Gerard van Westerloo stapte 1200 km door de vaderlandse dreven:
WEET JE NOG WEL?
CAFE
1 JAAR
BARBECUE
ALIVE
"FORMATION"
Vrijwilligers Zeeuwse kerken
gereed voor vertrek Roemenië!
mïOW
liMit
4
Vrouw en Werk Zeeland
start weer cursussen
”Zak van Zuid-Beveland
grootste verrassing
van mijn hele tocht”
ZOMER IN ZEELAND!!
VAKANTIEBIJLAGE
GRAND THEATER GOES 0110015165
Winkeltje,
I
■i
weekblad voor zuid- en noord beveland
Woensdag 28 juli 1993 - 45e Jaargang no. 30
zie pag. 7 t/m 10
SLECHTS 1 WEEK
4
IM
Kom d*tf met ons vieren!
u
Deze week:
Wie anders dan
01100 - 50520
A
FILMPROGRAMMA VANAF 29 JULI T/M 4 AUGUSTUS
"Een MEESTERWERK" Ito Mehe - TV-Shoir
Natuurlijk op de Grote Markt, Goes.
Verrassing
GEBASEERD OP EEN
WAAR GEBEURD VERHAAL
De Zeeuwse g
Heinkenszand
Haventje
FULL-COLOUR
UNIEK AANWEZIG
24 UUR PER DAG
(Van een onzer redacteuren)
NOORD- EN ZUID-
BEVELAND Hebt u óók
wel eens zin om alles, maar
dan ook alles, aan het toe
val over te laten?
Grote Markt 28 - Goes - Telefoon (01100) 51640
Om dit te vieren houden wij
vrijdag 30 juli een grootse
met live-muziek van
Een aangrijpend avontuur van een
groep jonge mannen, die gedreven
werden tot het uiterste van het menselijk
uithoudingsvermogen.
VOLGENDE WEEK:
PREMIERE: LAST ACTION HERO
KAPELLE
ZEEUULS TRUITTEELT MUSEUM
-
X^OËLB^-
De verbazing
kwam te voet
Gerard van Westerloo (foto: B. Nienhuis).
maand!”
nog steeds de moeite waard!
Maar het komt allemaal nog
Vooral kort voor de zomervakantie
worden veel mensen bekropen
door dat wilde avonturengevoel.
Je stapt in je auto en je ziet maar
waar je terechtkomt. Hoe velen
zouden het écht durven en écht
doen?
Gerard van Westerloo deed het.
Maar hij trok niet het autoportier
open, maar het portier van de
benenwagen. Hij hees een rug
zak op zijn achterlichaam, en
drie maanden en 1200 km later
sliep hij weer in zijn eigen bed.
Wereldreis? Welnee, hij stapte
kris-kras door Nederland. Hij
deed alle provincies aan. Steden
meed hij als de pest. Toeristi
sche attracties ook. Kortom, hij
beliep het platteland. Uitsluitend
het platteland.
kursussen georganiseerd. Na de
kursus te hebben gevolgd heeft
verhalen voor zijn werkgever, het
weekblad Vrij Nederland. Een
Eén: als u en ik op deze wijze op
’vakantie' zouden gaan, zouden
we onze reisbelevenissen waar
schijnlijk op een aanstellerige
wijze op papier kwakken. Kijk
Het boek koketteert ongewild
met twee charmes: 1) het is eer
lijk en onbevangen, 2) het jong
leert met de taal.
Na maanden van plannen, voor
bereiden en organiseren is het
dan zover: op donderdag 29 juli
a.s. vangen 42 vrijwilligers de
reis naar Baraolt in Roemenië
aan. Evenals vorige jaren is er
van tevoren grondig voorbereid
welk deel van het "Spital Orase-
nesc” ziekenhujs het meest aan
een grondige opknapbeurt toe
is. Deze keer zijn dat het labora
torium, de keuken, het sanitair
én de riolering. Het geheel is zo
danig gepland dat de medewer
kers van het ziekenhuis gewoon
kunnen doorwerken. Desnoods
wordt daarvoor in ploegendienst
gewerkt. Het bestuur van het
ziekenhuis is evenals de mede
werkers bijzonder in haar sas
met de komst van het Zeeuwse
bouwteam. Van zichzelf heeft
het ziekenhuis gewoonweg niet
de financiële middelen om dit in
eigen beheer te doen. Dat de
ons eens veteren! Kijk ons eens
van de natuur en van de mensen
genieten! Maar als Van Wéster-
loo zich in zijn schoenen hijst en
zijn pen opneemt, lijkt het wel of
heel Nederland zélf op hem af
komt.
