BENELUX-MANIFESTATIES ZEELAND 1965
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN VERSCHIJNT IEDERE ZATERDAG
Zeeland in de Beeldende Kunst der Lage Landen 15501950
Frankering bij abonnement, AXEL
ZATERDAG 19 JUNI 1965
79e Jaargang No. 38
AXELSE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS Lome
Kwartaal - abonnement
Axel binnen de hom 1.25. Andere
Buitenland 2,—.
10 cent
175.
Hoofdredaktie J. C. VINK.
Redaktie en Administratie Axel, Markt 12, tel. 0 1155 - 646, postbus 16
Drukker - Uitgeefster FIRMA J. C. VINK
ADVERTENTIEPRIJS: 10 cent per
Bij kontrakten belangrijke reduküe.
Ingezonden Mededelingen 30 cent per
Kleine Advertenhën 1 - 5 regel» f 1
iedere regel meer 12 cent extra.
Op donderdag 17 juni werd te Middelburg
in het Stadhuis de tentoonstelling „Zeeland
in de beeldende kunst der lage landen" offi
ciéél geopend. Deze expositie zou men kun
nen beschouwen als een vervolg op de mani
festatie „Zeeland, schepen en scheepvaart",
die in 1961 in het Scheepvaartmuseum te
Antwerpen niet ten onrechte zoveel belang
stelling trok. Zij het met dit verschil, dat de
Middelburgse tentoonstelling kleiner is van
omvang en met nadruk als een Benelux-
manifestatie wordt gepreseneerd.
Enkele objecten, die in Antwerpen te zien
waren, vindt men hier ook de tien meter
lange kaart van Walcheren, die Van den
Wijngaerde wordt toegeschreven en die een
merkwaardig nauwkeurig overzicht geeft van
Walcheren voor het uitbreken van de Tachtig
jarige Oorlog. Het inrichtend comité is aan
het Stadbestuur van Antwerpen grote dank
verschuldigd voor het feit, dat het dit kost
baar document voor de tentoonstelling af
heeft willen staan. Aan de hand van tekenin
gen, schilderijen en grafiek zal men - zij het
zéér oppervlakkig een indruk kunnen krij
gen, hoe Zeeland en zijn bewoners zijn ver
beeld door kunstenaars uit de Zuidelijke en
Noordelijke Nederlanden. Waar mogelijk zal
het accent vallen op de betrekkingen, die
Zeeuwen met hun Zuiderburen onderhielden.
Om een voorbeeld te noemen, wanneer de
bezoeker het portret aantreft van Johan de
Brauw (1559 - 1619), dan heeft hij voor zich
een Vlaamse emigrant die de stamvader zou
worden van een Zeeuws regentengeslacht.
Het jaar 1585, de val van Antwerpen, is voor
Zeeland zo goed als voor Holland van be
slissende betekenis geweest. Behalve om ge
loofsredenen vestigden zich uit commerciële
overwegingen talrijke handelslieden in Zee
land en in hun zog verlieten ook kunstenaars
de Scheldestad op de tentoonstelling is te
zien een klein stilleventje van de naar Mid
delburg uitgeweken Ambrosius Bosschaert,
vervaardigd in de jaren, die hij in Zeeland
doorbracht (1585- 1614). Een belangrijk
schilderij, omdat Bosschaert het geschilderde
bloemstuk in Zeeland heeft geïntroduceerd.
Voorts zullen op de tentoonstelling hangen
enkele tapijten uit de weverij van Jan de
Maecht. Deze vestigde zich uit Brussel eerst
te Delft en daarna te Middelburg, waar hij een
reeks tapijten te vervaardigen kreeg in op
dracht van de Staten van Zeeland. Vooral
het tapijt met het portret van Willem van
Oranje (geleverd in 1604) vraagt door de
speciale schikking der figuren en wapens rond
de afbeelding van de Vader des Vaderlands
de aandacht. Het ontwerp hiervoor is ge
maakt door Karei van Mander geb. te Meule-
beke bij Kortrijk, 1548, overleden te Amster
dam, 1606).
In de tweede helft van de 17e eeuw en ge
durende de gehele 18e eeuw waren het Noord-
Nederlanders, die in Zeeland kwamen werken.
Van Goyen, Van der Heyden en Blancker-
hoff schilderden er marines, stads- en oever
gezichten en in de 18e eeuw schilderde
Philips van Dijk er de aristocratie, terwijl
kleinmeesters als Arends en Pronk hun bui
tenverblijven vastlegden voor het nageslacht.
