üêtt WAARDEBON üf
Geldig tot 31 juli 1994
VAKANTIEGANGERS OPGELET!
UKT
Fietsen op Walcheren
en Noord-Beveland
Sterkste bedrijvengroei
op De Bevelanden
GRAND THEATER GOES 01100-15165
FILMPROGRAMMA VANAF 21 T/M 27 JUL11994
O
co
HALVE PRIJS
NU voor slechts
NAKED GUN
Overzicht van d&
ALLE FOTO'S 2x AFGEDRUKT
ZOMER IN ZEELAND!!
VAKANTIEBIJLAGE
NOORD-BEVELAND
zie pag. 15 t/m 17
LAATSTE WEEK
OPRUIMING
(t/m do. 28 juli)
XvERSCHOORE
Kindertelefoon op zoek
naar "oude" bellers
jijedenis in Heinkenszand;
Rapport K.v.K. over 1993 stelt vast:
'4
10.00
GRIEKSE BOOTTOCHT
met warm en koud buffet en 2 bands op
VRIJDAG 5 AUGUSTUS
65,- p.p.
"...Duo..."
Woensdag 20 juli 1994 - 46e jaargang no. 29
ex.
De 150 jaar oude Dorpskerk van Heinkenszand.
E
UJ
LU
Lange Vorststraat 12 - 4461 JP Goes
FOTO
LAST MINUTE - AANBIEDING
RICHARD GERE
SHARON STONE
«mi»
Verboden te
slapen!
20.00 u.
21.30 u.
21.30 u.
21.30 u.
20.00 u.
20.00 u.
Trein
(Van een onzer
redacteuren)
Zeldzaam fonds
Donderdag
Vrijdag
Zaterdag
Zondag
Maandag, dinsdag
Woensdag
NEDERLANDS
.GESPROKEN
HEINKENSZAND - "En de
vergadering scheidde in
liefde". Het klinkt saai. En
dat was het ook. Zelden
werden de vergaderingen
ontsierd door emoties.
3-PAK 100 ASA 24 OPN
NORMALE ADVIESPRIJS ^95
FOTO VERSCHOOREPRIJS _JA95
Diverse artikelen
,00£',s24
Mverschoore
Blasius
de gehele 2e set
voor maar 25 cent
per foto
Samenwerking ANWB en VVV
Commissie
'-’EVV fy
De mensen, die het boekje over 'hervormd Heinkenszand'
samenstelden, allen gekleed in de stijl van pakweg 100 jaar
geleden. V.l.n.r. dominee Egbert Rietveld, Herman van den
Berge (zittend), Rienus Geuze, Jan de Ruiter en Kees van
Damme.
Vrijdag19.00 u.
Zaterdag19.00 u.
Zondag19.00 u.
Zondag14.00 u.
Woensdag.. 14.00 u.
L i
"En de vergadering
scheidde in liefde
Gelukkig hebben de samenstel-
Koetsier L. Moelker kreeg zo'n
tachtig jaar geleden een tele
gram: "Haal me om 4 uur van de
trein. Dominee Krul". Dominee
Krul was een geliefd predikant,
die enkele jaren eerder in Hein-
kenszand had gewoond. Hij was
verhuisd naar Indonesië. Maar
nu kwam hij ineens terug....
Toen koetsier Moelker bij het
Goes, Middelburg, Vlissingen,
Zierikzee, Hulst, Terneuzen
Goes, Grote Markt 7
Toen hij uit Heinkenszand ver
trok, moet hij de gedenkwaardi
ge woorden gesproken hebben:
"Ik wil dit dorp nooit meer zien".
Toen hij later nog eens met een
rijtuig op de route 's-Heeren-
hoek-Goes het dorp Heinkens
zand passeerde, hield hij conse
quent zijn hoed voor zijn gezicht,
totdat hij het dorp weer uit was.
