Bij aanschaf nieuwe vuilnisauto
komt mini-container er misschien
Vaste heffing afvalstoffen
51 gulden per pand
68 of
-klX"
Mannenkoor luistert
Roosevelt-feest op
Regenrijk jaar nodig
voor zoet Zoommeer
Ook premie voor bestaande
bedrijven: 25,- per m2
Gemeente Tholen in de concurrentiestrijd
VVD: plezieriger voor personeel RPF/GPV: beter voor het milieu
Gemeente wil
PeugeotfSuzuki
Bezoek aan Oud-Vossemeer uitgesteld tot 1988
Donderdag 25 september 1986
DE EENDRACHTBODE
13
Tevergeefs probeerden de benjamins van de Thoolse
gemeenteraad, P. van Belzen(RPF/GPV) en J. v.d.
Heuvel(VVD), de drie grote fracties(SGP, PvdA,
CDA) over te halen om de vuilniszak te vervangen
door de mini-container, ook wel rolemmer genoemd.
Van de Heuvel bepleitte de voordelen in de commissie
openbare werken met stemverheffing en Van Belzen
deed 't meer speels, maar de grote drie hielden voor
alsnog vast aan de vuilniszak. Toch gloort de rolem
mer aan de horizon, want als er volgend jaar een
nieuwe vuilnisauto komt, moet die geschikt zijn voor
mini-containers, zo vonden SGP, PvdA en CDA.
Rugbelasting
Aanvriezen
Vooralsnog
Goede indruk
Gras op plastic
Na 1 januari niet meer in prijs van huisvuilzak verwerkt
Per 1 januari moeten de inwoners van Tholen een vaste afvalstoffenheffing van
68 gulden per perceel(voor éénpersoons huishoudens 51 gulden) betalen. Nu zijn
de reinigingsrechten nog volledig in de prijs van de gemeentelijke huisvuilzak ver
werkt, maar dat verdwijnt. Half oktober of begin november zijn de zakken per
stuk te koop, zodat u er na 1 januari niet veel over hebt. Ze blijven wel bruikbaar,
maar ze zijn duurder dan plastic zakken die men in de winkel kan krijgen.
Dringend beroep
Winkels
Buitengebied
Glasbakken
Onder de maat
Uitstapje
Vanaf april 1988 beregening mogelijk?
Keuze
Dansgroepje
Verplaatsing
Minimum 500 m2
Visserij
Knelpunt
Ontzilting
Muziek
Onderscheidingen
Studiecentrum
Wethouder L.J. Koopman zag de
pittige discussie soms glimlachend
aan, want telkens probeerden Van
Belzen en Van de Heuvel hun col
lega's te overtuigen, dat de rolem
mer ingevoerd moet worden.
"Het is arbeidsvriendelijker, het
personeel van de vuilnisophaal
dienst is minder ziek - zo blijkt uit
een landelijk onderzoek - en je
hebt geen zwerfvuil meer van
plastic zakken die door honden of
katten kapot gebeten zijn", zei
Van de Heuvel.
Van Belzen vond, dat de gemeente
een voorbeeldfunctie heeft ten
aanzien van het milieubeleid en
daarom dient er snel een einde te
komen aan het storten van
230.000 plastic zakken per jaar op
Tuttelhoek die niet verteerd wor
den. "B en W durven niet naar de
burgers toe om 13 gulden meer te
vragen voor de rolemmer. Wij
zien dat normatief: voor het mi
lieu, tegen de wegwerpmaatschap
pij", aldus Van Belzen.
Dat de rolemmer minder zwaar is
voor het personeel van de vuilnis
wagen, daar was iedereen het over
eens. Men moet zich nu telkens in
stellen op een onbekend gewicht
van de plastic zak. "Over rugbe
lasting gesproken", zei Van Bel
zen.
Er mag eigenlijk maar 10 kg in,
liet wethouder Koopman weten,
maar de burgers doen soms 15 a
20 kg in de plastic zak. "Er is veel
opvoedkunde voor nodig om de
burgers wijs te maken. In de
plastic zak mag maar 10 kg, het
glas moet in de glasbak en het
klein chemisch afval in de gele
draagtas, maar men gaat er mee
om boodschappen. We durven
best 13 gulden meer vragen, want
onze dienstverlening is groot."