Aanvankelijk schrijft de voetreizi
ger niet zo vriendelijk over Zuid-
Beveland. Tijdens de wandeling
van Arnemuiden naar Heinkens
zand noteert hij voor zichzelf:
"Dit landschap was vroeger zee.
Dat had het moeten blijven.
Saaie wegen door kale velden”.
”ln hotel Westerschelde vraagt
de eigenaresse of ik overspan
nen ben. Nee? Als ik het ooit
mocht worden, dan heeft zij de
remedie. Pillen weggooien en bij
haar een kamer huren. Vóór ik
het weet, lig ik in een ontspan
nende coma”.
Twee gesprekken van de volgen
de dag komen kort aan de orde:
Remco Barkema (van Natuur
monumenten) en Rinus de Bart
('voorzitter van alles waar een
mens in Hoedekenskerke maar
voorzitter van kan zijn’).
Op de derde dag moet Gerard
van Westerloo zich in de koude
ochtendnevel stevig vastklem
men aan een boordgreep. Wies
Burgers wil hem best de Wester-
staat ook uw weekblad De Bevelander weer in het teken van
de zomervakantie. Dat is onder meer te zien aan extra aan
dacht die we geven aan Noord-Beveland, waar in deze perio
de van het jaar de bevolking extra is toegenomen via de
campings en andere recreatiebedrijven. Andere belangrijke
toeristische evenementen die eraan staan te komen zijn het
Volksfeest te Wolphaartsdijk en de Mosselfeesten te Yerseke.
Daarop vooruitlopend worden, ook in Yerseke, een aantal
straten feestelijk heropend.
"Tussen de zeeschepen door la
verend staat Wies aan het stuur
te gloriëren. De veerboot, zegt
hij, deed er vroeger bij gunstig tij
een uur over. Wij zijn binnen een
kwartier aan de overkant. Als ik
Donderdag
Vrijdag
Zaterdag
Zondag
Maandag, dinsdag
Woensdag
aan wal gestapt ben en Terneu-
zen binnenwandel, gaan de laat
ste kroegen dicht en de eerste
winkels open”
Zondag... 14.00 u.
Woensd.. 14.00 u.
20.00 u.
19.00-21.30 u
19.00-21.30 u.
19.00-21 30 u.
20.00 u.
20.00 u.
('Voetreiziger', door Gerard van
Westerloo, Uitgeverij De Bezige
Bij, 264 pag., prijs f. 34,50. ISBN
90 234 3242 8).
In Heinkenszand vergaat hem
bijna de lust tot verder wande
len, als hij aan de ingang van
landgoed Landlust’ leest, wat
daar allemaal verboden is.
"Men mag er geen honden los
laten lopen, niet buiten de aan
gegeven wandelroute komen,
het terrein niet verontreinigen,
geen planten plukken of bescha
digen, geen vuur maken, zich
niet onnodig luidruchtig gedra
gen, geen dieren doden of ver
ontrusten, generlei opgraving
doen, geen sport of spel beoefe
nen, geen hekken beschadigen
(zo gaat het nog even door -
red.), terwijl men op eerste aan
vraag zijn identiteit dient ken
baar te maken en elke
aanwijzing van de beheerder
stipt dient op te volgen”.
Vrouw en Werk Zeeland on
dersteunt vrouwen op weg naar
betaald werk, beroepsopleiding
of ondernemerschap. Het gaat
met name om vrouwen die door
de zorg voor kinderen en gezin
een tijdje uit het arbeidsproces
zijn, of voor vrouwen die nog
nooit buitenshuis hebben ge
werkt. De begeleiding die Vrouw
en Werk biedt, bestaat uit kur
sussen, informatie- en advies
gesprekken. In totaal bereikte
"Vrouw en Werk” in 1992 ruim
1400 vrouwen. Er werden 23 kunt U contact opnemen met de
verschillende regiokantoren. In
Goes is dat tel.: 01100 - 20329.
"De Zak van Zuid-Beveland: het mooiste wandelgebied van mijn
reis". Hier een deel van De Brilletjes, een paar kleine meertjes langs
de Brilletjesdijk, in de driehoek Nisse-Ovezande-Kwadendamme.
Twee: hij goochelt met de taal
zoals een belastingambtenaar
met uw inkomen. Hij maakt er
telkens méér van. Op het
Zeeland-gedeelte van zijn voet
reis begint dat al op de Volke-
raksluizen (bij Willemstad). Hij
beschrijft dat als volgt: "Uit de
mond van de sluismeester ver
neem ik voor het eerst de
Zeeuwse g, die klinkt alsof hij
over een roestig wieltje achter
de huig terugrolt in het bakje van
de h, zodat de h na vermenging
op zijn beurt weer klinkt als een
g”. (Komt d’r maar eens op!).
