NIEUWE CHR. NATIONALE SCHOOL AAN DE
BURCHTLAAN DOOR BURGEMEESTER
M. K. VAN DUKE GEOPEND
ll
Frankering bij abonnement, AXEL
ZATERDAG 5 OKTOBER 1968
83e jaargang no. 1
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Vrijdag 27 september is door burgemees
ter M. K. van Dijke de nieuwe school
voor Ohr. Nat. onderwijs aan de Burcht
laan geopend.
Aan deze opening ging in de schouwburg
zaal van ,De Halle' een bijeenkomst voor
af.
De voorzitter van het schoolbestuur de
heer J. M. Brandes begon deze bijeen
komst met de eerste 11 verzen van Ps. 78
waarna hij voorging in gebed.
Het is vandaag een blijde dag voor velen
voor het gemeentebestuur om dat dit het
zoveelste mooie gebouw in Axel is dat
dit jaar wordt geopend. Deze school is
gebouwd waar vroeger ihet kasteel van
Axel heeft gestaan en daarom is voor de
naam van de school ,,De Warande ge
kozen. Deze school is een school met de
bijbel zoals men op de muur kan zien.
De oprichters van de chr. nat. school heb
ben ook toen Ps. 78 gebruikt. Hierin wor
den de daden des Heren doorgegeven
van geslacht op geslacht, aldus de heer
Brandes.
De heer Brandes meende dat de vraag of
de school met de bijbel nog zin heeft, be
vestigend kon worden beantwoord: zeker
heeft deze nog zin en wij zijn hierover
verheugd.
Laat het personeel zorgen dat men kan
zien dat ihet de school met de bijbel is en
laat u niet leiden door de gebeurtenissen
uit deze tijd, aldus besloot de voorzitter.
Burgemeester van Dijke gaf zijn beste
wensen aan bestuur, personeel en kinde
ren bij de opening van dit nieuwe school
gebouw.
Het is een fraai, doeltreffend en dege
lijk gebouw. Het oude schoolgebouw in de
Nieuwstraat staat er nu 60 jaar en on
danks uitbreidingen en verbeteringen in
1921 en 1930 voldoet dit niet meer aan
de huidige eisen die voor goed onderwijs
gesteld worden. U had hier buren waar
wel eens last van ondervonden werd en
ik bedoel daar niet de Mavo-school, maar
wel uw „knorrende" buren. Het is geen
geheim dat het gemeentebestuur niet ge
lukkig was met de gekozen plaats, aldus
burgemeester van Dijke.
Naar onze mening moet men een school
bouwen waar kinderen zijn en dat is op
deze plaats zeker niet het geval. Maar
wij hebben nog hoop dat door het uit
breidingsplan de school toch goed gesitu
eerd zal zijn. 8 jaar geleden is men met
de voorbereiding voor deze schoolbegon-
nen met medewerking van velen, waar
van in het bijzonder moet worden genoemd
de heer L. Frantzen, inspecteur voor het
lager onderwijs.
De bouw van deze school was voor de
gemeente een zware opgave, het is geen
goedkope school, 1.475.000,dat is
bijna 150.000,— per lokaal. Van het
ministerie kon maar een klein bedrag
worden gefinancierd. 1 miljoen kwam ten
laste van de gemeente, mede hierdoor
moesten enkele grote noodzakelijke wer
ken worden teruggeschoven.
Toch heeft het gemeentebestuur dit met
vreugde gedaan omdat dit een school is
voor basisopleiding en deze basisopleiding
moet goed zijn om verder te kunnen stu
deren.
De school is niet „af" er ontbreekt een
gymzaal, maar hiervoor was van hoger
hand geen toestemming. Het is te hopen
dat spoedig ook hieraan zal kunnen wor
den begonnen. De burgemeester deelde
nog mede, dat bij het gemeentebestuur 't
plan leeft voor de lichamelijke opvoeding
een vakleerkracht aan te trekken, zodat
dan de dure investering van de gymzalen
ten volle benut zal kunnen worden..
De naam „De Warande" hiervoor heb
ik van Dale opengeslagen en vond: be
schermd konijnenjachtterreinen", verder:
„wandeldreef of park" en als laatste „ter
rein om of bij kasteel of landhuis", dit zal
het dus zijn. Hier heeft vroeger het kas
teel van de heren van Axel gestaan en
op dit terrein is nu deze school gebouwd.
