7
13
15
15
i
10 en 11
inloophuis voor
kankerpatiënten
europaJuin
19
15
Koningin opent
opslag kernafval
19
o
o
rijft het hof?
Laatste afscheid van racer Slabbekoorn
Miele
TIENTALLEN DODE VISSEN EN VOGELS
Zuidamerifcaans
Bfs
'5
O
O
^taurant
MOTORCOUREUR VERONGELUKT TIJDENS RACE
n
KEUKENS BADKAMERS
Dick Krijger naar EK
WCT als inspiratiebron
HM
I
komt rieve van ‘t Latijnse woord “ripa” dat a “oever, steile
ExpresZó (dirrom zó)
Reagere? Schrief naè expreszo@zeelandnet.nl
Vogels met botulisme worden opgevangen in De Mikke.
Felicitatiepagina
Colijnsplaatse dagen
CV
i
r
Mogdalenostroat II 4461 AL Goes tel. 0113 - 2.15 436
■IHl
Met ingang van woensdag 24 juli is ons
kantoor op woensdag gesloten
Het is wel mogelijk de kranten af te halen op
de begane grond.
ra
oe
ZO ziet de tempel die in Colijnsplaat gaat verrijzen er ongeveer
Naar verwachting grijpen milieu
organisaties de opening door de ko
ningin aan om tegen de opslag van
het nucleaire afval en het transport
er van te demonstreren.
Nehalennia was oorspronkelijk
een Keltische of Germaanse go
din die scheepvaarders be
schermde. De Romeinen intro
duceerden haar in hun kabinet
van góden uit strategische over
wegingen. In Zeeland was de
verering klaarblijkelijk groot
want de provincie is dé vind
plaats van fragmenten van
Nehalenniatempels en -altaren.
Vermoedelijk heeft op het in de
zeventiende eeuw verzwolgen
eiland Orizant een Nehalen-
niatempel gestaan.
In 1998 kwam een clubje liefheb
bers bijeen. Er moest een tem
pel in Colijnsplaat komen. Een
stukje grond op de Druppel aan
de Visserijweg is nu de aangewe
zen locatie. “In oktober kan waar
schijnlijk de bouw beginnen”, zegt
Jansen. Aanvankelijk werden de
kosten op drie ton geschat maar
met besparende maatregelen kan
met 250.000 euro worden vol
de top te vinden. Begin
negentiger jaren begon de
racer uit ‘s-Heer Abtskerke zijn
carrière in de Supersport 600
Streetparade in
Middelburg
staan. “We pakken zelf veel din
gen aan. En de docenten en leer
lingen van het Nehalennia Col
lege in Middelburg helpen ons
met bouwen.”
Archeologisch tekenaar Harry
Burgers van de Vrije Universiteit
van Amsterdam, heeft de tempel
op papier gereconstrueerd. Jan
Rolloos zorgt als bouwmeester sa
men met de plaatselijke aannemer
voorde uitwerking. De tempel is een
waarheidsgetrouwe reconstructie.
Het gebouwtje wordt vier bij vier me
ter. Er verrijst een zuilengalerij met
twintig zuilen die uit het buitenland
worden geïmporteerd. "En we willen
originele Romeinse dakpannen en
vloerdelen gebruiken.”
Het is de bedoeling dat voorbijgan
gers door glazen platen ten allen tijde
E
O)
O
*1
TV-kok Lonny naar
Colijnsplaat
der maakte vorige week
maandag een einde aan zijn
ambities. Slabbekoorn verloor
de macht over het stuur en
botste tegen een banden
stapel.
In kritieke toestand werd hij
naar het ziekenhuis in Heus-
den-Zolder vervoerd waar art
sen tevergeefs voor zijn leven
vochten.
rand” betekent, en dat is wee de basis van ‘t Duitse “reiben"
“wrijven of raspen”). Daè bestaèt ók een verwantschap
mie ‘t Griekse “rhipe” mie de betekenisse van “snelle bewe
ging”. En mie een rieve bin je as 't waere vlug over de grond
an ‘t krauwen. Dus dat kan kloppe.