En hij liet zich verrassen door al
le mensen die hij onderweg te
genkwam. Of die hem
tegenkwamen. Zijn ervaringen
legde hij vast in een serie reis-
schelde overvaren. "Maar dat
het met zijn speedboot zó snel
en met de voorplecht omhoog
zou gaan, vertelde hij er niet bij.
We moesten vroeg vertrekken,
want de haven van Hoedekens
kerke is zo ernstig dichtgeslibd,
dat men die alleen bij hoogwater
kan verlaten”.
goed: "Achter Heinkenszand
begint de grootste verrassing,
waar ik doorheen gewandeld
heb: de Zak van Zuid-
Beveland. Nisse-
Kwadendamme en Oudelande-
Baarland-Hoedekenskerke heb
ik gelopen over dijken, waarop
populieren groeien en waar
langs duizenden weidebloe-
men bloeien. Die dijken
werden lang geleden aange
legd, kronkelend om kleine
stukjes water heen. Telkens
een stukje erbij. Weer wat land
gewonnen op de zee. Doodstil
is het hier, leder die ik spreek,
hoopt dat het zo zal blijven. Ik
moest er maar liever niet over
schrijven
uitvoeriger versie van zijn bele
venissen verscheen deze zomer
in boekvorm: 'Voetreiziger'
(Uitg. De Bezige Bij). Zijn wan
deltocht voert ook door Zeeland.
We wandelen dat gedeelte
straks beknopt met hem mee.
Gapinge, Van Westen te Middel
burg. De elektrische materialen
van De Bart Goes, Paree 's-
Heerenhoek en technische Unie
Middelburg. Onderstaande be
drijven hebben tevens materia
len of geldelijke giften
beschikbaar gesteld: B. van Ma
ris Kapelle, Fraanje Lewedorp,
Lepoeter Wemeldinge, v.d. Lin
de Goes, Marteyn Yerseke, Otte
Nieuwdorp, Praxis Goes, Rijk
Heinkenszand, Sagro 's-
Heerenhoek, ZBWM Goes. De
bouwploeg vertrekt aangevuld
met een ploeg medisch ge
schoolde personen (voor oplei
ding van de werknemers van het
Roemeense ziekenhuis) bij de
Christelijke Gereformeerde Ma-
ranathakerk aan de Bergweg te
Goes, omstreeks 16.00 uur. Op
21 augustus zal de ploeg weer
huiswaarts keren.
(Over de geschiedenis van de fruitteelt in het kader van een toe
komstig fruitteeltmuseum.) (Deel 17)
Fruittelers zijn in het algemeen echte natuurliefhebbers. Logisch, als
je vak in de vrije natuur ligt. Sommigen denken dat fruittelers een he
kel aan vogels hebben, maar dat is een misverstand. Ze zijn net zo
blij met de eerste zwaluw of koekoek-roep in het voorjaar als ieder an
der. Bovendien kan iedere opmerkzame passant boven de windscher
men de valken-nestkasten zien staan, die daar door de fruittelers zijn
geplaatst. Op deze goedwillendheid is echter één uitzondering, n.l. in
de oogsttijd van zachtfruit. Dan kost het veel moeite en geld om
snoeplustige vogelsoorten als spreeuwen, merels, e.d. uit met zorg
geteelde fruit te houden. We zien dan de velden afgedekt met grote
nylonnetten. Het is de enige mogelijkheid om de vogels echt te weren.
Maar circa 50 jaar geleden bestonden deze netten nog niet. Trou-
yvens, al waren ze er wel geweest, dan was het toch ondoenlijk ge
wéést om een hoogstam kersenboomgaard op die manier af te
schermen. Daarom waren erin die tijd de "kersewachters”. Met ratels,
rammelbussen en donderbussen moesten zij vooral de spreeuwen,
die in grote getale in de boomgaard vielen, proberen te verjagen. In
sommige percelen stond een kersewachterstoren. Als "Kezewachter”
was je dan goed af, want je hoefde dan niet de hele dag door de
boomgaard te rennen, maar kon de vogelzwermen al van ver aan zien
komen. De bussen, die door het hele perceel waren opgehangen, kon
je vanaf de toren bedienen. Het "vak" van kersewachter was vooral
weggelegd voor jongens van een jaar of 15 a 16. Zij moesten over een
periode van ca. 7 weken van 's morgens ongeveer 5 uur tot 's avonds
circa 7 uur op hun posten zijn, gedurende 7 dagen per week. Van een
38-urige werkweek had men toen nog nooit gehoord! Alternatieven
waren niet voor handen. Toch kwamen we een heel aardig idee tegen
in "de Fruitteelt” van 1952. Een kerseteler gaf de tip om een paraplu
ondersteboven in een kerseboom te hangen met daarin 2 of 3 jonge
katjes. Volgens hem kwamen er dan geen spreeuwen meer in de
boomgaard. Of die poesjes dat leuk vonden om voor kezewachter te
spelen betwijfel ik. En of het echt gewerkt heeft, weten we ook niet.
