DE FOOTER
- AXEL
is alleen
als er
op staat
Fruitdrops
en diverse andere
smaken
SPORT
DE VOEDING van de
GEZONDE BEJAARDE
g
voor de volledige v
Telefoon 01155-642
MUTATIES
IN BESTUUR EN ADMINISTRATIE
BIJ DE AFDELING ZEELAND VAN DE
CHRISTELIJKE EMIGRATIE CENTRALE.
Naar wij vernemen, hebben zich in het be
stuur en de administratie van de Christelijke
Emigratie Centrale, afdeling Zeeland, ver
schillende wijzigingen voorgedaan.
De heer A. de Kam, burgemeester van Vrou
wenpolder en waarnemend burgemeester van
de gemeenten Veere en Serooskerke, heeft
wegens drukke werkzaamheden moeten be
danken als voorzitter van'de C.E.C. en tevens
als lid van het hoofdbestuur.
Hij is opgevolgd door de heer P. S. Marinus-
sen, Kon. Wilhelminastraat 29 te Kloetinge,
die voordien het secretariaat van de C.E.C.
bekleedde.
Het bestuur benoemde in zijn plaats tot se
cretaris de heer C. Smies, Prins Hendrikstraat
54 te Axel. In verband hiermede heeft de
heer Smies zijn functie als administrateur der
C.E.C. voor Zeeuwsch-Vlaanderen neerge
legd. Hierin wordt hij opgevolgd door de heer
A. de Regt, Evertsenstraat 21 te Axel, telef.
(01155) 584.
Inwoners van Zeeuwsch-Vlaanderen, die be
langstelling voor emigratie hebben, kunnen
voortaan alle gewenste inlichtingen verkrijgen
bij de heer de Regt.
ZONDER COMMENTAAR
zorging van Uw aardappels.
GRATIS GRASLAND
voor een tijdvak van 3 jaar,
ongeveer 16 bunder
aan bermen en taluds
Te bevragen bij
Aannemingsmij
JAC. G. VAN OORD N.V.
Sportkade - SAS VAN GENT
WIJ ZIJN BEGONNEN
MET HET AARDAPPELS ROOIEN
EN HET GAAT PRIMA
OPK OM UW PARTIJ TE ROOIEN HOUDEN WIJ ONS
BELEEFD AANBEVOLEN, wel zouden wij het op prijs stellen
als u tijdig een afspraak met ons zou maken.
RANG
ANG
ZWEMEXAMENS TE AXEL
Dezer dagen zijn in het gemeentelijk zwembad te
Axel examens afgelegd door de schooljeugd voor
diverse graden van bekwaamheid. De examens
werden afgenomen door de Consul van de
K.N.Z.B. Mevrouw E. Wagenaar-Weyermans en
de badmeester de heer M. Mattelée uit Axel.
De geslaagden zijn
Zwemproef (diploma 1)
MeisjesC. Overdulve, J. Deij, A. Schoot, L. de
Feijter, A. Folmer, A. de Feijter, I. de Feijter, M.
Scheele, M. Broeckaert, H. Provoost, M. Saman
en G. van Gink.
Jongens: P. Verschelling, J. Verschelling, P.
Oggel, D. Knol, J. de Feijter, C. Paree en C.
Bolleman.
Geoefend zwemmer (diploma )2
MeisjesP. Overdulve, I. Geelhoedt, M. Ver-
straaten, A. van Alten en A. de Jonge.
JongensO. Mac Daniël en J. den Doelder.
Zwemvaardigheidsdiploma 1
JongensJ. Cappon en M. Witte.
Zwemvaardigheidsdiploma 2
MeisjesA. Goossen en M. Jansen.
Totaal slaagden 30 leerlingen terwijl er 6 moesten
worden afgewezen.
JEUGD-LEDEN VAN DE V.V.-AXEL
NAMEN WEER DEEL AAN HET K.N.V.B.
JEUGDKAMP TE HOEK VAN HOLLAND.
Voor de vijfde achtereenvolgende maal hebben
weer jeugdleden van de V.V.-Axel deelgenomen
aan een van de vier K.N.V.B.-Jeugdkampen te
Hoek van Holland.
