'Mensen willen alleen zitten
en rondgeslingerd worden
Bedreiging voor
brakwatermilieu
Er is weer een
vervolgverhaal!
II -i
Bezwaar 211 boeren tegen zoet water
BOUMAN TOTTER
W. Rikken b.v.
Kermisexploitant P. v.d. Vorst 25 jaar in St. Maartensdijk
Bintje 35 cent
Waterschap ontvangt 12 bezwaarschriften tegen basisplan
Donderdag 20 juli 1989
45e Jaargang nè. 36
"De Markt is in Sint-Maartensdijk de beste plaats
voor de kermis, maar we zitten aan het maximum",
zegt Piet van der Vorst, wijzend naar de attracties die
ongeveer de helft van het plein bezetten: de autoscoo
ters, een suikerspin, een goktent, mini-cars, een kin
derdraaimolen en een gebakkraam. Vijfentwintig jaar
geleden kwam het echtpaar Van der Vorst-Roels voor
het eerst naar de smalstad.
Een flop
Café's
Zomerfeesten
Oliebollen
Onschuldig
vermaak
Delta Overleg vreest verarming
Eilandbewoners door J.van der Slikke
Vanaf heden verschijnt er
ton. Gezien verschillende
daar naar uitgekeken.
elke week weer een feuille-
reacties hebben vele lezers
Molenstraat tel. 01662-2445 Poortvliet
DEZE WEEK
Lijnbach
Het waterschap Tholen heeft 12 bezwaarschriften ont
vangen tegen het basisplan watervoorziening Tho-
len/Sint-Philipsland. Daarbij is een door 211 Thoolse
landbouwers ondertekende brief.
Zwijgende
meerderheid
Enquete
PFAFF NAAIMACHINES
IS VERHUISD NAAR
KORTE MEESTRAAT 17 - TEL. 35878
KvK pleit voor
subsidie winkels
in kleine kernen
Eendrachtbode, de Thoolse Courant
Postbus 5
4697 ZG Sint Annaland
Telefoon 01665-2752
Telefax 01665-3318
Het enige nieuwsblad voor de streek Tholen
en Sint Philipsland, waarin opgenomen de
Thoolse Courant en het Advertentieblad.
Verschijnt donderdag.
Postrekening 12 44 07
Bankrekening 30 30 05 556
Abonnement f 21,— per halfjaar.
Per jaar f 38,75, per post f 48,50 per jaar.
Losse nummers f. 1,25
Opgave advertenties voor dinsdag 16.00 uur.
Advertentieprijs f 0,38 plus btw per mm.
Spierinkjes t/m 20 woorden f 7,50 contant.
Inclusief btw op rekening f 9,—.
Aangesloten bij de Zeeland Combinatie.
Hoofdredacteur W. Heijboer.
"Tot 1958 of zoiets was er hier
namelijk altijd kermis geweest.
Op de gedempte haven. Het is
toen eens een keer op zondag af
gebroken en toen was het afgelo
pen. Maar in 1964 zeiden ze tegen
ons: probeer het nog eens, je weet
maar nooit. Tot onze verbazing
kregen we toestemming. Maar
water kregen we nergens en bij
veel mensen gingen de rolluiken
naar beneden", vertelt de kermis
exploitant, die met een zweefmo
len naar de Haven kwam. Van der
Vorst (57) heeft al verschillende
burgemeesters op Tholen meege
maakt. "Burgemeester Bouwense
heeft eens een keer meegeholpen
om de zweefmolen af te breken.
Het was toen verschrikkelijk gaan
stormen en hij wilde het risico
niet lopen dat de boel om zou
waaien. Hij heeft schotten aange
pakt die wij hem aangaven. Mijn
vrouw was toen in verwachting".
