Dankdag
ZATERDAG EEN HONDERDJARIGE
IN SINT-PHILIPSLAND
immmmmmm
mÊÈÊÊÈÈÊF
MÈÊÊÊÊmÈÊm
Janna Verwijs denkt op de 22ste
van de maand altijd om haar A OTV.
Zestienjarige Smerdiekse scholier
gedood
Oud-dijkgraaf Geuze
uit Poortvliet
overleden
Deze week
Geslaagd voor
machinebediende
houtindustrie
Coöperaties overwegen
nauwere samenwerking
lll|i
Frontale botsing bromfietser-auto
Leven aan streek toegewijd
AANSLUITENDE BUSDIENST ZIEKENHUIS
„LIEVENSBERG" WORDT BETER
12 november 1970
26ste jaargang no. 51
Nieuwsblad voor de streek Tholen en Sint-Philipsland - Waar in opgenomen de Thoolse Courant - Postbus 5 - Sint-Annalan d - Telefoon 01665 - 375 - Postgiro 12.44.07 - Verschijnt elke donderdagmiddag.
Abonnementsprijs ƒ4,75 per halfjaar, per post ƒ5,75 - Losse nummers 25 cent - Sluitingsdatum advertenties dinsdagmiddag - Advertentieprijs ƒ0,17 per mm BTW - Spierinkjes t/m 20 woorden ƒ3,BTW - Hoofdredacteur - uitgever G. Heijboer.
Er zijn dagen, die niet meer het
nationale aspect halen, laat staan
nog van internationale invloed zijn.
Daartoe behoren de in onze streek
nog wel te houden bid- en dankda
gen. Ze worden op verschillende
wijze gehouden. Als een vrije dag,
waarin kan worden gedaan wat al
zo lang de bedoeling was. Als een
goede gelegenheid om het al te vaak
uitgestelde familiebezoek te realise
ren. Als een dag om het al te lang
uitgestelde klussie op te knappen.
Als een dag zoals de vorige en de
volgende. Oók nog wel als een
dankdag.
Het is geen door de mens gemaak
te dag, want er is geen mens, die één
dag maakt, noch kan maken. In feite
dus een doodgewone menselijke in
stelling. Tegenwoordig zeer beperkt.
Trouwens de derde woensdag is ei
genlijk niet de juiste dankdag, maar
ook dat doet er niet zo veel toe. Al
gemeen gebruik was immers de eer
ste woensdag als de dankdag aan
te merken. Dat hiervan met name
onze streek afwijkt komt door heel
menselijke, maar wel begrijpelijke
overwegingen, een eigenlijk voor de
hand liggend overleg tussen de ver
schillende, te veel verschillende ker
kelijke groeperingen. Maar dit laat
ste onderwerp zou bijkans een
aparte dankdag vergen.
Dat onze streek al enkele jaren de
derde november woensdag als dank
dag heeft aangewezen doet niets af
aan de vrijheid daarvan nog wel of
niet profijt te willen trekken.
Maar dat profijt trekken ligt dan
in het zuiver menselijke vlak. Toe
gegeven, die dankdag kreeg z'n in
vloed door religieuse, door kerke
lijke suggesties, misschien hier en
daar zelfs door kerkelijke dictatuur.
Daarom ook méér invloed in die ge
bieden, waar men zich veel meer
afhankelijk wist van buitenmense
lijke krachten: de vissers, de boeren.
De industrialisatie, de vermaterali-
sering heeft er behoorlijk afbreuk
aan gedaan. Dat kon alleen maar,
omdat het een menselijke instelling
was en is, want aan een Goddelijk
bevel ontkomt men nooit.
Het wil niet zeggen, dat echt
dankdag gehouden, ook het opvol
gen is van kerkelijk gezag.
Maar te vaak wordt toch verge
ten, dat er vooral een middellijke
weg is. Een middellijke weg tot
dank. Die geopend te houden kan
niemand afkeuren.
En dat middel wordt door de on
derscheidende kerken ook in onze
streek nog te baat genomen. Anno
1970 schrijft men liever: de middel
lijke vrijheid. Maar zo'n gebonden
vrijheid kan zieleheil betekenen. En
zieleheil is dankenswaardiger dan
zoveel andere materiële levenszaken.
In feite dankenswaardiger dan al het
andere. Niemand kan dwang uit
oefenen dat te beseffen.
