'Een vitamine voor de motivatie' Monumentendag op Tholen is een doorslaand succes Stellingname Schoolhistorie Flupland Directeur over uitbreiding KonJulianaschool St.-Philipsland Besparing van energie met lampenactie Zeeland 40-45 verschijnt in het voorjaar Negentig procent bezoekers uit de eigen gemeente Donderdag 14 september 1989 EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT 11 CDA en SGP Stuurloos Nutteloos Op feestelijke wijze is de uitbreiding van de Kon. Ju lianaschool in Sint-Philipsland geopend door burge meester T.A. Vogel. Daarmee is de laatste basisschool op het eiland onder één dak gekomen. "Dit gebouw is voor ons een vitamine voor de motivatie, voor zowel personeel als leerlingen," zei directeur C. van 't Hof. Moraal Vouwwanden Sleutel Eigen gezicht Gs geen bezwaar tegen windmolens Sint-Philipsland Commissaris hoort interne discussie aan B en W van Tholen bleken geen gelukkige keuze ge daan te lebben om een omstreden onderwerp als de zoet watervoorziening aan de commissaris voor te leg gen. Van Gorsel(VVD) en Van Kempen(CDA) vielen het college af, zodat Boertien een verdeeld Thools huis aantrof. Jammer ZLM De derde Open Monumentendag heeft op Tholen veel mensen op de been gebracht die een kijkje kwamen nemen in één van de dertien monumenten die voor het pu bliek toegankelijk waren. Gemeentevoor lichter P. Bakx spreekt van een 'doorslaand succes'."Er is sprake geweest van een redelijke tot zeer grote belangstel ling." Bakx wijst op het grote aantal bezoekers voor onder meer het voormalige stadhuis (135) en de Grote kerk in Tholen (300), de Maartenskerk in Sint- Maartensdijk (250) en de Nederlands Hervormde Kerk (175) en molen 'De Koren bloem' (75) in Scherpenisse. In Stavenisse bezochten 45 mensen de molen, waaron der Engelsen, Zwitsers en Duitsers. Variatie Woord." Volgens Van 't Hof moet de kinderen gewezen worden op de noodzaak van waarachtige be kering. De directeur ging ook in op het VERVOLG VAN PAG. 1 Die verhalen hebben geleid tot di verse steunbetuigingen voor het standpunt van burgemeester T.A. Vogel en de meerderheid van de gemeenteraad. 'Proficiat, einde lijk iemand die stelling neemt te gen de verloedering', schrijft er iemand. "Zowel hulpverleners als huismoeders en mensen uit de we tenschap en de politiek hebben ge reageerd", stelt de burgemeester met voldoening vast. 'Ons CDA en uw SGP zouden schouder aan schouder moeten staan', schrijft iemand uit Eind hoven. Voor Vogel een bewijs, dat het bezwaar tegen de aidsvoor- lichting heus niet alleen beperkt blijft tot Zeeuwse orthodox- christelijke politieke kringen, zo als sommigen suggeren. Volgens het gemeentebestuur van St. Philipsland zijn het monoga me huwelijk en een verantwoorde levenswijze de beste waarborgen tegen geslachtsziekten en aids. Dit komt in de voorlichting door de GGD niet of onvoldoende tot uit drukking, aldus de meerderheid van de gemeenteraad in de augustus-vergadering. De burgemeester constateert, dat de bezwaren in veel bredere kring leven. 'Probeer eerst de basis te verbeteren, daarna is symptoom bestrijding misschien toch nog nodig', laat een briefschrijver we ten. 'Eindelijk een zinnige hou ding in een stuurloze situatie', zegt een ander. Vogel vindt de verspreiding van bierviltjes in Zeeuwse horecabe drijven met de tekst 'Samen naar de disco? Ja! Maar dan met een condoom' door de GGD een 'kil le, materialistische benadering'. Dat suggereert volgens hem het aanvaarden van geslachtsgemeen schap onder de jeugd met wisse lende mensen als een normale zaak. "Dit is echter gewoon van de gekke, het is een voorbeeld hoe het niet moet", zegt de burge meester. Hij noemt de bierviltjesactie van de GGD 'nutteloze propaganda voor het kwaad'. "We zijn voor voorlichting, nog meer zelfs, maar dit is het paard achter de wagen spannen. We moeten de bron aanpakken, de moraal ver anderen en niet aan symptoom bestrijding doen. Daar is veel onvrede over, zo heb ik uit de brie ven ook gemerkt. 