
de kant van de weg. Deze borden zijn echter niet altijd duidelijk lees-
en zichtbaar.
Ten einde de nodige uniformiteit te bewerkstelligen en daarmee de
herkenbaarheid en de verkeersveiligheid voor de weggebruiker te
vergroten, is besloten om waarschuwingsstickers te vervaardigen
en deze gratis aan de landbouwers ter beschikking te stellen.
Het is de bedoeling dat de landbouwers deze stickers zelf op borden
aanbrengen. De hoogte van de onderkant van het bord ten opzichte
van de weg dient 1.30 m. te bedragen. Die borden kunnen dan wor
den geplaatst bij het weggedeelte dat TIJDELIJK is vervuild. Als
voorschrift hierbij geldt dat de borden als volgt worden geplaatst:
-op wegen waarop in het algemeen niet sneller dan 70 km. per uur
wordt gereden, op 100 m. vóór het punt waar het wegdek is
vervuild;
-op overige wegen, op 1 50 200 m. vóór het punt waar het weg
dek is vervuild.
N.B.
Het plaatsen van de borden met stickers "S L I K", ontslaat de des
betreffende landbouwers niet van de verplichting de vervuiling zo
spoedig mogelijk ongedaan te maken. Zij blijven verantwoordelijk
voor de ontstane situatie.
Door de verschillende wegbeheerders zal in de komende maanden
nauwlettend worden toegezien of vervuilde wegen ook daadwerke
lijk zijn of worden schoongemaakt. Bij constatering van een vervuild
wegdek zal de wegbeheerder de vervuiler verzoeken binnen 2 uur de
vervuiling ongedaan te maken. Indien daaraan geen gevolg wordt
Onttrekking van weggedeelten aan het openbaar verkeer
Burgemeester en wethouders van Tholen hebben bericht
ontvangen dat bij K.B. van 14 april 1989, nummer
89.00981, goedkeuring is ontvangen van het besluit van de
Staten van de provincie Zeeland van 16 september 1988.
Als uitvloeisel van dit besluit worden enige weggedeelten
aan het openbaar verkeer onttrokken in verband met de
noordelijke aansluiting van de weg over de Oesterdam.
Ingevolgen artikel 12, lid 2, van de Wegenwet ligt bovenge
noemd Koninklijk Besluit met ingang van 15 september 1989
gedurenden 14 dagen ter inzage op de gemeentesecretarie
te Sint-Maartensdijk, Markt 1-5.
Sint-Maartensdijk, 14 september 1989
Burgemeester en wethouders van Tholen.
Aan alles komt een eind. Ook aan het mooiste bad- en zwemseizoen
sedert jaren. In het seizoen 1989 konden diverse Thoolse jeugdigen,
maar ook ouderen in het bezit worden gesteld van één of soms zelfs
twee zwemdiploma's. Zij die nog niet voor één van de diploma's zijn
geslaagd krijgen die kans alsnog op zaterdag 23 en woensdag 27
september in het zwembad 'De Spetter' of op woensdag 27 en za
terdag 30 september in het zwembad 'Haestinge'. Na zaterdag 30
september is het zwemseizoen helemaal voorbij. De beide bad
meesters Jansen ('de Spetter') en Bocxe ('Haestinge') en hun perso
neel danken u voor de belangstelling. Tot het volgende seizoen maar
weer!
De Open Monumentendag zoals die jongstleden zaterdag ook in de
gemeente Tholen is gehouden, is een groot sukses geworden. Vele*
honderden bezoekers hebben van de gelegenheid gebruik gemaakt
een kijkje te nemen in die monumentale gebouwen in de verschillen
de kernen, die normaliter zelden of nooit toegankelijk zijn voor een
willekeurige bezoeker. Het welslagen van een dergelijke dag komt
niet uit de lucht vallen. Daar is werk voor verricht. In sommige ge
vallen heel veel werk. Burgemeester en wethouders stellen het op
prijs om via deze openbare rubriek hun dank uit te brengen aan: De
Kerkvoogdij van de Hervormde Gemeente Sint-Maartensdijk, de
Kerkvoogdij van de Nederlands Hervormde Gemeente te Scherpe
nisse, de Kerkvoogdij van de Hervormde Gemeente Tholen, het co
mité 'Tholen Stad Actief', de Vereniging Huis Heem, de vrijwillige
molenaars Christiaanse te Poortvliet, Kodde te Sint-Annaland, de
Moed te Stavenisse, Robbe te Sint-Maartensdijk, Verhage te Tho
len, Huiskamp te Tholen, Van Winkelen te Sint-Annaland en de Ver
eniging 'De Hollandse Molen' te Amsterdam.
