De Poon, het schip op de
wateren van de Delta
A
Auto Louis Goedbloed
huis
r kopen
of verkopen?
De aangewezen
makelaar voor Schouwen-Duiveland is:
makelaardij H
vogelaar-
woudenberg
te
«V
Expositie kunst
van eigen bodem
in galerieNobel’
in Zierikzee
off. Citroën dealer
i
I
off. Saab dealer
Bovag schadebedrijf
Reparaties aan alle merken
inbouwstation Landi-den Har-
tog gasinstallaties
1
de Wittestraat 3 Zierikzee^®!
01110-4113
A
A
O i
7
■ja ca
zijn té bewonderen).
Lidtekens
Dorpsring 22, Noardwelie bij Renesse, (01116) 1245
Delta;
Korte Nobelstraat 39, Zierikzee, (01110) 4951
L
1
Keramiek
‘T
1
L
1
Als de roerkoppen afbeeldingen waren van die van een vrouw,
werden ze „flora’s” genoemd.
r
1
De expositie is dan ook het re
sultaat van een jaap „noeste ar
beid". De lessen bij het Leger
des Hells worden gegeven door
de Zierikzeese kunstenares Mar-
ja de Lange en bij galerie „No
bel" door kees van de Wetering.
leuke handgemaakte kleding en
handwerk: pok een grote kcllek-
tie keramiek verkocht, onder
meer van Tessa Braai (Zierik
zee), Jan Rijnsaard (Middelburg;
Atelier Koppenol (Rotterdam),
Jan v. d. Riet (Zierikzee) en-Na
na Tintel (Schiedam). De gale
rie is van dinsdag tot en met
zaterdags geopend van een tot
zes uur ’s middags.
Roerkop en hakkebord, zoals die
voorkwamen op de poon „Peter
Geerts” (1808).
I Herkenning
OUDDORP. Het V.V.V.-kantoor
is gevestigd aan de Hofdijksweg
30a. Telefoon (01878) 1789. Het
kantoor is geopend alle werk
dagen van 9.00 tot 12.30 uur en
van 14.00 tot 17.00 uur. Zon- en
feestdagen gesloten.
Brouwershaven
Bruinisse 01113-1540
Burgh/Haamstede 01115-1513
Ouwerkerk ..,.01114-1651
Renesse 01116-1634
Scharendijke01117 - 533
Zierikzee 01110-2450
Rotterdamse Maritiem Museum dan vaak weer afgeschermd met
„Prins Hendrik” ook enkele het ..hakkebord”.
lek'tuur die geïnteresseerden in
dit vooral Zeeuwse seheepstype
kunnen raadplegen, is het twee
maandelijks1 verschijnende Zee
land Magazine in haar maart
nummer.
Er hebben vele soorten ponen
bestaan, zoals de .gewone”, de
„paviljoenpoon”, de „Statiepoon”
en de „Statie-.paviljoenpoon”.
Het verschil- tussen de. soorten
onderling! zat hem bijvoorbeeld
in de hoogte van het achterdek
en de zicht bovendeks bevinden
de vertrekken, zoals „paviljoe
nen" en .^staties-”, -maar allen
hadden zij met elkaar gemeen
De Zeeuwse ponen waren ge-
makelijk te herkennen aan hun
opvallend levendige kleuren,
meestal groen, wit en geel. Bo
vendien stond de mast vast op
gesteld, omdat zich in de tijd
van de ponen nog geen bruggen
in de Delta; bevonden. Een an
dere mogelijkheid om de
Zeeuwse poo van die uit andere
streken afkomstige soortgenoten
te onderscheiden vormde het
„mastschild”, een houten plaat
met bijbelse voorstellingen in
reliëf. De meest opvallende ver
siering, was vaak de „roerkop”
een houten, gekleurde afbeel
ding van een mannen- of vrou
wenhoofd die zich op het roer
bevond. Naast het roer kwam,
door een opening in de achter--
steven, het„helmhout” (stuur
stok) te voorschijn. Die ope
ning, „hennegat’.’ genoemd, werd
„Prins Hendrik” ook enkele het „hakkebord”.”