Tussen de besturen en de directies van de
bij CEBECO aangesloten coöperateve land-
bouwverenigingen in Zuid West Nederland
zijn besprekingen gaande over een nauwere
samenwerking.
Een commissie uit de betreffende coöpe
raties, die zich heeft beziggehouden met het
bestuderen van de mogelijke gevolgen van
een dergelijke samenwerking, heeft hierom
trent een positief rapport uitgebracht. De
bedoelde studiecommissie meent, dat alleen
door een vergaande zakelijke samenwerking
belangrijke voordelen te bereiken zullen zijn
ten gunste van de aangesloten boeren en
tuinders. Ook acht zij deze samenwerking
gewenst voor het kunnen realiseren van een
groter marktaandeel en voor het vinden
van een goede aansluiting bij de nieuwe
CEBECO-structuur.
ÊfSlI
fill
I ■mmMÊÊm
'Ik heb niet te klagen' zegt de krasse Janna Verwijs uit de Del-
densestraat 6 in Sint-Philipsland, die zaterdag 14 november a.s.
100 jaar hoopt te worden. Het betekent voor mevrouw J. den
Braber - Verwijs en haar familie een dag van bijzonder herdenken
in dit haastige en snel voorbij gaande leven. Zeker als men bedenkt
dat de jarige na jarenlang hard zwoegen op het land nog goed ge
zond is en de binnenkant van een ziekenhuis voor haar volledig on
bekend is. 'Ze heeft alles nog zoals ze geboren is. Hoofdpijn kent
ze niet' vertellen haar twee zoons, de 76-jarige Abraham en de 70-
jarige Jacobus den Braber.
Op 1,4 november 1870 werd Janna Ver
wijs aan de Voorstraat te Sint Philipsland
geboren op de plaats waar nu de heer C,
Neele woont.
Haar vader en moeder hadden 9 kinderen
van wie behalve de jarige alleen haar 83-
jarige broer M. Verwijs nog in leven is.
Toen ze elf jaar was, moest ze bij meester
Verhage van de lagere school af om op het
land te werken, wat de weduwe Den Bra
ber tot haar vijftigste jaar deed. Eerst bij
de boerderij Nicke van de familie Van Strien
in Anna Jacobapolder waar ze steeds naar
toe liep, zoals vroeger altijd de gewoonte
„PEEëN BOTTE"
Na haar trouwdag ging ze samen met
haar man naar Bouwlust van de familie
Van Dijke aan de Zuiddijk, waar ze heel
wat gemeten tarwe en gerst met de sikkel
sneed en „peeën botte". Van de ochtend tot
de avond was het hard werken op het land.
Ook, toen de twee zoons Abraham en Jaco
bus geboren waren. Toen de jongens nog
klein waren en na schooltijd, werden ze bij
een oppas gebracht, Bram moest later aard
appels schillen en eten koken, zodat vader en
moeder 's avonds na het werk op het land
direct aan de maaltijd konden beginnen.
PHILIPLANDSE KLEDERDRACHT
Het gezinnetje Den Braber-Verwijs woonde
jarenlang aan de Zuiddijk. Op 6 november
1939 werd mevrouw J. den Braber-Verwijs
weduwe, toen haar man Maarten den Braber
overleed. Tijdens de februariramp van 1953
werd haar huisje geheel weggeslagen. Zelf
evacueerde ze naar Roosendaal en ook nog
een weekje naar Rotterdam. Na de ramp
woonde ze tot 1962 samen met haar zuster
aan de Oostdijk. Toen die overleed kwam
ze bij haar oudste zoon Bram en zijn vrouw
aan de Deldensestraat 6 inwonen.
Daar is ze nu nog te vinden in haar stoel,
vlakbij het raam. Met haar 2 zoons, 8 klein,
en 9 achterkleinkinderen hoopt ze hier za
terdag haar honderdste verjaardag te vieren.
Ze is met haar lange rok nog steeds in de
mode, terwijl ze bovendien een gehaakte
mutsje draagt. Samen met de 89-jarige Janna
Noorthoek is ze de enige die de Philiplandse
klederdracht nog draagt.
KRANTEN EN BOEKEN
's Morgens is ze meestal voor acht uur al
uit bed en tegen tienen vraagt ze altijd on
geduldig waar de krant blijft, die ze onder
het genot van een kopje koffie, een sinter
klaasje en een fijn snoepje met graagte leest.