De man van Het Woord was ook
een man van zijn woord....
lijke dienstverlening (+221). Ook
in 1992 was dat het geval. De
sector werd gevolgd door de ver
zorgende dienstverlening
(+112), de sector "overig" (+93),
de groothandel (+72), de indus
trie (+39), de detailhandel (+39)
en de bouw (+6). Ten opzichte
van het voorafgaande jaar was
er sprake van een afname van
de groei bij de industrie en de
bouw. De groothandel en de
wassenen zijn en hebben
misschien zelf al kinderen.
Ter gelegenheid van 10 jaar
Hoewel eerder in dit artikel de
indruk werd gewekt, dat in kerke
lijk Heinkenszand de eeuwen
ongemerkt en ongeschonden
voorbijgleden, is er toch één
'relikwie' dat de geschiedenis
heeft overleefd, tot op de dag
van vandaag. Dat is het z.g.
Hurgronjefonds. Een zeldzaam
fonds!
Het werd destijds (in 1776) inge
steld bij het overlijden van één
van de toenmalige ambachtshe
ren, mr. Isaac Hurgronje. Hij stel
de een legaat ter beschikking,
waaruit elke keer 100 gulden
mocht uitgekeerd aan een Hein-
kenszands meisje, dat trouwde.
Dat meisje moest dan wel min
stens 12 jaar achtereen in Hein
kenszand hebben gewoond, ze
moest in haar dorp belijdend lid
maat zijn en ze moest meele
vend kerklid zijn.
I). RaassEos Van
■Een AvoNTOt» Met Ew
Siaartje’ Brengt Je Nu Het
Muzikale, Betoverende
En Romantische
Avontuur Van...
Magdalenastraat 5 Goes Tel.: 01100-15715
Reserveer tijdig 01100-15715
"Er viel wel eens een woord,
soms proefde je iets van span
ningen. Maar meestal waren de
onderlinge verhoudingen goed te
noemen".
De woorden zijn afkomstig uit
een boekje, dat is geschreven ter
gelegenheid van het 150-jarig
bestaan van het hervormd kerk
gebouw in het centrum van Hein
kenszand.
Het lijkt wel, of de schrijver van
de woorden het spijtig vindt, dat
de notulen van de kerkeraad
nogal 'vlak' zijn. Nooit komt hij de
schroeivlekken van de emoties
tegen. Nergens vond hij een
'affaire', die de geesten langdurig
scheidde.
Integendeel, de opmerkelijkste
dingen in het pas verschenen
boekje 'Dorpskerk Heinkens
zand' vallen toch echt in de cate
gorie anecdotes. Heinkenszand
kende bijvoorbeeld een domi
nee, die helemaal geen dominee
was....
Grieks specialiteiten restaurant
Polaroid
HighOefmition
i 70^1» 24
Polaroid
HighOefmition
b ^..24
Polaroid
L -ft- HighDelinition
H BIJ IEDER PAK TEVENS 7,50 KORTINGSBONNEN
I VOOR ONTWIKKELEN EN AFDRUKKEN (DUS 2,50
SIWlO PER FILM) IN DE 1-UUR FOTOSERVICE
VLISSINGEN - MIDDELBURG - HULST - TERNEUZEN \J \J
Middelburg, Lange Geeré 28
Mevrouw C. Hirsch woont samen met haar
vriend. De boodschappen haalt ze iedere
week bij Jan Bruijns, want... ze willen sparen.
"We zijn een echt duo samen. We werken
allebei en we zijn hard aan het sparen", legt
onze gesprekspartner uit. We confronteren
haar ermee dat er ook veel jonge mensen zijn,
die het er juist van nemen en op het standpunt
staan dat geld opzij leggen later wel komt.
