Pu rol
Bedrijfsleven Zeeuwsch-Vlaanderen
boekte in 1964 goede resultaten
dient
heel de huid
Uit onze Omgeving
Axel
Predikbeurten
Zondagsdienst Artsen
VERGADERING
afd. Oost Z.-Vlaanderen
van de CBTB
ir Van Krevelen over ,nu en straks'
BIJEENKOMST PLATTELANDSVROUWEN
De afdeling Axel van de Plattelandsvrouwen kwam
dinsdagavond in de Stadsherberg bijeen. Onder
de vele aanwezigen waren ook de bestuursleden
van de afdeling Terneuzen.
Na de opening door de presidente Mevr. van
Dijke-van Dijk werd eerst de huishoudelijke agenda
afgewerkt.
Hierna hield de gemeentesecretaris, de heer P. G.
v. d. Bosse een interessante lezing over zijn reis
naar en zijn verblijf in Perzië voor de Ver. Naties
wat aan de aanwezigen een beeld gaf van het leven
aldaar.
Zijn vlotte manier van vertellen en de prachtige
kleurendia's die de 'heer Van den Bosse hierbij ver
toonde maakten dit onderdeel van het programma
tot een hoogtepunt.
Mevr. van Dijke dankte de heer v. d. Bosse har
telijk voor zijn bijdrage, waarna zij deze goed ge
slaagde bijeenkomst sloot.
GESLAAGDE LEDENWERFAKTIE
HERV. KERKKOOR
De ledenwerfaktie van het Ned. Herv. Kerkkoor
is een sukses geworden. Een aantal nieuwe leden
werden ingeschreven, die zeer goede krachten voor
de vereniging bleken te zijn.
Deze week werd het vijftigste lid geboekt.
In alle partijen is thans een goede bezetting ver
kregen.
RESTAURATIE RAADZAAL
Er heerste de laatste weken een grote drukte op
de raadszaal in het stadhuis.
Tussen de Nieuwjaarsrecptie op 4 januari en de
raadsvergadering op 26 januari moest de firma
Pander uit Den Haag de raadszaal restaureren.
Na enkele dagen van breken werd een begin ge
maakt met de vernieuwingswerkzaamheden. Een
6-tal meubelmakers en enkele elektriciens werkten
in koortsachtige haast om het geheel op tijd klaar
te krijgen.
De laatste dagen van deze week voegden zich nog
een 3-tal stoffeerders en een 6-tal schilders van
de Firma Hoebé bij de ploeg.
Toen men een begin had gemaakt was het niet te
geloven dat in zo kort tijdsbestek dit grote karwei
zou kunnen volbracht worden.
Maar elke dag zag men met rasse schreden meer
tekening in het werk komen.
En zo zal dan dinsdag 26 januari de raad bijeen
komen, in een smaakvol ingerichte en gerestaureer
de raadszaal.
Naast de raadzaal zal het voortaan ook mogelijk
zijn een gedeelte te gebruiken als trouwzaal, waarin
de sfeer van deze zaal is aangepast aan de sfeer die
er meestal op een trouwdag is.
Het zal dan ook niet te verwonderen zijn dat in
de toekomst de openbare raadsvergaderingen zullen
kunnen rekenen op een grotere publieke belangstel
ling nu in een moderne raadszaal de gemeentezaken
besproken en geregeld worden. De gemeente Axel
mag zich met deze restauratie gelukkig prijzen.
BEIAARDCONCERT TE AXEL
OP ZATERDAG 23 JANUARI 1965
door de heer P. C. Brakman
1. Preludium
2. a. Kom nu met zang Valerius Gedenckklanck
b. Wie dat zich zelf verheft idem
3. Impromptu P. Corbé
4. Andante F. Couperin
5. Variaties naar een thema van Joh. Brahms
6. a. Als de boer wil dansen gaan
E. Wettig-Weissenborn
b. laams liedje
b. Vlaams liedje E. Hulleroeck
7. Rondo F. Teichler
8. Menuet Colp
9. Finale
ZONDAG 24 JANUARI 1965
Ned. Herv. Kerk 10.00 uur en 2.30 uur Ds.
P. J. Pennings.
Geref. Kerk (Kerkdreef) 10.00 uur en 3.00 uur
Ds. A. Kuiper.
