lets over de geschiedenis van Axel
VULPEN
Fa. J. C. Vink
Volledige sortering
Boekhandel J. C. VINK
XLIV.
Marie-Cécile Moerdijk
zingt voor de Koninklijke Familie
Nog was de vrede tussen de oorlogvoerenden
niet gesloten, of in sommige Belgische bladen
werd geschreven, dat het wenselijk was, dat
het Zuidelijk deel van Limburg en Zeeuwsch-
Vlaanderen van het Nederlands gebied zou
afgenomen en bij België gevoegd worden, in
dank voor de heldhaftige verdediging der
Belgen. Waar België bij de vredesonderhan
delingen wel degelijk meesprak, zag men hier
de toekomst donker in, daar men in Axel
Nederlander wilde blijven. In Limburg begon
met een aktie om het annexionisme te be
strijden. Het Limburgs Anti-Annexatie-comité
deed een oproep aan de Zeeuws Vlamingen
om ook aan die aktie mee te doen.
Op 14 decmber 1918 werd in het Wapen van
Zeeland een vergadering gehouden voor al
len, die tegen de annexatieplannen in verzet
wilden komen. Niet alleen de bovenzaal was
geheel bezet, maar ook de benedenzaal stond
zo vol Axelaars, dat men tot op de straat
stond. Een comité werd gevormd met het be
stuur F. Dekker, voorzitter, en de leden
Ph. J. van Dixhoorn, H. Zegers, A. J. van
de Vijver, J. M. Oggel, D. van Houte en P.
Buize. Een ongekende geestdrift voor Vorsten
huis en Vaderland en verzet tegen de an
nexatieplannen bestond er bij de bevolking.
Op zaterdag 21 december 1918 werd er weer
een vergadering gehouden en werd een tele
gram verzonden aan H.M. de Koningin, in
houdende, dat verworpen werd elk streven
naar afscheiding van dit gewest van Neder
land en inlijving bij Belgi, mede inhoudende
„Wat ook moge wijken, Wisselen of Vlien,
We blijven onze trouw aan het Vaderland
bien."
Een mainfest tegen annexatie werd opgesteld
en door schier alle Axelaars getekend en men
hoopte, dat onze regering niet zou toelaten,
dat wij van Nederland zouden gescheiden
worden.
Want, al wer dook door het comité van Bel
gische vluchtelingen dank gebracht voor de
hulp aan de vluchtelingen verleend, toch kon
men in sommige buitenlandse bladen telkens
weer een streven naar annexatie opmerken.
Toen dan ook bekend werd, dat H.M. de
Koningin met Prins Hendrik een bezoek aan
Zeeuwsch-Vlaanderen zouden brengen en op
Zaamslag zouden vertoeven, maar niet in
Axel, werd aangevraagd, of de Koninklijke
bezoekers ook te Axel wilden komen om de
bevolking een hart onder de riem te steken.
En weldra hoorde men, dat ook Axel zou be
zocht worden. Geestdriftig wilde men oefenen
om het Zeeuwsch-Vlaamse Volkslied te zin
gen en ook het Zeeuwsch-Vlaanderen, sta
pal. Bij een repetitie in het gymnastieklokaal
der Openb. School stroomde dit vol en oefen
de men zich onder leiding van Jac. Blansaart
om de beide liederen en de volksliederen sa
men te zingen. Wie het niet meegemaakt
heeft, kan zich geen voorstelling vormen van
de enorme geestdrift bij de kalme Axelaars
in de betoging tegen annexatie. Om de Ko
ninklijke familie waardig te" ontvangen, wer
den in een korte spanne tijds erepoorten op
gericht en versieringen aangebracht vooral
op de Markt en aan het Stadhuis.
Voor het Stadhuis waren op 5 maart 1919
alle verenigingen opgesteld en van alle huizen
woei de driekleur met Oranjewimpel. Toen
de Koningin op de Markt verscheen, werd er
uit volle borst het Wilhelmus benevens het
Zeeuwsch-Vlaams Volkslied gezongen, welk
gezang uiting gaf aan het verlangen der
Axelaars om Nederlander te blijven. De Ko
ningin bracht in haar toespraak tot burge
meester Den Hollander onder woorden wat er
in de harten der Axelaars leefde toen ze zei:
„De liefde van Nederland voor Zeeuwsch-
Vlaanderen en de liefde van Zeeuwsch-
Vlaanderen voor Nederland vormen een hech
te band". Er werd in spanning gewacht op
de beslissing tot in maart 1919 bekend werd,
dat bij de vredesonderhandelingen was beslo,
ten dat er geen annexatie van Nederlands ge
bied zou plaats hebben. Het kon niet anders,
of de opluchting moest door een feest ge
vierd worden.