De wethouder noemde de taak
van de vuilnisophalers 'het
zwaarste werk in gemeentedienst.'
"Het is een heel gesjouw, maar
onze mannen zijn uit de kluiten
gewassen en zijn weinig ziek. We
hebben er respect voor. 't Is echter
steeds een krachtmeting en 't zal
ons personeel dan ook niet spij
ten, wanneer we overgaan op
mini-containers", zei Koopman.
"Laten we dan niet achterlopen
met het invoeren van nieuwe tech
nieken", zei Van de Heuvel. "De
zakken lekken en steeds meer ge
meenten voeren rolemmers in",
voerde Van Belzen aan.
Van der Jagt signaleerde, ondanks
dat 'het boeiende betoog' van zijn
collega hem aansprak, ook min
punten. De container blijft de ge
hele dag aan de straat staan, soms
25 m van een woning en dat is ook
niet fraai voor het milieu. Rolem
mers moet je regelmatig schoon
houden en in de winter vriest het
vuil aan.
"En in Duitsland dan", reageerde
Van Belzen, "daar vriest het veel
meer en daar gebruiken ze alle
maal mini-containers."
Van der Jagt vermoedde, dat er
ook veel meer glas in de rolem
mers gegooid zou worden. "Ik zie
nog meer voordelen in de zak."
Van Kempen wilde om financiële
reden ook aan de plastic zak vast
houden. "Met- een dikke streep
onder vooralsnog."
Van der Linde was 't daarmee
eens. "Niemand zweert er bij de
zak." Hij stelde voor, nu er een
vaste reinigingsheffing komt en
daardoor het gratis wegbrengen
van afval naar Tuttelhoek zal af
nemen, de opening van de ge
meentelijke stortplaats op zater
dagmorgen te laten vervallen.
Wethouder Koopman wilde het
personeel evenmin laten werken
als dat niet meer nodig is.
Hij ging er van uit, nog tot 2005
te kunnen storten op Tuttelhoek.
Tholen had bij vijf gemeenten in
lichtingen gevraagd over de rol
emmer en Koopman concludeer
de, dat zijn gemeente voorop
loopt met de scheiding van afval:
glas, papier, kleine chemische
stoffen, afgewerkte olie. "We ma
ken een goede indruk en onze me
dewerkers bezoeken ook alle
informatie-bijeenkomsten over
het milieu."
Van Belzen noemde dat theorie.
Hij wilde praktijk zien: geen
230.000 plastic zakken per jaar
meer op Tuttelhoek.
Koopman meende, dat mensen
niet zo milieubewust zijn, bij in
voering van de mini-container
minder gauw naar de glasbak zul
len gaan. Van Belzen wist daar
wel wat op: een Walcherse ge
meente laat de opbrengsten van de
glasbakken over aan sportvereni
gingen en dat loopt als een trein.
De wethouder zag toch problemen
bij invoering van de rolemmer:
lang op straat staan, in de winter
vriest het vuil aan en de grootste
moeilijkheid: de burger moet 13
gulden per jaar meer betalen.
Van der Linde pleitte ervoor, alert
te blijven op de glasinzameling,
alle argumenten voor invoering
van rolemmers nog eens op een rij
te zetten en dan voorzichtig invoe
ren.
Van der Jagt dacht aan een voor
lichtingscampagne voor blijvend'
gebruik van de glasbak en het
meegeven van klein chemisch af
val. Van de milieubezwaren van
collega Van Belzen was het SGP-
raadslid niet ondersteboven. "De
natuur schijnt zich door plastic
heen te bijten gezien het gras en
de bomen op Tuttelhoek. De
plastic zak is ook maar een fractie
van het vuil dat niet verteert." Ir.
van Veenfhoofd gemeentelijke
ontwikkeling) bevestigde dat.
Van der Jagt vond, dat er bij aan
schaf van een nieuwe vuilnisauto -
die eigenlijk al in de begroting
1986 stond - een containerinstalla
tie op de wagen moet komen.
