VRIJWEL ZELFDE SGP WINST ALS CHU VERLIES
NIETS
SCHOKKENDS
Hoe onze streek uit de statenbus kwam
Plaatselijk Nieuws
KVP verliest
drie zetels
„Goede" opkomst van
Fliplandse kiezers
Slap kiezersvolk in
Sint-Annaland
Deze week
Na afschaffing opkomstplicht:
SINT-PHILIPSLAND
ANNA JACOBA POLDER
26ste jaargang no. 17
19 maart 1970
Nieuwsblad voor de streek Tholen en Sint Philipsland
Hoofdredacteur uitgever G. Heijboer, Tel. 01665-375
Postgiro 12.44.07 Eendrachtbode - Tholen.
Eendrachtbode - Postbus 5 - Sint Annaland
Abonnementsprijs f 4,75 per half jaar, per post f 5,75.
Sluitingsdatum advertenties: dinsdagmiddag. Adv. prijs f 0,15 mm BTW.
Verschijnt elke donderdagmiddag
Losse nummers 25 cent.
Spierinkjes t'm 20 woorden f 2,50 -+■ BTW.
Wanneer, met inachtneming van
de mogelijkheden die er voor een
uitgave als de onze zijn bij verschij
ning een dag na de verkiezingen, nog
een haastige kanttekening wordt ge
plaatst, dan moet een eerste conclu
sie zijn van de gisterenavond bekend
geworden uitslag der statenverkie
zingen, de teleurstellende opkomst.
Een teleurstelling voor vrijwel elke
partij. In dit opzicht lijkt ons de
Staatkundig Gereformeerde Partij er
nog het best af te komen. In die con
treien kon men immers verwachten,
gezien het oorspronkelijk principieel
bezwaar tegen het vrouwenkiesrecht
dat met het vervallen van de op
komstplicht ook de vrijwillige moge
lijkheid van het rood maken zou ver
minderen. Het tegendeel is het ge
val. Maar overigens kan de teleur
stelling bij alle partijen daaromtrent
algemeen zijn.
Woordvoerders brachten dat gis
terenavond nog hoofdzakelijk terug
tot de minder belangrijkheid van de
provinciale verkiezingen, in tegen
stelling tot hun eerdere uitspraken,
dat het een belangrijke landsgraad-
meter zou zijn. Maar zelf zijn we er
minder zeker van, dat de belangrijk
geringere opkomst alleen maar een
stateneuvel is. Is het niet meer een
onverschilligheidsverschijnsel of nog
concreter, een welvaartsverschijnsel.
Zoals er bijvoorbeeld ook een be
langrijk geringere geloofsbehoefte is.
We willen deze 'kerk' nog graag in
het midden houden, tot alles voor en
te na is uitgecomputerd, maar voor
lopig zien we het niet als een uitslui
tend statenverschijnsel.
In de tweede plaats leert de uit
slag van gisteren, dat er zich bepaald
geen schokken hebben voorgedaan.
De al drie jaar regerende overheid
behoeft uit het betrekkelijk geringe
verlies niet te concluderen, dat het
met haar beleid helemaal fout zit, de
oppositie behoeft met de betrekkelijk
geringe winst na toch ook drie jaar
begrijpelijke kritiek anders zouden
het geen oppositiepartijen zijn -- niet
in de handen te wrijven, dat het niet
mee-regeren zoveel vruchten af
werpt. In feite was het de erkenning
van de kiezer, dat het voor ieder
even moeilijk en gemakkelijk is de
eindjes behoorlijk aan elkaar te kno
pen. Het zou met andere regerings
vorm mogelijk daar wat plus en daar
wat min kunnen zijn ten aanzien van
het algemeen beleid, maar voor allen
gelden nu eenmaal harde econo
mische feiten en mogelijkheden.
In de derde plaats is de verwachte
D '66 schok nauwelijks een trilling
geweest, want vooral in een nog gro
ter winst dan de prognose luidde,
hadden met name de regeringspar
tijen conclusies kunnen trekken, die
niet in hun voordeel konden zijn.
Het is toch allemaal wat anders,
wat minder revolutionair gelopen,
dan velen hebben vermoed.
Tenslotte nog wat dichter bij huis.
'Onze streek kwam als het ware nog
wat 'rechtser' uit de stembus. Het
verlies van de CHU wordt rechtser
ODnevancien door de winst van de
SGP en de winst van de VVD is niet
doorslaggevend genoeg om beide
eerste mutaties te consolideren.