"Dat is bij ons anders en dat is ook de reden
waarom ik onze boodschappen hier vandaan
haal. Alle beetjes helpen en daar komt bij dat
mijn vriend en ik ook nog eens grote eters
zijn. Melk bijvoorbeeld is hier erg goedkoop
en dat is maar goed ook, want 15 flessen per
week is voor ons heel gewoon. Zo is mijn
vriend ook zo dol op Duo Penotti. Hij wil niet
anders op z'n brood en daar heb je weer zo'n
voorbeeld: Duo Penotti is hier het goed
koopst. En wat dacht U van deze koekjes... 8
penny wafels voor nog geen 70 cent. Dat zijn pas echte aanbiedingen en daar zoek
ik naar. Gewoon goed spul voor de laagste prijs. Dat is Jan Bruijns op z'n best en
ons komt het uitstekend van pas!"
Maar het boekje gaat eigenlijk
over het 150 jaar oude kerkge
bouw van Heinkenzand. Op de
plek waar de kerk nu staat
(Dorpsstraat hoek Stenge-
plein) moet al in 1405 een kerk
je (tw. een kapel) hebben
gestaan. Het werd in 1456 ver
heven tot parochiekerk.
zakelijke dienstverlening kenden
een stabilisering van de groei.
De verzorgende dienstverlening,
de detailhandel en de sector
"overig" zagen de groei toene
men. Het aantal arbeidsplaatsen
nam toe bij de sectoren detail
handel, verzorgende dienstverle
ning en "overig". De werkgele
genheid bij de andere sectoren
nam af. De dynamiek van de
bedrijvigheid is per subregio ver
schillend. De Bevelanden ken
den in 1993 de grootste groei
van het aantal bedrijven. Wal
cheren volgde op enige afstand.
Vervolgens komen Schouwen-
Duiveland en Tholen. Alle
gemeenten droegen bij aan de
groei van het aantal bedrijven.
Evenals in de subregio's het
geval is, zijn er verschillen tus
sen de gemeenten te constate
ren. Onderstaande figuur geeft
het grootst geweest bij de zake- hiervan een overzicht. De werk
gelegenheid groeide het meest
op Schouwen-Duiveland (+103).
Ook de Bevelanden zagen het
aantal arbeidsplaatsen groeien
(+84). Op Tholen nam het aantal
arbeidsplaatsen af (-26). Op
Walcheren was de daling van de
werkgelegenheid het grootst (-
118). Deze daling was in zijn
geheel te wijten aan de ontwik
kelingen in de steden Middelburg
en Vlissingen.
Mevrouw Hirsch: dat zijn pas
echte aanbiedingen...!
De kapel werd later vervangen
door de grotere Sint Blasiuskerk,
maar deze werd in 1842/1843
ook weer afgebroken en in 1844
vervangen door de tegenwoordi
ge hervormde kerk, die nu
Dorpskerk heet.
Het gebouw onderging enkele
ingrijpende verbouwingen: in
1967 werd het hele interieur ver
nieuwd, in 1985 werd het orgel
gerestaureerd, in 1992 werd de
vloer vernieuwd om vloerverwar
ming aan te leggen.
Het kerkgebouw werd aanvanke
lijk gebouwd voor katholieke
gelovigen, na de Reformatie
kwam het in handen van de pro
testanten, sinds 1992 is het
(Titel: 'Dorpskerk Heinkens
zand Honderdvijftig jaar’, door
ds. E.J. Rietveld, 88 pag., ver
krijgbaar bij boekhandel
Hoogendoorn en bij dhr. H.
v.d. Berge in Heinkenszand,
prijs f. 24,90).
De Kindertelefoon Zeeland je worden samengesteld. De
mensen van de Kindertele
foon zouden het heel leuk
vinden om van de inmiddels
"oudere" jongeren te horen
hoe het nu met ze gaat. Zij
zijn benieuwd wat bellen met
de Kindertelefoon voor hen
heeft betekend.
Hebben zij er
gehad?
Heeft de Kindertelefoon de
beller toen verder kunnen
helpen?
