De verbazing van een kind: een omkeerbare zin!
<GOES>
25-jarig jubileum
Ter Weel in Rilland
Open Dag Water
recreatie zaterdag
op Noord-Beveland
de Winckelaer
Echt antiek en nieuw geloogd grenen en vuren meubelen
en dit is er slechts één
Ifiok
HSICIWI
Afscheid CDK Boertien
op vrijdag 26 juni a.s.
Jong Zeeland zaterdag
tegen jubilerend Robur
■i
EXTRA
KOOPAVOND
OP
VRUDAG
29 MEI!
GRAND THEATER GOES 0110015165
ie «Et*
weekblad voor zuid- en noord beveland
Woensdag 27 mei 1992 - 44e Jaargang no. 22
Deze week:
worden
kon
X
FILMPROGRAMMA VANAF 27 MEI T/M 4 JUNI
Gratis opslag!
maar zo zijn
er nog veel
meer in onze
showrooms!
7500 m2 met
antiek en nieuw
geloogd grenen
en vuren
meubelen onder
één dak, tevens
mooie kollektie
riet en rotan
stoelen en
gestoffeerde
bankjes!!
die vroeger en nu op
school gangbaar waren
(en zijn).
Dat leverde toen zulke
artikel
gewijd.
Onlangs verscheen op
de Nederlandse markt
verschijnsel ’omkeerzin’
is iedereen wel eens be
zig geweest, op school of
op zijn werk.
Emmylou Harris
28 juni Goes
Verhaaltjes
Daarom volgt hieronder
weer zo’n verhaal over
’gewoon leuke dingen’.
Veel leesplezier!
Wo., do
Vr
Za
Zo
Ma., di
Wo., do
KADOTIP:
BIOSKOOPBON
van
f 10,-
f 15,-
of f 25,-
verkrijgbaar
aan de kassa
(Van een onzer redacteuren)
NOORD- EN ZUID-BEVELAND - Kent u deze zin nog:
’’Nelli plaatst op ’n parterretrap ’n pot staalpillen”?
Zomeravond
volleybal
DE FILM DIE
JE STOUTSTE
VERWACHTINGEN
OVERTREFT.
Perfect
leuke reacties op van de
lezers, dat aan het onder
werp ’ezelsbruggetjes’
met hun hulp een tweede
■■S
kimwimiiii
tffMB
Kort
Enige tijd geleden bracht
De Bevelander op de
voorpagina een artikel
over ’ezelsbruggetjes’,
Zo14.00 uur
Wo.... 14.00 uur
een boekje, waarin 2500
z.g. palindromen (om
keerbare zinnen) zijn op
genomen. Met het
MICHAEL D 0 gk A
SHARON STONE
BIBLlu
Z\BEW. EX.
Madam,
financieel
authentiek
een
’koortsmeet-
ÜUSTIN
ROBIN
EI
GOESE MIDDENSTANDS CENTRALE
VERSCHOORE
EEN GMC BON KADO EEN GOED IDEE
4
ACHTERSTEVOREN LEZEN...
Chr. Huygensstraat 3 (ind. terr.)Strijen (Z.H. eii tel. 01854 - 3000
Voor een unieke keuze naar Strijen!
FOTO
Grote Markt 7, GOES Lange
Geere 28 (naast ANWB), M'BURG
Maar wie hem nu écht maakte
en wanneer: niemand weet het.
In 1968 won de omkeerbare zin
een prijs van het blad Natuur en
Techniek. Kennelijk had iemand
de zin ingestuurd als ’zijn’
vondst. Vijf jaar later, in 1973,
won de zin andermaal een prijs.
Toen kreeg een lezer van Het Pa
rool er een schoonheidsprijs
voor. Maar wie belazerde wie
toen? Kennelijk wordt de zin
steeds opnieuw ’uitgevonden’.
Zondag 28 juni a.s. geeft Emmy
lou Harris met de Nash Ramblers
een concert in de Zeelandhallen
te Qoes. Op meerdere adressen
in Zeeland is vorige week de
voorverkoop van kaarten van start
gegaan. In het voorprogramma
treedt de Zeeuwse countryzanger
Rick Dean op. Hij heeft zojuist
een toernee door de USA achter
de rug.