Wanneer we dit streek-staten-
beeld zouden vergelijken met moge
lijke raadsverkiezingen, dan kan er
nauwelijks SDrake ziin van een ver
schil met de verdeling voor één
Thoolse gemeente aan de hand van
de in 1966 gehouden raadsverkiezin
gen. Nog steeds bliift de SGP in ons
gebied het grote bolwerk vormen,
waartegenover P.v.d.A., V.V.D. en
K.V.P. alles nodig hebben om een
zelfde hoogte te bereiken. Dit zou en
dit blijft betekenen, dat bij één
Thoolse gemeente de inbreng van
C.H.U. en A.R.P. groter kan zijn,
dan de evenredigheid van het stern-
mental.
Wat gisteren gebeurde, leerde dat
jong en oud elkaar in evenwicht
weet te houden.
Naast een samengevat landelijk, (zie hoofdartikel) naast het
feitelijk Zeeuws beeld dat op deze pagina tot uitdrukking komt, is
het vanzelfsprekend dat wij wat uitvoeriger ingaan op de resulta
ten van de statenverkiezing in onze streek.
Cijfermateriaal wordt in onderstaande tabel gebracht, maar enige
toetsing daarbij kan gemakkelijk zijn.
Zonder meer mag de conclusie zijn, dat in tegenstelling met het
landelijk beeld de CHU in ons gebied geen beste beurt heeft ge
maakt.
Dat de grootste winst toch ook in 1970 nog voor de SGP is,
dat de andere winst toeviel aan de VVD, in een landelijk even
beeld, en dat met een stabilisatie van de overige partijen de Boeren
partij (Koekoek) toch ook vrijwel in ons gebied als afgeschreven
moet worden beschouwd.
Voor Tholen en Sint-Philipsland ziet het er zo uit
1966
1970
stemmen
proc.
stemmen
proc.
meer
minder
PVDA
2127
21.1
1832
20.9
0.2
KVP
528
5.2
437
5.1
0.1
CHU
1693
16.9
1236
14.1
2.8
ARP
1024
10.2
857
9.8
0.4
VVD
864
8.6
828
9.5
0.9
SGP
3302
33.0
3122
35.6
2.6
BP
431
4.0
244
2.9
1.1,
PSP
117
1.0
1.0
D'66
164
1.2
1.2
PPR
26
0.4
0.4
CDU
36
0.5
0.5
Totaal
10.086
100.0
8782
100.0
3.5
7.7 x
x als gevolg van geringere opkomst is het verschil tussen meer en minder groter.
PER GEMEENTE
Wanneer het per gemeente beoordeeld
wordt, moet terdege rekening worden ge
houden met het eveneens op deze pagina
voorkomende opkomstpercentage. We moe
ten het wel aan u overlaten, gezien onze
beperkte tijd tussen uitslag en verschijning
om zó de winst, c.q. verliespercentage per
gemeente en per partij aan te geven. Wel
is een algemene indruk uit de cijfers te
halen.
In Tholen bleef (en dat alles dus met in
achtneming van de geringere opkomst) de
PVDA gehandhaafd, liep de KVP wat te
rug, evenals CHU, werd goed ARP en
VVD gestemd, zeer goed SGP en bleek uit
het aantal D'66 stemmen, dat het een ge
meente is met niet het minste import-per
centage.
In Poortvliet lien de P.v d.A. non wel iets
terug, maar vooral de CHU, wat zeker bui
ten de verwachting lag. Geldt nog altijd het
spreekwoord van de niet in eigen land ge-
eerde profeet, dan wordt dat eveneens t.a.v.
de VVD in Scherpenisse bevestigd.
ARP en SGP bleven er constant en het
was cok de enige gemeente met een winst
voor de Boerenpartij, wat dan ongetwijfeld
op rekening van inwoner Anthonisse moet
worden geschoven (toegekend).
In Scherpenisse minstens evenveel P.v.d.A.
stemmen, ook minder CHU's. meer dan on
veranderde AR's een wat teleurstellende
VVD uitslag, een kleine SGP teruggang en
een verder normaal streekbeeld.
In Sint-Maartensdijk een constante P.v.d.A.
een niet landelijke CHU uitslag, de enige
gemeente ook waar de ARP procentueel vrij
stevig aan waarde inboette, een met Scher
penisse cok teleurstellende VVD uitslag,
een duidelijke ds Catsburg (SGP) invloed,
en een via industriekern ook meer gerichte
import gemeente, gezien de nog 43 D'66
stemmen.
In Stavenisse handhaafde zich de P.v.d.A.
volop (wnd burgemeester Moerland?), een
niet zo ongunstige CHU tendens, een wei-
nin verschillende ARP uitslag, maar een
SGP partij, die niet helemaal uit de verf
komt. De Boerenpartij kreeg hier evenals
te Oud-Vossemeer de zwaarste klap.