Zijn echtgenote Riet Roels heeft
Piet eigenlijk het kermisleven in
geloodst. "Zij komt uit een ker
misfamilie maar ik ben van huis
uit machinebankwerker. Ik werk
te als monteur bij het constructie
bedrijf Jansen in Bergen op
Zoom. Na mijn trouwen ben ik de
kermis opgegaan. Dat was een
flop". Van der Vorst mocht ech
ter bij zijn oude baas terugko
men. "En dat niet alleen, ik kon
net zoveel vrij nemen als ik wou
om toch zomers voor 60 of 70 da
gen met de treintjes de kermis op
te gaan. Zo konden de kinderen
toch zoveel mogelijk thuis zijn en
mijn vrouw bleef zodoende op de
kermis, want die kan niet anders.
Zo gaat dat". Van der Vorst ziet
een groot verschil tussen hoe
mensen vroeger de kermis beleef
den en nu: "Vroeger in die zweef
molen konden de mensen nog zelf
wat doen, maar tegenwoordig
willen ze alleen maar zitten en
rondgeslingerd worden. Het
wordt ook onpersoonlijker. Je zit
in de kassa, geeft een kaartje af,
drukt op een knop. Vroeger had
je meer contact. Je gaf eens een
zwaai aan een stoeltje van de
zweefmolen, je liet een touwtje
zakken waar kinderen aan kon
den trekken, maar ja, dat is niet
meer. Dat is de moderne tijd".
Aan het Peter Pan treintje be
waart Van der Vorst goede herin
neringen. "Ik denk dat heel Tho
len er wel in gezeten heeft, maar
op een gegeven moment komt uit
de bevolking de vraag naar een
caroussel". Die kocht hij uit een
failliete boedel. "Kijk, het is een
soort 10-jarenplan. Op zich is het
met een carrousel niet lonend,
Daarom heb ik diverse anderen
gevraagd. Allemaal eigen men
sen. Dat is heel belangrijk, want
je moet je hier aan de regels hou
den. Als er een begrafenis is, zet
je de muziek af. Ook met bruilof
ten hier in het gemeentehuis hou
den we rekening. Dat hebben we
altijd gedaan, maar dat gebeurt
heus niet overal". Ook als de ex
ploitant 's zaterdagsavonds om
kwart voor twaalf te horen krijgt
dat hij de tent moet sluiten, geeft
Van der Vorst daar gehoor aan.
"Ik heb wel eens gevraagd om tot
twee uur door te gaan, maar dat
mocht niet, terwijl de café's daar
wel vergunning voor kregen". De
kermis op zondag afbreken mag
evenmin. Van der Vorst weet het
maar al te goed: "Toen we eens
op de Haven stonden en de mén
sen van de autoscooters - die dat
niet wisten - op zondag de zaak
begonnen af te breken, ging bij
mij de telefoon. De volgende dag
stond ik bij (wijlen -red.) burge
meester Baerends binnen: "Nog
'e'en keer en het is afgelopen",
had ie tegen me gezegd".
In de jaren 60 kwam Van der
Vorst na de zomer naar Smur-
diek. Net voor de bietencampag
ne begon. "Slager Piet Koopman
heeft toen eens gezegd: Kom toch
eens naar de Markt en dan in de
zomer, dan heb je geen last van
die peejenbeweging en er komen
een hoop campinggasten". Van
der Vorst lijkt er nu zijn vaste
stek te hebben, maar zijn komst
naar Sint-Maartensdijk loopt niet
altijd op rolletjes: "Twee jaar ge
leden kwamen we hier aan, toen
stond er een grote bouwkeet voor
de bank. Op de Haven stonden er
ineens lantaaarns. Hier op de
Markt was de boel eens helemaal
opgebroken. Toen moest het
plein gereconstrueerd worden".
Tot vorig jaar maakte de kermis
deel uit van de jaarlijkse braderie
- sinds 1985 toen de smalstads-
feesten werden gevierd - en de
wielerronde van Smerdiek. "Ik
dacht dat dat wel een succes was,
maar niet iedereen wil dat meer.
Een caféhouder heeft liever twee
keer volk dan één keer. Daar kan
ik inkomen. Wij vinden het ge
combineerd wel leuker, zeker op
zaterdag". Het bepalen van de
datum voor de kermis - die in de
VVV-gids en de advertentie van
de exploitant onder het kopje
'Zomerfeesten' staat aangekon
digd - is geen gemakkelijke zaak:
"We hebben moeite met de plan
ning. Wanneer wordt de wieler
koers gehouden? Het braderieco
mité moet een datum prikken.