Zondagmorgen 25 juli te 5.30 uur vertrokken 32
jeugdleden onder leiding van de heren M. Lindhout
A. Scheele en C. Machielsen per fiets. Via Perk-
polder en Bergen op Zoom ging het naar Willem
stad, vanwaar men werd overgezet naar Numans-
dorp.
De reis ging verder door Nieuw Beierland Rozen
burg, van hier voer men over naar Maassluis, waar
men aan het laatste rukje naar Hoek van Holland
begon, en om half vijf zonder enige pech arriveer
de.
De opening van het kamp.
Deze opening vond maandagmiddag plaats om
kwart voor één, nadat de kampchef de heer J.
Bruse de aanwezigen had toegesproken was het
het Axelse jeugdlid Willy de Boey die de eer
kreeg de K.N.V.B.-vlag te hijsen.
Deze week waar vooral aan de sport grote aan
dacht werd besteed begon met een strandloop-
wedstrijd.
Bij de B-junioren waren hiervoor 30 deelnemers
en de Axelse deelnemers wisten hier goed voor de
dag te komen. W. van Gink werd eerste en G. de
Wael bezette de tweede plaats.
Bij de A-junioren, waar 22 deelnemers waren legde
P. Penne beslag op de tweede en J. Asselman op
de derde plaats.
Naast de leden van Axel werd aan deze kampweek
deelgenomen door de Verenigingen K.V.V.
Amersfoort, Erica, 's Gravendeel, G.V.A.V. Gro
ningen, Reünie Borculo, S.M.L. Arnhem, V.V.-
Woerden, Zutphania Zutphen en V.V. Zutphen.
In de Kampraad werd voor Axel Willy van
Gremberghe gekozen.
Op maandagavond werd er een amusementsfilm
vertoond.
Dinsdag
Om negen uur werd er begonnen aan het voetbal-
tournooi dat een groot gedeelte van de week in
beslag nam.
Axel A. 2 kon het in haar poule niet ver brengen,
tegen K.V.V. leden zij een 2—0 nederlaag en te
gen Erica werd het zelfs 4—0.
A. I deed het beter en versloeg 's Gravendeel met
20 en speelde tegen Zutphania 1—1 gelijk.
Het B.-elftal speelde de eerste dag gelijk 0—0
tegen Reünie.
Ook het tafeltennis-tournooi ging van start, hier
waren bij de B's 68 en bij de A's 64 deelnemers,
's Avonds werd een film over de Olympische-
spelen vertoond.
Woensdag
Deze dag was voor de deelnemers minder sterk
bezet en was er volop gelegenheid om zich naar
eigen inzicht te vermaken. Dit was mede een ge
volg van het feit dat men in de Volley-bal wed
strijden door ongeoefendheid in deze sport direkt
werd uitgeschakeld.
Donderdag
Het voetbal en tafeltennistoumooi werd weer voort
gezet, Axel B-I wist met 2—1 van G.V.A.V. te
winnen en met dezelfde cijfers van Zutphania.
Toch werd Reünie door beter doelgemiddelde in
deze poule winnaar.
Axel A-2 verloor met 5—1 van G.V.A.V. A-l en
speelde 1 1 gelijk tegen Woerden A-l.
Hier werd G.V.A.V. A-I poulewinnaar.
Axel A I versloeg S.M.L. met 4—0 en G.V.A.V.
A 2 moest met 62 het onderspit delven.
Zo werd Axel A I poulewinnaar.
's Avonds vonden er sportspelen plaats, voor de
A's bestond dit uit 4 x 300 meter estafette, 750 en
100 meter hardlopen, baldribbelen en touwtrekken.
Op de 4 x 300 m. werd Axel 5e. op de 750 m.
greep P. Penne de overwinning, 2e werd C. Lam
bert en 4e W. van Gremberghe.
Op de 100 m. haalde I. de Groote de 2e plaats,
ook een 2e plaats bereikte Joh. Asselman bij het
baldribbelen.
Bij het touwtrekken werd Axel na twee ronden
uitgeschakeld.
Bij de B's werd Axel op de 4 x 150 m. tweede.
Op de 80 m. bezette E. Wijnacker de 2e plaats.
De 375 m. werd gewonnen door W. van Gink, Nic.
Polderman werd derde en P. van Ecke vijfde.