Ik heb daar zo mijn twijfels over. Het heeft tenminste nooit algemene
navolging gevonden.
"'Y NEDERLANDS
a# GESPROKEN
70% van de vrouwen een keus
gemaakt voor betaald werk en/of
een opleiding. Middels de kur
sussen krijgen de deel
neemsters inzicht in hun
mogelijkheden en kansen op de
arbeids- en scholingmarkt. Er
wordt een individueel stappen
plan opgezet, zodat de plannen
konkreet uitgewerkt kunnen wor
den. In september starten er ver
schillende oriëntatiekursussen
in Middelburg, Vlissingen, Goes
en Terneuzen. Voor informatie
Niet-gespeelde onbevangen
heid is Van Westerloo’s voor
naamste troef. Hij houdt die
houding van het begin tot het
eind vol. Hij komt terecht bij
één van Nederlands laatste,
staalharde communisten in
Groningen. Maar hij klopt ook
aan bij een superzware domi
nee in Arnemuiden. Hun taal
gebruik is woordelijk in het
boek weergegeven. Je ziet ze,
bij wijze van spreken, met hem
spreken. Hij heeft en geeft geen
oordeel. Hij registreert slechts.
Hij laat zich onbevangen verras
sen door hun gedrag en hun
taalgebruik. Hij is een
openstaande sluis, elk schip
mag binnenvaren.
Mevrouw van Loon heeft een groot gezin met 6 kinderen, variërend in leef
tijd van 0 t/m 16 jaar. ”Een dagtaak, kan ik zeggen. Als je zoveel monden
te voeden hebt, is prijsbewust boodschappen doen een eerste vereiste. We kij
ken niet naar advertenties, we bestuderen ze. Natuurlijk komt Jan Bruijns
in 9 van de 10 gevallen als de goedkoopste uit de bus. Dus dat maakt dat we
hier in ieder geval wekelijks te vinden zijn. Want de aanbiedingen liegen er
niet om. En dan zijn er ook de producten die
hier sowieso goedkoper zijn dan bij andere win
kels. Melkproducten, poetsmiddelen, blikgroen-
ten en ga zo maar door,” legt onze
gesprekspartner uit. We stellen vast dat ze wel
’erg’ prijsbewust boodschappen doet. ”Dat
klopt. Als de pakken rijst bijvoorbeeld in de
aanbieding zijn, neem ik er wel 20. Dat kan
soms 20 maal twee kwartjes schelen, dus tel uit
je winst. Laatst heb ik 10 flessen shampoo ge
kocht. Dat scheelde me bijna één gulden per
fles. En..., met de fiets, want anders heb je nog
niet het maximale voordeel te pakken. Weet u,
mensen vragen wel eens waar ik het allemaal
laat. Maar ons huis is erop ingesteld. We hebben
een grote kelder en die staat dan ook helemaal
vol. Als ik een winkeltje zou willen beginnen,
kan ik direct van start. Ik weet dat er mensen
zijn, die dat op deze manier nooit zullen doen, Mevrouw van Loön: tot op
maar tot op heden scheelt het me toch zeker een heden scheelt het me zeker
paar honderd gulden per maand. En dat vind ik een paar honderd gulden per
-x J - J lx 1 t FMZTZfnzV Z”
Zeeuwse ploeg ook dit jaar weer
aan het werk kan dankt men aan
de vele giften die door partikulie-
ren en bedrijven bijeen zijn ge
bracht. Op vele plaatsen in
Zeeland zijn akties gehouden
voor sponsoring e.d. De on
derstaande bedrijven hebben
gratis of tegen kostprijs materia
len beschikbaar gesteld: De
schildermaterialen kwamen van
Houtepen Goes, De Koeyer Yer
seke, V. Iwaarden Middelburg,
Schults Zierikzee, Trimpe Mid
delburg en Veho uit Krabbendij-
ke.
Het sanitair: Delta Murts
Middelburg, Gevier Goes, Lou-
werse De Priester Middelburg,
Massee Goes en Saman Zierik
zee. De bouwmaterialen: Adri-
aanse Middelburg, Karwei
Middelburg, Louws Middelburg,
Louwerse de Priester Middel
burg, Karwei Middelburg, Sturm
afr