RADIOLINKS
dU-J- ILJLI [JlucjjL^cü- MoUc^oif^
\qjj
Een uitkomst voor de
watersnoodgebieden
door Res. Ie Lt. J. Kruit
VEEL is er in de afgelopen periode
geschreven over het werk, door
Land-, Zee- en Luchtmacht verzet
in de watersnoodgebieden. Veel vooral
over de hulp verleend mét vliegtuigen,
van Dakota's en Flying Boxcars tot
Helicopters toe. Het vliegbedrijf is in
elke luchtmacht immers het meest
spectaculaire gedeelte. Hoe hebben wij
al die vliegers niet benijd, die direct
iets „doen konden, zelf wachtend in
kazernes en op vliegbases of er ook voor
ons een kans was iets te doen? Toch
zijn er, behalve de vliegers en de grond-
organisaties op de bases, nog meer
groepen van de Luchtmacht in hun
vak in de getroffen gebieden ingezet.
Dat was het personeel van de Ver
bindingsdienst.
Voor hen begon de actie eigenlijk al
op 2 Februari, toen het hoofdkwartier
van de A(llied) A(ir) F(orces) C(entral)
E(urope) aanbood mobiele radiolink-
apparatuur te sturen om hiermede de
vernielde PTT-verbindingen op en
met de Zeeuwse en Zd-Hollandse
eilanden over te nemen.
Principe van de straalzender.
Wat is nu echter een „radiolink",
of „straalzender?" In principe is dit
niets anders dan een draaggolf-telefoon-
verbinding. Echter niet overgebracht
via een kabel, maar via een normale
radiozender. Hiermede kunnen, al naar
behoefte, i tot 48 gesprekken tegelijker
tijd worden overgebracht met slechts
1 zender en ontvanger aan elk eind
van de verbinding. Er zit echter nog
één „maar" aan dit verhaal. Door het
gebruik van speciale antennes, in
principe gelijk aan een radarantenne,
zorgt men er voor dat de uitgestraalde
energie slechts in één bepaalde richting
wordt uitgezonden. Men spreekt dan
van een „beam" straal); vandaar
het woord „straalzender". De breedte
van deze beam varieert al naar de
gebruikte apparatuur, tussen 22° en ca 2°.
36 uur in touw.
In de vroege morgen van 3 Februari
vertrok een van de officieren van de
Sectie Verbindingsdienst Luchtmacht
staf naar Breda om daar met deze
Amerikaanse radiolinkeenheden contact
te krijgen. In feite kwam dit contact
tot stand ca 20 km over de Nederlands-
Belgische grens, want grenzen be
stonden er toen voor militairen niet
meer! 's Avonds werd gestart vanaf
Breda, via Bergen op Zoom, waar de
helft achter bleef, Antwerpen en Gent
naar Goes. De Amerikaanse chauffeurs
hadden bij aankomst in Goes 36 uur
achtereen achter het stuur gezeten.
Dat belette hen niet om bij het op
richten van deze eerste „link" tussen
Bergen op Zoom en Goes flink" mee
aan te pakken!
Deze radiolinkapparatuur kon even
wel maar vier gesprekken overbrengen,
de behoefte was echter veel groter.
Daarom werd besloten de semi-mobiele
radiolinkapparatuur van de LSK in
te zetten. Telefoons en telexen ratelden;
het depot Verbindingsmaterieel kwam
onmiddellijk in actie, en maakte de
materiaaltransporten klaar. Ook dit
was maar niqt zo gebeurd. De meeste
van deze apparatuur waren nog nooit
uitgepakt, en deze moesten na uit de
kratten te zijn gehaald ook nog getest
worden.
Materiaal voor twee radiolinkver-
bindingen.
Behalve dat werden twee masten
van 50 m hoogte en een gewicht van
7 ton verzendklaar gemaakt, wagens
met antennekabels enz. De antenne
kabels zijn met 4 stuks op een kabel
haspel gerold. Een zo'n haspel weegt
i ton. Radiolinkapparatuur ging mee
met een totaal gewicht van 3,5 ton.
De volgende dag 5 Februari werd al
gestart
Al dit materiaal was bestemd voor
slechts twee radiolinkverbindingen
Goes-Roosendaal en Goes-Zierikzee.
De eerste sloot op beide einden aan op
het PTT-draaggolftelefonienet, waar
door vanuit Zd. Beveland en Walcheren
geheel Nederland weer automatisch
bereikbaar was. Aan de tweede radio
link werd de luchtmacht draaggolf-
apparatuur aangesloten, die op haar
beurt met de PTT-centrales waren ver
bonden.
In de kerktoren van Bergen op
Zoom.
De verbinding Goes-Roosendaal die
op 10 Februari tot stand kwam, liep
tot Zondag 15 Februari over een relais
station te Bergen op Zoom, waar de
apparatuur stond opgesteld in de
kerktoren. De antennes hingen onder
het klokkenspel, de apparatuur stoncj
naast de speeltrommel
Door het grote stroomverbruik begon
prompt de torenklok achter te l,open.
Soms ook stodtte iemand tegen enkele
pallen, waardoor plotseling de klok
begon te luiden!
Op 15 Februari kwam te Roosendaal
de mast gereed, zodat toen geen relais
station meer nodig was. Voordien
stond de antenne opgesteld op 12 m
hoogte, in een openslaande deur van
de hoogste verdieping van het PTT
gebouw; een wel erg provisorische
opstellingsplaats
Nauwelijks waren deze verbindingen
tot stand, of weer kwam een aanvrage
voor Goes-Zierikzee-Middelharnis.
Weer kwamen de magazijnen in actie,
weer gingen de chauffeurs de lange
weg via Antwerpen en Goes naar
Zierikzee en via Rotterdam en Helle-
voetsluis over smalle polderdijkjes naar
Middelharnis.
Door de korte afstanden en het
vlakke terrein tussen genoemde plaatsen
(alles water) kon hier met lage antennes
worden volstaan. Deze werden dan
ook geïmproviseerd aan de toren van
het stadhuis te Zierikzee en de kerk
toren te Sommelsdijk. Op dat moment
was al het beschikbare personeel hard
aan het werk. Nog meer verbindingen
waren echter nodig, van Rotterdam
naar Middelharnis. Hiervoor werd een
door AAFGE in Fontainebleaü ter be
schikking gestelde apparatuur ingezet,
zodat op 15 Februari ook deze ver
binding tot stand was gebracht. Later
werd ook deze verbinding door de
Luchtmachtstraalzenders overgenomen.
Herstel binnen tien dagen.
In 10 dagen tijd waren de meest
vitale verbindingen hersteld, dank zij
het werk van 3 officieren en 22 man
verbindingspersoneel, geassisteerd door
enkele burgertechnici van de lever-
Slot op pag. 136)
RADIO
LINKVERBINDING LUCHTMACHT
NOODGEBIED