Burgemeester van Dijke besloot zijn toe
spraak met de wens dat het op de nieu
we school goed leren en onderwijzen zal
mogen zijn.
De heer L. F. J. H. Frantzen inspecteur
lager onderwijs bracht dank voor de uit
nodiging en meende dat er op deze dag
zeker een feeststemming moest zijn bij
bestuur, leerkrachten en kinderen. Ook
ik ben blij met deze nieuwe school. Uw
school was de eerste die in het zuiden op
de „crepeerlijst" geplaatst werd en dit
was noodzakelijk. Er is in het onderwijs
veel gebeurd en er zal in de komende ja
ren nog veel gebeuren, niet alleen in het
voortgezet onderwijs maar ook in het ba
sisonderwijs zoals de nieuwe naam voor
lager onderwijs is geworden. Dit betekent
dat hier de basis gelegd moet worden
voor verder onderwijs en dat er vorming
zal moeten zijn.
Wij zullen de jeugd moeten opleiden en
verantwoordelijkheidsbesef bij brengen om
hen in het verdere leven te laten slagen.
De heer J. de Visser feliciteerde het be
stuur met de opening van deze nieuwe
school en ging ook in op de verandering
die snel plaats vindt in het onderwijs. Dit
is een school waar het onderwijs wordt
gedragen door het geloof.
Volgende in de lange rij van sprekers was
de architect de heer Kammer, deze gaf
uiteenzetting over de school en de wijze
waarop zij is geworden tot wat zij nu is.
Spreker verzekerde prettig te hebben ge
werkt aan deze opdracht en bood namens
zijn bureau de bloembakken aan welke
in de hal zijn opgesteld.
Namens de hoofdaannemer, Kortewegs
bouwmaatschappij sprak de heer v. d.
Zwaard woorden van dank voor de pret
tige wijze waarop zijn bedrijf hier het
werk had kunnen verrichten en bracht
verder dank aan de onderaannemers voor
hetgeen oök zij hadden bijgedragen om
dit gebouw tot het nu bereikte resultaat
te brengen.
Namens de aannemers bood ir. v. d.
Zwaard het aquarium aan dat in het han-
denarbeidlokaal staat opgesteld.
Ds. Vfeefkind sprak ook zijn vreugde uit
over deze nieuwe school met de bijbel,
maar voegde er aan toe dat deze alleen
op de steun van de vrijgemaakte kerk zal
kunnen rekenen als het onderwijs kan
steunen op Gods woord.
De heer T. Klein, directeur van de
Chr. Mavo school, bood zijn gelukwensen
aan en wees op de prettige samenwerking
welke tussen beide scholen bestaat en
bood een boek en voetbal aan.
Het oud-hoofd van de school, de heer
J. J. de Ridder, gaf een terugblik op de
jaren dat hij als hoofd werkzaam was.
Hij had de stille hoop gekoesterd dat hij
nog aktief zou zijn bij de opening van de
ze school, maar het heeft te lang geduurd.
Het hoofd van de school de heer J. van
de Hengel sprak eveneens zijn vreugde uit
met de ingebruikname van de nieuwe
school, waarbij hij de hoop uitsprak dat
veel goede leerlingen zouden afgeleverd
kunnen worden.
Als laatste in de rij van sprekers kreeg de
heer W. van Cadsand het woord als voor
zitter van de bouwcommissie en bracht
dank aan allen die op welke wijze ook
hadden bijgedragen tot de bouw van de
ze school.
De echtgenoten van de heren v.d. Hengel
en Brandes bood hij bloemen aan voor
het gemis van hun echtgenoten in deze
bouwtijd.
Hierna begaf het gezelschap zich naar de
school, waar burgemeester van Dijke met
de sleutel de deur van de hoofdingang
opende en men de school kon betreden om
het schoolgebouw te bezichtigen.
Van vele zijden kon men tijdens de be
zichtiging waardering en bewondering ho
ren voor de inrichting van dit nieuwe en
fraaie schoolgebouw en voor de wijze
waarop hier thans onderwijs wordt gege
ven. Een enorm verschil met de beginperi
ode van het christelijk onderwijs in Axel,
dat ouderen nog van nabij hebben mee
gemaakt.