Haar belangstelling gaat het meest uit naar
de sensationele berichten zoals inbraken,
roofovervallen, ongelukken enz.
Janna Verwijs laat het dan dikwijls ook
niet zonder commentaar als ze iets leest wat
haar niet bevalt. Zo kan ze maar niet begrij
pen dat kinderen thuis bijvoorbeeld in een
teil met warm water vallen, van iets ver-
keers eten of in een bedje stikken. „Allemaal
eigen schuld.
Wij waren thuis met z'n elven, en daar ge
beurde nooit zo iets" zegt de bijna honderd
jarige. Hoewel ze door haar ene oog niet
veel meer kan zien, brengt ze met haar kran
ten en christelijke boeken heel wat uurtjes
door. Ze is ook een beetje hardhorend, maar
in een direct gesprek met haar kan ze alles
goed volgen. De datum op de kranten houdt
ze goed in de gaten, want op de 22ste van
elke maand zal ze haar oudste zoon er ze
ker aan herinneren dat hij voor haar om
A.O.W. moet.
Bram vergeet het nog wel eens, maar zijn
moeder stuurt hem er gewoon om.
KOSTELIJK SLAPEN
Dit jaar is mevrouw Den Braber-Verwijs
niet naar buiten geweest, hoewel ze in huis
nog goed loopt, al is het dan een beetje
gebogen.
De zestienjarige Emile Roos uit Sint-Maartensdijk is vrijdag
morgen het slachtoffer geworden van een ernstig verkeersongeluk
in Poortvliet.
Hij was per bromfiets op weg naar de gemeentelijke mavoschool
in Tholen, toen hij om ongeveer tien over acht de bebouwde kom
van Poortvliet naderde. Het fietspad houdt daar op en de bromfiet
ser moest op het einde van dit rijwielpad de weg (Stoofstraat) op.
Daar naderden hem tegemoet komende twee auto's voor de rich
ting Scherpenisse: een bestelauto bestuurd door Van B. uit Halste
ren en daarachter een personenauto met twee inzittenden, bestuurd
door J. B. uit Tholen. Deze laatste haalde de bestelauto in toen
Emile Roos met zijn bromfiets van het fietspad de weg op kwam.
Door de snelheid kon de jonge scholier bij de manoeuvre van het
fietspad op de weg niet direct helemaal rechts houden, terwijl het
grootste deel van het voor hem rechter weggedeelte werd ingeno
men door de inhalende personenauto. J. B. probeerde de bromfiet
ser nog te ontwijken, waarbij hij de bestelauto raakte, maar tever
geefs. Frontaal botste de auto tegen de zestienjarige bromfietser
Emile Roos, die vrijwel op slag dood was. Dokter Kugel uit Poort
vliet was snel ter plaatse. J. B, uit Tholen liep een shock op, terwijl
zijn auto vrij zwaar werd beschadigd. De bestelauto raakte in de
sloot. Het ongeluk gebeurde 8 a 9 meter binnen de bebouwde kom
van Poortvliet. De verslagenheid op de gemeentelijke mavoschool
in Tholen, waar Emile Roos in de vierde klas zat, was groot. Men
ging niet meer naar het schoolconcert dat voor die morgen op het
programma stond, terwijl van verder les geven ook niets meer
kwam. Alle leerlingen gingen naar huis. Dinsdag heeft een bus met
mavoleerlingen de crematie van het jeugdige verkeersslachtoffer
in Rotterdam bijgewoond.
Dit weer zo ernstig ongeval bracht verslagenheid in onze streek.
Emile is de zoon van de bekende Smerdiekse Natuurkundige-
industrieel M.C.I. Vooral op de Thoolse gemeentelijke mavoschool
was er door dit gebeuren grote droefheid.
Toen haar zoon vorig jaar nog varkens
had, ging ze daar wel eens bij kijken, maar
dat is nu voorbij. „Wat moet ik nou buiten
nog zien", vindt de oudste inwoonster van
Sint Philipsland. Ze doet nog veel dingen
alleen en slaapt kostelijk.
„Als een os", voegt ze er veelzeggend aan
toe. „Nee, ik heb niet te klagen" meent Janna
den Braber-Verwijs die a.s. zaterdag honderd
jaar hoopt te worden. Wij wensen haar na
mens de EENDRACHTBODE-lezers een
goede verjaardag toe. Een eeuw oud, dat is
niet mis!