Axel kwam met 16 punten als overwinnaar uit
deze sportspelen voor 's-Gravendeel met 13 punten.
Dit leverde een grote taart op die de Axelaars
zich goed deden smaken.
Vrijdag
's Morgens werden de laatste wedstrijden in de
voetbal-poules gespeeld, 's Middags vond de finale
partij plaats tussen Axel AI en G.V.A.V. AI
Axel wist deze met 20 te winnen en mocht zich
kampioen van deze kampweek noemen en kon
de fraaie beker mee naar Axel brengen.
Een voetbalwedstrijd tussen de leiders en een Se
lectie van de jeugdleden werd door de jeugd met
42 gewonnen.
Ook werden de laatste partijen gespeeld van het
tafeltennistoumooi. Bij de B's werd W. van Gink
2e A. den Dijker 3e en J. Vinke 4e.
Bij de A's bereikte J. Oppeneer de 5e en P. Ma
chielsen de 6e plaats.
Deze dag werd afgesloten met een „One man
show" door Nico Schoolenberg uit Dordrecht.
Zaterdag
Nu was het weer vroeg dag, reeds om zes uur
besteeg men weer de fietsen voor de 150 km. lange
terugreis naar Axel waar men te half vijf weer
arriveerde.
Ook de terugreis had men zonder pech weten te
maken.
Al was het weer dan ook in Hoek van Holland
niet stralend te noemen toch heeft eenieder zich
goed geamuseerd.
,De voeding van bejaarden' lijkt een voor-de-hand-
liggend onderwerp voor een artikeltje zo erg
vanzelfsprekend is het echter niet. Want wat is
het bijzondere van bejaardenvoeding waarin on
derscheidt hij zich of waarin moet hij zich onder
scheiden van de voeding van jongere volwassenen?
Is de voeding van minder of meer belang voor de
gezondheid worden andere eisen aan de voeding
gesteld Eigenlijk niet.
Een goede voeding is tijdens de ouderdom niet
minder belangrijk dan tevoren. De opvatting dat
het er toch niets meer toe doet, wat men eet wan
neer men de leeftijd der sterken heeft bereikt, is
onjuist. Er zijn aanwijzingen, dat het optreden van
sommige ouderdomsverschijnselen niet zo natuurlijk
is als gewoonlijk wordt gedacht en dat de voe
ding daarop invloed kan hebben.
Uit proeven genomen op diverse diersoorten, zo
wel laag- als hoog-ontwikkelde, is herhaaldelijk ge
bleken, dat een calorisch schrale, maar goede voe
ding de levensduur verlengt en het fit-zijn op hoge
leeftijd bevordert. Het is waarschijnlijk, dat dit ook
bij de mens het geval isvast staat dat over
voeding in het algemeen een lang leven in de weg
staat.
Van de ziekten die bij de bejaarden de grootste
rol spelen, namelijk de hart- en vaatziekten, is
bewezen dat de voeding die het gehele leven ge
bruikt is, een bepalende faktor is. Ook bij de
andere ziekten, die bij het klimmen der jaren open
baar worden, zoals suikerziekte, galstenen, vet
zucht, de zg. slijtage aan de gewrichten en ook
de osteoporose (ontkalking van het beenderstelsel
waardoor gemakkelijk beenbreuken ontstaan) speelt
de voeding een rol.
Overvoedingsziekten worden welvarende landen
steeds meer bij de jongere volwassenen aange
troffen. Het voorkomen van deze ziekten is dus
geen kwestie van leeftijd. Wil men een gezonde
oude dag beleven, dan dient men eigenlijk zijn ge
hele levenswijze hierop in te richten.
Aanbevolen hoeveelheden voedingsstoffen
Deze verschillen praktisch niet van die, geldend
voor de jongere volwassenen. De behoefte aan
eiwitten, mineralen en de meeste vitamines is niet
lager of hoger. Uitzonderingen zijn de vitamines
van het B-complex.
Over de kwestie of door de verminderde functie
van het maag- en darmslijmvlies de resorptie van
de diverse nutriënten minder goed verloopt en of
een hogere opneming daarom gewenst zou zijn,
zijn niet voldoende gegevens beschikbaar. Men
neemt aan dat de vermindering niet van belang is.