Een woord van dank is tevens op zijn plaats aan het adres van ge
meentelijk beiaardier Gerard de Waardt, het Smalstads Mannen
koor, muziekvereniging Semper Crescendo uit Nieuw-Vossemeer en
alle vrijwilligers die door de bovengenoemde organisaties op tal van
plaatsen zijn ingezet. Het gemeentebestuur van Tholen hoopt in
1990 opnieuw deel te nemen aan de Open Monumentendag. Ook
dan gaat zij ervan uit niet tevergeefs een beroep te kunnen doen op
de plaatselijke verenigingen, organisaties en vrijwilligers.
gegeven, zal de wegbeheerder op kosten van de vervuiler de vervui
ling ongedaan te maken. Ook zal de Rijkspolitie dan op de hoogte
worden gesteld, waarna vervolgens proces-verbaal wordt opge
maakt. Zodra het wegdek niet meer vervuild is dient het bord "Slik"
onmiddellijk te worden verwijderd.
Waar zijn de stickers verkrijgbaar?
De stickers die een afmeting hebben van 35 x 50 cm zijn vanaf 21
september gratis verkrijgbaar bij de onderstaande adressen:
-gemeente Tholen, Markt 1-5 te Sint-Maartensdijk, kamer 146;
-gemeente Sint-Philipsland, Kerkring 1 te Sint-Philipsland;
-via de Christelijke Boeren- en Tuindersbond bij:
de heer W.C. van Kempen, Kruytenburgseweg 1 te Poortvliet;
de heer A.B. Aarnoudse, Voorstraat 9 te Oud-Vossemeer;
-via de Zuidelijke Landbouw Maatschappij, kring Tholen en Sint-
Philipsland bij:
de heer P.H. Verduit, Oudelandsedijk 12 te Tholen;
de heer J.D. Lindhout, Engelaarsdijk 4 te Poortvliet;
de heer D.M. Bijl, Hartogsweg 16 te Scherpenisse;
de heer J.L.C. Mol, Heideweg 1 te Sint-Maartensdijk;
de heer P.K.M. Stouten, Molenpad 6 te Stavenisse;
de heer J.H.M. Akkermans, Kleinedijk 2 te Sint-Annaland;
de heer J.N.M. de Winter, Zeedijk 5 te Oud-Vossemeer;
de heer A.M. Guiljam, Korte Schoolstraat 3 te Sint-Philipsland.
Tot slot
De gemeentebesturen van Tholen en Sint-Philipsland hopen van har
te dat alle landbouwers in beide gemeenten hun medewerking aan
deze aktie zullen verlenen. Het welslagen ervan bevordert de eigen
veiligheid en die van de andere weggebruikers. En die andere weg
gebruikers dienen zich te realiseren dat zij in een agrarisch gebied
wonen, waardoor snelheidsaanpassingen in deze tijd van het jaar
gewenst zijn.
Als iedereen zijn verantwoordelijkheid kent en neemt, komt een ver
keersveiliger Tholen en Sint-Philipsland weer een stapje dichter bij.
Nadat de paarden uitgerust waren stapte Kees op de fiets en reed naar
de hoge blok. Inmiddels was Merien daar met de buizen aangekomen.
