Wl
de bev
Wrakduiken in de Oosterschelde
Promotie Leger
de Heils in Goes
Circusfestijn Jan van Schengeschool
•Ja*
si ‘n Jk-
ZOMER
IN ZEELAND
F
de bevètóo^er
if
JAARGANG 51 - NUMMER 29
WOENSDAG 21 JULI 1999
VAKANTIEBIJLAGE NOORD-BEVELAND
WEKELIJKS HUIS AAN HUIS OP NOORD EN ZUID-BEVELAND
door Hans Meijer
Deze week in De Woningkrant:
De speciale status die woonwagenbewoners altijd genoten,
hoort tot de verleden tijd. Het is daarom voor een jonge ‘rei
ziger’, zoals de bewoners van de voormalige kampen zichzelf
graag genoemd zien, niet eenvoudig meer om een staanplaats
te bemachtigen.
>r een warm welkom hoef je niet ver te
en, kom naar de samenkomst van het Le-
ies Heils". Met die slogan trekken promo-
ams van het bekende Heilsleger deze zo-
het land door om aandacht te vestigen op
name het Leger des Heils als kerkgenoot-
PZC WEEKBLADEN
Kwetsbaar
Sportduikers in Zeeland zijn de laatste tijd in 't
nieuws. Ze krijgen 't etiket van stroper opge
plakt. „Misschien terecht voor een handjevol
duikers. Maar de meesten houden zich toch wel
aan de regels. Bij mij aan boord in ieder geval
wel. Want ik zou m'n eigen graf graven als ik ie
dereen die met me gaat duiken ongehinderd
kreeften en alles wat je onder water ziet zou la
ten meenemen. Mijn ervaring is dat de sociale
controle, wanneer er in groepsverband wordt
gedoken, groot is". Aldus Peter Nolet uit Yerse
ke. Hij is schipper-eigenaar van Motorschip Zee
hond, waarmee in deze tijd van 't jaar regelma
tig groepjes sportduikers mee de Oosterschelde
op gaan. Om te te duiken bij wrakken, waar on-
derwaterflora en fauna 't weligst tieren.
Ommezwaai
Wrakken
De Jan van Schengeschool in
Heinkenszand zag er kort geleden
niet gewoon uit.... het leek wel
circus met al die verklede en ge
schminkte kinderen en dat was
het ook. Zij vierden het 25-jarig
jubileum van meester Cor Geus en
daarom kwam circus Jopie langs.
r
zie pagina 27,28 en 29
breed UIT
i
Deze week aandacht voor de voorpremière van Wild
Wild West, de doldwaze actie-avonturen komedy
met Will Smith en Kevin Kline. Mulan, de avondvul
lende Disneyfilm over de jonge Chinese vrouw die
eind vorig jaar scoorde, is even terug van wegge
weest in Cine City.Verder de expositie Kleuren in
mijn Luchtballon in 't Kunstuus, een optreden van
André Hazes in De Roompot en Trechter 5 in Goes.
De Bevelander maakt deel uit van de
Zeeland Combinatie huis-aan-huis-
bladen in Zeeland.
Totale oplage: 165.775 ex.
Sepia's ofwel zeekatten. Gefotografeerd door Adrie Wisse van Hotel Smits te Wemeldinge, zelf
een verwoed sportduiker en regelmatig te vinden op de bodem van de Oosterschelde.
ter Nolet met zijn Zeehond en
duikers aan boord regelmatig
heen vaart is het Thoolse Gat,
niet ver van Yerseke. Op een
diepte van zestien meter ligt
daar het wrak van een sleep-
schip.
Het is ongeveer veertig meter
lang en zeveneneenhalve me
ter breed. Het wrak ligt onder
steboven en zit vol gaten, 't Is
vermoedelijk tijdens de oorlog
tot zinken gebracht.
Meer bekend is er over een
ander scheepswrak tegenover
de slikken van Kats. Het gaat
om de Damco 136. Het sleep-
schip verging daar in het En-
ook een kerkgenootschap
,Doel van de actie is dat
Voor duikclubs heeft Peter No
let speciale arrangementen.