'Wie heeft het recht om mijn kinderen een kijk op het leven te geven dat niet meer inhoudt dan een liefdeloze bevre diging van de eigen behoeften', schrijft één van de mensen die ons hun steun betuigden. Het leeft ge woon, ook bij pedagogen en chi rurgen in het Brabantse, mensen uit het vak. We kregen zelfs een brief uit Luxemburg." B en W van St. Philipsland heb ben besloten een bloemlezing uit de brieven naar de GGD te sturen en in afschrift te zenden aan alle Zeeuwse gemeenteraden. Burgemeester Vogel had er het boek van archivaris H. Uil op na gelezen om iets over de geschiedenis van het onderwijs in Sint- Philipsland te vertellen. De eerste onderwijzer kwam in 1657 in het dorp. In die tijd wer den ze beroepen door het collegium qualificatum (kerkeraad, ambachtsheren en dorpsbestuur). Aanvankelijk kreeg de meester geen salaris en moest de kost verdienen met bijbaantjes als voorzanger, klokkenluider en kerkschoonhouder. Na het ge reedkomen van de n.h. kerk in 1668 werd daar school gehouden, later werd ergens een kamer gehuurd en vanaf 1673 was de schoolmeesterswoning tevens klaslokaal. Banken en tafels moest de meester zelf maken. Pas in 1726 kwam er een echt schoollokaal, dat werd gehuurd in het pand van de school meester. Daar hield deze trouwens ook herberg en vergaderden de dorpsnotabelen. In 1742 werd tegen de kerk een schoolgebouwtje gebouwd. De school had sindsdien een duidelijk christelijke signatuur. In 1830 kreeg Cornelis Geense opdracht voor 2150 gulden een nieuw schoolgebouw te bouwen. Maar rond 1860 komt er, als gevolg van de kerkelijke afscheiding, een christelijke school. De ze groeit ten koste van de openbare school, wat de gemeente voor financiële problemen stelde. Burgemeester Del Campo loste dat op door de meester van de openbare school met pen sioen te sturen en de meester van de christelijke school als zijn opvolger te benoemen. Ook het schoolgebouw werd gehuurd en per 1 januari 1862 opengesteld als openbare school mét een sterk christelijk karakter. Op 2 april 1885 werd een nieuw schoolgebouw geopend, die in 1917 ingrijpend werd verbouwd. Kort na de oorlog werd op nieuw een christelijke school opgericht, die op 1 april 1949 startte. In 1953 werd de school verwoest en kregen de kinderen les in het gemeentehuis (openbare school) en in het kerkgebouw van de Geref. Gem. en de consistorie van de Oud-Geref. Gem. (chr. school). Op 1 oktober 1954 opende minister Cals de nieu we Kon. Julianaschool. Nadat in 1978 de openbare school De Luijster was geopend, gebeurde datzelfde op 19 maart 1982 met de nieuwgebouwde Kon. Julianaschool. Hij vervolgde, er van overtuigd te zijn dat bij goed onderwijs meer komt kijken dan alleen huis vesting. "Het moet in de eerste plaats gebaseerd zijn op Gods werken in teamverband. Hij noemde dat een kenmerk van de basisschool. "Een goede sfeer is ook een basis voor de basisschool en voor gezonde samenwerking. 127, waarmee hij de bijeenkomst had geopend. Daarin troffen hem de woorden 'bouwen', 'tevergeefs' en 'wachters'. 'Bouwen' vertaalde hij in figuurlijke zin als het mee bouwen aan de vorming van een kind. 'Tevergeefs' had betrekking op het alles zelf willen doen, zon der God als leidsman. "We moe ten ons laten leiden door een bestek, de Bijbel," aldus Geluk. Met 'wachters' bedoelde hij de ouders, het personeel en bestuur van de school, die moeten waken voor de dreigende vervlakking in de samenleving. Burgemeester Vogel ging in op de moeite, die de integratie van de basisschool heeft gekost. Er is vanaf de opening van de school' in 1982 aan gewerkt, maar pas vijf jaar later kwam de toestemming. "Wij hopen dat door de geboden mogelijkheden qua accomodatie het te geven onderwijs in kwaliteit optimaal