GEMEENTE-BEGROTING en
BEDRIJFSBEGROTING 1966
Frankering bij abonnement, AXEL
ZATERDAG 20 NOVEMBER 1965
80e Jaargang No. 8
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
ONTWERPEN
Deze week hebben B. en W. van Axel de ontwerpen voor de Gemeentebegroting
en bedrijfsbegrotingen voor het dienstjaar 1966 aan de raadsleden toegezonden.
Deze ontwerp-begrotingen zijn gebaseerd op
ramingen, die voor een redelijk verzorgings-
peil van de gemeente als minimum moeten
worden beschouwd.
In de aanbiedingsbrief bij de begroting voor
1965 schreven B. en W. onder meer
„Uit de overgelegde begrotingsstukken blijkt
duidelijk, dat het financiële draagvlak van
onze gemeente te gering is voor een adequate
vervulling van de centrumfunctie der gemeen
te". In de aanbiedingsbrief bij de begroting
voor 1966 schrijven B. en W. Bij herhaling
heeft de raad zich in dezelfde geest uitge
sproken. Vooral nu onze gemeente zich steeds
meer ontwikkelt tot woon- en winkelcentrum,
gaat dit argument voortdurend sterker klem
men. Aan vergaande voorzieningen met het
oog op een harmonieuze ontplooiing van het
woon- en leefklimaat zal in de nabije toe
komst grote aandacht moeten worden be
steed, hetgeen mede bepalend is voor de fi
nanciële repercussies.
Uit een becijfering, die wij hebben opgesteld,
blijkt dat de jaarlijkse uitkeringen uit het
Gemeentefonds sedert 1960 zijn gestegen van
735.000,- tot 1340.000,-. Dit be
tekent een gemiddelde stijging van ongeveer
11 per jaar. De gemeentelijke uitgaven zijn
echter over diezelfde periode toegenomen van
1.512.000,- tot 3.021.000,-, hetgeen
neerkomt op een verhoging van ongeveer
15% per jaar. Deze getallen tonen tevens
aan, dat de uitkeringen uit het Gemeentefonds
ca 50% van de totale gemeentelijke behoef
ten dekken.
De jaarlijkse toename van de middelen uit het
Gemeentefonds moet echter voor een niet on
aanzienlijk deel worden aangewend ter be
strijding van de gevolgen van de voortschrij
dende geldontwaarding.
De kosten, voortvloeiende uit de noodzakelijke
versterking van het voorzieningenpeil der ge
meente, moeten, wanneer geen rijksuitkerin
gen daartegenover staan, gedekt worden uit
eigen middelen.
Wij achten het nuttig U een overzicht te ge
ven van de functionele tekorten, afgeleid uit
de daarvoor in aanmerking komende begro
tingshoofdstukken en gebaseerd op percen
tages
Onderwijs, Cultuur- en Recreatie 23,96%
20,49%
19,38%
18,64%
7,91%
5,75%
2,73%
1,14%
Bovendien menen wij te moeten voorstel
len de verordening op de heffing van pre
cariorechten in te trekken i.v.m. de rela
tief hoge perceptiekosten en de rechtson
zekerheid, die deze heffing, ook bij een
nadere interpretatie, veroorzaakt. Als ge
volg daarvan moet een mindere opbrengst
worden geraamd van 10.000,-
Bovenstaande maatregelen, die verdiscon
teerd zijn in de le wijziging van de be
groting voor 1966, leveren een meer
opbrengst op van 180.378,-
hetgeen vrijwel overeenkomt met het be
drag dat gedekt moet worden.
De voorgestelde belastingverhogingen volgen
het landelijk beeld, zodat naar onze mening
niet van een plaatselijke anomalie gesproken
kan worden. Bovendien benaderen deze voor
stellen het standpunt te dezer zake van Ge
deputeerde Staten.