„Er zijn nog volop andere
prachtige plaatsen om te dui
ken. Voor veel mensen onbe
reikbare plaatsen. Maar door
dat je je in de loop der jaren
verdiept hebt in de Ooster
schelde weet je er meer van af
dan anderen. Daarbij zijn er
natuurlijk wel beperkingen.
Want de tijd dat je overal voor
anker kon gaan in de Ooster
schelde is al lang voorbij.
Vind ik ook een goeie ontwik-
gels vaarwater op 3 november
1968 bij noordwesterstorm.
Het wrak, inmiddels gebroken,
ligt op vijftien meter diepte, is
oorspronkelijk 110 nieter lang
en dertien meter breed. Een
paradijsje voor sportduikers.
Er is veel te zien en er wordt
ook druk gefotografeerd. Bij
zonder grote kreeften en rijke
plantengroei kunnen sportdui-
kers vinden in het Schaar van
Yerseke. Daar is destijds een
twintig meter lange silo met
een doorsnede van vijf meter
van een ponton gevallen. Het
gevaarte was op weg naar de
fabriek van General Electric bij
Met de komst van de pijler-
dam is de Oosterschelde een
ander water geworden. Peter
Nolet heeft dat aan den lijve
ondervonden. „Als we des
tijds 'n dagje hadden gevist,
kwam je meestal met 'n flinke
partij vis terug. Het is steeds
minder geworden. Vier jaar
geleden besloot ik wat anders
te gaan doen, zonder dat ik
m'n boot hoefde te missen.
Want dat is in al die jaren toch
In ons overzichtelij
ke uitkatern BREED
UIT veel informatie
over uitgaan in Mid-
den-Zeeland en han
dige van dag tot dag
overzichten met het
uitgaansaanbod op
het gebied van film,
muziek, theater en
exposities.
dopen week was een
i van het Leger des Heils
jezoek in Goes. Zoals be-
i is Goes een van de be-
rijkere vestigingsplaatsen
de organisatie in ons
Bezoekers van de stad
en van de teamleden een
odiging om de zondagse
enkomsten van het Leger
Heils eens te komen be
ien. De diensten worden
ouden aan Ravelijn de
sne Jager nabij de West-
te Goes, waar het Leger
Heils al vele jaren een ei-
gebouw heeft staan. De
pagne is niet alleen op
i/assenen gericht, maar
afgestemd op kinderen.
:onden een prijsje winnen
de grabbelton en deelne-
i aan een kleurwedstrijd.
is voor het eerst dat het
sr des Heils promotie-
ns inzet. Reden daarvoor
lat de organisatie welis-
r bekendheid geniet als
>erverlener, maar dat het
Oplage: 41.000 ex.
Uitgave: Uitgeverij Provinciale
Zeeuwse Courant b.v. Voorstad 22,
Postbus 5, 4460 AA Goes.
Tel. (0113) 273000. Fax (0113) 273010
Exploitatie:
Ch. van den Oosterkamp
(0118) 484399
Privé (0118) 417802
Administratie:
PZC
Oost-Souburgseweg 10,
postbus 18,
4380 AA Vlissingen.
Advertentieverkoop:
Kantoor Goes, Voorstad 22, Postbus 5
4460 AA Goes, tel.: (0113) 273000
fax: (0113) 273010
Pieter Karman (Verkoopleider)
(0113) 273021 privé (0113) 613394).
Henk Mallekote
(0113) 273022 privé (0113) 342535).
Redactie: Hans Meijer (0113) 273020
Chef-redacteur: Ad Hanneman,
(0118) 484275 of 06-54267115
Redactie-adres: Voorstad 22,
Postbus 5, 4460 AA Goes.
Bezorging: 0800-0231231.
Druk: Wegener Nieuwsdruk Zeeland,
Postbus 18, 4380 AA Vlissingen.
Druktechniek: offsetrotatie.
Sluitingstijd redactie:
Zondag 12.00 uur.
Advertenties: maandag 17.00 uur.
Bergen op Zoom. Dat er veel
prachtige zeedieren zijn te vin
den is te danken aan de per
fecte bescherming die ze er
hebben. Je zou 't een onder-
water-flat voor zeedieren kun
nen noemen.