Zo’n 2500 van deze omkeerbare
zinnen staan in het boek 'Sym-
mys’, dat onlangs bij Querido
verscheen. Het werd samen
gesteld door de voornoemde
Battus (Hugo Brandt Corstius).
De geschiedenissen van Nelli
en van Koos staan er ook in.
Maar er valt in het boek ook te
lezen, dat de schrijvende mens
al in een vroeg stadium het pa-
lindromenspel speelde. Volgens
Battus dateert de oudst bekende
symmy uit het jaar 900, toen een
Griekse filosoof deze fraaie om
keerbare zin construeerde: ”Aba
fage mega faba”. Dat betekent
zoveel als: Papa eet veel pap.
Er zijn ook verhaaltjes, waarin
palindromen verwerkt zijn. In het
boek wordt er één vermeld. Het
verhaal gaat als volgt: een ko-
ning was eens zijn drevel (een
drijfijzer - red.) kwijt en gaf zijn
lakei opdracht een nieuwe te
gaan zoeken. De koning zag uit
het raam, dat de lakei een drevel
kreeg aangereikt van een naak
te dame, die op een poema zat.
Dat was uiteraard geen alle
daags gezicht. Toen de lakei te
rugkwam met de nieuwe drevel,
vroeg de koning hem dan ook:
’’Leverde die kale dame op 'n
poema de lakei de drevel?”. De
lakei, die gewend was om alles
wat de koning zei, van achter
naar voren te herhalen, keek zijn
koning verrast aan
Zaterdag 30 mei speelt Jong
Zeeland in Goes. In het kader
van het 60-jarig jubileum van de
vereniging Robur speelt dan om
zeven uur het eerste elftal van
de zondag eersteklasser tegen
Jong Zeeland. De festiviteiten
van de Goese vereniging starten
’s middags om twaalf uur. Dan
vertrekt alle Robur-jeugd van 12
tot en met 18 jaar naar het Sport-
punt Zeeland (het zwembad).
Dat feest duurt tot vier uur. Aan
sluitend volgt een maaltijd en
het bezoek aan de jubileum-
wedstrijd.
Om half zeven vindt er op het
veld een optreden plaats van het
showkorps en majorettenpeleton
van Jonge Kracht uit Kapelle.
Om zeven uur begint de wed-
zijn omkeerbaar. De zinnen
over Nelli en Koos zijn vermoe
delijk wel de langste zinnige
zinnen die in het Nederlandse
taalgebied bekend zijn.
Het langste woord, dat ooit in
een Nederlandse symmy werd
verwerkt, is volgens hem ’staat-
siemantels’, en wel in de zin
”Slet nam ei, staatsman nam
staatsiemantels”
- Die rebus is nogal net en lag
ons; is u bereid?
Enkele mooie symmys, die niet
direct als symmys herkenbaar
zijn, zijn de nu volgende:
- Korte man loopt Pool na met
rok.
- Mooie zeden in Ede, zei oom.
- Koos u de garage dus ook?
- Koos u beiden na panne die
bus ook?
Maar de Engelsen hebben méér
van die mooie en eenvoudige
symmys. Een onsterfelijke is de
zin, waarmee Adam zich ooit
aan Eva voorstelde:
l'm Adam”. En ook:
- Dennis and Edna sinned.
- Rise, sir.
- Now sir, a war is won.
- Put it up.
In het universiteitsblad van Har
vard (USA) verscheen in 1972
een origineel interview, met ene
’professor Osseforp’ Het
gesprek tussen de journalist en
de geïnterviewde ging als volgt:
'De Evergreens’ verzorgt de mu
ziek en verder wordt de avond ge
vuld met sketches, cabaret en
muzikale optredens door het ei
gen personeel.
De feestelijkheden worden beslo
ten op donderdag 4 juni met een
’Zeeuwse Zilveren Middag’. Deze
middag worden bewoners en fa
milie in de tent verwacht waar een
aantal oude ambachten worden
gepresenteerd. De klederdrach-
tengroep ’Boerengoed' uit Krui-
ningen zal enkele modeshows
verzorgen van Zeeuwse kleder
drachten uit verschillende tijden
en de middag zal opgeluisterd
- Hoe heet uw nieuwe roman?
- Dennis sinned.
- In welke auto rijdt u?
- A Toyota.
- En rijdt u via Boston naar huis?
- Not so. By Boston.
(etc.)