Volledigheidshalve voegen wij hieraan nog
toe, dat wij in de loop van dit jaar, daartoe
gesteund door Gedeputeerde Staten, ernstige
pogingen hebben gedaan Axel te doen rang
schikken onder de gemeenten, die op grond
van hun klein-stedelijk karakter in aanmer
king zullen komen voor een verfijning. Deze
verfijningsregeling blijkt evenwel niet op Axel
van toepassing te zijn, uitsluitend omdat haar
oppervlakte in verhouding tot haar inwoner
tal te groot is. Wij geven U echter de stellige
verzekering, dat wij op dit punt diligent zullen
blijven.
Tot onze teleurstelling kon dit jaar nog geen
aanvang worden gemaakt met verschillende
noodzakelijke objecten, waarbij wij met name
aan de zo urgente scholenbouw denken. Het
verheugt ons echter, dat het goed geoutilleer
de gymnastieklokaal bij de openbare lagere
school nog vóór de jaarwisseling in gebruik
zal kunnen worden genomen.
Met de wens, dat B. en W. het komende jaar
in volledige samenwerking met de raad onze
gemeente zullen mogen besturen, besluiten
B. en W. deze aanbiedingsbrief.
Veer Kruiningen-Perkpolder
Oosterscheldebootje is beter dan 90 meterboot
In afwachting van dubbeldekker
De hoofdingenieur-directeur van Rijkswater
staat in Zeeland, ir. J. Zuurdeeg, heeft gis
teren voor de Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor Zeeuwsch-Vlaanderen een
lans gebroken voor het - waarschijnlijk op
zijn advies gestoelde - besluit van de mi
nister, dat geen nieuwe 90-meterboot voor
het veer Kruiningen-Perkpolder zal worden
gebouwd. De nieuwe boot, in de orde van
grootte van de „Juliana" of de „Bernhard",
zou op de genoemde dienst bijna niet te ge
bruiken zijn en slechts zeer kort te gebruiken
zijn.
Ir. Zuurdeeg wees erop dat de bestaande aan
legsteigers slechts drie boten per uur kunnen
verwerken en dat een vierde boot de dienst
alleen maar zal ontwrichten. Meer 'heil voor
de genoemde veerdienst zei de heer Zuurdeeg
te zien in het inzetten van de in Zeeuwsch-
Vlaanderen zo verguisde Oosterscheldebootjes
Die zullen van aparte aanlegsteigers (zij-in
lading) gebruik kunnen maken en zodoende
de thans varende boten niet in het vaarwater
komen.
De bouw van een nieuwe 90-meterboot is
geld in het water gooien, betoogde de heer
Zuurdeeg. Hij verklaarde dat de 'kosten voor
de bouw van de boot ongeveer de helft van
de prijs voor een dubbeldeks ferryboot zullen
vergen, terwijl zij maar een kwart van de ca
paciteit van de „dubbeldekker" zou hebben.
Bovendien zou de 90-meterboot een oneven
redig hoge personeelsbezetting nodig hebben.
De Oosterscheldeboten zijn bestemd voor
vooral het overzetten van personenauto's.
Daardoor zal ruimte beschikbaar komen voor
de vrachtauto's op de andere boten. Ir. Zuur
deeg toonde met grafieken aan dat door het
inzetten van de Oosterscheldeboten met zij
lading de capaciteit van het veer opmerkelijk
zal 'kunnen worden opgevoerd. „Het is een
lapmiddel, dat geef ik toe. Maar het beste,
dat momenteel te vinden is", zei hij.
Ir. Zuurdeeg en mr. Nieuwenhuis waren
door de K. van K. uitgenodigd de kamer in
formaties uit eerste hand te komen verstrek
ken over de veerdiensten en over de plannen
tot uitbreiding ervan.
Mr. Nieuwenhuis besteedde vooral aandacht
aan de prognose van de toename van het ver
keersaanbod voor de veerdiensten, en aan de
uitbreiding van de veren, die daar tegenover
staan. Hij gaf bovendien een verhandeling
over de kwaliteiten van de dubbeldekker.