Soms wordt daarover te laat
beslist".
Voor de exploitant is de stroom
voorziening vooral in kleinere
plaatsen een grote kostenpost.:
"Op de Markt hier ligt niet vol
doende capaciteit. Daarom moet
je altijd zelf met een stroomgene
rator komen". Wat de ver
Het echtpaar Van der Vorst-Roels (midden), in de bloemetjes gezet door burgemeester H.A. van der Munnik. Naast kermisexploitant Van der
Vorst, 'Oma' Roels, Jean en Riet Roels van de autoscooter. Rechts mevr. A. Cats-v.d. Klooster en F. Huijbregts van de afdeling algemeen bestuur
en welzijn.
diensten betreft, is Van der Vorst
over Smurdiek niet ontevreden.
"Met min of meer succes", blikt
hij terug over een kwart eeuw
smalstad. "Het is een riskant be
roep. Vanaf oktober komt er geen
geld meer binnen. En je gaat pas
in augustus over geld beschikken.
Dat is een' slopende zaak". Aan
de robuuste Piet is dat niet af te
zien. "Ik kan het niemand aanra
den maar ik heb er nooit onder
geleden. Volgens de medische he
ren is het eigenlijk een wonder dat
ik dit nog doe".
Ter gelegenheid van het feit dat
het echtpaar Van der Vorst-Roels
25 jaar Sint-Maartensdijk aan
doet, liet de kermisexploitant 100
oliebollen naar het gemeentehuis
brengen.
"Het was eigenlijk maar een
geintje", zie hij donderdagmid
dag tegen burgemeester H.A. van
der Munnik, die op zijn beurt als
blijk voor de goede verstandhou
ding een bosje bloemen aan me
vrouw Van de Vorst aanbood.
"We houden dat zelf niet alle
maal bij", zei de burgemeester,
die verheugd is met het feit dat de
contacten tussen de gemeente en
Van der Vorst goed zijn. "U
zorgt jaarlijks voor een stukje
werkgelegenheid met een onschul
dig soort vermaak. Wij verstrek
ken U een vergunning en u betaalt
voor de standplaats". Namens de
gemeente wenste Van der Munnik
het echtpaar geluk met het
25-jarig jubileum.
In de tent van de autoscooters
werd het echtpaar door collega's
en familie gefeliciteerd. Later on
der het genot van een oliebol ver
klaarde Van der Vorst. "Ach, ik
zou er wel een boek over kunnen
schrijven: 'De wereld trekt aan
mij voorbij, gezien vanuit de kas
sa van de carrousel'".
Op zaterdag 5 augustus staat het
kermisechtpaar uit Bergen op
Zoom tijdens de braderie op het
Havenplein in Sint-Annaland.
Het Delta Overleg uit Goes, een
overkoepelend orgaan van milieu
organisaties, wijst aanvoer van
zoet water op Tholen en St. Phi
lipsland af. "Dit houdt een verar
ming van de diversiteit aan
levensgemeenschappen in."
De introductie van gebiedsvreemd
water leidt tot een verdergaande
nivellering van de waterkwaliteit,
aldus het Delta Overleg. Drie
kwart van de oppervlakte van Ne
derland wordt voor een zeker deel
van de waterbehoefte voorzien
van Rijnwater.
Ten aanzien van de natuur op
Tholen en St. Philipsland bete
kent die nivellering concreet een
extra verlies omdat zoet wateraan-
voer een bedreiding vormt voor de
ter plaatse nog voorkomende (in
ternationaal zeldzame en daarom
waardevolle brakwatermilieu's in
het Delta-gebied. En dit terwijl de
ecologische kwaliteit van het pol
derwater al genoeg te wensen
overlaat, voornamelijk door ver
vuiling vanuit de landbouw.