K
Geref. Kerk (Pironstraat) 10.00 en 3.00 uur
Ds. Heemskerk.
Geref. Gemeente 10 en 2.30 uur Leesdienst.
;W
523—24 JANUARI Dokter Kats.
FAMILIEAVOND
CHR. BEDRIJFSGROEPEN CENTRALE
NEEMT AFSCHEID VAN
DISTRICTSBESTUURDER BRASPENNING
Vrijdagavond 15 januari 1965 hielden de afdelingen
in de Kanaalzone van de Chr. Bedrijfsgroepen Cen
trale, hun jaarlijkse familieavond.
De voorzitter van de afd. Terneuzen de heer A.
Ruben opende deze avond met gebed.
Na het zingen van Psalm 146 1 en 8 en het lezen
van Psalm 146 heette de heer Ruben allen har
telijk welkom en bracht naar voren de grote band
die er door het houden van deze Familie-avonden
blijft onder de leden en bestuursleden.
Hosanna verzorgde hierna een muzikaal intermezzo
onder leiding van dirigent J. Witte.
Bijzonder viel hierbij de trombone-solo, geblazen
door Jaap Bakker bij de aanwezigen in de smaak.
De nieuwe districtbestuurder, de heer van de Windt
hield een propaganda-rede voor de Christelijke
vakbeweging.
Het laaste deel voor de pauze was het optreden
van het B.A.C.-cabaret uit Sluiskil dat met muziek,
zang en schetsjes een goed programma op vlotte
wijze wist te brengen.
Na de pauze werd het programma begonnen met
het zingen van het Zeeuws Vlaamse Volkslied,
waarna de voorzitter van de afdeling Axel, de heer
J. Buijze de heer Braspenning met zijn echtgenote
op het podium verzocht te komen.
De heer Buijze sprak dat, nu de heer Braspenning
tot hoofdbestuurder is benoemd hij niet langer de
belangen hier in de Kanaalzone zal blijven be
hartigen. De heer Buijze memoreerde enkele ge
beurtenissen uit de 20 jaar, waarin de heer Bras
penning voor het district had gewerkt. „Het district
ziet U met weemoed gaan", aldus de heer Buijze,
wij zeggen U heel hartelijk dank voor het werk
dat door U en de Kanaalzone voor ons is ver
richt. Wij hebben gemeend dit niet alleen bij woor
den te moeten laten en dachten dat U nu misschien
iets meer tijd zal krijgen om ook eens enige rust
te kunnen nemen thuis, daarom willen wij U deze
schommelstoel aanbieden. Wanneer U hierin dan
zit te schommelen en te draaien kunt U nog eens
aan Zeeuwsch-Vlaanderen terugdenken".
Ook Mevr. Braspenning werd dank gebracht voor
de vele uren dat zij haar man had moeten missen
haar werd een fraai boeket bloemen aangeboden.
De heer Braspenning dankte hartelijk voor de
woorden tot hen gesproken en voor de fraaie stoel
welke hem was aangeboden en zeide zeker nog
vaak aan de tijd hier in de afdelingen doorgebracht
te- zullen terugdenken.
Ook namens zijn echtgenote dankte hij hartelijk en
hoopte tussen het werk voor de vakbeweging nog
wel eens tijd te kunnen vinden om rust te vinden
in zijn schommelstoel.
Hierna werkte B.A.C.-cabaret het tweede deel van
haar programma af.
Deze bijzonder geslaagde avond werd door de
heer Braspenning met gebed gesloten.
25-JARIG AMBTSJUBILEUM
Op 8 oktober 1964 vierde Ds. P. J. Pennings, pre
dikant der N.H. Gemeente te Axel zijn 25-jarig
ambtsjubileum, aan welk feit ook in de pers enige
aandacht werd geschonken.
Ds. Pennings heeft omstreeks de jaarwisseling
1963/1964 in de plaatselijke gemeente en ver daar
buiten grote beroering weten te wekken. Uit pro
test tegen door hem gesignaleerd machtsmisbruik
door de plaatselijke kerkvoogdij heeft hij zich des
tijds van laatstgenoemd college losgemaakt.
Toen te elfder ure gemeld ambtsjubileum aan de
kerkelijke gemeente ter ore kwam, werden spon
taan giften bijeengebracht tot een bedrag van ruim
2.200,met de uitdrukkelijke wens om dit geld
te gebruiken als aanloopbedrag voor de aanschaf
van een bescheiden personenauto ten dienste van
het Kerkewerk en ten eigen gerieve.