Openbare Werken
Algemene Dienst
Sociale Zorg
en Maatschappelijk Werk
Openbare Veiligheid
Volkshuisvesting
Volksgezondheid
Overige uitgaven
Uit de overgelegde begroting resulteert een
tekort van 165.000, In de le wijziging
zijn enige zeer noodzakelijke kapitaalsuitga
ven opgenomen, waardoor het deficit stijgt tot
180.000,-.
Wij geven de raad de overweging dit nadelig
saldo als volgt te dekken
1. Bezuinigingen in primitieve begroting
48.778,-
Verhoging raming opbrengst wegens
werkzaamheden voor de nutsbedrijven
i.v.m. herziening uurlonen 30.000,-
Wijziging van het tarief van de straat
belasting, t.w. voor gebouwd 15% (is
10%) en voor ongebouwd 8% (is 5%),
waardoor de opbrengst kan worden ver
hoogd met 30.000, -
Verhoging van het tarief van de riool
belasting van 16 tot 20%, hetgeen een
meerdere opbrengst geeft van 8.000, -
Wijziging van het tarief der huisvuil-
rechten, t.w. 17, - (thans ƒ5,-) voor
elke volgende emmer de hieruit voort
vloeiende verhoging komt neer op
5.600,-
Verhoging opcenten op de hoofdsom der
personele belasting tot 200 (thans 150)
12.000,-
Bijdrage uit de reserve winstderving gas
bedrijf 56.000,-
Samen 190.378,-
Bedrijven in Europa moeten groter worden.
Rijke Amerikaanse concerns voorsprong bij concurrentie
BILLITON - M T
NAAR ZEELAND
Op een nieuw industrieterrein bij Vlissingen,
dat onder beheer staat van het Havenschap
Vlissingen i.o. zal Billiton - M T Che
mische Industrie N.V., een fabriek van
organo-metaalverbindingen vestigen, waarin
ruim 12 miljoen gulden geinvesteerd wordt.
Billiton-M T Chemische Industrie N.V.
heeft op een persconferentie in Vlissingen
bekend gemaakt dat haar nieuwe chemische
fabriek in de Provincie Zeeland gevestigd zal
worden. Deze vestiging betekent niet alleen
een concentratie van de verschillende produk-
ties van Billiton-M T in Nederland, maar
hierdoor zal ook de groeiende vraag naar
organe-metaalverbindingen in West-Europa
opgevangen kunnen worden.
De nieuwe chemische industrie zal verrijzen
op het industrieterrein Vlissingen Oost (Zuid
Sloe) en vraagt een investering van ruim
12 miljoen gulden. Billiton-M T Chemische
Industrie N.V. zelf, is een onderneming die
in 1963 werd opgericht en die voor 50% in
Nederlandse handen is en voor 50% Ameri
kaans bezit is. Eigenaren zijn respectievelijk
N.V. Billiton Maatschappij te Den Haag en
M T Chemicals Inc. te New York.
De nieuwe fabriek die over ongeveer twee
jaar gereed zal zijn, gaat een terrein van 6 ha
beslaan en zal werk bieden aan plm. 120 per
sonen. In 1969 hoopt men de volle capaciteit
bereikt te hebben de jaarproduktie zal dan
een waarde hebben van ongeveer 20 miljoen
gulden. De grondstoffen benodigd voor de
produktie zullen voor een groot deel van Ne
derlandse leveranciers betrokken worden. Men
schat dat ongeveer 80% van de produktie
direkt of indirekt geëxporteerd zal worden.