Relatief is de plaats van de eiwit-, mineralen- en/of
vitaminerijke levensmiddelen echter belangrijker
dan in de voeding van jongeren, omdat men de
hoeveelheden koolhydraat- en/of vetrijke levens
middelen dient te verminderen. In theorie zal men
bij een zeer geringe consumptie van brood en aard
appelen op andere wijze moeten komen aan de
eiwitten, het ijzer en het vitamine C, die deze pro-
dukten leveren, dus b.v. door meer vlees, vis of
peulvruchten, melk, fruit te gebruiken. Deze pro-
dukten liggen echter veelal in de „luxe" sfeer
hetzij door traditie, hetzij door hun prijs en/of
worden niet belangrijk gevonden.
De calorieënbehoefte van de mens daalt geleidelijk,
zowel doordat de grondstofwisseling lager is, als
door het feit dat in de regel meer of minder in
spannend werk wordt verricht.
Vooral door degenen die door pensionering van
lichamelijke arbeid op non-actief gesteld worden
kan de calorieën-behoefte sterk dalen. Vanaf circa
het 25e jaar daalt de calorieënbehoefte al, naar
men aanneemt in het begin met ongeveer 3% per
decade, vanaf het 45-ste jaar met ongeveer 7J^%,
vanaf het 65ste met meer.
Stelt men het aantal calorieën, dat de groep vol
wassenen van 20 a 30 jaar nodig heeft op 100,
dan is het bij de groep 60 a 70 jarigen 70.
In hoeverre na het 70-ste jaar de calorieënbehoefte
verder daalt, is nog onvoldoende onderzocht. Aan
gezien ook bij bejaarden de lichamelijke activiteit
sterk uiteenloopt is het verloop van het lichaams
gewicht dé maatstaf voor de calorieën opneming,
en niet een theoretische norm, die trouwens niet
voor de individuele bejaarde kan gelden.
In ons land is het lichaamsgewicht van bejaarden
nog té vaak te hoog. Staat dit een regelmatige
lichaamsbeweging in de weg, dan is daarmee de
vicieuze cirkel gesloten. Veel oudere mensen voe
len zich veilig wanneer zij goed-gevuld zijn en
menen dat „mager" zijn synoniem is met slap-zijn
en weinig weerstand hebben. Dikwijls is het vet
gehalte en niet zozeer een teveel aan zoetigheid
de oorzaak van het overgewicht.
Is er geen stok achter de deur in de vorm van een
dokters voorschrift, dan is het niet gemakkelijk de
bejaarde te overtuigen van het nut van afvallen.
Het voorbeeld van andere zwaar-wichtigen, die in
goede gezondheid nog ouder zijn geworden, is
veelal doorslaggevend. Het is trouwens de vraag
of men te zware bejaarden, die zich goed voelen
en hun voedingsgewoonten liever niet willen ver
anderen, erop moeten blijven wijzen, dat een be
perking van vet- en suikergebruik wenselijk is.
Vooral wanneer eten en drinken zeer belangrijke
funkties zijn, kan het beter zijn dat men er plezier
in blijft houden dan dat men er steeds weer aan
denkt hoe lekker alles vroeger smaakte.
Is de voeding daarentegen eenzijdig, omdat men de
waarde van de diverse produkten niet kent, om
dat men dure artikelen zonder meer uit de voe
ding weglaat, of omdat het inkopen en bereiden
van een goede gevarieerde voeding te veel van
de krachten vergt, dan is voorlichting zeker op zijn
plaats. Uit het onderzoek naar de voeding van
bejaarden in Amsterdam is bijvoorbeeld gebleken,
dat bij ongeveer 40% de eitwit-opneming beneden
de „norm" lag. Velen gebruiken minder dan de
aanbevolen hoeveelheid melk (J/£ a liter). Men
is het niet gewend en kent de waarde er niet van.