zal zijn," aldus Vogel. Over de taak van het personeel zei hij: "Men zal de kinderen een stukje moraal moeten bijbrengen over het omgaan met de ander, het omgaan met de natuur, met de schepping, dat ze het verschil tus sen mijn en dijn en tussen goed en kwaad leren. U hebt ze te wape nen en te harnassen voor hun plaats straks in het volle leven. U hebt ze een kijk op het leven aan te leren die verder gaat dan een liefdeloze bevrediging van eigen behoeften. U hebt ze te leren heel te laten wat God als heel bedoeld heeft. Dat is goed onderwijs." De burgemeester vertelde ook dat zowel met architect W.J. Wols als aannemer Uytdewilligen druk overleg was gevoerd, omdat het niet eenvoudig was de bouw uit te voeren binnen het beschikbare budget. "Hartelijk dank voor uw loyale opstellingen," zei Vogel, die uitvoerder De Raat nog afzonder lijk bedankte. Aannemer G.P.A.M. Uytdewilligen bedankte de leerkrachten voor de medewer king tijdens de bouw en tevens de onderaannemers schildersbedrijf Geluk en Delta-techniek. De inspectrice voor het basison derwijs, mevrouw drs. A.A. Kolste, omschreef basisonderwijs als het vormgeven aan een andere visie binnen het onderwijs. "Het is echt een mijlpaal, ook onder wijskundig. 'n Integratie afsluiten betekent dat er volgens die ideeën gewerkt wordt." In de Kon. Julia naschool vond ze vooral het flexi bel omgaan met ruimten een kenmerk van verandering. Door vouwwanden kunnen diverse ruimten bij elkaar worden getrok ken. Ook meende de inspectrice, dat de kleinste kinderen in de school er echt bijhoren. "We wil len graag dat één plus één één blijft, één wordt." De bijeenkomst werd gesloten door hervormd predikant ds. J.H. Lammers. Hij sprak over de sa menhang tussen gezin, school en Gadegeslagen door de leerlingen van de Kon. Julianaschool houdt burgemeester T.A. Vogel van Sint-Philipsland de sleutel gereea om de - met kleurig papier beplakte - deur van het gebouw open te maken en daarmee de uitbreiding van de school officieel te openen. kerk en waarschuwde voor de on verschilligheid in de samenleving. Verder ging hij in op Hebreën 11. Behalve de sprekers waren op de bijeenkomst ondermeer aanwezig wethouder A. Kosten, raadslid L. den Engelsman, bestuursleden, personeel, vertegenwoordigers van andere plaatselijke scholen en van de Oud Gereformeerde, Gerefor meerde en Hervormde Gemeenten en de heer C. Egas namens de protestants-christelijke rayon schoolraad. Wethouder L. Walpot was verhinderd. Voor de opening van de school was door de kinderen een speciaal lied ingestudeerd. Terwijl ze dat op de speelplaats zongen, kropen de kleuters door het gat van een reuzensleutel, daarbij veelal ge hinderd door hun hoge feestmut- sen. De reuzensleutel werd vervolgens gebroken en daaruit kwam de sleutel van de school. Die werd door de jongste leerling, de vierjarige Marijn van 't Hof, aangeboden aan de burgemeester. Die opende vervolgens met de sleutel een deur, waardoor de offi ciële opening een feit was. Voor zijn medewerking kreeg hij een in gelijste oude prent van Zeeland. Juf Krijger van groep 1 en 2 kreeg van het gemeentebestuur symbo lisch de school overhandigd in de vorm van een speelgoed gebouw. Daarnaast nog speelgoed dokters attributen. Directeur Van 't Hof had een ingelijste foto van alle leerlingen en de aannemer over handigde voorzitter Geluk een en veloppe met inhoud voor de aanschaf van leermiddelen. De Kon. Julianaschool, die 135 leerlingen telt, werd uitgebreid met een speellokaal en een werk lokaal. Verder een nieuw stuk speelplein, zandbak en buiten berging. Die samenwerking is nodig bij het al of niet invoeren van vernieu wingen. Vernieuwing blijft ook voor onze reformatorische school een uitdaging. Binnen de kaders van de levensbeschouwelijke uit gangspunten streven we ernaar al lerlei veranderingen in te voeren die uiteindelijk