Iedereen was het daarmee eens.
"De standpunten liggen niet zo
ver uiteen", vond Koopman. "De
één wil direct rolemmers invoeren
en de ander bekijkt 't nog. B en
W zeggen ook niet absoluut nee,
maar vooralsnog niet."
Tenslotte gaven Van der Jagt, Van
der Linde en Van Kempen een po
sitief advies aan b en w om de
plastic zak ook met een vastrecht
aan reinigingsrechten te handha
ven, Van Belzen en Van de Heuvel
waren daar tegen.
De commissievergadering was
woensdagavond 17 september en
maandagavond 22 september
volgde de beslissing van de ge
meenteraad.
Na een positief advies van de
raadscommissie openbare werken
gaan b en w bij enkele Thoolse ga
ragebedrijven een prijsopgave
vragen voor een Peugeot J5 be
stelauto voor de afdeling bouw
kunde van de onderhoudsdienst
en een Suzuki Carry Commercial
800 voor de gemeentelijke schil
der.
De eerste vervangt het uit 1979 da
terende voertuig. Er moet vol
doende stahoogte zijn in de laad
ruimte, een nuttig laadvermogen
van ongeveer 1400 kg en een mini
male laadvloerlengte van 250 cm.
Uit een vergelijking van diverse
auto's kwam de Peugeot als meest
geschikt naar voren, aldus b en w.
In het bestaande wagenpark zijn
al twee voertuigen van dit merk en
type aanwezig, wat het college een
bijkomend voordeel noemt ten
aanzien van het onderhoud. De
ervaringen met deze bestelauto's
zijn positief.
Raadslid W.C. van Kempen juich
te het toe om eenheid te brengen
in het wagenpark van de gemeente
Tholen.
ayjr
De gemeenteraad juichte niet bij
het verlaten van het huidige
systeem. 'Het was de eerlijkste
manier: de vervuiler betaalt", zei
Th. Aarnoudse maandagavond,
nadat in de commissies financiën
en openbare werken al uitgebreid
over de verandering was gespro
ken.
Het zat de raad echter ook dwars
dat er zoveel mensen gratis hun
huisvuil op Tuttelhoek brachten.
Een poging om met een lagere
zakkenprijs en een beperkt
vastrecht die problemen te onder
vangen, strandde op de goedkeu
ring van de Kroon.
Is het zonder betaling stor-
ten(iedereen betaalt immers de
vaste heffing) per 1 januari van de
baan, de prikkel om het vuil bij de
bron te scheiden, verdwijnt ook.
Heeft men er nu financieel belang
bij om zo weinig mogelijk in de
huisvuilzak te stoppen(dus glas in
de glasbak, papier voor de vereni
ging en klein chemisch afval in de
gele draagtas), straks moeten de
burgers op hun milieubewustzijn
worden aangesproken. Aarnoudse
pleitte voor voldoende propagan
da en raadslid M.A. van Beek
deed een dringend beroep op de
bevolking blijvend aan vuilschei-
ding te doen. Wethouder Koop
man zegde toe, via Tholenderwijs
blijvend de burger te zullen infor
meren.
Of je nu één zak met huisvuil per
maand of tien zakken per week
voor de deur zet, dat wordt alle
maal voor 68 of 51 gulden per
jaar door de gemeentelijke vuil
nisophaaldienst meegenomen. Al
leen bewoonde panden krijgen
een aanslag, dus blijven winkels
zonder woning verschoond van de
afvalstoffenheffing. Raadslid 'I.C.
Moerland vond dat onjuist, want
winkels die nu een container heb
ben voor 534 gulden per jaar kun
nen na 1 januari hun container
wel opruimen en wekelijks 30 a 40
zakken meegeven voor 68 gulden
per jaar. J.L. van Gorsel wees juist
op het probleem, dat winkeliers
naast hun containerkosten nog
eens het vastrecht van 68 gulden
moeten betalen.
"Welk systeem je ook kiest, het is
nooit honderd procent water
dicht", zei wethouder Van Schet
sen.