Nobelweg 2-38 Goes (naast Zeelandhallen),
telefoon 0113 - 270 695,
e-mail info@debel.nl, www.debel.nl
E
3
SC
Z5
<D
<u
x-
ca
Op het hoogst van de zomer zijn onze prijzen
extra laag. Tuinplezier wordt wel heel voordelig met
grondige kortingen op tuinmeubilair, potterie,
planten en sfeerartikelen. Kom profiteren!
M O OI WEER ---
(laverblad
BORSSELE - Koningin Beatrix komt op dinsdag 30 sep
tember naar Zeeland om op het industrieterrein
Vlissingen-Oost het nieuwe gebouw voor de opslag van
hoog radioactief afval te openen.
Het kernafval dat daar de ko
mende honderd jaar opgeslagen
wordt, komt van de twee Neder
landse kerncentrales in Borssele
en Dodewaard en twee onder
zoeksreactoren in Petten en
Delft. De wanden van de opslag
zijn 1,70 meter dik om alle stra
ling binnen te houden. Boven
dien is het pand bestand tegen
rampen als aardbevingen, over
stromingen en explosies. Zelfs
een neerstortend vliegtuig zou
het pand moeten kunnen weer
staan. Het eerste radioactief afval
wordt in november opgeslagen.
De veiligheidsmaatregelen zijn
op 30 september extra streng.
COLIJNSPLAAT - Nog dit najaar start de bouw van de
Nehalenniatempel in Colijnsplaat. Dat zegt A. Jansen
van de stichting Nehalennia. De reconstructie van de
tempel waar in de oudheid de Zeeuwse godin werd
aanbeden, kost 250.000 euro.
‘S-HEER ABTSKERKE - De 36-jarige motorcoureur
Arno Slabbekoorn uit ‘s-Heer Abtskerke is afgelopen
zaterdag in Middelburg gecremeerd. Slabbekoorn ver
ongelukte vorige week tijdens een race op het circuit
van Zolder in België.
Slabbekoorn was geen onbe
kende in de racewereld. Hij
heeft in verschillende klassen
gereden en was daar veelal in
volgens de “Schriefwiezer” wor 'f Nederlandse “naar" en ‘t
Bevelandse “ni”, bevoorbeeld as “naè” eschreve. Toch pas ik
‘t af en toe een bitje an om ‘t leesbaer te ouwen.
in de tempel kunnen kijken. Op
bepaalde tijden is de tempel
geopend voor het publiek. Jan
sen: “Er komen informatie
borden te staan en we willen er
exposities houden.”
De Europese Unie heeft een
flinke duit in het zakje ge
daan omdat het project vol
gens haar van grote toeris
tische en historische
waarde is. Om hoeveel sub
sidie het gaat, kan Jansen
niet zeggen. “We hebben nu
ruim twee ton en hebben I
nog vijftigduizend euro no- I
dig.” Maar Jansen verwacht
geen problemen om de laat
ste centen binnen te halen.
Halverwege 2004 moet de
tempel klaar zijn.
Advertentieverkoop: (0113) 274 000 Redactie: (0113) 274 020 e Bezorgklachten: (0113) 274 093 www.de-bevelander.nl W
„h,
klasse. Via de Supersport 400
belandde Slabbekoorn in het
Cup-race-circuit.
Eerst in de Suzuki 600, later in
de Suzuki 750 GSX-R Cup. De
laatste drie jaar reed de coureur
in de Superstock klasse. Vorig
jaar schreef hij nog twee over
winningen op zijn naam, in As
sen en in Oss.
De race op het circuit van Zol-
Ir
“hroos prooten” gebruüke oans in de fermielje om an te
geven da iemand een typisch Zeêuws woord
op z’n Nederlands uütspreekt, óf de
Zeêuwse uutspraek van bepaalde letters
verkeerd om vertaelt. (Zo wor de "ij” in ‘t
Zeêuws as een “ie” uutesproke, mè a je dat
te varre of verkeerd deurvoert krieg je dien
gen as “er zit een vlijg op de spijgel".)