In het hier besproken boek van
Battus komt de mededeling voor,
dat in de wereld naar schatting
10.000 symmys bestaan. Dan is
het een wereldprestatie, als je er
in één boek 2500 bij elkaar
krijgt. O zo!
Tijdens een bijzondere zitting van provinciale staten op vrijdag 26 juni
wordt afscheid genomen van Zeelands commissaris van de koningin
dr. C. Boertien. Het afscheid is het gevolg van de pensionering van de
heer Boertien per 1 augustus a.s.
De openbare statenvergadering begint om 14.30 uur in het Statenzaal-
complex, Abdij 10, Middelburg. Het woord zal worden gevoerd door de
heer Boertien, een der leden van het college van gedeputeerde staten
en de nestor uit provinciale staten.
Aansluitend wordt de heer Boertien een openbare receptie aangebo
den in het statenzaalcomplex. De receptie duurt van 16.00 tot 18.30 uur.
Maandag 29 juni wordt het provinciaal personeel tijdens een aparte re
ceptie van 16.00 tot 17.30 uur, in het statenzaalcomplex, in de gelegen
heid gesteld afscheid te nemen van de commissaris van de koningin.
20.00 uur
19.00-21.45 uur
19.00-21.45 uur
19.00-21.45 uur
20.00 uur
20.00 uur
(Titel: ’Symmys’, door Battus,
uitg. Querido, 1991, 100 pag.,
ISBN 90 214 5359 2, prijs
f 29,90)
Bij Foto Verschoore maken ze de
helderste afdrukken. Kan, omdat ze
exclusief afdrukken op KODAK
ROYAL PAPER: een dikkere papier
soort met een mooie heldere af
druk. Bovendien staat het ontwikke
len S afdrukken onder controle van
KODAK. Dus waar laat je je lieve-
lingsfoto's afdrukken? Juist!
-w I N K E L S T A D—J
Zaterdag 30 mei a.s. wordt de
Open Dag Waterrecreatie gehou
den. Ook op Noord-Beveland
wordt daar de nodige aandacht
aan besteed. De VW Noord-
Beveland heeft een aantal activi
teiten gecoördineerd. Er zijn bij
voorbeeld vier lokaties, waar een
fiets-vaarestafette wordt gehou
den. Daaromheen zijn er tal van
andere evenementen. Het pro
gramma voor zaterdag op Noord-
Beveland ziet er als volgt uit:
een tweede zomerse week in mei 1992. In dit nummer
van De Bevelander enkele momentopnamen van de
zonnige dagen die achter ons liggen: een haringparty in
Goes, een drukbezocht Banjaardstrand onder kamper
land én natuurlijk een vooruitblik op het lange weekend
dat voor de deur staat. Daarin bijvoorbeeld een
Klomppop-festival in Heinkenszand, de dauwtrappers
gaan op stap en verder speciale aandacht voor Expo
Goes.
In het maandblad Onze Taal
werd onlangs (dec. ’91) over de
ze omkeerzin geschreven, dat
hij het universeel erkende hoog
tepunt van het palindroomdich-
ten is: ”Een zinnige en
toepasselijke mededeling, ele
gant geformuleerd, én omkeer
baar. Het is het perfecte
palindroom”. Hij werd overigens
gemaakt door schrijver Leigh
Mercer.
Ais het nieuwtje er dan af was en
alle kinderen de zin ook thuis
hadden verspreid onder ouders,
broertjes en zusjes, dook er plot
seling nóg zo’n omkeerbare zin
op: ’’Koos Eekfeen keek door
't rood kerkraam, maar krek door
't rood keek neef Kees ook”. En
jawel, ook die zin kon je achter
stevoren lezen. Verbazing alom
in de kindergeest: hoe was dat
nou mogelijk?
De herkomst van de bekendste
achterstevoren-zin uit de Neder
landse taal (Nelli etc.) is niet he
lemaal duidelijk. Iemand moet
hem ooit met veel moeite heb
ben gemaakt, maar wie? Dat het
succes vele vaders heeft, blijkt
uit de populariteit, die de zin
kreeg, nadat hij in de jaren vijftig
gepubliceerd was in de Panora
ma en/of de Katholieke Illu
stratie.