Hij gaf de raad desgevraagd nog
meer bijzondere gevallen. De ca
ravans op campings worden niet
apart aangeslagen voor 68 gulden.
De camping wordt als bedrijf aan
gemerkt en de exploitanten bren
gen hun afval ook zelf in een con
tainer naar Tuttelhoek. De bewo
ners van het buitengebied moeten
het vastrecht betalen, maar dan
moet er ook één keer per week af
val opgehaald worden. Bejaarden
tehuizen krijgen één aanslag,
maar de bewoners van de Ten An
kerflat in Tholen moeten elk
apart de 68 of 51 gulden betalen.
Dat kan in twee termijnen gebeu
ren. Ook woonwagens krijgen elk
een aanslag.
De mogelijkheid bestaat, dat van
onbewoonde pandenfdie betalen
dus geen vastrecht) toch zakken
met vuil aan de straat gezet wor
den, eventueel bij de buurman.
Wethouder Van Schetsen zegde
toe, dat daarop controle zal
plaatsvinden.
Om de glasbak blijvend te stimu
leren wilde Van Belzen de op
brengst aan verenigingen schen
ken, maar burgemeester Van der
Munnik noemde dat een verkapte
subsidie.
De raad blijft zich intensief met
de reinigingsdienst bezig houden
omdat er bij vervanging van de
vuilniswagen gesproken zal wor
den over de invoering van mini-
containers (rolemmers) in plaats
van plastic zakken.
Raadlid J.L. van Gorsel ergerde
zich aan het feit, dat b en w een
door de raad aangenomen motie
(vorig jaar bij de begrotingsbe
handeling) over een onderzoek
naar de haalbaarheid van een
weegbrug op Tuttelhoek, afdeden
met de mededeling dat dit 42%
meer zou gaan kosten. "Dat is on
der de maat, zonder argumenta
tie. Die informatie is absoluut niet
toereikend. De notitie over de af
valstoffen valt ook in het niet als
je ziet wat Schouwen-Duiveland
ervan gemaakt heeft." Van Gorsel
kwam bij zijn berekening maar
aan 10% in plaats van 42% Hij
achtte zich niet meer gebonden
aan het vastgestelde tarief voor
bandenwagens van 62,50.
Wethouder Koopman had moeite
met de opstelling van het VVD-
raadslid. Wethouder Van Schetsen
zegde een berekening toe over de
investering en de personeelslasten
van de weegbrug, waarmee Van
Gorsel genoegen nam.
Het Smalstads Mannenkoor in de Nieuwe Kerk te Middelburg met rechts voor
de vijf mensen die een Four Freedom Award ontvingen uit handen van o.a. pre
mier Lubbers en oud-premier Den UylQinks).
Dirigent Jan Wesdorp van het
Smalstads Mannenkoor dirigeer
de zaterdagmiddag in de Nieuwe
Kerk te Middelburg het Ameri
kaanse en Nederlandse volkslied
na de uitreiking van 'The Franklin
D. Roosevelt Four Freedoms
Awards'.
Daarmee werd een indrukwekken
de, sterk internationaal getinte
bijeenkomst afgesloten in de met
bloemen, stijlvol versierde kerk.
Onder de honderden gasten uit
binnen- en buitenland waren o.a.
prinses Margriet, premier Lub
bers, minister Bukman, oud
premier Den TJyl, ambassadeurs
en vele Amerikanen, onder wie
William vanden Heuvel(president
of the Franklin D. Roosevelt Four
Freedoms Foundation) en prof.
Arthur M. Schlesinger jr.(chair-
man van dezelfde stichting).
Tholen was vertegenwoordigd
door wethouder en mevr. Koop
man, statenlid en mevr. De Boe,
dijkgraaf en mevr. Hage en ge
meentelijk voorlichtingsambte
naar Bakx, die - met een micro
foontje in het oor en een porto
foon op zak - aan het organisatie
comité was toegevoegd.
Hij kreeg 't nog even extra warm,
toen leden van Roosevelt-stichting
het plan opvatten om Oud-
Vossemeer te bezoeken. Dat stond
bepaald niet in het draaiboek.