In Sint-Annaland (met z'n slechte op
komst) een daardoor teruggaande PVDA,
CHU en een zich (van den Bos) handha
vende ARP. B;n landelijke VVD beeld, een
percentage-gewijze toch nag wat teruglo
pende SGP en overigens gelijkwaardig aan
de andere gemeenten.
In Oud-Vossemeer een wat teleurstellende
PVDA uitslag, een qua opkomst zich hand
havende KVP, een ook niet bijzonder slechte
CHU, een hier wel teleurstellende ARP,
evenals in Sint Maartensdijk). Een constant
(groeiende) VVD, een niet verder hoop
gevende SGP-kant en een afgeschreven Boe
ren Partij Koekoek.
In Smt-Philipsland een we'niq afwiikende
PVDA, maar zeer teleurstellende CHU uit
slag. Een goed ARP kiezersvolk, onveran
derde VVDers, een zich volkamen hand
havende SGP aanhang en verder een aan
de landelijke spiegel evenredig partijenbeeld.
Conclusie voor donderdag: onze politieke
tegenstander van gisteren is onze buurman
van vandaag.
Twee nieuwe partijen hebben gisteren bij
de verkiezingen voor de provinciale staten
van Zeeland voor het eerst vertegenwoordi
gers in de staten gekregent Democraten '66
en de Politieke Partij Radicalen, elk twee
zetels.
Van de zittende partijen won de Partij van
de Arbeid twee zetels en is daarmee veruit
de grootste groepering in het provinciaal be
stuur. De Anti Revolutionaire Partij, de
Volkspartij voor Vrijheid en Democratie en
de Staatkundig Gereformeerde Partij kregen
er elk één zetel bij. De Katholieke Volks
Partij leed met drie zetels een grote neder
laag, terwijl de Christelijk Historische Unie
en de Boeren Partij elk één zetel moesten
prijsgeven.
De zetelverdeling in de provinciale sta
ten van Zeeland is als volgt:
1966
1970
PVDA
11
13
KVP
9
6
CHU
8
7
ARP
5
6
VVD
4
5
SGP
4
5
BP
2
1
PPR
0
2
D'66
0
2
Er komen nu 47 leden van provinciale
staten, vier meer dan in 1966, omdat het
inwonertal van Zeeland sinds 1966 boven
de 300.000 is gekomen. Wat de zetelver
deling in 1966 betreft; de PVDA, KVP,
CHU, ARP, SGP hadden toen elk een rest
zetel. De ARP, VVD en BP hadden volle
zetels.
Dit keer waren de restzetels voor: PVDA
(2), KVP, CHU, ARP, SGP en D'66 elk
één.
Bij de gekozen statenleden zijn vijf streek-
bewoners: P. A. Roels (PVDA) uit Sint
Maartensdijk, E. Ph. Nieuwkerk (CHU)
uit Poortvliet, J. van den Bos (ARP) uit
Tholen, L. A. M. Elenbaas (VVD) uit
Scherpenisse en C. Boender (SGP) uit Tho
len. Daarvan zijn de heren Nieuwkerk en
Elenbaas voor het eerst in het provinciaal
bestuur vertegenwoordigd.
De afschaffing van de opkomstplicht bij de verkiezingen heeft gisteren zijn
eerste gevolgen gehad. Vele kiezers vonden het blijkbaar niet nodig van hun
recht gebruik te maken om voor de komende vier jaar invloed uit te oefenen op
het provinciaal bestuur. Landelijk zijn er grote uitschieters, maar ook op Tholen
en Sint Philipsland zijn er behoorlijke verschillen. Met de opkomstplicht brachten
bij vorige verkiezingen zo'n 95 procent van de kiesgerechtigden hun stem uit. Nu
schommelt dat percentage in de streek tussen de 67 en 81 procent.
De Fliplandse kiezers hebben het meest gebruik van hun stemrecht gemaakt,
81,87 procent. De Sint Annalandse kiesgerechtigheden lieten het er daarentegen
lelijk bij zitten, slechts 67,28 procent kwam naar de stembus.
De cijfers in de gemeenten uit de streek zien er als volgt uit:
kiesgerechtigd opgekomen in% geldig ongeldig
THOLEN
2390
1845
77,20
1831
14
POORTVLIET
1042
821
78,79
814
7
SCHERPENISSE
852
636
74,65
631,
5
SINT-MAARTENDIJK
1900
1477
77,74
1461
16
STAVENISSE
987
692
70,11
685
7
SINT-ANNALAND
1855
1248
67,28
1231
17
OUD-VOSSEMEER
1330
1029
77,37
1011
18
SINT-PHILIPSLAND
1374
1125
81,87
1119
6
HOE ONZE STREEK DE
STATEN KOOS.