De bouw van de fabriek geschiedt uitsluitend
door Nederlandse ondernemingen en uit
rusting van de nieuwe industrie zal eveneens
grotendeels door bedrijven in ons land ver
zorgd worden. Bij de fabriek is eveneens een
belangrijk research centrum voorzien. De
voornaamste produkten zullen organo-tin ver
bindingen zijn, welke toepassing vinden bij
de plastic- en schuimrubberindustrie, bij plan-
teziekte-bestrijdingsmiddelen in de landbouw
en als schimmelwerende biociden in o.a. ver
ven en textielweefsels. Voor wat betreft wa
ter- of luchtverontreiniging behoeft wat de
nieuwe fabriek betreft geen enkele vrees te
bestaan, daar de relatief geringe hoeveelheid
afvalstoffen via een pijpleiding in de Wester-
Schelde gespuid worden, waar ze door het
zeewater dermate „verdund" worden dat ze
in geen enkel opzicht nadelige effecten hebben
op welk terrein dan ook.
VOOR BABY'S HUIDJE
AXELSE COURANT
VERSCHIJNT IEDERE ZATERDA
ABONNEMENTSPRIJS: Losse nummers 10 cent.
Halfjaar-abonnement
Axel binnen de kom f 2,90. Andere plaatsen 3,90
Buitenland f 4,50
Hoofdredaktie: J. C VINK
Redaktie en Administratie: Axel, Markt 12, tel. 01155-646, postbus 16
Drukker-uitgeefster FIRMA J. C. VINK
ADVERTENTIEPRIJS: 10 cent per mm.
Bij kontrakten belangrijke reduktie.
Ingezonden mededelingen 30 cent per mm.
Kleine advertenties 1-10 woorden f 1,—
elk woord meer 15 cent.
2.
5.
6.
7.
(Dagblad „De Stem"
De Europese ondernemingen zijn te klein. Hun con
currentiepositie op de internationale markten is
daardoor minder sterk dan bijvoorbeeld die van de
Amerikanen. Naarmate méér tariefmuren afbrok
kelen doordat landen hun maatregel ter bescher
ming van de eigen industrie opheffen, zullen de
Europese bedrijven - bijvoorbeeld door concen
traties groter moeten worden. Dit wordt des
te dringender wanneer men daarbij in aanmerking
neemt de waarschijnlijk gunstige afloop van de
„Kennedy-rondeDit is de mening van de Unie
van Europese Industrie-Federaties van de Europese
Gemeenschap (UNICE), een organisatie van fa
brikanten uit de zes Euromarktlanden. De Unie
heeft een nota opgesteld waarin de grote E.E.G.-
ondernemingen worden vergeleken met die van
Amerika. Europa komt er daarbij niet al te best
van af. De grote Europese ondernemingen zijn, als
men haar met de Amerikaanse vergelijkt, nauwe
lijks de kinderschoenen ontgroeid.
Is de omvang van een bedrijf dan zo belangrijk,
dat de Europese fabrikanten zich moeten vereni
gen, zoals zij nu zelf bepleiten Volgens de nota
wel. Op grond van hun betere ficanciële toestand
kunnen de grote ondernemingen vaak in belang
rijke mate tot zelffinanciering overgaan en gemak
kelijker een beroep doen op de kapitaalmarkt. De
grote firma's kunnen daardoor sneller dan de an
dere haar investeringen vergroten en daarmee haar
technische en commerciële voorsprong.
Niet voor niets duiden de Europese fabrikanten op
de Kennedy-ronde. Deze handelsbesprekingen tus
sen de Euromarktlanden en de Verenigde Staten
hebben tot doel de wederzijdse douanerechten zo
veel mogelijk af te schaffen, zodat een vrijer han
delsverkeer mogelijk wordt. De Amerikaanse pro
ducenten zullen dan gemakkelijker toegang krijgen
tot de EEG, die met een totale bevolking van
177 miljoen mensen geen onaantrekkelijk afzet
gebied kan zijn. Hun produkten kunnen goedkoper
dan nu in Europa worden afgezet doordat dan
geen extra douanetarieven meer worden gevraagd.
De stelling, dat de Europese ondernemingen te
klein zijn, is beslist niet bedoeld als een verwijt,
zegt de nota. De grootste van de Europese onder
nemingen hebben in haar landen een omvang be
reikt, die beantwoordt aan haar nationale markt.