Een ander interessant wrak
voor duikers is de Tholen 10.
Het schip werd even buiten de
haven van Wemeldinge in
1958 overvaren door een bin
nenvaartschip. Het vissers
vaartuig zonk en ligt op een
diepte van ruim twintig meter.
Andere mooie duiken zijn ver
der vanuit Yerseke met de
boot te maken in het Lodijk-
sche Gat. Nolet: „Je vindt
daar een prachtig stukje onge
repte natuur op een diepte
van een meter of tien. Voor ie
dereen, ook de beginnende
sportduiker, dus toegankelijk.
Wij Zeeuwen vinden dat je
niet diep hoeft te duiken om
móói te duiken. Je treft er
veenblokken die prachtig be
groeid zijn. En ook wie niet
bang is voor grote kreeften
kan er, als 't weer een beetje
meezit, een prachtige duik be
leven".
Kort geleden werd de Sport-
duikersgids Zeeland uitgege
ven waarin duikplekken staan
beschreven. De gids is ge
schreven door John Neusch-
wandler, zelf sportduiker. Hij is
tevens hoofdredacteur van
het blad 'Duiken' dat zowel in
Nederland als België ver
schijnt. De door Neuschwand-
ler aangegeven interessante
duiklocaties zijn volgens Peter
Nolet maar een fractie van
wat er allemaal op de bodem
van de Oosterschelde te zien
is. De auteur somt een zestig
tal locaties op. Peter Nolet
heeft de afgelopen jaren veel
archiefonderzoek gedaan en
heeft vastgesteld dat er op de
bodem van de vroegere zee
arm veel meer interessante
plekken voor duikers zijn te
vinden. Zo'n tweehonderd.
Plaatsen waar schepen zijn
vergaan, waar verdronken
dorpen en restanten ervan zijn
te vinden, waar bijvoorbeeld
het Slot Lodijke in de storm
vloeden van midden zestiende
eeuw voorgoed onder water
verdween. Nolet weet ze met
zijn achtentwintig meter lange
schip bijna blindelings te vin
den. Want hij is al vele jaren
zeer vertrouwd met de Oos
terschelde, ook al toen het
nog een open zeearm was en
de Stormvloedkering nog
moest worden gebouwd. De
46-jarige schipper van MS
Zeehond begon namelijk acht
entwintig jaar geleden al met
hetzelfde schip met het rond
toeren van sportvissers naar
de beste visstekken.
wel je eigen huis geworden. Ik
vaar af en toe nog wel uit met
'n ploegje sportvissers. Maar
het wrakduiken is nu toch wel
hoofdzaak geworden. Zelf ben
ik geen duiker. Ik denk dat je
daar jong mee moet begin
nen. Maar ik weet aardig wat
van de Oosterschelde af. Ben
gaan snuffelen in boeken, in
archieven en ben bij schippers
gaan luisteren om te achter
halen, waar Interessante duik-
piekken zijn. En dat is op
plaatsen waar wrakken liggen,
restanten van ooit vergane
schepen.
Duikers weten dat ze daar de
mooiste kreeften vinden, ze
de mooiste zeeanemonen
kunnen zien, andere flora, zee
katten en krabben. Bovendien
is 't voor het ploegje duikers
dat je aan boord hebt van be
lang dat het water er tamelijk
rustig is. Doorzicht is immers
belangrijk. Ik krijg uit heel Ne
derland regelmatig aanvragen
om met een club duikers uit te
varen.
Uit de reacties blijkt dat er in
de Oosterschelde heel veel te
zien is. Als je de goeie plekken
tenminste weet te vinden".
Eén van de plekken waar Pe-
De kinderen van groep 3 tot en met 8
vertrokken 's morgens lopend achter
een bakfiets met daarop de directeur,
om mester Geus thuis op te halen.
De stoet werd begeleid door vrolijke
muziek van de kinderen die lid zijn
van de muziekvereniging Euterpe.