In de 19e eeuw kwam hierin verandering
de opheffing van de Scheldetol in 1863, het
afdammen van de Kreekrak en het Sloe, waar
door de aanleg van de spoorlijn naar Vlis-
singen mogelijk werd (1871), het graven van
het kanaal door Zuid-Beveland, dit alles
bracht weer Belgen, vooral Antwerpenaren
naar Zeeland. De kunstenaars werden geïn
spireerd dor de nevelige atmosfeer boven de
Schelde en door het karakteristieke van de in
klederdacht gestoken bewoners. Van betekenis
was hierbij vooral de publicatie „La Zélande"
door Charles de Coster in „Le Tour de Mon
de" in 1874.
De oorlog van 1914 bracht uit de Sinjoren
stad een groot kunstenaar naar Veere Walter
Vaes, die naast talrijke stillevens alsmede su
bliem geschilderde portretten, in kleine etsen
het dagelijks leven in Veere vastlegde. In zijn
stijl bleef hij trouw aan een verdroomd realis
me.
In het naburige Domburg woedden rond
Jan Toorop als centrale figuur andere, mo-
dernistischer stromingen op de tentoonstel
ling wordt getoond een reeks schilderijen en
tekeningen van „de kerktoren van Domburg"
(1910- 1914) door Piet Mondriaan, waaruit
men kan aflezen, hoe een Zeeuws motief de
aanleiding is geweest tot een der eerste ab
stracte composities in ons land.
Merkwaardigerwijze hebben Belgische expres
sionisten zich tot Zeeland nooit aangetrokken
gevoeld. Geen Permeke, geen Gust. de
Smeth, geen Frits van den Berghe. Wél de
met hen verwante Servaes, Van de Giessen en
Kimpe deze laatste vestigde zich in 1920
te Middelburg. Opsomer deed in de jaren
dertig met zijn yahet „Caro" de Zeeuwse
havens aan. Van zijn leerlingen verblijft de
landschapsschilder Van Dijck ruim veertig
jaar reeds te Veere. Het ruige van het land
en de monumentaliteit van zijn bewoners is
in de periode vóór de tweede wereldoorlog
het sterkst verbeeld door twee Noord-Neder
landers Chabot en Charley Toorop. Zij zijn
het geweest, die ons Zeeland en vooral de
Zeeuwen met andere ogen hebben doen zien.
En nu zijn het de Deltawerken, die kunste
naars inspireren uit de landen van de Bene
lux. De Belgische tekenaar Lismonde was er
nog zeer onlangs...
De tentoonstelling wordt ingericht door en
onder supervisie van Dr. P. K. van Daalen,
directeur van het Zeeuws Museum te Middel
burg en lid van de onder voorzitterschap van
de heer Mr. J. Drijber, burgemeester van
Middelburg, staande werkgroep Benelux-
kunsttentoonstelling
Zij zal zijn opgesteld in het Stadhuis te Mid
delburg schepping van de beroemde bouw-
meesterdinastie Keldermans uit Mechelen) in
de Burgerzaal en in de voormalige, thans tot
permanente tentoonstellingsruimte herschapen
Vleeshal.
De tentoonstelling is geopend van 18 juni
t/m zondag 22 augustus 1965 dagelijks (be
halve op zondag) van 10.00- 17.00 uur.
's Zondags van 14.00— 17.00 uur.
Bovendien elke woensdagavond van 19.00-
22.00 uur.
Toegangsprijs: 1,50 per persoon (B.frs 20,-)
0,50 voor kinderen (B.frs 7,-). Redukties
bij groepsbezoek of in klasse verband.
SAMENVATTING
EVENEMENTEN VLOOTBEZOEK
in het kader van de Benelux Manifestaties
Zeeland 1965.
1. Deelnemende eenheden
a. Belgische eenheden
mijnenjagers Truffaut en Van Ha-
verbeke
mijnenvegers Mechelen, Bastigne en
Veurne.
b. Nederlandse eenheden
duikwerkschepen Cerberus en Leersum
squadron mijnenvegers 205, omvat
tende Hr. Ms. „Van Hamel", Hr.
Ms. „Moppes", Hr. Ms. „Alblas",
Hr. Ms. „Chömpff" en Hr. Ms. „Bus-
semaker"
patrouillevaartuigen Hr. Ms. „Hadda"
en Hr. Ms. „Hefring".
2. Donderdag 24 juni in de Buitenhaven
van Vlissingen 1. van 09.00— 11.00 uur
een demonstratie door duikers en gelegen
heid om het duikmateriaal te bezichtigen.
2. van 15.00- 16.00 uur op dezelfde
plaats demonstratie van samenwerkende
helikopters en kikvorsmannen.
Squadron mijnenvegers 205 ligt aan de
Loskade te Middelburg, Belgisch Zee
machtschip Truffaut en Hr. Ms. „Hadda"
te Breskens, Belgisch Zeemachtschip Van
Haverbeke en Hr. Ms. „Hefring" te Ter-
neuzen, de overige schepen in de Buiten
haven te Vlissingen.