Na een kortstondige ziekte is op 82-jarige
leeftijd in het ziekenhuis te Roosendaal over
leden E. C. W. A. Geuze, oud-dijkgraaf van
het voormalig waterschap te Poortvliet, Rid
der in de Orde van Oranje Nassau.
Met de voormalige dijkgraaf van het even
eens voormalige Poortvlietse waterschap is
een streekbewoner heengegaan, die vele ja
ren onze gemeenschap in verschillende func
ties heeft gediend en zich daarbij steeds een
vriendelijk, meelevtend mens betoonde, maar
anderszijds zowel in eigen bedrijf als op or
ganisatorisch gebied de eigentijdse eisen be
greep en daarop menigmaal reeds vooruit
was.
Dit laatste bleek bijvoorbeeld nog eens,
toen hij al op hoge leeftijd op aanzoek nog
bereid bleek zitting te nemen in de commissie
welke de samenvoeging van de waterschap
pen op Tholen moest voorbereiden, ondanks
het feit, dat hij zelf 39 jaar lang dijkgraaf
van het Poortvlietse waterschap was ge
weest en dus zeer gehecht was aan de plaat
selijke organisatie. Hij voorzag echter dui
delijk de noodzaak van een meer samengaan
en werd vice-voorzitter van deze commissie,
waar van de bekende oud-gedeputeerde C.
Philipse voorzitter was.
Na het totstandkomen van de concen
tratie zette hij achter zijn waterschapsfunctie
een punt en werd in 1959 - het jaar van de
waterschapsconcentratie - koninklijk onder
scheiden door de benoeming tot Ridder in de
Orde van Oranje Nassau.
LANDBOUW
Het was niet de enige functie, waarvoor
hij zich naast zijn werk op de Zandhoeve
had ingezet. Zo was hij ook lid van de
dijkraad der calamiteuze polder Scherpenisse
en vele jaren bestuurslid van de plaatselijke
landbouwverenigiing „Ons Voordeel", waar
hij na zijn aftreden tot erelid werd benoemd.
Er was meer. Voorzitter van de melkfede-
ratie eiland Tholen, bestuurslid van de huur
adviescommissie Zeeland, van de beplan
tingscommissie, lid van de Raad van Toe
zicht van de Nutsspaarbank te Tholen en
regent van de bejaardenstichting ,Ten An
ker'. In het Thoolse bejaardentehuis bracht
de heer Geuze de laatste maanden van zijn
leven door, nadat hij in zijn geboorteplaats
ook vele jaren kerkvoogd der Ned Hervorm,
de kerk is geweest.
Een inwoner van Poortvliet, een streekbe
woner, die vooral als mens iets voor zijn
plaatsgenoten en mede-streekbewoners heeft
betekend, een dijkgraaf, die ook de moei
lijke rampperiode beleefde, waarin veel werd
gevergd, maar weinig waardering werd be
toond, misschien juist wel door de belange
loze inspanning.
Nadat zijn enige zoon, ir M. A. Geuze
het werk op de Zandhoeve overnam, trok
hij zich wat terug ,maar fungeerde nog heel
wat dagen als reserve, vooral in de tijd dat
ir Geuze lid was van de Eerste Kamer
en nog zoveel andere functies had.
Met grote waardering voor datgene wat
wijlen E. C. W. A. Geuze op Tholen deed,
mag op dit moment nog eens vol dankbaar
heid aan deze medestreekbewoner worden
herinnerd, die maandag in zijn geboorteplaats
is begraven.
Het was geen uitzondering, wanneer men
ziekenbezoek wenste te brengen in „Lie-
vensberg" vanuit bijvoorbeeld Stavenisse of
Sint Annaland, dat men om 5 uur in de na
middag de bus moest instappen en voor het
uur ziekenhuis pas vier uren later weer in
de woonplaats uitstapte.
Sinds de bezoekuren voor de middag met
een kwartier zijn vervroegd naar kwart voor
twee en 's avonds een kwart uur later naar
18.45 ontstond al een zodanige verbetering,
dat men althans vanuit Sint Annaland 's-
avonds niet langer dan 3 uur onderweg was.
Met ingang van maandag kan daarin mo
gelijk nog enige verbetering komen, nu er
ook een wijziging kwam in de Bergse stads
busdiensten van de ondernemer Marinussen.