MAAR DE
RAADSVERKIEZINGEN
GAAN WELLICHT
VOORLOPIG NIET DOOR.
VOSMEERSE RAAD HAD
HET DITMAAL SNEL
BEKEKEN.
EEN POLITIEMAN
JUBILEERDE.
EN SMERDIEK GAAT
PROMOVEREN.
WIK TURNSTERS
BEREIKTEN DE
LANDELIJKE FINALE.
ER KOMT WEER EEN
BLOEDTRANSFUSIE-AVOND
DE SPORT KOMT DITMAAL
AAN GROTE TREKKEN.
MAAR ER IS OOK HEEL
WAT GEVARIEERD
PLAATSELIJK NIEUWS.
Na de stembusuitslag
Wat en hoeveel we ook zoeken,
we vinden nooit iets anders dan
onszelf,
DIT NUMMER BESTAAT
UIT ZESTIEN PAGINA'S.
CORRESPONDENTSCHAP
Nauwelijks stond het bericht in onze krant
dat dhr. Van Oudenaarde bereid was het cor
respondentschap voor Sint Philipsland op
zich te nemen of een al veel eerder gevraag
de schriftelijke cursus kwam bij hem binnen
vallen en noopte hem de functie voor ons
blad, nog voor er aan was begonnen, neer
te leggen. Gelukkig werd inmiddels de heer
G. Noorthcek - Hengelosestraat 20 bereid
gevonden de plaatselijke berichten door te
geven. Verenigingen, die daarop prijs stel
len weten dus waar ze terecht kunnen.
Een aan hem toe te zenden agenda van
vergaderingen of andere bijeenkomsten wordt
op prijs gesteld.
ROODE KRUISAVOND
De al eerder in „De Druiventros" gehou
den Roode Kruisavond werd nog eens dun
netjes overgedaan in „Ons Dorpshuis".
Daartoe werd vcor de aanwezigen weer
verantwoording gedaan van het voorbije
seizoen en ook nu weer was het hoofdbe
stuur aanwezig vanwege de bereikte lande
lijke top. Voorzitter dokter Menger wees
er op, hoe men de goede collecte-opbrengst
niet alleen mag zien voor de op zichzelf
onmisbare aktiviteiten bij het Veer, maar
dat buiten dien het percentage nog boven
de 500% zou uitkomen.
Op 29 juni wordt weer een bloedafname-
avond gehouden. In de pauze werden Wel
fare artikelen verloot, gemaakt door chro
nische zieken onder leiding van mevrouw
Van de Vlies-van Dijke.
Na de pauze werd de film „Imitation of
live" vertoond. Vcor de kinderen van de
lagere school was tijdens de middaguren
een leuke film gedraaid.
TK Tweede Kamer
P S Prov. Staten
lijst 1
P.v.d.A.
lijst 2
K.V.P,
lijst 3
C.H.U.
lijst 4
A.R.P.
lijst 5
V.V.D.
lijst 6
SG.P.
lijst 7
B.P.
P.S.P.
lijst 11
D f6
lijst 9
P.P.R.
lijst 12
CDU
GEMEENTEN
TK
PS
PS
TK
PS
PS
TK
PS
PS
TK
PS
PS
TK
PS
PS
TK
PS
PS
TK
PS
PS
PS
PS
PS
PS
67
66
70
67
66
70
67
66
70
67
56
70
67
66
70
67
66
70
67
66
70
66
70
70
70
Tholen
336
329
267
139
151
105
441
461
316
228
267
240
224
194
205
552
558
566
43
62
33
35
75
18
6
Poortvliet
113
127
106
5
2
3
247
255
189
110
104
93
56
51
45
343
352
318
44
40
51
8
5
0
4
Scherpenisse
161
157
154
1
8
0
98
118
88
42
28
33
62
68
58
285
279
251
48
57
41
15
9
1
I
Sint-Maartensdijk
637
629
593
19
18
20
173
195
144
99
64
38
150
186
139
411
421
448
52
57
33
31
43
0
3
Stavenisse
179
179
181
4
3
6
99
93
89
48
45
37
59
60
46
369
354
299
48
61
19
5
7
1
0
Sint-Annaland
345
345
248
8
13
11
118
148
92
211
216
171
117
119
138
593
572
494
73
70
38
9
18
0
15
Oud-Vossemeer
222
221
157
313
330
287
193
214
175
173
171
113
139
117
120
139
136
129
24
41
10
8
12
4
4
Sint-Philipsland
125
140
126
7
3
5
209
209
143
139
129
132
60
69
67
656
630
617
15
38
19
6
5
2
3
TOTAAL
2118
2127
1832
496
528
437
1578
1693
1236
1050
1024
857
867
864
828
3348
3302
3122
347
431
244
117
164
26
36