Burgemeester Van der Munnik,
die wegens rugklachten verhin
derd was, is echter vast van plan in
"We hopen op een regenrijk jaar voor een mooie waterkwaliteit in het
Zoommeer", zei ir. H. Engel, hoofdingenieur-directeur van Rijkswa
terstaat in Zeeland dinsdagavond op een voorlichtingsbijeenkomst van
de Raad van de Waterstaat. Ruim honderd belanghebbenden luisterden
in het Informatiepunt op de Molenplaat bij Bergen op Zoom naar keu
zemogelijkheden met betrekking tot het peil en het gebruik van de be-
heersmiddelen en de ontzilting.
Van Thoolse zijde waren er verte
genwoordigers van het water
schap, de visserij en de ZLM. Ze
luisterden naar drie ingenieurs
van Rijkswaterstaat(C. Kooman,
C.J. van Westen en P.J. Stouten),
die een toelichting gaven bij de
verschillende mogelijkheden, zo
als die in de brochure 'het water
beheer in het Zoommeer' zijn
aangegeven.
Het Zoommeer zal in het voorjaar
stichtingskosten van een geïsoleer
de hal van circa 300 gulden per
m2.
B en W willen hiermee enige jaren
een proef nemen. Er zit in het
werkgelegenheidsfonds ruim een
half miljoen gulden.
wijst het college erop, dat ook
voor een folkloristisch dansgroep-
je, woningverbetering, restauratie
van monumenten, riolering en
bestrating financiële steun wordt
gegeven.
Gezien de steeds groter wordende
concurrentie bij de werving van
bedrijven willen b en w van Tho
len ondernemingen lokken met
premies per vierkante meter. Ook
bestaande bedrijven die uitbrei
den kunnen van de extra financië
le steun profiteren.
B en W hebben zich in de (beslo
ten) commissie bestuurlijke aan
gelegenheden (waarin de vijf frac
tievoorzitters zitting hebben) al
van de steun van de grootst moge
lijke meerderheid verzekerd. Ken
nelijk is er één fractie tegen. In het
verleden stelde de VVD zich meer
malen kritisch op ten opzichte van
financiële steun aan nieuwe on
dernemingen.
Gisteravond sprak de commissie
bedrijfsleven over de premiere
geling.
mische zaken aangewezen, in
dustriekern St. Maartensdijk.
Voorgesteld wordt bij vestiging
van bedrijven 50 gulden per m2
nuttige vloeroppervlakte voor de
eerste 1000 m2 te betalen, waarbij
een minimale vloeroppervlakte
gesticht moet worden van 500 m2.
In geval van uitbreiding(ook van
al lang op Tholen aanwezige on
dernemingen) 25 gulden per nutti
ge vloeroppervlakte voor de
nieuwbouw, waarbij minimaal
500 m2 gesticht moet worden.
In geval van vestiging dienen ar
beidskrachten (volledig) te werk te
worden gesteld in de verhouding
van 1 arbeidskracht per 100 m2,
wat ook voor de nieuwbouw bij
uitbreiding geldt, boven het be
staande personeelsbestand.
De 50 gulden is gebaseerd op de
B en W wijzen erop, dat het wer
kloosheidspercentage op Tholen
weliswaar gedaald is van 25 naar
14%, maar gezien de hoofdzake
lijk agrarische structuur kan een
volgende recessie de Thoolse
werknemer weer onevenredig tref
fen. De zwakke structuur moet
worden verbeterd door het in
dustriekandidaten financieel aan
trekkelijk te maken naar Tholen
te komen.
Ondanks dat subsidiëring van be
drijven een beladen begrip is,
B en w vinden de premieregeling
een verantwoord middel voor de
leniging van een duidelijke, maat
schappelijke Thoolse behoefte: de
werkgelegenheid verbeteren.
De commissie bestuurlijke aange
legenheden pleitte ervoor de rege
ling uit te breiden voor bedrijven
die in het kader van de dorpsver
nieuwing verplaatst worden. Het
college wil dat nader uitwerken,
maar er zijn nogal wat juridische
en praktische problemen.