Het is altijd wel een hele uitkienerij, om
ten eerste het wachten bij het ziekenhuis
zoveel mogelijk te beperken en tegelijkertijd
ook rekening te houden met vertrek van de
regionale busondernemingen en de trein.
Voor wat het „Lievensberg" bezoek be
treft heeft nu de ondernemer echter wel alles
gedaan wat mogelijk is. Niet alleen vanwege
een voor en na de bezoekuren rechtstreekse
verbinding naar het ziekenhuis en terug naar
het station-bushaltes, maar ook een nog
hogere frequentie. De bezoekers voor het
ziekenhuis krijgen vier maal per uur een
rechtstreekse verbinding heen en terug.
Vanaf het station zal een bus naar het
ziekenhuis rijden op het hele uur, op het
halve uur om kwart voor het uur en tien
over het uur.
DANKDAG.
VASTE VERBINDING (DAM)
THOLEN - SINT-PHILIPS
LAND SPOEDIG
AANBESTEDEN.
SCHOLIER IN HET
VERKEER GEDOOD.
HONDERDJARIGE IN
SINT-PHILIPSLAND.
LIEVENSBERG'S POLI-
KLINIEKBOUW
HOOGSTE PUNT.
LIEVENBERGS BUS,
DIENSTEN VERBETERD.
MORGEN NIEUWE
POORTVLIETSE
RAIFFEISENBANK.
TURNPEIL-DRAAGVLAK
VERBREED.
POORTVLIETSE
OUD-DIJKGRAAF GEUZE
OVERLEDEN.
SMERDIEK HIELD
GOOD LUCKSE
TOUWTJES STRAK.
JAN OVEREENKAMIN
MENSELIJKE DANKDAG
RIJKDOM.
Een chef is iemand die altijd te
laat komt, behalve als je zelf te
laat bent.
DIT NUMMER BESTAAT
UIT ZESTIEN PAGINA'S.
Het abonnementsgeld
Eendrachtbode zal per
1 januari met goedkeuring
Economische Zaken 5,25
per half jaar bedragen.
Voor de tweede achtereenvolgende maal
is de cursus Machines bedienen Houtindu
strie afgesloten op de Bruynzeel fabrieken te
Bergen op Zoom, Op een informele bijeen
komst, die op 27 oktober gehouden werd,
zijn de diploma's aan de geslaagden uitge
reikt.
De opleiding die men binnen de Bruynzeel
bedrijven, onder auspieeën van het leerling
stelsel Stichting Hout, gedurende drie jaar
heeft gevolgd, vond zijn bekroning in het af
gelegde eindexamen.
Dit bestond uit drie delen: het theoretisch
examen afgenomen op 27 mei 1970 op de
toenmalige technische school voor Bergen
op Zoom en omstreken, het praktisch exa
men basismachines vrijdag 23 oktober afge
nomen op de scholengemeenschap De Lage
Meren en het praktisch examen bedrijfsap-
paratuur afgenomen op 24 oktober in de
Bruynzeel Keukenfabriek.
Tijdens de diplomauitreiking werden vele
lovende woorden tot de vijf geslaagden ge
sproken, o.a. door de heer Verhagen Hoofd
consulent van de Stichting Hout en de heer
Muller, voorzitter van de examencommissie
die beiden geslaagde kandidaten prezen om
hun succes bij deze vrij zware opleiding.
PERSOONSVORMING
De heer Tomesen directeur van de scholen
gemeenschap De Lage Meren haakte in op
de taak en verantwoordelijkheden die de
.jongvolwassenen" t.o.v. hun jongere col
lega's hebben gekregen inzake vorming en
opleiding.
De heer Verhoeven, hoofdconsulent van
het Regionaal Orgaan van het Leerlingen
wezen in West Brabant voegde aan zijn
gelukwensen nog toe dat hij het zeer ver
heugend vond dat ook de persoonsvorming
in deze opleiding niet vergeten werd.
Bij de geslaagden zijn uit onze streek:
C. F. Stokkers te Tholen en H. v. Splunter
te Scherpenisse. Na de prijsuitreiking, voor
de beste candidaten .werden nog een aantal
dia's betreffende hout en haar toepassingen
vertoond.
Van donderdag tot maandagmorgen
ligt de Eendrachtbode binnen oog-
bereik van duizenden gezinnen in de
streek.