Bij Koninklijk Besluit van 30 november 1921
werd de heer F. Blok, tot hiertoe burge
meester van Arnemuiden, benoemd tot burge
meester van Axel. Juni 1922 werd een Chr.
Lagere Landbouwschool geopend in het vroe
gere kerkgebouw bekend als kerk B. Direc
teur ervan werd de heer P. Ie Feber, voor die
tijd onderwijzer aan de Chr. Nat. School.
Was Axel tot die tijd een rustig dommelend
plaatsje gebleven met dezelfde, net eendere
huisjes en straten, vanaf die tijd zou er op
leving komen. De Stationsstraat, tot die tijd
Privinciale weg, waarlangs men vroeger op
de kortste manier het station van de spoor
weg Mechelen - Terneuzen kon bereiken, op
6 november 1923 besloot de gemeenteraad
die weg van de provincie over te nemen. Maar
reeds was er een kortere verbinding gekomen
door het leggen van de Nieuwstraat 1906/07.
Maar nog steeds was de kom van Axel om
ringd door tuinen en wallen. De westzijde
der Stationsstraat was vroeger maar bebouwd
door een drietal woningen en de Normaal
school. De oostzijde, vroeger een wal was
langzamerhand ook bebouwd. En op 5 no
vember 1920 was door de toenmalige burge
meester Den Hollander, terwijl er al wonin
gen gebouwd werden, de eerste steen gelegd
voor het later als Julianastraat benoemde ge
deelte der tuinen ten noorden van de Ooster
straat, terwijl bij Raadsbesluit van 25 novem
ber 1924 voor de verbindingen tussen Sta
tionsstraat en Julianastraat en verlengde Ju
lianastraat aan de daar gelegde straten de
namen werden gegeven van Prins Hendrik
straat en Wilhelminastraat en werd er na
overleg met de Mij. Mechelen - Terneuzen
aan de andere zijde van de spoorwegovergang
(barrière) een straat gelegd, die de naam
kreeg van Emmastraat.
De bevolking was van 5522 zielen in 1920
in 1924 aangegroeid tot 5695 inwoners. Axel
groeide, al was het wat langzaam.
Bijverdienste
Tot vergoeding van de schade, in oorlogstijd
aan de gasfabriek aangericht door een Engels
vliegtuig, werd van de Engelse regering een
som van 10.000 gulden ontvangen.
Ook zag men de Koninklijke Familie kort na
elkaar in Axel. Op 16 september 1921 be-
zicht zij met de toen 12-jarige prinses onze
stad. In januari 1921 werden de dames J. en
S. de Kraker en M. de Feijter met de heer
J. de Kraker uit de Capellepolder naar Den
Haag ontboden. Het plan was Prinses Juliana
een kompleet Axels kostuum aan te bieden,
waarvoor de maat moest genomen worden.
En op 8 augustus 1924 bezochten de vorste
lijke personen weer Axel en kon de opgetogen
Axelse bevolking de als echte boerin geklede
en er als echt boerinnetje uitziende Prinses
Juliana op het bordes van het stadhuis aan
schouwen. Axel was traditie getrouw weer
versierd, er werd een étalagewedstrijd gehou
den, er ging een historische optocht door de
straten, vertonende de verzoening tussen
Tromp en De Ruyter, terwijl het feest werd
besloten met een vuurwerk aan de Kleine
Kreek. Een incident, dat de feestvreugde wat
temperde, was, dat bij het afschieten van de
z.g. kanonnetjes aan de brug, een ervan uit
elkaar sprong 2 personen, gelukkig niet erns
tig verwondde. De z.g. kanonnetjes, die voor
heen met hun schoten het feest aankondigden,
werden toen op non-aktiviteit gesteld.
Dat ook de Middenstand meer tot leven
kwam, bleek uit de oprichting in die tijd van
de Winkeliersvereniging.