KAMPERLAND
Voetveer Kamperland-Veere, van
af 9.45 uur (kosten f 3,—). Excur
sie Haringvreter incl. rondvaart
van 15.15-18.00 uur (kosten
f 11,voor volwassenen). Ver
trek: vanaf de oude Veersteiger.
Op de lagere school was dit één
van de zinnen, die als wetens
waardigheid onder de kinderen
rondging. Want er was iets met
die zin aan de hand. Je kon hem
ook van achter naar voren lezen!
En dat vond je als kind machtig
interessant....
In de maand juni organiseert vol
leybalvereniging SGRAVO uit 's-
Gravenpolder weer het jaarlijkse
zomeravond volleybal. Iedere
woensdagavond in juni kun je
van 20.00 tot 21.30 uur komen
volleyballen.
Het zomeravond volleybal begint
om woensdag 3 juni. Wil je meer
informatie hebben, neem dan
contact op met José Brusket (tel.
01100-31643) of Pauleen Keyzer
(tel. 01194-9746).
Mevrouw Strootman: "Het fijne is hier dat er
een enorme keus geboden wordt.”
Symmyfanaat en -kenner Battus
heeft ook een poging gedaan
zeer lange, losse woorden te vin
den. Hij is daar redelijk in
geslaagd, getuige woorden als
’parterreserretrap’, ’margeletter-
prettelegram’ en
systeemstrook’.
In de taalkunde worden zinnen
(en woorden), die zowel ’ge
woon’ als achterstevoren kun
nen worden gelezen, palin
dromen genoemd.
Maar de literaire duizendpoot
Battus heeft daarvoor een pas
sender benaming gevonden,
t.w. symmys. Het woord ’sym
mys’ is afgeleid van symme
trisch (links en rechts gelijk).
De naam past dus precies. Ei
genlijk zou het woord geschre
ven moeten worden als
symmy’s, maar een kniesoor
die daarop let.
Hoewel de Nederlandse taal
mooie palindromen heeft op
geleverd, is de allermooiste
symmy ter wereld te vinden in
de Engelse taal, aldus Battus.
Het is een grafschrift voor de
Amerikaanse generaal/inge-
nieur George Goethals, die de
bouw van het Panamakanaal
begeleidde en die ook de
eerste gouverneur was van de
Panamakanaalzone. Het graf
schrift luidt: ”A man, a plan, a
canal - Panama”.
SCHOTSMAN
Open Zeeuwse Kampioenschap
Windsurfen, start om 10.00 uur
bij het surfcentrum, tevens video-
vertoning, surf-occassionmarkt en
vertrekpunt van de fiets-
vaarestafette, start 9.45 uur.
RCN De Schotsman: kano's en
waterfietsen.
strijd onder leiding van scheids
rechter Kenson en
afdelingscoach Wies van Aver-
maete heeft de beschikking
over: Jacco Koekkoek, Pascal
Schieman en Eric Wieland van
AZVV, Harold van de Berge en
Peter Willemse van Bruse Boys,
Gino van de Broecke (HVV),
John Bentschap Knook, Jurrian
Maccow en Ronald Zuydwegt
van Kloetinge, Marcel Lourens
en Richard Leynse van Middel
burg, André de Letter (Terneu-
zen) en Erwin Nelissen van
Zierikzee.
Nooit meer...”
Als we mevrouw Strootman
ontmoeten, treffen we haar
aan bij de zuivelafdeling.
Haar 1-jarige zoontje Kunard
is ook van de partij. "Weet u,
eigenlijk heb ik een hekel
aan boodschappen doen.
Maar het moet nu eenmaal.
Zeker als je een gezin met
drie kinderen hebt. Bij ons
gaat er wekelijks heel wat
doorheen. Vooral zuivelpro
ducten, want kinderen moe
ten gezonde voeding krijgen.
Gelukkig is Jan Bruijns niet
ver weg. Ik denk zo’n tien minuutjes rijden. Wij wonen namelijk buitenaf. Het
prettige van deze supermarkt zijn de ruime paden. Dat maakt het overzichtelijk,”
iegt mevrouw Strootman spontaan uit. Het winkelwagentje van onze
gesprekspartner heeft inderdaad heel wat liters melk, yoghurt en yogi te torsen.