Het weer zat een beetje tegen, maar
dat kon de pret absoluut niet druk
ken. Eenmaal op school terug, moch
ten de kinderen in groepjes allerlei
circustechnieken oefenen in De Sten-
ge: op ballen lopen, koorddansen,
jongleren, acrobatiek, op eenwielers
rijden, goochelen en voor clown spe
len.
Na gezamenlijk op school te hebben
gegeten, mochten de kinderen kiezen
welke techniek ze nog eens extra wil
den oefenen. Al deze circusacts wer
den aan elkaar gepraat door de cir
cusdirecteuren van groep 4 en opge
voerd voor echt publiek in een heuse
piste.
We kunnen terugkijken op een zeer
geslaagde dag en wij realiseren ons
heel goed dat wij dit niet gered had
den zonder de hulp van meer dan 60
ouders", aldus Edith Smits van de
Jan van Schengeschool.
we ons imago verbreden", al
dus majoor Jaap Kanis, hoofd
communicatie. De promotie
teams, die afgelopen zaterdag
in Goes waren, zijn nog tot
eind augustus actief. Er wor
den daarbij allerlei zomereve-
nementen in den lande be
zocht. Het Leger des Heils
heeft in ons land ongeveer
tachtig korpsen. De promotie
is onderdeel van de nieuwe
evangelisatievormen die het
Leger des Heils aan het ont
wikkelen is. Voorbeelden
daarvan zijn de zogeheten Ba-
byzang, die ook in Goes wordt
gegeven, en de Alpha-cursus.
Verder krijgt het vrijwilligers
werk de komende tijd een
krachtige impuls. Dat is te le
zen in het zojuist verschenen
jaarverslag van het Leger des
Heils. Het wordt gepresen
teerd onder het motto: 'Gelo
ven in de toekomst'. Het kerk
genootschap stelt vast dat het
werken met groepen, zoals
zangbrigades en muziekkorp
sen nog maar weinig effect
heeft om mensen aan te spre
ken met het evangelie".
Het Leger des Heils gaat dit jaar voor het eerst met eigen pro
motieteams op start om meer mensen bekend te maken met
het feit dat de organisatie niet alleen hulp verleent, maar ook
een kerkgenootschap is.
Peter Nolet: in de zomer drie keer per week op weg met de MS Zeehond naar wrakken in de Oosterschelde met sportduikers.
Foto Anton Dingemanse
keling. Want er moet voorzich
tig met de natuur worden om
gesprongen. 't Is allemaal een
stuk kwetsbaarder geworden.
Je moet rekenen dat er alleen
al in Zeeland zo'n drieenveer-
tigduizend duikvergunningen
zijn afgegeven. Daaronder zit
ten ook stropers. Persoonlijk
denk ik dat 't er betrekkelijk
weinig zijn. Maar ze maken 't
wel kapot voor de rest. Van
daar dat ik er alle belang bij
heb dat iedereen zich aan de
regels houdt.
Ik zou 't immers voor mezelf
en de rest kapot maken als je
iedereen die je aan boord
krijgt maar van alles en nog
wat zou laten meenemen. Dan
zou er binnen de kortste keren
niks meer zijn te zien voor de
goedwillende duikers. Je hebt
in zo'n geval de kip met gou
den eieren geslacht. Ik heb
goeie contacten met de Rijks
politie te Water en andere in
stanties met wie je op 't water
veel te maken krijgt. Moet ook
wel als je een aantal mensen
aan boord hebt en je de ver
antwoordelijkheid draagt. Er
kan altijd wel eens wat gebeu
ren. Vandaar dat we goede
navigatieapparatuur aan
boord hebben, dat er een
speedboat meegaat en een
medische zuurstofkoffer. Want
je moet op alles voorbereid
zijn. Al moet ik zeggen, dat we
in al die jaren nog nauwelijks
problemen hebben gehad.
Wat me steeds meer opvalt is,
dat sommige duikers die al
een enorme ervaring zeggen
te hebben, soms helemaal
niks onder water hebben ge
zien. Anderen weer des te
meer. Bootduiken is toch weer
een verhaal apart en wanneer
je het bij wrakken doet zéker!"
van
De jubilerende meester Geus
s
- T Sfl