"Oude" bellers kunnen schrij
ven npar: Kindertelefoon
De ANWB organiseert in samen
werking met de VW's van Mid
delburg en Noord-Beveland een
gevarieerde fietstocht in juli en
augustus. Middelburg is als start
punt gekozen voor een geva
rieerde fietstocht over Walche
ren. Wissenkerke is startpunt
voor een soortgelijke tocht over
Noord-Beveland. Twee fietstoch
ten van elk ca. 40 km, die apart
zijn te fietsen, kunnen ook wor
den gecombineerd tot één tocht
van ca. 75 km. Daarbij kan
gebruik worden gemaakt van het
voetveer Veere (afvaart
10.15/12.00 en 17.00 uur) of
Kamperland afvaart 10.45/11.45
en 17.45 uur). Het voetveer vaart
niet op woensdag. De tocht gaat
dan via de Veerse Dam. De fiets
tocht op Walcheren voert langs
het Veerse Meer en via de slui-
De geschiedenis van de her
vormde (vóór de Reformatie:
katholieke) kerkelijke gemeen
schap van Heinkenszand
maakt afgewogen deel uit van
het voornoemde boekje over
'de' dorpskerk aldaar. De aan
leiding tot de samenstelling
was het 150-jarig bestaan van
het huidige kerkgebouw. De
historie van het kerkgebouw
komt dan ook uitgebreid aan
de orde.
De tekst van de uitgave is
geschreven door de plaatselijke
hervormde predikant, ds. Egbert
Rietveld. Hij kreeg steun van een
vierkoppige redactie, die
bestond uit Herman van den Ber
ge, Kees van Damme, Rienus
Geuze en Jan de Ruiter. De pre
dikant is overigens onlangs naar
Den Briel vertrokken.
Iers zich niet beperkt tot de
wetenswaardigheden van het
kerkgebouw alléén, want dan
zou het boekje te 'droog' gewor
den zijn. Nee, ze hebben in het
tweede gedeelte van het boekje
ook alle aandacht voor 'de men
sen van de kerk'.
Zo is een ontzaglijk grappig
reglement boven water gekomen
(uit 1851), waaruit blijkt dat ker-
keraadsleden zich tijdens de
zondagse kerkdiensten voor
beeldig dienden te gedragen.
Gemeenteleden mochten wel
eens in slaap vallen, maar voor
kerkeraadsleden was dat streng
verboden. Zij kregen zelfs een
boete van 10 cent opgelegd, als
ze onverhoopt wegdommel
den....
Ze waren ook verplicht om aan
het begin van de kerkdienst op
tijd op hun plaatsen te zitten,
namelijk vóórdat de voorzang
was geëindigd. Anders kregen
ze 5 cent boete. En het was hen
óók verboden om tijdens de
kerkdienst of tijdens de kerke-
raadsvergaderingen tabak te
kauwen (boete 10 cent).
Don Bluth’S
Jr Volg Ji Har i
Es Alles Is Mogeiijk.
station van 's-Heer Arendskerke
verscheen (dat bestond toen
nog), zag hij daar niet dominee
Krul, maar wel konijnen- en kip-
penhandelaar Jan Bek, die uit
riep: "Ier ei je domenie Krul!".
Moelker boos: "Ak dat 'eweten
ao, dan ao'k niet ni 't station
'ekomme". Waarop Bek zei: "Dat
wist ok wé. Dirrom 'k 't ok zóó
'edae".
Sinds die dag werd Jan Bek op
het dorp 'dominee Krul'
genoemd....
Maar er waren ook hervormde
predikanten, die in het dorp min
der geliefd waren. In het geval
van dominee Netelenbos (stand
plaats 1921-1928) was dat abso
luut wederzijds. De man was
even netelig als zijn naam deed
vermoeden.
Het aantal bedrijven in Midden-
en Noord-Zeeland is constant
aan veranderingen onderhevig.
Voortdurend worden er bedrijven
gestart, worden er bedrijven
opgeheven en verhuizen er
bedrijven naar elders of komen
juist naar Midden- en Noord-
Zeeland. Deze veranderingen
bepalen voor een groot deel de
dynamiek van de bedrijvigheid
en geven een beeld van de eco
nomische vitaliteit van de regio.