De dijkgraaf van het Axeler Ambacht de
heer P. van Hoeve heeft een algemene
vergadering van het waterschap uitge
schreven tegen donderdag 10 oktober a.s.
om 14 uur in „De Halle" aan het J. F.
Kennedyplein te Axel.
Aan de orde komen de volgende agenda
punten:
onderzoek geloofsbrieven van de benoem
de hoofdingelanden;
voorstel wijziging begroting 1966;
voorstel voorlopige vaststelling rekening
1966;
aanbieding begroting 1969.
Nieuwe hoofdingelanden
De kandidaatstelling voor de verkiezing
van 5 hoofdingelanden in de vacatures
van de heren J. C. Bleijenberg (gebouwde
eigendommen - district I); A. Koster en
J. van Wijk (gebouwde eigendommen -
district II); W. de Feijter (ongebouwde
eigendommen - district III) en A. C. L.
Cerpentier (ongebouwde eigendommen -
district V) heeft plaats gehad op maan
dag 2 september 1968.
Stemmingen behoefden niet plaats te vin
den omdat de benoemingen ingevolge het
bepaalde in artikel 89 door het hoofd
stembureau konden geschieden.
Benoemd werden:
District I: (gebouwde eigendommen): de
heer W. L. Simoen, Spoorstraat 50 Sluis
kil.
District II: (gebouwde eigendommen) de
heer J. de Pree, Plein 17, Zaamslag en
de heer J. J, Haak, Axelsestraat 8, Zaam
slag.
District III: (ongebouwde eigendommen):
de heer W. J. Putter, Langeweg 9, Axel.
District V: (ongebouwde eigendommen):
de heer A. H. G. Puijlaert, St. Marcus-
straat 6, Zuiddorpe.
Het dagelijks bestuur stelt voor de inge
komen geloofsbrieven tijdens de vergade
ring in handen te stellen van een door
de dijkgraaf aan te wijzen commissie.
LEZING OVER KANKERBESTRIJDING
U weet, dat naast hart- en vaatziekte de kan
ker een van de meest gevreesde ziekten is,
doch u weet waarschijnlijk niet, dat, mede
dank zij de goede voorlichting en voortschrij
dende medische wetenschap, per jaar
10.000 patiënten genezen worden.
Om belangstellenden in de gelegenheid te
stellen iets meer over dit belangrijke vraag
stuk te vernemen, heeft de afdeling Axel van
het Koningin Wilhelmina Fonds besloten om
een voorlichtingsavond te houden en tevens
om meerdere bekendheid te geven aan het
werk van het Koningin Wilhelmina Fonds.
Deze bijeenkomst zal worden gehouden 'op
maandag 7 oktober a.s., 's-avonds om 8.00
uur in de Voordrachtzaal van het Cultureel
Centrum „de Halle", J. F. Kennedyplein 2
te Axel en is gratis toegankelijk.
Het programma van deze avond is als volgt
1Opening
2. Medische causerie over het ontstaan en
de bestrijding van de ziekte kanker door
de heer W. G. C. Kok, arts
3. Vertoning van dia's en een film over het
onderwerp door Zuster A. Evertse
4. Pauze
5. Namens het Koningin Wilhelmina Fonds
spreekt de heer H. van Wijck, hoofd
promotor
6. Gelegenheid tot vragen stellen
7. Sluiting.
De maat van de vervuiling
loopt over
Rampspoedige wraakneming
der natuur mogelijk
De ergernis over onze steeds vuiler wordende
lucht en onze stinkende rivieren neemt toe.
En terecht, want deze door de mens veroor
zaakte vervuiling, die op zichzelf ernstig ge
noeg is, weerspiegelt nog een ander kwaad.