VERVOLG PAG. 5
De in Poortvliet op de boerderij
'de Zoete Rave' geboren J. van der
Slikke is de schrijver van het nieu
we vervolgverhaal, dat de titel Ei
landbewoners heeft gekregen. Het
handelt over de periode
1918-1944, van het einde van de
Eerste Wereldoorlog tot aan de
evacuatie van het eiland Tholen
tijdens de TWeede Wereldoorlog.
Het boerengezin Van der Linde -
een gefingeerde naam - staat cen
traal. Het leven van de individuele
gezinsleden(vader, moeder en vier
kinderen), de ontwikkelingen in
de landbouw, de verhouding
boer/arbeiders en de sfeer in het
dorp worden uitgebreid beschre
ven.
Van der Slikke was zelf landbou-
wer en had 22 bunder land op 13
plaatsen op Tholen. In 1941/1942
werkte hij als pionier in de
Noordoostpolder en na de herver
kaveling verhuisde de Poortvlietse
boer zelf naar de nieuwe polder,
waar hij 24 bunder land aan één
stuk kreeg. Zijn jongste zoon zit
inmiddels al weer vier jaar op de
boerderij. Als makelaar in boer
derijen blijft Van der Slikke sr.
toch contacten met de landbouw
onderhouden. Hij leest en reist
veel en in de winter kreeg hij het
idee om een verhaal te schrijven
over zijn geboortestreek.
Het resultaat daarvan leest u van
af heden wekelijks in deze krant:
Eilandbewoners, het nieuwe feuil
leton in de Eendrachtbode.
WON ING IIV RICHTING
4 I
Zes hoofdingelanden zetten
zich bij stemming over be
zwaarschrift zoet water bui
tenspel
Veiling St. Annaland begint
met kleinverpakking van
aardappelen
Per tobbe de onstuimige
Oosterschelde in
Ringrijden bij Vrij en Blij
slaat prima aan
Vlaggetjesdag in Stavenisse
M.Ph. van der Weele erelid bij
afscheid veilingbestuur
Actie Tholen voor Polen le
vert 1800 gulden en goederen
op
Zilveren Krabbenfoor in Ber
gen op Zoom
KNVB introduceert periode
kampioen
VRIENDELIJKE WOOR
DEN ZIJN SLEUTELS DIE
OP ELK SLOT PASSEN
Dit nummer bestaat uit 12
pagina's
Veiling Sint-Annaland, woensdag
19 juli. Doré 1 59-74, Doré II 70,
apart 51-75, bonken 27, drielingen
23-26, kriel 158-171; Lekkerlander
gewone 61; Première gewone
35-45, bonken 46-48, drielingen
26, kriel 165-173; Gloria gewone
35-43, bonken 1 44-53, drielingen
26-28, kriel 168-183; Bintje gewo
ne 35, bonken 50; Eigenheimer
gewone 47-58, drielingen 12, kriel
25. Aanvoer 452 ton.
Dinsdag 18 juli. Doré I 52-60, Do
ré II 53, apart 46-60, bonken
22-24, drielingen 22-23, kriel
137-149; Lekkerlander gewone 52;
Première gewone 37-43, bonken
46-48, drielingen 22, kriel 150;
Gloria gewone 34-42, bonken I
43-54, drielingen 22, kriel 145-151;
Eigenheimer gewone 48-62, drie
lingen 12, kriel 20. Aanvoer 404
ton.
Hogeschool Zeeland. De Hoge
school Zeeland opent het acade
misch jaar met een bijeenkomst
op 7 september in Middelburg.
Het thema is: het gezicht van de
HZ in de jaren negentig. Spreker
is o.a. CDA-fractievoorzitter in de
Eerste Kamer A.J. Kaland.
Adrie Geluk overhandigt het van 211 handtekeningen voorziene bezwaarschrift aan dijkgraaf l.C. Hage. Jacob Mol en Arne Geluk(rechts) en
griffier J.D. de Korteflinks) kijken toe.
AUTOMATISERING
P. Vineloolaan 12A
4611 AN Bergen op Zoom
Tel. 01640 - 41087
MEESTERLIJK ONDERBOUWD.
Advertentie LM.
