I
te
wilt u
Hoog-
en laag
water
Het ontstaan van de Schouwse familienamen
voor
ii ze
Houdt de
duinstreek schoon!
DE BADCOURANT
SCHOUWENS WESTHOEK. - U bent toerist
Bezienswaardigheden
en u komt hier al jaren. Of u
komt hier pas voor de eerste keer. In heide
gevallen zult u ze al zijn tegengekomendie
typische familienamen, die je vooral in de
Westhoek van Schouwen schijnt te vinden.
bent toerist en
’n prettige vakantie
haalt u er altijd uit!
6 AUGUSTUS 1976 Nr. 9
Waarom heet u zo?
eigei
familiei
via
Jij
tei
ir
over
I. Patronymica
Verplicht
(vervolg pagina 3)
Indeling
23.29
Weg met de rommel!
BADCOURANT
Gratis verspreiding huis aan huis in de Westhoek van Schouwen en op alle campings
op Schouwen-Duiveland
In de tijd dat bovenstaande tekening werd ge
maakt, was men nog niet aan de registratie van ding, een gezicht op Haamstede. Geheel links de
namen toe. De namen die we kennen uit die tijd kerk met toren van Burgh.
o.i
ui
atuurlijw
rillekeui?
^een in-
veel on
gehanteerd,
ngs
feltawer-
13.62
13.53
14.36
15.12
15.46
16.20
Te bezichtigen
op woensdag- en zaterdagmid
dag, van 15.00-17.00 uur.
Kaar
m ta
Ljaar
Westelijk Schouwen
6 t/m 13 augustus
(Van een medewerker)
ZIERIKZEE
Gemeentemuseum, stadhuis. Van
maandag tot en met zaterdag
geopend, van 10.00-12.00 en 13.30-
16.30 uur. Toegangsprijs f 1,en
f 0,50.
Maritiem museum, Noord-Ha
venpoort. Geopend van maandag
tot en met zaterdag, van 10.00-
17.00 uur Toegangsprijs f 1,— en
f 0,25.
Het lijkt ons lekker luchtige,
maar toch wetenswaardige kost,
die je vooral in je vakantie best
op een ontspannen manier „tot
je kunt nemen”.
BRUINISSE
vinden we in de geschiedenisboekjes. De afbeel- Oudheidskamer.
In de van mansvoornamen af
geleide familienamen, de zgn.
patronymica, herkennen we de
oudste vorm van familienaam-
vorming. Vaak was -zoon de
Vrij algemeen worden de Ne
derlandse familinamen inge
deeld in 6 categorieën, waarop
we hierna zullen ingaan en
verschijnt gedurende de zomer
maanden op Schouwen-Duiveland
ten gerieve van de badgasten en
wordt elke week gratis huis-aan-
huis bezorgd.
„Schouwens Badcourant” is een
uitgave van Drukkerij Lakenman
Ochtman, Postbus 1, Zierikzee.
En dan denken we vooral aan
namen als Van der Klooster,
Blom, Van der Zande, Krijger,
Viergever, Dalebout en Van der
Slikke. In veel gevallen behoef
je maar een naam te noemen en
een Schouwenaar zal je er di
rect een dorp bij noemen.
Omdat het veel mensen inte
resseert hoe geslachtsnamen
eigenlijk ontstaan zijn, zullen
we hieronder daarover wat in
formaties verstrekken. De voor
beelden (d.w.z. de namen) die
erbij worden genoemd, zijn zo
veel mogelijk toegespitst op de
namen die in de Westhoek van
Schouwen-Duiveland voorko
men. Zo kunnen veel lezers, na
het doornemen van dit artikel,
wellicht voor zichzelf de her
komst van hun naam herleiden,
maar weten ze tevens waar de
typisch Schouwse namen hun
oorsprong vinden.
HAAMSTEDE
Plompetoren. Te bezichtigen da
gelijks. Sleutel te verkrijgen bij
de nabij gelegen boerderij van
de heer M. O. Hanse. Toegangs
prijs 25 cent.
Uitkijktoren, nabij pompstation
,,De Blinkert”, A. v. d. Weijde-
weg. Toegang gratis.