1987 - wanneer de compartimen-
teringsdammen klaar zijn
bestaan uit Krammer, Volkerak,
Eendracht, Zoommeer en Bathse
Spuikanaal. Moet er een vast of
wisselend waterpeil worden in
gesteld? Tot welke omvang moet
zoet water uit het Hollandsch
Diép, ten noordoosten van de Vol-
kerakdam, op het Zoommeer wor
den ingelaten? Welk choridege-
halte is gewenst?
Er kan uit verschillende mogelijk
heden gekozen worden, maar wat
bijvoorbeeld voor het milieu goed
is, kan voor de scheepvaart weer
minder gunstig uitpakken. Ook
landbouw en recreatie zijn be
langrijke aandachtsvelden.
Voor 10 oktober kan men reacties
op de nota sturen aan de Raad
van de Waterstaat, waarna er me
dio november een hoorzitting
volgt. Eind dit jaar brengt de
Raad advies uit aan de minister
van verkeer en waterstaat, die dan
begin 1987 een beslissing neemt
over het peil, beheer en ontzilting.
De beroepsvisserij komt in de no
ta nauwelijks aan bod, bracht dhr.
J. Bolier uit Tholen van de vereni
ging van beroepsaalvissers in
Zuid-West Nederland naar voren.
Ir. Van Westen antwoordde, dat de
visserijbelangen gelijk lopen met
de waterkwaliteit en dat punt is
wel onderzocht.
Dhr. de Boer van het Visserij
schap informeerde naar vismoge-
lijkheden bij de kunstwerken. De
Krammersluizen met het zoet-
zoutscheidingssysteem Zouden
gunstig kunnen zijn, maar de er
varing met die passages leert, dat
er veel vis beschadigd wordt en
dood gaat, aldus Van Westen.
Onion Specialties, Kvaco Foods,
Sacharias, K en P Kunststoffen,
Dragon Plastics, Macro Coatings
Industrie en Greveling Kunststof
hebben een achtergestelde lening
van de gemeente gekregen. Ande
re bedrijven hebben zelf geld of
krijgen dat van de batik, zodat b
en w ze geen tegemoetkoming
konden doen. Dat werd als knel
punt ervaren in de steeds groter
wordende concurfentiestrijd om
nieuwe bedrijven aan te trekken.
Stunten met grondprijzen en vette
premies voor arbeidsplaatsen wij
zen b en w af, maar ze willen de
oppervlakte en de arbeidsplaatsen
wel een rol laten spelen.
Het college wil de regeling, zoals
die in 1960 gold voor de toenmali
ge, door het ministerie van econo-
*p*4 sim mum m
Voor taxibedrijf en autorijschool Van Haaf ten, die zijn wagenpark nu stalt in het bedrijfsverzamelgebouw, is
in St. Maartensdijk een eigen pand in aanbouw. Constructiebedrijf Weggemans en aannemer Letzer zijn
al een eind gevorderd. Links op de voorgrond aardappelhandel Van Houdt, die in het kader van de
dorpsvernieuwing werd gesaneerd aan de Oostvest.
Wegens de nadelen aan een na
tuurlijke verzoeting gaat Rijkswa
terstaat uit van een snelle ontzil
ting tussen april 1987 en april
1988. Die periode is bepaald door
het tijdstip waarop de Philipsdam
voltooid zal zijn en het begin van
het eerstvolgende groeiseizoen.
Mevr. A.F. van Nieuwenhuijzen-
Nelemans uit Poortvliet, hoofdin-
gelande van het waterschap, dacht
voor een snelle ontzilting het
smeltwater via de grote rivieren en
het Hollandsch Diep te kunnen
benutten. Ir. Stouten zei, dat na
de sluiting van de Philipsdam di
rect al een flinke stoot water nodig
is voor de verzoeting. Daarna
wordt er - afhankelijk van de kwa
liteit - meer zoet water ingelaten.
Hij had er echter geen hoge ver
wachtingen van, dat er bij het
groeiseizoen 1988 al zoet water
met een chloridegehalte beneden
de 500 milligram beschikbaar zou
zijn. Uiteindelijk krijgt het
Zoommeer een kwaliteit, die ver
gelijkbaar is met het IJsselmeer.