exemplaren van dit seheepstype De poon droeg nog meer versie-
71'in fó „t-
Veertien Zeeuwse amateurkun-
stena-ars exposeren tot en met
29 mei tekeningen en schilderij
en in de kleine galerie Nobel
aan de Lange Nobelstraat in
Zierikzee. Zij volgden allemaal
teken en schilderlessen in Zie
rikzee of bij het Leger des Heils
of bij galerie Nobel zelf. i In- galerie Nobel wordt naast
I Op het V.V.V.-kantoor zijn ver
krijgbaar gratis folders, alsmede
adreslijsten en divense platte
gronden, kaarten tabellen
tegen geringe vergoeding. Even
eens verkrijgbaar: visvergun
ningen.
dat het stoere, hecht gebouwde
schepen waren (naar verhouding
•korter dan de tjalk)-, die door
hun wijde bodem vast op het
water lagen.
Ook zeer odërhoudend is het in
dit maartnummer voorkomende
artikel „De Schelde-oever Van
Noord-Beveland, langs nollen,
kupen en verdronken land",
waarin auteur J. P. van de
Broecke schrijft over „de lidte
kens die het land (van Noord-
Beveland) heeft overgehouden
uit dé strijd van de mens tegen
het water”. Do auteur beoogt
Zeeuwen en toeristen een in
zicht te gev. i in hetgeen zich
aan de Schto droever heeft af
gespeeld, opdat elementen in de
daar aanwezige natuur door hen
niet als natuurlijk of vanzelf
sprekend worden waargenomen.
Watersporters wordt waarde
volle informatie gegeven in
„Enige informatie voor toekom
stige ru imw a tervaarders’
ZIERIKZEE, mei. Wie kent niet
de tjalk, het folkloristische
Friese vaartuig dat tijdens het
„skutsjesilen.” nog altijd zo uit
bundig wordt bewonderd? En
ook de Zandvoortse „bommen”
zijn als vissersvaartuig toch nog
nigt geheel onbekend? Maar de
Zeeuwse „poon”, wie heeft die
ooit zien varen? Weinigen waar
schijnlijk, want van ons eigen
folkloristische vaartuig is er
nog maar een karakteristiek
voorbeeld in de vaart. Dat is
het jacht de „Ouderhoek”. Voor
andere exemplaren van dit
seheepstype kunnen wij ons en
kel nog begeven naar enige ma
ritieme musea, zoals die in Zie
rikzee.
MVW GROEP
Provinciale Zeeuwse VVV
01180-28051
Schouwen-Duiveland
Streek-VVV Schouwen-Duiveland
01114-1651
01119- 314
ringen met zich mee over de
wateren van de Delta. En over
de geschiedenis valt nog wel
wat meer te melden. Meer gede
tailleerd, met opgave van
De kóp van het schip Was bui
tengewoon zwaar; dit om de
veiligheid van poon en opvaren
de te garanderen op de ruige
wateren van de Delta. Want
ever de Delta, dat wil zeggen
de Zuid-Holalndsè, West-Bra-
bantse en Zeeuwse wateren,
voer de poon, hoewel de zoge
naamde aardappelponen gedu
rende vele eeuwen ons land
hebben doorkruist.
Meestal werden ze gebouwd op
werven langs de Hollandse IJs-
sel en in Dordrecht, Willemstad,
Alblasserdam en zelfs Boskoop.
Afhankelijk van hun grootte, die
varieerde van 16 tot 60 ton voe
ren ze als marktschuit, beurt-
of vrachtschip. Zo krioelden in
de vorige eeuw de Rotterdamse
binenhavens op marktdagen van
de ponen, (Reden waarom in het
Een paviljoenpoon, zoals die in 1789 door G. Groenewegen in
koper werd gegraveerd voor diens boek met toenmalige
scheepstypen.
Het V.V.V.-kantoor verschaft de
nodige inlichtingen over hotels
pensions, kamers en zomerhui
zen (geen plaatsbespreking),
bus-, trein- en veerverbindin-
gen.
I