3. Vrijdag 25 juni
Hr. Ms. „Cerberus" en Hr. Ms. „Leer
sum" vertrekken om 06.00 uur naar Mid
delburg en meren aan de Loskade. Aldaar
op dezelfde tijden als op 24 juni te Vlis
singen opnieuw een demonstratie van dui
ken, duikmateriaal en samenwerkende he
likopters en kikvorsmannen.
De schepen uit Breskens en Terneuzen
vertrekken in de loop van de achtermid
dag naar Vlissingen - Buitenhaven.
20.0U uur Marine Bal, aangeboden aan
de bemanningen van de deelnemende
Marine-eenheden in het Scheldekwartier
te Vlissingen.
4. Zaterdag 26 juni
De overige eenheden uit Vlissingen varen
ten 10.00 uur in kielinie door het kanaal
door walcheren en meren ten circa 11.00
uur aan de Loskade te Middelburg, waar
alle schepen dan zijn geconcentreerd.
22.00 uur taptoe op de Loskade door
het tamboerkorps van Hr. Ms. „Jacob
van Heemskerk".
5. Op zondag 27 juni zal op nader aan te
geven tijden gelegenheid zijn voor de bur
gerij ter bezoek aan boord evenals op
donderdag, vrijdag en zaterdag.
De Kon. Nederlandse Vereniging „Onze
Vloot" organiseert voor de bemanningen
een autotocht rond Walcheren en bezoek
aan „Miniatuur Walcheren".
Op alle dagen zal van zonsondergang tot
middernacht illuminatie worden gevoerd.
Gedurende maandag 28 juni en dinsdag 29
juni zullen de eenheden bij gedeelten via
Vlissingen naar zee vertrekken.
RESTERENDE PROGRAMMA
BENELUX MANIFESTATIES ZEELAND
Woensdag 23 juni
20.00 uur Concert te Middelburg in het
kader van het Holland Festival 1965 door
het Janavekkwartet uit Praag onder auspi
ciën van het Gemeentebestuur van Mid
delburg (Schouwburg).
Donderdag 24 t/m dinsdag 28 juni 1965.
BENELUX-VLOOTDAGEN.
Marine-eenheden uit België en Nederland
nemen ligplaats in Terneuzen (24/25 juni)
Breskens (24/25 juni), Vlissingen (24/25
juni) en Middelburg (24/28 juni). Vanaf
26 juni hebben alle deelnemende eenhe
den ligplaats genomen te Middelburg aan
de Loskade.
Vrijdag 25 juni 1965
's Avonds Ploegentijdrit over Walcheren
in het kader van de Internationale Wie
lerronde van Midden-Zeeland. Start en
finish Markt Middelburg.
In deze 2-daagse wielerronde rijdt een
speciaal geformeerde Benelux-ploeg mee.
Het Comité Benelux, Afdeling Zeeland,
stelt een beker beschikbaar.
20.00 uur Benelux-marinebal in het Schel
dekwartier te Vlissingen.
Zaterdag 26 juni 1965
22.00 uur Taptoe op de Loskade te Mid
delburg door het tamboerkorps van Hr.
Ms. „Jacob van Heemskerk"
Maandag 28 juni 1965.
20.00 uur Pakistans Danstheater in de
Schouwburg te Middelburg, Molenwater,
in het kader van het Holland Festival
1965 onder auspiciën van het gemeente
bestuur van Middelburg.
Donderdag 1 juli t/m zaterdag 3 juli 1965.
Grote tweejaarlijkse Land- en Tuinbouw
tentoonstelling van de Zeeuwse Land
bouw-Maatschappij in de gemeente Axel
Oost Zeeuwsch-Vlaanderen) (zie verder
bijlage IV).
Zaterdagavond groot vuurwerk.
Tijdens de Z.L.M.-tentoonstelling expo
seert de Belg. kunstschilder G. Dierikx
uit Keerbergen in Axel.
Vrijdag 9 en zaterdag 10 juli 1965.
21.30 uur grote Benelux-Taptoe in cere
monieel tenue op de Markt te Middelburg
onder leiding van de Luitenant-Kolonel
R. van IJperen, met medewerking van vijf
militaire muziekkorpsen uit Benelux en
een speciaal exercitiepeloton van de Ko
ninklijke Luchtmacht (zie verder bijlage V)
Voorts op zaterdag 10 juli 1965
13.30 uur op het speelveld binnen de tri
bunes, op de Markt te Middelburg opge
richt voor de Benelux-taptoe, Benelux-
Zevenhandbalwedstrijden, georganiseerd
door de jubilerende (40-jarige) Middel
burgse athletiek- en handbalvereniging
E.M.M. (hoofdklasse Zaalhandbal) hier
aan wordt deelgenomen door de Bel
gische, Nederlandse en Luxemburgse
kampioenclubs en door E.M.M.