De auto is inmiddels besteld en geleverd en zal
zondag a.s. nabij de kerk staan opgesteld zodat
de vele gevers het resultaat mede van hun giften
kunnen bezichtigen.
GESLAAGD
Aan de Ned. Economische Hogeschool te Rotter
dam slaagde voor het doctoraal examen op 21
januari 1965 onze oud-stadgenoot de Luitenant ter
Zee A. I G. J. Schieman.
Het Zeeuwsch-Vlaamse bedrijfsleven heeft het af
gelopen jaar zowel in de industriële- als in de
ambachtelijke- en handelssector, over het algemeen
uitnemende bedrijfsresultaten geboekt. Dit blijkt
uit het jaarlijks overzicht van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
Ondanks de nog altijd krappe arbeidsmarkt,
waar de situatie gekenmerkt werd door een sterke
loonstijging, slaagde het merendeel van de bedrijven
er in, de personeelsbezetting op peil te houden of
zelfs uit te breiden. Een uitzondering daarbij vorm
de onder meer de textiel- en tricotage-industrie in
oostelijk Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen, waar nog
een groot tekort heerst aan geschoolde mannelijke
en vrouwelijke arbeidskrachten. Men meent in dit
gebied, dat de beperkende maatregelen in woning
en industriebouw in Hulst en omgeving, sterk rem
mend werken op de ontwikkeling van de textiel
industrie. „Deze biedt ook op langere termijn vol
doende mogelijkheden en een goede toekomst, mits
de overheid haar beleid niet te eenzijdig op de
metaal- en chemische sector in de kanaalzone richt",
aldus het jaaroverzicht.
Op de cokesfabriek te Sluiskil, waar in het afge
lopen jaar de oude ovenbatterij van 59 ovens vol
ledig werd stilgelegd en vervangen door een nieu
we batterij van 56 ovens, was de afzet van de
produkten normaal en bevredigend. Men wijst op
nieuw op het feit, dat de komst van het aardgas
zware financiële offers zal vergen van dit cokes-
ovengas producerende bedrijf. Voorts betekent het
telkens opschuiven van de openingsdatum van de
nieuwe Temeuzense zeesluis een langere periode
van dure kolenoverslag op de rede van Terneuzen.
De eveneens in Sluiskil gevestigde Nederlandse
Stikstof Maatschappij profiteerde in het afgelopen
jaar van de belangrijke stijging van het verbruik
van kunstmeststoffen in de gehele wereld. De akti-
viteiten waren niet alleen gericht op de produktie-
verhoging van kalkammonsalpeter en ureum en de
vervanging van cokes door stookolie als grondstof
voor de vervaardiging van ammoniak, maar ook
de uitbreiding van de installaties tot vervaardiging
van ammoniak en eindprodukten. Door deze uit
breiding zal de produktie van stikstof tot 260.000
ton per jaar worden opgevoerd. Ze zal in de
eerste helft van 1966 zijn gerealiseerd, een periode,
waarin de grondstof stookolie zal worden vervan
gen door aardgas.
De n.v. Zuid-chemie te Sas van Gent, die zowel
binnen- als buitenlands een gunstig jaar achter de
rug heeft, is van mening dat in de kanaalzone de
chemische industrie steeds duidelijker het karakter
gaat bepalen. Het stemt tot vreugde, zo meent dit
bedrijf, dat aan de behoefte aan kwalitatief hoog
staande vaklieden zal kunnen worden voorzien door
de krachtige medewerking van de overheid en het
plaatselijk technisch onderwijs, onder meer door de
realisatie van een chemiciensopleiding in Terneu
zen.
Suikerindustrie.
De bietencampagne 1964 heeft een 10% hogere
produktie opgeleverd. Dit was een gevolg van de
goede oogst en het zeer behoorlijke suikergehalte.
Het vervoer kon mede dank zij het droge weer
vrijwel steeds zonder stagnatie verlopen. In de
verhouding van as- en scheepsvervoer (resp. 52
en 48%) kwam geen verandering. De bouwmate-
rialenhandel kan eveneens door de voortdurende
bouwbedrijvigheid, terugzien op een zeer goed jaar.