moeten leiden tot aanwijsbare verbeteringen." Daar bij zijn twee dingen nodig: waak zaamheid en werkzaamheid. "Ik vind dat de Kon. Juliana school in toenemende mate een ei gen gezicht krijgt, een eigen kleur, eigen werkwijze en eigen atmos feer." Van 't Hof illustreerde dat met enkele voorbeelden, zoals het werken in hoeken, niveau-groepen en - wat binnen enkele weken gaat gebeuren - het maken van 'doe- dozen'. Hij sprak de wens uit dat de woorden uit Jesaja 34:16 het richtsnoer mochten zijn voor de toekomst: 'Zoekt in het boek des Heeren en leest'. Voorzitter L.M. Geluk van het schoolbestuur wees in zijn wel komstwoord op 'het stekelige pad' dat belopen moet worden om te komen tot een onderwijs kundige integratie binnen de school. Hij bedankte de ouders die vele avonden en zaterdagen in touw zijn geweest om de speel plaats met zandbak en de tuin aan te leggen. Geluk ging verder in op Psalm Gedeputeerde staten van Zeeland hebben een verklaring van geen bezwaar afgegeven voor de bouw van een windmolenpark in de Willemspolder te Sint- Philipsland. Ingenieursbureau Energie-connection heeft een aan vraag ingediend om daar zes windmolens te mogen bouwen. De verklaring van g.s. betekent, dat de gemeente de bouwvergun ning nu kan afgeven. Kleinverbruikers van de PZEM kunnen meedoen aan een lampen actie van het energiebedrijf. Ener giezuinige lampen worden - door middel van cheques - aangeboden tegen een speciale prijs. De koper hoeft die niet contant te betalen, maar kan het bedrag (34 of 68 gulden) ook laten verrekenen via de energienota. Huis-aan-huis zal de PZEM in formatie verspreiden over de actie, alsmede een antwoordkaart waar mee men zich kan aanmelden. De lampen zijn ongeveer 30% goed koper als normaal, terwijl een fik se besparing op de energiekosten kan worden bereikt. Energiezuini ge lampen verbruiken 80% min der electriciteit dan vergelijkbare gloeilampen. Bovendien gaan ze acht keer langer mee. De actie duurt van 25 september tot 18 no vember. Tholen verdeeld huis over water "Ik luister naar een interne Thoolse discussie, dat is het maxi male wat ik zeggen kan", liet de commissaris weten. Raadslid Van Gorsel zei verbaasd te zijn dat b en w het zoet water aan de orde stelden, temeer gezien de informatie die aan de commis saris werd voorgelegd. Daarin werd gesproken over het opvoeren van de waterstand in de polderslo ten en de nadelige gevolgen voor gebouwde eigendommen, riole ring, begraafplaatsen en sportvel den. "Het college is het niet helemaal duidelijk waarom het bij het basisplan gaat", zo bekriti seerde de liberale fractievoorzitter tot groot ongenoegen van burge meester Van der Munnik het col lege. "Het is jammer, dat u dit onder werp ter bespreking met de com missaris hebt voorgelegd. Uit bestuurlij ke verantwoordelij kheid is het ook niet helemaal terecht", zei Van Gorsel, die het waterschap als eerste verantwoordelijk achtte voor deze zaak. "Het basisplan houdt geen peil- verhoging in, maar juist een peil- beheersing en dat heeft grote voordelen voor de grond. Ik be taal ook niet graag belasting, maar gedeputeerde staten hebben vanuit hun bestuurlijke verant woordelijkheid goed ingezien, dat het voor de gehele streek van be lang is dat de zoet watervoorzie ning doorgaat", aldus Van Gorsel. G.S. van Zeeland hadden name lijk vooraf al goedgekeurd, dat ook de eigenaren van gebouwde eigendommen(huizen, bedrijfsge bouwen, enz.) aan het basisplan moeten meebetalen. B en W van Tholen waren het hiermee volstrekt oneens, maar CDA- fractievoorzitter Van Kempen zei het standpunt van g.s. te onder schrijven. "Wij ondersteunen de stelling dat het basisplan zoet wa ter een algemene voorziening is. Wij nemen daarbij in beschou wing, dat het ongebouwd royaal meer aan het waterschap betaalt dan het gebouwd." PvdA-fractievoorzitter J. de Bres wees op de