MTS Oude Tonge. Gedeputeerde
staten van Zeeland reageren posi
tief op het verzoek om een m.t.s.
in Oude Tonge te plaatsen op het
plan van scholen voortgezet on
derwijs 1991-1993.
De 12 zijn: woningstichting Beter
Wonen, gemeente Sint-
Philipsland, P.A. Snoep uit St.
Annaland, J.C. Kot uit St. Phi
lipsland, Delta Overleg uit Goes,
H. van Westen uit Poortvliet, Pe
ter A. Smits uit Oud-Vossemeer,
A.L. Hage uit St. Annaland, A.C.
Geluk uit Oud-Vossemeer, ge
meente Tholen, J. Mol uit St.
Maartensdijk en de groep van 211.
"Met deze handtekeningenactie
hopen we de mening van de zwij
gende meerderheid in beeld te
hebben gebracht", zei Adrie Ge
luk uit St. Maartensdijk maan
dagmiddag. Rond half vijf bood
hij samen met Jacob Mol uit St.
Maartensdijk en Arne Geluk uit
St. Annaland in het Polderhuis
aan dijkgraaf l.C. Hage en grif
fier J.D. de Korte de handtekenin
gen aan. Om vijf uur sloot de
termijn om bezwaren in te dienen.
Vrijdag, zaterdag en maandag wa
ren de drie op pad geweest om op
het gehele eiland Tholen handte
keningen te verzamelen. "Ge
meentebesturen en Beter Wonen
hebben het altijd over het econo
misch belang voor de streek, maar
nu ze moeten betalen, haken ze af.
Als eerste dienen ze bezwaar in en
daarom laten we ons als boeren
ook horen. Anders worden straks
de bezwaarschriften van het ge
bouwd goedgekeurd en moet de
landbouw alles betalen", aldus
Adrie Geluk.
De dijkgraaf zei al eerder naar vo
ren gebracht te hebben, dat de in
woners van Tholen en St.
Philipsland lauw bleven onder de
plannen voor zoet water. "De me
nigte zweeg. Ik heb er twee tele
foontjes over gehad."
Adrie Geluk was tróts op zijn 211
handtekeningen. "Enkel boeren,
grote en kleine, onder wie een
aantal hoofdingelanden. We ho
pen met deze actie de enquete te
hebben goedgemaakt."
Het waterschap had een enquete
voor het basisplan altijd afgewe
zen omdat dan bij elk groot werk
een enquete gehouden zou moe
ten worden. "Bij een verfij
ningsplan geldt de enquete echter
wel", benadrukte dijkgraaf Hage.
Adrie Geluk, Jacob Mol en Arne
Geluk hebben zich op verschillen
de vergaderingen van het water
schap en de ZLM al kritisch geuit
over de zoet waterplannen. Op de
laatste vergadering van de ZLM-
VERVOLG PAG. 5
in 't Vierkantje, tegenover St. Annastraat
BERGEN OP ZOOM
Tijdens de verbouwing gaat de verkoop
van naaimachines door!
Advertentie I.M.
De Kamer van Koophandel voor
Midden- en Noord-Zeeland zou
opheffing van de subsidieregeling
winkelvoorzieningen in kleine
plattelandskernen bijzonder be
treuren. In een brief aan de minis
ter van economische zaken uit de
KvK daarover haar bezorgdheid.
Midden- en Noord-Zeeland telt 22
gemeenten en in 15 daarvan zijn
26 kernen met maximaal 2 detail
handelsvoorzieningen in de le
vensmiddelensector. Nader
uitgesplitst is er er sprake van 10
kernen met nog slechts 1 voorzie
ning en 9 kernen die een dergelijke
winkel volledig moeten ontberen.
Het is voor de leefbaarheid van
kernen een negatieve ontwikkeling
als de laatste permanente winkel
voorziening moet worden opgehe
ven wegens het onvoldoende
economische draagvlak, aldus de
KvK. Tegen deze achtergrond
meent de KvK dat een zekere on
dersteuning van een dergelijke
vestiging verantwoord is. Met
klem wordt verzocht om het voor
nemen tot afschaffing van de klei
ne kernenregeling te
heroverwegen.