Er werd nog gewezen op het ge
vaar van toxische stoffen en zware
metalen in water uit' het Hol
landsch Diep, wat de inlaat kan
beperken.
1988 de Amerikanen een hartelijk
welkom te bereiden in Oud-
Vossemeer.
Nu was 'Queen's Commissioner
in the Province of Zeeland
Dr.Cornelis Boertien' de joviale
gastheer, die de dirigent van het
Smalstads Mannenkoor een extra
compliment gaf omdat 'he left
hospital yesterday'. In het pro
gramma stond namelijk, dat het
koor zou worden 'conducted by'
Kees van Dis, maar Wesdorp was
tijdig op de been.
De bijeenkomst verliep volledig in
het Engels op de twee liederen na
van het Smalstads Mannenkoor:
Veni creator spiritus van Alphons
Diepenbrock en Wach auf mein
Herz van Johann Sebastian B^ch.
Er was verder muzikale medewer
king van het koperensemble Paul
van Belzen - op Tholen bekend
van de muziekschool - en de Ame
rikaanse zangeres Gretchen Reed,
die bij 'the battle hymn of the re
public' op de piano werd begeleid
door Marva Clark. Organist was
Leen de Broekert.
In de toespraken kwam ofh. de
band tussen het Oranjehuis en de
familie Roosevelt naar voren en de
blijvende strijd voor de vier vrij
heden: meningsuiting, godsdienst,
vrijwaring van gebrek en vrijwa
ring van vrees. Franklin D. Roose
velt jr. riep zaterdag in Middel
burg op, vol te houden met vech
ten voor die vier vrijheden. "U
zult succes hebben en eens zal er
vrede zijn in de wereld", zo voor
spelde hij.
De onderscheidingen werden uit
gereikt aan de Italiaanse oud
president Pertini(wegens zijn ziek
te nam de ambassadeur de me
daille in ontvangst), het Spaanse
dagblad El Pais, kardinaal Al-
frink(wegens ziekte nam bisschop
Ernst van Breda de onderschei
ding in ontvangst), het Ameri
kaanse parlementslid en onlangs
afgetreden medewerker van de
Verenigde Naties Bradford Morse
en posthuum aan de vermoorde
Zweedse premier Olaf Palme.
De laatste 'Freedom from Fear
Award' werd door oud-premier
Den Uyl uitgereikt aan mevr. Pal-
me. Premier Lubbers onderscheid
de kardinaal Alfrink, vertegen
woordigd door bisschap Ernst,
met de 'Freedom of Worship
Award'.
Prinses Margriet, premier Lub
bers en de andere speciale gasten
werden ook rondgeleid in het
Roosevelt Studiecentrum, dat in
de Middelburgse Abdijgebouwen
is ondergebracht. Ter gelegenheid
van de opening waren er vrijdag
verschillende historici bij elkaar.
Naast vele boeken zijn er ook fo
to's over het leven van de Roose
velt's en hun voorouders. Volgens
de stamboom kwam de vermoede
lijk uit Oud-Vossemeer afkomsti-
ge Claes Maertenszoon in 1640 in
Amerika aan. Er zijn twee takken
aangegeven: de Oyster Bay Roose
velt's en de Hyde Park Roose
velt's.
De collectie telt drie foto's van
Oud-Vossemeer: Huize Roose-
velt(nr. 38) en twee opnamen van
het bezoek van Eleanor Roose
velt, de weduwe van de president,
met twee kleinkinderen op 20 juni
1950 aan Oud-Vossemeer.
De samenstellers van de ten
toonstelling houden ook een slag
om de arm ten aanzien van de
Oud-Vossemeerse afkomst van de
Roosevelt's gezien het bijschrift
'from which the Roosevelt family
may have emigrated to the U.S.A.'.
Intussen dankt Middelburg daar
zijn derde uitreiking van de Four
Freedoms Awards aan(in 1982
voor de eerste keer, op oneven ja
ren in Amerika) en het Smalstads
Mannenkoor een televisie
optreden in de actualiteitenru
briek Brandpunt van de KRO t.v.