Watersnood 1953
In 1953 woonden wij met ons jonge gezinnetje bovenwoning aan het ongedempte deel van
N Z haven (nr72a) in Bergen op Zoom. Ee enigszins gecompliceerd gebouwde woning,
waarvan het woongedeelte een bovenwoning was welke beneden een schuur en kelder had
Deze waren bereikbaar via een trapje in de achtergang van de bovenwoning. Ik was toen
werkzaam als vakwerkman 1e klasse bij de technische dienst van de PTT in Bergen op Zoom
In 1953 bestond het haventracé uit een gedempt en een niet gedempt gedeelte, welke van
elkaar konden worden gescheiden door het aanbrengen van vloedbalken ter wering van over
de kaai stromend water richting binnenstad van Bergen op Zoom.
De haven lag toen nog als open haven aan de Oosterschelde, hetgeen inhield dat er niet
altijd water in de haven stond. Dat ging op en neer met het getij. Hoog tij redelijk vol met
water, laag tij niks als slik te zien
Op die 31 januari werd er - zonder dat er ook maar enige aanwijzing was van abnormale
waterhoogten - reeds gewaarschuwd voor hoogwater. Voor de havenbewoners een
aanwijzing "vloedplanken zetten, naden en kieren dichtsmeren met klei en van de begane
grond zoveel mogelijk redden wat er te redden viel".
In de kelder lagen 3 mud aardappelen, die je toch wel graag wilde redden. Er stond ook een
vrij nieuwe kinderwagen onder een deken. Vlug, vlug alles omhoog werken, maar de
aardappels lagen in de kelder onder de schuur. Toen de laatste mand op de keldervloer
stond, klapte de kelder ineens met één klap vol met water. Het leek of een dikke bertha werd
afgeschoten.
Gelukkig de tegenwoordigheid van geest gehad om de armen uit te slaan en me zelf omhoog
te werken, anders had ik die middag al kunnen verdrinken.
Met afgaand tij bleef de haven echter vol staan en met de gedachte dat er binnen afzienbare
tijd nog zo'n vloed bovenop moest komen, kon je op je vingers wel natellen dat het bar slecht
zou kunnen worden, niet wetend dat het heel slecht zou worden. Alarmkreten waren er niet,
de media zonden geen waarschuwingen uit.
Het was volop "caravalstijd" en dat betekent voor een Bergenaar veel. De benedenbuurman
moest en zou - ondanks mijn aanhoudend waarschuren "Piet ,er komt slecht weer" naar het
bal(neuzenbal??) Jammer, want toen ze weg waren kwam in de avond de vloed weer
opzetten met fikse waterhoogten.
Het water kwam over de gemeentestop van het electriciteitsnet, waardoor de verlichting in
huis ook nog eens uitviel en we in een spookachtig gedeelte van de stad kwamen te wonen
waar alleen een kaarsje of een zaklantaarn nog wat schijnsel gaf.
De buurman staat ineens laat in de avond of vroeg in de morgen op het platje achter aan de
deur te rammelen. Op mijn schouders gaat hij met goed kleren aan mee naar beneden om
zich te verkleden met achterlating van z'n goeie spullen. Terug naar boven waar we
tengellatten aan elkaar timmerden om te kunnen meten of het waterpeil toenam of afnam.
Dat wisselde van meting maar wij wisten toen niks over dijkdoorbraak, vol lopen van polders
of anderszins.
Het water bleef steken op een hoogte van 1.75m gemeten op het trottoir voor de deur van
pand 72/72a.
Zondagmorgen, de puinhopen zichtbaar, het water nog niet helemaal weg, maar wel met
achterlating van ontzettend veel rotsooi in de huizen en op straat. Door de brievenbussen
waren hele pakken zeewier geperst en lagen in de gangen.
Moeder en kind maar over de dwars op de weg staande vloeplanken getild en weg laten
brengen naar familie waar geen water was.
Maandagmorgen weer naar het werk en daar was veel te doen waarvoor ik verwijs naar
ander bericht.
H.van Beers
Prins Clauysstraat 60
4761 AM Zevenbergen
0168-336238