Die werden naast de openliggende drainsleuf gelegd, drie op een meter
en allemaal met de kraag naar dezelfde kant. Dat was makkelijk voor
de buizenlegger, ze werden namelijk met de leghaak gelegd en daarbij
liep de buizenlegger over de bovenkant langs de sleuf en pakte elke keer
met de haak een buis en legde die zo op de bodem van de sleuf. Daarbij
kwam de volgende buis met het uiteinde in de kraag van de vorige te
liggen. Als je aan de slootkant stond zag je de drainreeks als een oranje
kleurig lint in de bodem liggen, als er nog geen grond op gegooid was.
Hoewel de buizen losjes aan elkaar geschoven werden lagen ze als zo'n
reeks er helemaal in lag zo vast dat je er niet zo maar een buis tussen
uit kon halen.
Het is om deze tijd van het jaar altijd afwachten wat het weer doet. Zo
lang de wind maar in de zuidwesthoek blijft kun je er wel op rekenen
dat het niet gaat vriezen, maar als de wind door het noorden naar het
oosten gaat dan moet je bijna zeker op vorst rekenen en dat kun je bij
draineren nu juist niet hebben. Toen dan ook op een middag de wind
draaide en het kouder werd, sprak Lin met de baas af, toen hij tegen
de avond nog even langs kwam dat ze maar geen nieuwe drain meer
zouden beginnen. Maar eerst de volgende dag alles wat ze nu onder
handen hadden maar zouden afwerken. En die beslissing bleek erg juist
geweest te zijn, want de volgende morgen had het al behoorlijk gevro
ren. Het lukte net nog om de nog open liggende sleuven met alle man
dicht te gooien, maar de daarop volgende morgen was het gebeurd. De
grond was te hard om er in te werken.
Hoofdstuk 3
De wintertijd schept zo zijn eigen specifieke sfeer op de boerderij. Het
kan allemaal wat rustiger aan. Er zijn geen werkzaamheden meer die
vóór dat de vorst invalt nog gebeuren moeten. Er is nu wat tijd voor
karweitjes waar men anders niet aan toekomt. De paardeknechts kun
nen het paardetuig eens rustig nazien, want daar is na de lange herfst-
periode meestal wel het één en ander aan te vernieuwen. Tijdens de na
jaarswerkzaamheden komt dat er niet van. De knechts en de paarden
zijn dan van 's morgens in het donker tot 's avonds in het donker in
het getouw. Een kapotte streng wordt tussen twee schaften door even
gerepareerd, maar nu wordt alles uit elkaar gehaald en wat gerepareerd
moet worden wordt naar de gareelmaker gebracht, versleten strengen
worden door nieuwe vervangen, het leerwerk wordt in de traan gezet,
zodat in 't voorjaar weer met degelijk tuig kan worden begonnen.
Bij aanhoudende vorst is er nogal wat extra werk met het vee. Er moe
ten gaten in de drinkwaterput gehakt worden om de paarden te dren
ken. De paarden worden twee keer per dag van stal gehaald om aan de
put te drinken, voor de koeien werd het water met emmers uit de put
geschept en zo naar de stal gedragen. Dat is een heel karwei, want voor
al de melkkoeien en de zware mestossen kunnen heel wat aan en ze krij
gen net zoveel als ze op kunnen, al is 't vier emmers per stuk. Nu is dat
op werkdagen niet zo erg, want de dag moet toch om, maar 's zondags
moet het ook gebeuren.
Iedereen van het vaste personeel heeft op zijn beurt de thuiswacht, dat
wil zeggen dat de thuiswachter gedurende de stalperiode 's zondags het
stalwerk moet doen. Hij komt dan 's morgens al op tijd en moet dan
voeren en de stal uitmesten. Hij blijft dan de hele dag op de boerderij
en eet met het boerengezin mee aan tafel, 's Avonds voor het avondeten
gaat hij naar huis en krijgt dan nog zijn boterhammen mee. Dat was
dus een soort loon in natura, trouwens daar was dat hele thuiswachten
op gebaseerd want daar werd niet voor betaald. Elke vaste arbeider
kreeg daar 75 roeden aardappelland van de boer geëgd en de arbeider
pootte daarin zijn eigen aardappels.
WORDT VERVOLGD