Een inrichting in Axel op onderwijsgebied
ging verdwijnen. De vroeger door een hoofd
der Openbare School Van Wijngaarden op
gerichte Normaalschool tot opleiding van on
derwijzers leidde een kwijnend bestaan. In
1918 waren er maar 9 leerlingen. Het ge
bouw aan de Stationsstraat werd voor dit doel
door het Rijk gehuurd, maar werd niet meer
ingehuurd en de Normaalschool verdween.
In 1921 werd er een verzoek gericht tot de
gemeenteraad om de gebouwen aan te kopen
en in te richten voor een landbouwwinter-
school, wat niet ingewilligd werd.
RUWE HANDEN DIIDAI
SCHRALE HUID rWRVU
Bekendmaking
OPHALEN HUISVUIL
Markt 12, AXEL
Markt 12 AXEL.
w
Verschillende lezers van ons blad zullen zich nog
wel herinneren dat onze verslaggever wijlen de
heer Bram 't Gilde op 26 oktober 1957 de voor
pagina van ons blad wijdde aan het Zuiddorpse
meisje dat het tot kunstenares bracht.
Het was over de briljante carrière na een uniek
en glorieus debuut in Zuid-Amerika van Marie-
Cécile Moerdijk.
We mochten toen zo schreef hij de grote eer
en het voorrecht hebben Marie-Cécile die zulk een
verbluffende en suksesrijke carrière maakte aan
gene zijde van de evenaar, in de ouderlijke wo
ning te Zuiddorpe intervieuwen over haar artis
tieke ervaringen sedert haar prille jeugd, maar
inzonderheid na haar phenomeniaal debuut in Ve
nezuela.
We koesteren de hoop z obesloot hij zijne vertel
ling dat Marie-Cécile tijdens haar kort verblijf in
het vaderland aan het verlangen van de Neder
landse kunst- en zangliefhebbers een enkele maal
tegemoet zal komen.
Het bleek ijdele hoop, want zonder zich te laten
horen verdween het zingende zwervende zeeuwse
kind weer als een wervelwind de wereld in.
Pas drie jaar later kwam deze wens in vervulling.
Hoe lang haar verblijf in ons land zou duren kon
zij zelf nauwelijks vermoeden want tot op de dag
van heden liet men haar niet meer los.
Hieronder lat enwij enige korte uittreksels van
enkele recenties in 1960 van verschillende bladen
volgen, waarin over haar eerste optreden in ons
eigen land, de lof werd gezwaaid.
1960
Provinciale Zeeuwse Courant 29.9/60
Marie-Cécile Moerdijk verovert zingend de
wereld. Gouden stem, goud blonde wervel
storm.
Algemeen Dagblad 4.10.'60
Karei Prior ving een gouden vogel.
Goede Ontvangst 7.12/60
Marie-Cécile Moerdijk jongste ontdekking.
Kroniek 12.10/60
Marie-Cécile Moerdijk een lust voor het oor
maar ook voor het oog.
Haar ster was stijgende, ze bleef daarom in ons
land en blijf er zo lang ze me nodig hebben zegt
ze.
Wanneer men enkele van de in 1961 geschreven
recenties leest kan men aannemen dat er over
weggaan niet te denken viel.
1961
Televizier 14.1/61
Er zijn mensen die onder de ster van het geluk
geboren zijn. Zo iemand moet Marie-Cécile
Moerdijk zijn, de blonde beweeglijke enthou
siaste jonge vrouw met prachtige stem, die lie
deren zingt van heel de wereld.
Helmondse Courant 10.3/61
Het optreden had iets zo charmants en ver
kwikkend als maar zelden het geval is.
Overrompelende eenvoud, gecultivee.rde wijze
van zingen, hoge graad van artisticiteit, ver
fijnde dictie, natuurlijke articulatie.
Amersfoortse Courant 1.9/61
Een sterretje aan een duistere T.V.-hemel
Gecombineerde Leerdam 1.9/61
Het onderdeel dat het meest voldeed was de
zang van Marie-Cécile Moerdijk met zuivere
stem en grote distinctie.
Nieuws van de Dag Amsterdam 21.9/61
Wat bracht de T.V.
Een Zeeuws meisje zeldzame distnctie.
Arnhemse Courant 21.9/61
Marie-Cécile Moerdijk boet T.V.-publiek, een
natuurstem zoals men niet vaak via de televisie
hoort.