In feite hebben we nog niet zó
lang (verplicht) de beschikking
over een achternaam. Vóór 1811
hadden weliswaar veel Neder
landers een naam, maar die wa
ren niet officieel. Vaak waren
ze door anderen verzonnen. Het
waren vaak bijnamen, die be
paald niet onveranderlijk wa
ren en die ook niet van vader
op zoon overgingen. In slechts
enkele gevallen nam de zoon de
bijnaam van zijn vader over.
Op 18 augustus vaardigde keizer
Napoleon een decreet uit, dat
ons verplichtte een geslachts
naam aan te nemen, zodat ie-
BROUWERSHAVEN
Hervormde kerk. Bezichtiging
dagelijks van 14.30-16.30 uur, be
halve zondags. Inlichtingen: kos
teres mevrouw K. de Jonge-
Hoekman, Noorddijkstr. 44. Tel.
(01119) 468.
De fraaie natuur in de Westhoek
van Schouwen wordt nog al te
vaak ontsierd door achtergela
ten dozen, papier, flessen, con
servenblik) es, enz.
Geen weldenkend mens stelt
deze rommel op prijs en het is
zeker geen al te grote moeite dit
afval daar te deponeren waar
het de aanblik van het mooie
duingkebied niet ontsiert.
Hoogwater
6 aug10.45
7 aug12.01
8 aug0.38
9 aug1.33
10 aug2.20
11 aug3.03
12 aug3.40
13 aug. 4.12
Laagwater circa 6 uur later.
'ordt
[oor dr. P. J. Mertens
wiens boekje „Zeeuwse fa
milienamen” (1947) we een groot
deel van onze informatie heb
ben geput.
dereen onder een steeds gelijk
blijvende aanduiding in de toen
ingevoerde burgerlijke stand
kon worden ingeschreven. Niet
iedereen vond dat toen even
nodig. Velen konden er niet
warm of koud van worden of
men vergat het eenvoudigwgaj
Daarom moest op 8 november
1825 de opdracht nog Wns 4wr-
den her!
besluit^
Het bag
familien
het 8S
streek®
het ee^
hoge ad,
serland
waarbij we een groot op Schou
wen-Duiveland voorkomende
namen zullen tegenkomen. Die
categorieën zijn:
I. Namen, die van vaders
voornaam zijn afgeleid (de zgn.
patronymica).
II. Namen uit het landschap.
III. Namen, afgeleid van beroe
pen.
IV. Namen, ontleend aan licha
melijke of geestelijke
schappen.
V. Namen
komst.
VI. Onver
aoen.
inviel ke i
een' elem
KMar de h
zol
C® XOekeri
DREISCHOR
Hervormde kerk. Bezichtiging
dagelijks van 10.00-17.00 uur.
Toegang gratis. Er staat een
busje.
Landbouwmuseum Schouwen-
Duiveland, Mr. P. Moggestraat.
Geopend gedurende de zomer
maanden dagelijks van 13.30-
16.30 uur (zondags gesloten). Do
nateurs op vertoon van kaart
gratis toegang.
ten vai
I w®
MtalieE
Sliaar^
Jö&onder de
(S?Taide via Zwit-
naar Duitsland,
waar de hoge adel aldaar dit
voorbeeld volgde in de 12e
eeuw. In de 14e eeuw volgt de
burgerij van de grote koopste
den, in de 16e eeuw doen de
eerste plattelanders er ook aan
mee.
Op het platteland bleef de ge
woonte zeldzaam, en het be
perkte zich meestal tot vernoe
ming naar de vóórnaam van de
vader, b.v. Piet Janszoon (later
verbasterd tot Jansen) of Cor
nells Klaaszoon (Klaassen).
'W?Tt u^88&er ete
idrankje®! Stopje^j
ken, een*8g5®tocht<
8e Zeeuwse ®ust, de
ken van faWf bekijken of fijn
8#een of gezamenlijk een hen-
«Wrtje uitgooien, musea bezoe
ken, een stukje grond of een
huisje kopen, paardrijden, ge
nieten van cabaret of een gezel
lige dansavond, geld wisselen en
iedere dag dolfijnen zien dansen,
bioscoopje pakken ofoch
noemt u maar op, het staat alle
maal in de advertenties in deze
badcourantwaaruit u een
keus kunt maken
UWj
van
n,
lie do<