GOES - De ziekte botulisme
steekt weer de kop op. In de
Grote Waterleiding tussen
Goes-Zuid en Kattendijke
en in de Veerse Kreek bij
Veere zijn tientallen vogels
en vissen ten prooi geval
len aan de bacterie.
Botulisme gedijt goed in stilstaande
wateren bij hoge temperaturen en
weinig neerslag. Volgens Sandra
Minneboo, woordvoerster van
Waterschap Zeeuwse Eilanden, is de
kans groot dat ook andere Zeeuwse
binnenwateren met botulisme te
maken krijgen. “Wat dat betreft zien
de weers-verwachtingen er niet
goed uit.” Zolang er geen flinke re
genbuien vallen, is er weinig zuur
stof en stroming in het water en blijft
de bacterie zich goed ontwikkelen.
Botulisme is dodelijk voor dieren
maar vooralsnog is er geen gevaar
voor de mens. “De wateren waarin
botulisme is geconstateerd, zijn geen
zwemwater. We adviseren wel om
niet te vissen in de betreffende
waterlopen.” Mocht de bacterie op
duiken in zwemwater dan is het de
provincie die maatregelen moet ne
men, zegt Minneboo. Medewerkers
van het waterschap houden iedere
dag een inspectieronde. Dode vissen
en vogels worden uit het water ge
haald omdat de kadavers de groei
van de botulismebacterie bevorde
ren. Alleen al in deVeerse Kreekheb-
ben al ruim vijftig eenden het loodje
gelegd. Zieke vogels worden naar de
vogel- en egelopvang De Mikke in
Middelburg gebracht. Het water
schap roept mensen die zieke vissen
en vogels hebben gezien op dit te
melden via telefoonnummer 0113-
241000. Als de watervogels besmet
zijn met botulisme, worden ze
traag, laten ze hun nek hangen, lig
gen ze laag in het water en verstop
pen ze zich vaak op beschutte plek
ken, zoals in het riet. Zieke vissen
zwemmen aan de oppervlakte,
happend naar lucht, aldus
Minneboo.
^NSIBIBUO^
Me ofesproke da me in de vekansie oallemille wee
Zeêuws proate, want sint a oanze dochter naè schole
gaet, proat ze steeds minder Zeêuws. Dat vinne me jam
mer. Want daèmie gaet er een stiksje van oanze eigen
cultuur verlore waèr a me best hroós op bin. Me probere
eur en d'r broertje toch nog zovee meugelijk Zeêuws te
leren, zodat ‘r toch nog een klein bitje van bewaerd
bluuft. Gelukkig is de Bevelander ok hroós op ‘t Bevelans.
Om d’n are weke mag ik nog steeds mien belevenissen
mie ut Zeêuws van noe op schrieve. Dat doe’k in 't
Zeêuws zoas a ik dat proate: in 't West Zuud-
Bevelans, opeschreve mie een eigen systeem dat a
van de Zeeuwse Schriefwiezer* ofeleid is.Me
vekansie. En dan ‘ou ik 'r van om lekker niks te doen:
in m’n ligstoel onder de neuteboom mie een boek
en de boel lekker de boel laète. Voe de afwisselienge
vervang ik dat boek dan nog wè ‘s deur een
kruüswoordpuzzel. En daè kun je zelfs nog Zeêuws
van opsteke....
“Een tuingereedschap van 3 letters” most ik De
êêste en leste letter ‘oa ‘k i, dus zó moeilijk kon dat
nie weze. ‘t begon mie een “R” en eindigden mie een
“F", mè ik kon d'r niks aers van maèke dan een “rijf".