Leidse Courant 22.9/61
Hoogte punt van het jongste AVRO-program-
ma was een helaas te kort optreden van de
zangeres Marie-Cécile Moerdijk.
DE STEM 2.11/61
Van de solisten was het vooral Marie-Cécile
Moerdijk die het publiek boeide met haar
warme glasheldere sopraan en vooral haar zeer
muzikale voordracht.
Nu 1965 bijna ten einde is, kan Marie-Cécile nog
steeds onmogelijk aan alle steeds maar onophou
delijke verzoeken voldoen, dus blijft ze nog al
trekt ze er wel eens voor een tijdje uit.
Uit enkele van de vele in 1965 verschenen recen
ties, die over 1962, 1963 en 1964 te vermelden
zou te veel plaats in beslag nemen, we beperken
ons dus tot enkele van 1965, waaruit men onge
twijfeld zal kunnen opmaken dat Marie-Cécile nog
wel een poosje in ons land zal blijven.
De wijze waarop deze zangeres een breed scala
van volksliedjes uit alle windstreken presenteert
en uitvoert is hartveroverend.
Gooische Courant 14.1/65
Marie-Cécile Moerdijk overwon op alle zuilen.
Noord Hollands Dagblad Hoorn 16.1/65
Marie-Cécile Moerdijk charmant en intelligent.
Vrije Volk Den Haag 26.1/65
Marie-Cécile Moerdijk is geen tienerster en
toch heeft zij enkele jaren geleden een blik
semcarrière opgebouwd die nog altijd stand
houdt.
De Tijd Maasbode 3.4/65
Zingende Sheherazade Marie-Cécile Moerdijk
stralend in haar folkloristisch élan, boeiend als
oudtijds Sheherazade en met een eigentijdse
charme, waarvan deze veelzijdige landgenote
het zoete geheim bezit.
Het Vaderland Den Haag 3.9/65
Ontelbaar zijn de concerten in zalen, radio en
televisie in binnen- en buitenland, we zullen
haar dit jaar nog verschillende malen horen en
zien voor radio en televisie, maar het mooiste
waar ze het jaar 1965 mede zal bekronen, na
tuurlijk met haar broer Carlos, is haar optreden
voor Hare Majesteit de Koningin en de Ko
ninklijke Familie op zaterdag 27 november a.s.
Financiële Instelling zoekt
Informateur voor te nemen
informaties alsmede incas-
seerwerk. Goede beloning.
Uitvoerige brieven aan Kre
diet-Instelling „Crabbehof"
Postbus 157 Dordrecht.
GEVRAAGD m.i.v. 22 no
vember a.s. NETTE BUR
GER kosthuizen in SAS
VAN GENT voor plm. 6
monteurs, gedurende plm. 6
weken. Weekends afwezig.
Opgaaf met kostgeld enz.
aan Frisch Isolatie Bedrijf
n.v. Jachthavenl 1, Leeuwar
den.
Burgemeester en Wethouders van Axel maken
bekend dat in de wijken, waar het huisvuil op
donderdag wordt opgehaald, dit in plaats van op
donderdag, 25 november 1965, zal geschieden op
woensdag, 24 november a.s.
AXEL, 16 november 1965.
Burgemeester en Wethouders van Axel,
De Secretaris, De Burgemeester,
P. G. v. d. Bosse. M. K. van Dijke.
HUUR nieuwe TELEVISIE
met ALLE programma's voor
een gering bedrag p. maand.
Geen vooruitbetaling. Altijd
recht van koop. Vandaag be
steld, morgen bij u thuis. Bel
(óók 's avonds) M'burg
3973 of Goes - 5397 of Zie-
rikzee - 2540 of Axel 338
of Sluis 277
GEVRAAGD wegens uit
breiding 1 Kamermeisje,
zeer hoog loon. Evt. intern
of reiskosten verg. Grand Ho
tel Rotterdam, Terneuzen.
tel. (01150) 20 31.
VERKOOPKANTOOR
voor artikelen vervaardigd
door Blinden, Mindervaliden
en Invaliden vraagt voor zo
spoedig mogelijk
a. Rayonleider,
b. Prima colporteurs (trices)
Voor de onder A. genoemde
funktie is bezit auto gewenst.
Sollicitaties te richten aan
Postbus 111 te Zeist.
AGENDA'S