Voor een laag gebruik van vlees en kaas wordt
als reden de prijs genoemd. Nu is een dagelijks
vleesgebruik zeker niet nodig, wel dient een ander
eiwitrijk gerecht genomen te worden, hetgeen men
dikwijls nieb weet. Geen vlees betekent vaak al
leen aardappelen en groente. Het gebruik van vis,
kaas of peulvruchten of een melktoespijs dient in
deze gevallen aangemoedigd te worden. Eieren zijn
weliswaar een goede vleesvervanging, maar er zijn
aanwijzingen, dat een ruime consumptie ervan voor
bejaarden minder geschikt is door hun serum-
cholesterolverhogende invloed. 1 a 2 maal per
week kan men gerust een ei eten, tenzij men een
afwijkend voedingsvoorschrift heeft ontvangen.
Indien het inkomen daalt, b.v. als gevolg van pen
sionering zal het nodig kunnen zijn, de besteding
van het inkomen opnieuw te bezien. De post voe
ding mag dan niet als vanzelfsprekend verlaagd
worden. Men zal het belang ervan moeten af
wegen tegen dat van andere posten en daarbij be
denken dat de voeding van invloed is op de ge
zondheid. Een verlaging van de uitgaven voor de
voeding behoeft niet te betekenen een verlaging
van de voedings- en genotswaarde. Is men uitslui
tend aangewezen op een uitkering krachtens de
A.O.W., dan zal de voeding in het algemeen toch
aan de „normen" kunnen voldoen, zonder meer
dan ongeveer een derde van het inkomen te ver
gen. Extra goed uitkijken is daarbij echter gebo
den.
Wanneer men er tegenop ziet dagelijks boodschap
pen te doen en te koken, kan de voorlichtster soms
helpen door op een efficiënter keukenindeling en
een betere werkmethode te wijzen.
Ook het opstellen van een menu voor enkele da
gen tegelijk kan nuttig zijn. Ook al is het niet
aanbevelenswaard om voor twee dagen tegelijk te
koken, de voordelen ervan kunnen wel groter zijn
dan de nadelen. Gebeurt het vaak, dan dient men
wel het regelmatig gebruik van vers fruit of
vruchtensap, van rozebotteljam of -siroop (b.v.
door pap of yoghurt of in de vorm van limonade)
aan te raden.
Degenen, die deelnemen aan een maal tijdverstrek
king aan bejaarden via een of andere organisatie,
en die meer dan één dag met een portie doen, doen
er goed aan, de tweede dag voor een vitamine
C-rijk produkt te zorgen en indien het vlees
of de vis de eerste dag al opgemaakt is een
gemakkelijke hartige hap er bij te kopen, b.v.
vleeswaren, een haring, een flinke plak kaas e.d.
Is men onbekend met bestaande mogelijkheden van
hulpverlening op het gebied van de maaltijdver
strekking, dan zal de voorlichtster er graag op
wijzen.
I
Het bureau voor internationale ontwikkeling in
Washington heeft aan Thailand tweeduizend
stenen voor het slijpen van bijlen aangeboden.
Deze zullen worden verdeeld op het platteland
van noord-oost Thailand om de mensen in staat
te stellen verder aan hun vooruitgang te wer
ken.
Om nadrukkelijk duidelijk te maken dat het
om een gevaarlijk en onoverzichtelijk kruispunt
gaat hebben enkele jongelui uit Nuijenberkoop
het verkeersbord op het veelomstreden punt
van een stallantaarn voorzien. Bovendien zijn
er enkele borden aangebracht die het vinden
van de gezochte richting wat verduidelijken.
Een laboratorium in Pittsburg heeft een weeg
schaal ontworpen die zo gevoelig is, dat het
gewicht kan worden vastgesteld van twee ge
drukte woorden die aan een boek worden toe
gevoegd. Het apparaat zal worden gebruikt bij
de ruimtevaarttechniek en op het gebied van
de moleculaire electronica.
HUUR nieuwe TELEVISIE
met ALLE programma's voor
een gering bedrag p. maand.
Geen vooruitbetaling. Altijd
recht van koop. Vandaag be
steld, morgen bij u thuis. Bel
(óók 's avonds) M'burg -
3973 of Goes - 5397 of Zie-
rikzee - 2540 of Axel - 338
of Sluis - 277.
HUUR EEN KOELKAST
voor 12,75 per maand zon
der vooruitbetalingmet recht
van koop. Vandaag besteld,
morgen bij u thuis. Bel (óók
's avonds) Vlissingen 4410 -
Goes 5397 - Zierikzee 2540
- Axel 338 of Sluis 277.