Het Handelsregister van de
Kamer van Koophandel voor
Midden- en Noord-Zeeland
vormt de basis bij de beschrijving
van de dynamiek van de bedrij
vigheid in deze rapportage.
Sinds 1987 is het aantal bedrij
ven in Midden en Noord-Zeeland
met ruim een kwart gegroeid tot
bijna 13.000. Vanaf 1991 is er
sprake van een versnelling van
de toename. Begin 1993 ston
den er 12.263 bedrijven inge
schreven in het Handelsregister.
In het afgelopen jaar zijn daar
582 bedrijven bijgekomen. De
groei van het aantal bedrijven
bestaat uit twee componenten:
de natuurlijke aanwas (oprichti-
gen minus opheffingen) en het
migratiesaldo (immigratie minus
emigratie). De natuurlijke aan
was bedroeg in 1993 566 bedrij
ven, hetgeen het resultaat is van
Deze unieke 'huwelijksgift'
bestaat heden ten dage nóg.
leder meisje dat voldoet aan
genoemde voorwaarden, krijgt
een bedrag uitgekeerd. Tegen
woordig is het bedrag zelfs 500
gulden. Maar de laatste tiental
len jaren zijn er nauwelijks uitke
ringen gedaan....
zen naar het historische stadje
Veere. Op Noord-Beveland voert
de fietstocht gedeeltelijk over
fietspaden langs het Veerse
Meer, de Oosterschelde en
langs het Noordzeestrand.
Natuurlijk kunnen de fietstochten
onderbroken worden voor het
maken van wandelingen, deze
worden vermeld in de routebe
schrijving. Routebeschrijveingen
zijn verkrijgbaar bij Museum
schip "Schorpioen", a/d Loskade
in Middelburg; geopend van
10.00 tot 17.00 uur. In Noord-
Beveland bij de VVV, Voorstraat
37; geopend maandag t/m zater
dag van 09.00 tot 17.00 uur, op
zondag bij HCR De Kroon, Voor
straat 17, geopend vanaf 08.00
uur. Deelname is voor Toerac-
tiefkaarthouders gratis; overige
deelnemers betalen 3,50
gebouw in gebruik bij de gecom
bineerde Samen-op-Weg-kerk
van hervormden en gerefor
meerden.
1147 oprichtingen en 581
opheffingen. Ten opzichte van
1992 betekent dit een lichte groei
van het aantal oprichtingen (+26)
en een daling van het aantal
opheffingen (-68). Het saldo van
migraties kon in 1993 positief
worden afgesloten met een aan
tal van 16 bedrijven. Binnenko
mend bedroeg het aantal bedrij
ven 106, een gelijk niveau ten
opzichte van 1992. Bedrijven
vertrokken naar bestemmingen
buiten Midden- en Noord-Zee
land, hetgeen een afname is van
24 bedrijven in vergelijking met
het voorafgaand jaar. De werk
gelegenheid die de groei van het
aantal bedrijven met zich mee
bracht bleef per saldo beperkt tot
43 arbeidsplaatsen. In 1992
waren dat nog 538 arbeidsplaat
sen. Bekeken per sector is de
groei van het aantal bedrijven
bestaat dit najaar 10 jaar.
Meer dan 15.000 keer heb
ben kinderen en jongeren
gebeld over grote en kleine
problemen naar het gratis
nummer 06-0432.
Over verliefdheid, gepest
worden of zomaar voor een
babbeltje. Maar ook over
mishandeling en incest, pro
blemen of school en over de
echtscheiding van hun
ouders.
Veel van de kinderen en jon
geren die ooit gebeld hebben ven naar:
zullen inmiddels (jong) vol- Zeeland, Postbus 89, 4330
AB Middelburg. Graag ver
melden of het verhaal, des
gewenst anoniem, gebruikt
Kindertelefoon zal een boek- mag worden voor het boekje.
iets aan
GOES
F
BIB
«Sb