Dat staèt natuurlijk nie, dat liekt op een Zeêuw die
a “hroos proof’**. Toch bleek ‘t te kloppen. Daè è’k
de woordenboeken dus wee mè ‘s op nae
‘esloge.“Rijf” is een gewoon Nederlands woord, en
‘t betekent “houten hark”. Noe binne voe mien oalle
"harken” die a je in de tuün gebruükt rieven, dus
nie allenig de ‘oute. Die a je buüten de tuün tegen
komt noem ik glad aers.
Volgens mien etymologisch dialectwoordenboek
GOES - De stichting Palazzoli opent dit najaar ook
in Goes een inloophuis voor kankerpatiënten en
hun naasten. Er bestaan al dergelijke huizen in
Oost-Souburg, Terneuzen en Hulst maar, zo zegt
coördinator C. Geysen, de stap voor patiënten uit
Beveland om naar Walcheren of Zeeuws Vlaanderen
te komen is te groot.
Het inloophuis is naast de
medische zorg van artsen en
ziekenhuizen een aanvulling
doordat vrijwilligers en lot
genoten een luisterend oor
bieden. "We zijn een steun
punt voor mensen met kan
ker of die kanker gehad heb
ben en voor mensen uit hun
omgeving”, legt Geysen uit.
Bezoekers treffen er lotgeno
ten en kunnen aan elkaar
hun verhalen of tips kwijt.
Ook kunnen ze een persoon
lijk gesprek aangaan met een
van de vrijwilligers. Verder
geeft het inloophuis yoga-
lessen, creatieve middagen,
rouwbegeleiding, lezingen
en informatie.
“Het inloophuis is niet, zoals
de naam misschien sugge
reert, een dolle boel maar
een steunpunt waar men
veel rust en privacy heeft. En
we gaan niet op de stoel van
de arts zitten, wij bieden
steun en hulp in de verwer
king. Ook aan familieleden
van kankerpatiënten.”
Het eerste inloophuis werd
drie jaar geleden op
Zomer op Noord-Beveland
Walcheren geopend met het doel
om voor de hele provincie te
functioneren. Inmiddels heeft
de stichting haar beleid aange
past. Cijfers tonen aan dat ruim
zeventig procent van de onge
veer negenhonderd mensen per
jaar die met het inloophuis in
Oost-Souburg contact zoeken,
van Walcheren zelf komt. “Blijk
baar heerst er nog steeds een
eilandgedachte”, zegt Geysen.
“De afstand naar Oost-Souburg
voor iemand uit Kapelle vormt
een te groot probleem, vandaar
dat we nu ook een dependance
in Goes willen openen.”
Een geschikte locatie heeft
Palazzoli niet, maar volgens
Geysen zijn de gesprekken voor
een goede huisvesting in volle
gang.
Ze verwacht dan ook dat nog dit
jaar het Goese inloophuis open
kan. De stichting is intussen wel
op zoek naar vrijwilligers die wil
len helpen bij de rouw
verwerking. Deze mensen krij
gen een opleiding alvorens aan
de slag te kunnen.
Voor meer informatie:
www.stichtingpalazzoli.nl.
Ik kon ‘t nie laete om te kieken of a een 'ouwe dan ók in 't
Nederlands voorkomt. En jawel: “houw” bliekt een aer
woord voe “houweel” te wezen, wat a wee vee wig eit van de
“schoffel” waèr a oans ‘t woord voe gebruüke. En ók een
“hof” kenne de 'Ollanders in de betekenisse van tuün. “Wie
rijft het hof?” is dus glad gin hroósproaterij, mè gewoon Ne
derlands. Misschien da’kdoaken nog wat in de tuün gaè doe,
mè êêst lekker nikse mie m’n kruüswoordpuzzel!
CV
i
DeBev'
(advertentie)
(advertentie)
FOTO: JAAP WOLTERBEEK
hm
mIm
RUIM
Uit- FOTO: PR
GOES, NIEUWE RIJKSWEG 2D, 0113-215395, DONDERDAG KOOPAVOND
<(D
Q
N
Botulisme steekt kop op
lp Ifvpu™
Ut DtViWIUtK
Colijnsplaat krijgt Nehalenniatempel
A