Het Comité Benelux, Afdeling Zeeland,
stelt hiervoor een beker beschikbaar.
Toegangsprijs 1,- p.p. (B.frs 15,-)
Zaterdag 21 en zondag 22 augustus 1965.
Benelux-Zeilwedstrijden op het Veerse Meer
vanuit Wolphaartsdijk. Het Comité Benelux,
Afdeling Zeeland stelt hiervoor een beker
beschikbaar.
Tijdvak 17 juni t/m 21 augustus 1965, elke
donderdag en zaterdag van 10.00 - 17.00 uur
Benelux-Kunstmarkt op de Vismarkt te Mid
delburg.
Beeldende Kunst, Antiek, Kunstnijverheid,
Ambacht en andere kunstuitingen als wagen
spel.
In het kader van de Benelux-manifestaties
staat de tweede Zeeuwse Kunstmarkt in het
teken van Benelux. Naast Zeeuwse beeldende
kunstenaars en ambachtslieden zullen kunste
naars uit België en Luxemburg hun werk ten
toonstellen.
Op de zaterdagavonden bovendien ontspan
ning in bal musettes met attracties. Plannen
voor Benelux-avonden.
BENELUX-TAPTOE
op vrijdag 9 en zaterdag 10 juli 1965.
In 1962 al liep de toenmalige garnizoens
commandant van Middelburg, Luitenant-Ko
lonel Y. Meeter, geestdriftig supporter van
de Benelupx-gedachte, rond met de idee een
groots opgezette Benelux-taptoe te houden.
Deze taptoe, waaraan zou worden deelgeno
men door de belangrijkste militaire muziek
korpsen uit Benelux, zou, in de gedachten-
gang van de heer Meeter, een terugkerend
evenement moeten worden, dat elk jaar zou
worden gebracht in een der gewesten van het
Beneluxgebied. Mét de taptoe zouden dan een
aantal andere manifestaties, dienstig aan het
uitdragen van de Benelux-gedachte onder de
bevolking, kunnen worden opgezet.
De gedachte van de heer Meeter zal deze zo
mer in Zeeland, en voor wat de Taptoe betreft
in Middelburg worden gerealiseerd.
Onder leiding van de Luitenant-Kolonel R.
van IJperen zullen vijf militaire muziekkorp
sen uit Benelux, inclusief de tamboerkorpsen,
in totaal 420 muzikanten, op de avonden van
de 9e en 10e juli op de Markt te Middelburg
voor de eerste keer in de geschiedenis de
BENELUX-TAPTOE brengen.
De medewerkende korpsen zijn
België
Muziekkapel le Divisie
directeur de Luitenant Kapelmeester Mar
cel Carion
Muziekkapel van de Luchtmacht
Nederland
Koninklijke Militaire Kapel
dirigent de le Luitenant A. Posthumes.
Koninklijke Luchtmachtkapel
dirigent de Majoor H. F. W. van Diepen
beek.
Luxemburg
La Musique du Quartier de Diekirch
dirigent de Adjudant Joseph Comes.
Verder zal het exercitiepeloton van de Ko
ninklijke Luchtmacht medewerking aan dit
schouwspel verlenen.
Het publiek zal deze groots opgezette mani
festatie kunnen gadeslaan en beluisteren van
af speciaal hiervoor op te richten tribunes.
De machtige 15e eeuwse voorgevel van het
Stadhuis (schepping van de beroemde Mechel-
se bouwmeesterfamilie Keldermans) zal de
achtergrond vormen voor dit spectaculaire
klank-, licht- en bewegingsfestijn.
De prijzen der tribuneplaatsen (uitsluitend
zitplaatsen) zijn als volgt vastgesteld 7,50
(B.frs. 105,-), 5,50 (B.frs. 80,-) en
ƒ3,- (B.frs. 45,-). Zitplaatscapaciteit per
avond 3700.
De voorverkoop der kaarten wordt verzorgd
door het Provinciaal Bureau van de Zeeuwse
Vereniging voori Vreemdelingenverkeer. In
Zeeland en België zijn een groot aantal voor
verkoopadressen gevestigd bij de V.V.V.-af
delingen en touringcarbedrijven.
De taptoe begint om 21.30 uur en zal zijn
beëindigd om circa 23.15 uur.
Kort hierna vertrekken, vanaf het Plein 1940
te Middelburg (1 minuut gaans van de Markt)
de lijnbussen van Streekvervoer Walcheren in
alle gebruikelijke richtingen.
Dank zij de medewerking van het Provinciaal
Bestuur vaart er op beide avonden een extra
boot van Vlissingen naar Breskens, afvaart
Vlissingen 24.00 uur en van Kats naar
Zierikzee, afvaart Kats 00.30 uur.