De tijd van nationale markten is echter voorbij nu
de EEG werkelijkheid wordt en ook het handels
verkeer met de niet-lidstaten gemakkelijker gaat
lopen. In dat internationale verkeer hebben de
grootsten belangrijke voordelen. Daarbij is het be
grip „groot" nogal rekbaar. Een Franse of Duitse
onderneming, die in de Franse of Duitse markt een
aandeel van 25 procent heeft, zal in de gemeen
schappelijke markt slechts een zeer klein aandeel
hebben. In verschillende sectoren zal men daarom
naar concentraties van ondernemingen moeten zoe
ken, die niet meer beperkt blijven tot de nationale
grenzen, bepleit de UNICE, de Unie van Europese
Industrie-Federaties.
Amerika heeft een belangrijke voorsprong voor wat
betreft de omvang van zijn concerns. Van de
vijfhonderd grootste bedrijven ter wereld hebben er
306 hun hoofdkantoor in de VS. De EEG waar
van de bevolking toch ongeveer even groot is als
die van Amerika heeft slechts 74 ondernemingen
op deze lijst.
Nederland, ter vergelijking, heeft er vier mits
men twee Engels Nederlandse ondernemingen mee
telt. Nederland staat daarmee op de tiende plaats,
vlak achter Zweden en Zwitserland, die er elk
zes hebben.
Belangrijk is, dat op de lijst van de Grote Vijf
honderd de EEG-ondernemingen niet zo'n erg
vooraanstaande plaats innemen. De grootste Duitse
onderneming (de Volkswagenfabriek) staat op de
34e plaats de grootste Franse onderneming
(Rhone-Poulenc) op de 74e, de belangrijkste
Italiaanse (Fiat) op de 42e. Nederland slaat met
Philips, die 33e staat, geen gek figuur. Het grootste
Belgische bedrijf (Petrofina) komt pas als nummer
140.
Kijkt men naar de jaarlijkse omzetten dan levert
opnieuw Amerika het grootste aandeel voor de
„Eredivisie" de bedrijven die een omzet hebben
van meer dan één miljard dollar per jaar (onge
veer 3.6 miljard gulden). Van de 64 bedrijven in
de wereld, die dit halen, zijn er 49 Amerikaans.
Hoe groot de Amerikaanse reuzen wel zijn, zeg
gen de volgende vergelijkingen de totaalomzet
van de twintig belangrijkste Amerikaanse onder
nemingen is ongeveer gelijk aan het bruto-nationaal
produkt van West-Duitsland. De omzet van de
grootste Amerikaanse firma (general-motors) was
in 1963 groter dan de ontwerpbegroting voor 1965
van West-Duitsland. Dit bedrijf produceert ter
vergelijking bijna evenveel auto's als alle auto-
fabrieken in de zes EEG-landen samen.
Alle overheidsuitgaven van België zouden kunnen
worden gedekt met de netto-winsten van de vier
grootste Amerikaanse ondernemingen.
De Amerikaanse suprematie is waar te nemen in
alle belangrijke sectoren. Amerika bezit de meeste
grote autofabrieken, aardolier-industrieën, chemi
sche bedrijven, staalfabrieken, elektrotechnische
bedrijven en firma's voor de machinebouw. Het
zelfde geldt voor de levensmiddelenbranche. De 29
grootste Amerikaanse firma's hebben 64 procent
van de totale levensmiddelenomzet van alle grote
bedrijven ter wereld in handen. Geen wonder dat
de Europese fabrikanten bang zijn. De enorme
winsten van de reuzenconcerns maken het volgens
de nota mogelijk, dat de Amerikanen meer aan
technische research kunnen doen, hun produkt dus
sneller kunnen verbeteren en daardoor een nog
hoger aandeel voor zich kunnen opeisen.
(Nadruk verboden)