"Het fijne is hier dat er een enorme keus geboden wordt. Je kunt dus heel ge
makkelijk variërenDe koeling is zo groot dat je een goed overzicht hebt. Boven
dien zijn alle merkartikelen stukken voordeliger in vergelijking met soortgelijke
winkels. Ik heb het een keer meegemaakt dat we krap in de tijd zaten en de su
permarkt bij ons in de buurt bezochten. Omdat je weet wat je nodig hebt en hoe
veel je nodig hebt, kan het daar dus niet aan liggen. Maar schrik niet. We waren
welgeteld 50 gulden duurder uit. Dus dat doen we echt nooit meer!”
Fiets-vaarestafette: vanaf 10.00
uur, opstappunt vanaf de Jachtha
ven. In Restaurant ’Kantje boord'
is het goed koffie drinken en
lunchen.
Verpleeghuis Ter Weel Rilland
viert dit jaar het 25-jarig jubileum.
Daartoe zullen in een tent aan de
achterzijde van het gebouw een
aantal feestelijke aktiviteiten
plaatsvinden voor bewoners, fami
lie van bewoners, personeel, vrij
willigers en genodigden.
Op dinsdag 2 juni om 11.00 uur
worden de feestelijkheden ge
opend door de algemeen direk-
teur, de heer W.A. Hurkens.
Daarna krijgen de bewoners een
uitgebreid warm-/koud buffet ge
presenteerd en de heer Kees
Hoogesteger zal deze dag de mu
zikale omlijsting verzorgen.
Op woensdagmiddag 3 juni is er
een feestelijke bijeenkomsts voor
genodigden. In een paneldiskus-
sie, waaraan een aantal promi
nenten uit de Provincie Zeeland
zullen deelnemen, zullen het ver
leden, het heden en de toekomst
van de verpleeghuiszorg worden
belicht. De middag wordt besloten
met een receptie.
’s Avonds is er een feestavond
voor het personeel. Om 19.00 uur
worden de personeelsleden en in-
troducées verwacht voor een uit
gebreid koud buffet. Het orkest
iïBIWM'.'
HanmianiMiai
it
- Wat is het nieuwe motto voor
de universiteit?
- Satire Veritas.
- Hoe luidt het
verslag?
- Satis Revinue Universitas.
Symmys bestaan niet altijd uit
lange zinnen. Ook korte zin
nen (zoals de doodnormale
vraag ’Na deze dan?’) en af
zonderlijke woorden (lepel,lol)
GEERSDIJK
Opening fietspad. Tevens een
vliegvisdemonstratie: vanaf 13.00
uur (bij het strandje, haven).
Opstappunt: fiets-vaarestafette,
vanaf 9.45 uur.
Bij de opening van het fietspad
zal een pleisterplaats te land of te
water aanwezig zijn.
EEN FILM VAN
PAUL VERHOEVEN
ÊUE
'ïawSX
Het kerkraam van Koos Eekfeen? (Gefotografeerd in Kloetinge).
viioiin nvDin
W HOFFMAN WILLIAMS
JULIA ROB
ROBERTS HOSKINS
worden door
draaiorgel.
Verder zal deze middag de prijs
uitreiking plaatsvinden aan de
winnaars van de kleurwedstrijd,
die ter gelegenheid van het
25-jarig jubileum van Ter Weel
werd uitgeschreven voor de
schoolkinderen in Rilland.
Gezien het Zeeuwse karakter van
deze middag, wordt het zeer op
prijs gesteld wanneer familie en
personeel in klederdracht ver
schijnen.
De middag begint om 14.00 uur
en zal om 17.00 uur afgelopen
zijn.
KORTGENE
Opstappunt: fiets-vaarestafette,
vanaf 10.00 uur, vertrekpunt: oude
veersteiger Pontje Kortgene-
Wolphaartsdijk (tegen een kleine
vergoeding). Bij camping 'De
Paardekreek’kano’s en water
fietsen.
Delta Marina: Open Huis.
Bij ieder vertrekpunt van de fiets-
vaarestafette zijn fietsen te gebrui
ken. Overigens dient men bij het
gebruik van een fiets wel over een
legitimatie te beschikken, zo
wordt ons gemeld.
GEORGE OZUNDZA JEANNE TRIPPLEHORN LEILANI SAREI
camera JAN DE BONT muziek JERRY GOLDSMITH
- produktie MARIO KASSAR ALAN MARSHALL
A CONCORDE RLM QP
W '"I