financiële gevolgen, want alles bij elkaar is er met de zoet watervoorziening toch heel veel geld gemoeid. Het hoofdbestuur van de ZLM in Goes heeft met instemming ken nis genomen van het besluit om op Tholen en St. Philipslnd over te gaan tot de uitvoering van het basisplan zoet watervoorziening. Met dit besluit is de weg vrij ge maakt voor de inlaat van zoet wa ter uit het Zoommeer in watergangen en sloten in dit ge bied. Met name de landbouw zal. hiervan kunnen profiteren, aldus het hoofdbestuur van de ZLM. In het voorjaar zal deel 2 verschij nen van de geschiedschrijving Zeeland 1940-1945. De advies commissie die de totstandkoming van het boek begeleidt, heeft dat meegedeeld aan gedeputeerde sta ten. Dat college wil een subsidie van maximaal f. 19.900,- verlenen in de produktiekosten van het boek. Het door drs. G. van der Ham ge schreven werk zal ongeveer 624 pagina's bevatten. Van der Ham behandelt de periode 1943-1945. Hij nam het werk tussentijds over van dr. G. Taal (overleden), die op zijn beurt het werk van de overle den L.W. de Bree voortzette. De bedoeling is om zowel gebonden als genaaid/gebrocheerde edities te vervaardigen. De adviescommissie heeft drie uitgevers om een offerte gevraagd. Den Boer te Middelburg (uitgever van deel I) geeft een prijs op van f. 54.750,-, Waanders te Zwolle f. 18.200,- en SDU te 's-Gravenhage f. 33.300,-. De commissie spreekt een voorkeur uit voor Waanders in Zwolle en vindt bovendien dat het boek landelijk meer bekend heid moet krijgen dan het voor gaande deel. "Als je dat bij elkaar optelt dan geeft dat wel aan dat mensen be langstelling hebben voor deze ge bouwen." Dit jaar lag de organisatie van de rondleidingen geheel in handen van de betrok ken vereniging, bestuur of eige naar van het monument. In andere jaren werd ook gemeente- personeel ingeschakeld. Bakx stelt vast dat de formule, waarbij de gemeente het voortouw neemt maar de invulling overlaat aan de betrokken organisatie, duidelijk aanslaat. Kerkvoogden die in verschillende kerken op de Open Dag mensen ontvingen of rondleidden, waren over het algemeen zeer te spreken over de interesse voor het interieur van hun kerk bij het publiek. Het was volgens hen opvallend dat er zoveel vragen werden gesteld over de geschiedenis en het interieur van het gebouw. 'Voor herhaling vatbaar', zo bestempelde men de derde Monumentendag, ook al zal er bij volgende gelegenheden meer structuur worden gebracht in bijvoorbeeld de rondleidingen. Volgens Bakx is 90% van de be zoekers woonachtig op Tholen. "Daar komt het toch op neer. En dat betekent dat je elk jaar moet proberen enige variatie in het pro gramma te brengen," blikt de voorlichter vooruit. Wellicht zal de gemeente volgend jaar ook an dere organisaties en particulieren, naast die welke reeds dit jaar heb ben deelgenomen, aanschrijven met de vraag, hun monument aan het lijstje van de Open Monumen tendag toe te voegen. De afsluiting met een concert - op initiatief van Tholen Stad Actief - trok de nodige belangstelling in de tuin van de Gasthuiskapel. Mu ziekvereniging Semper Crescendo uit Nieuw-Vossemeer, onder lei ding van P. Steijns, gunde Tholen de primeur van enkele mu ziekstukken. Tevoren bracht het Smalstads Mannenkoor enkele nummers ten gehore, waaronder het veelgevraagde 'Laughing'. Mevrouw J. Aalbrechtse van TSA opende het concert en burgemees ter H.A. van der Munnik sprak na afloop een dankwoord aan het adres van alle vrijwilligers die zich voor de monumentendag hadden ingezet. Mevr. Boertien (links) en mevr. Van der Munnik brachten maandagmiddag een bezoek aan het ge zinsvervangend tehuis aan de Annewas te St. Anna/and. Rechts bestuurslid J. Leune en Joke Ver- kerke, hoofd van het GVT. Grafstenen in de Maartenskerk worden uitvoerig besproken.

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 1989 | | pagina 11