Het is de gevaarlijke illusie dat de tech
nologische mens steeds grotere industriële
gemeenschappen kan bouwen zonder ontzag
voor de ijzeren wetten van de natuur. Aan
gezien de hele geïndustrialiseerde wereld erns
tig is verontreinigd en de mens maar al te
graag het feit wil negeren dat de processen
van de natuur op aarde volkomen in elkaar
grijpen, hoeft men geen enkele illusie te heb
ben, dat de ontwikkelingslanden een ander
beeld in de toekomst zullen bieden. Terecht
laat het maandblad Het Beste in de oktober-
uitgave een waarschuwend geluid horen, dat
met duidelijke feiten wordt gestaafd. Onge
veer 400 miljoen jaren geleden bestond het
leven op aarde uit primitieve organismen, die
zuurstof even snel verbruikten als de groene
planten haar produceerden. Door een tot nog
toe onbekende oorzaak werden in de oertijd
deze organismen begraven in afzettingsge
steente, zodat de atmosfeer verrijkt kon wor
den tot een levenonderhoudend mengsel van
twintig procent zuurstof plus stikstof, argon,
kooldioxyde en waterdamp. Merkwaardig pre
cies werd dit mengsel in balans gehouden
door planten, dieren en bacteriën, die de gas
sen in gelijkblijvende verhouding verbruikten
en weer teruggaven. De primitieve mens heeft
aan die toestand weinig of geen schade be
oed voor de huid
hel gehele jaar door
rokkend. De technologische mens daarentegen
in zeer grote mate. Ondanks de macht die hij
heeft om mogelijk binnen afzienbare tijd op
de maan te landen, geeft hij zich geen reken
schap van het feit dat zijn druk op de natuur
wraak kan uitlokken. Overal ter wereld ma
ken vele geleerden zich zorgen, dat de ver
ontreiniging door de mens de een of andere
ecologische (ecologie de leer der betrek
king tussen dieren en planten en de omge
ving waarin zij leven) ramp zal ontketenen.
DODE ZALM
In de Canadese provincie New Brunswick
bijvoorbeeld heeft het gebruik van slechts
een halve kilo DDT, om een bepaalde boom
parasiet te verdelgen, verscheidene malen
ernstige schade toegebracht aan jonge zalm
in de rivier Miramischi.
De vissen eten het met DDT besmette plank
ton en het bestrijdingsmiddel hoopt zich op
in hun lichaam. De originele dosis bereikt
uiteindelijk een veelvoud van zijn concentra
tie in visetende vogels, die vaak sterven of
ophouden zich voort te planten.
De mens is, wat de verontreiniging betreft,
het smerigste dier. Hij zal spoedig moeten
beseffen, dat hij zich niet langer kan veroor
loven om zorgeloos rook in de lucht te bla
zen en rioolwater in rivieren te spuien.
New York loost dagelijks 760 miljoen liter
rioolwater in de Hudson. Elke vierkante kilo
meter van Manhattan produceert elke dag
65.000 kilo afval dat verbrand moet worden.
Dertig procent van het residu zweeft als vlieg-
gas in de lucht om tenslotte op de stads
bewoners neer te dalen. Autouitlaatgassen be
vatten tetraethyllood. Het is nu al zover dat
de poolgletsjers dit door de wind overge
brachte lood bevatten.
Het beslist onrustbarende artikel geeft nog
meer, verbijsterende feiten over de water- en
luchtverontreiniging van de moderne mens.
Helaas vertoont de mens de neiging bij het
vernemen van dit soort berichten met zijn
krant in de hand onderuit te zakken en slechts
te geeuwen. De verkeerde veronderstelling
dat de natuur slechts bestaat om de mens te
dienen, vormt de wortel van een ecologische
crisis, die zich uitstrekt van de vuilpoets die
zijn afval op straat gooit tot de waanzin van
de nucleaire proliferatie.
Er is geen keus voor de mens in harmonie
te leven met de natuur is een noodzaak.
AXELSE COURANT
VERSCHIJNT IEDERE ZATERDAG
ABONNEMENTSPRIJS: Losse nummers 15 cent
Halfjaar-abonnement:
Axel binnen de kom 4,Andere plaatsen 4,50
Buitenland f 6,50
Hoofdredaktie: J. C. VINK
Redaktie en administratie Axel, Markt 12, tel. 2020" (3 lijnen), postbus 16
Drukker-uitgeefster: FIRMA J. C. VINK
WATERSCHAP „AXELER AMBACHT"
i
ADVERTENTIEPRIJS: 10 cent per mm
Bij kontrakten belangrijke reduktie.
Ingezonden mededelingen 30 cent per mm.
Kleine advertenties 1-10 woorden 1,
elk woord meer 15 cent.