De betonindustrie was voortdurend zeer goed van
orders voorzien, de steenfabriek Aardenburg kon
door het op volautomatisch ombouwen van de
steenpers haar produktie vergroten, hoewel nog
steeds niet aan de vraag kon worden voldaan. Ook
in de houthandel ligt de omzet aanmerkelijk hoger
dan in 1963, hoewel het nog de vraag is of ook de
financiële resultaten beter zullen zijn. Bij de platen-
fabriek Koewacht liep de afzet tegen het eind van
het jaar iets terug. Verwacht wordt echter, dat
met het verstrijken van de winter de afname weer
zal toenemen, maar dat toch met een overproduktie
gerekend moet worden.
Energie.
De aansluiting van enkele grote industrieën op het
elektriciteitsnet in Zeeuwsch-Vlaanderen, gevoegd
bij een stijging met 15,8% van het stroomverbruik
voor licht- en huishoudelijke doeleinden, had tot
gevolg, dat de P.Z.E.M. in de periode tot en met
augustus een verkoop boekte van 57.894 miljoen
kWh.
Een stijging, die vergeleken met dezelfde periode
van 1963 overeenkomt met 29,2%. Om ook in de
toekomst het elektriciteitsverbruik te kunnen op
vangen, wordt de Centrale Zeeland momenteel uit
gebreid met een eenheid van 75 mW, die in het
najaar van 1965 aan de produktie zal deelnemen.
Ook de plannen voor een nieuwe 150 kV-koppel-
verbinding met de P.Z.E.M., verkeren in een ver
gevorderd stadium.
De meelfabriek te Sas van Gent meldt onder ande
ren, dat voor het oogstjaar 1964-1965 de richt- en
interventieprijzen voor de Nederlandse tarwe we
derom verhoogd zijn. De produktie van de ijzer- en
metaalgieterij te Sas van Gent onderging in 1964
een belangrijke stijging. De personeelsvoorziening
liet echter veel te wensen over, vooral waar het
bekwame werknemers betrof. De scheepswerven die
zich toeleggen op de bouw van jachten, plukten
in 1964 opnieuw de vruchten van een toenemende
belangstelling voor de watersport. Hoewel ver
wacht wordt dat door de invoerheffing de Engelse
markt zal wegvallen, zijn de vooruitzichten ook
voor 1965 gunstig.
De Sas van Gentse spiegelglasfabriek profiteerde
mee van de omzetstijging in de automobielindustrie,
waarvoor ook dit jaar de vooruitzichten gunstig
zijn. De aandelen van het bedrijf gingen in het af
gelopen jaar over naar het Belgische bedrijf Gla-
ceries St. Roch S.A. te Brussel. Daar deze echter
betrekkingen onderhoudt met de Compagnie de
St. Gobain zal de Sas van Gentse glasfabriek in
een vertrouwde sfeer blijven doorwerken.
Handel en Ambacht.
De levensmiddelenbranche boekte ten gevolge van
de loonsverhogingen een omzetstijging, waarbij een
verschuiving valt op te merken naar de duurdere,
kwalitatief betere artikelen. In de textielbranche
steeg de omzet, maar tevens stelde het publiek ho
gere eisen aan sortering en verkoopkunde van het
personeel. In Terneuzen constateerde men een toe
name van het doen van inkopen per auto. Het is
daarom in het belang van de winkeliers dat in de
binnenstad een behoorlijke parkeerruimte wordt
aangelegd. Goede resultaten werden voorts geboekt
in de bouwnijverheid, het schildersbedrijf, het cen
trale verwarmingsbedrijf en het elektrotechnisch
bedrijf. Deze laatste twee categorieën kenden een
sterk personeelstekort. Het garagebedrijf zag sterke
kostenstijgingen, die naar men hoopt kunnen wor
den opgevangen door de invoering van contante
betaling, waarmee het financieringsprobleem wordt
verlicht.
Toerisme.
Het aantal overnachtingen in Zeeuwsch-Vlaanderen
bedroeg in 1964 naar schatting 1 miljoen, waarmee
1964 een topjaar is geweest. De topprodukte moet
nog steeds gedurende enkele weken in de maanden
juli/augustus worden verwerkt. In de horecaseotor
was vooral aan de kust het seizoen bijzonder goed.
De beide Zeeuws-Vlaamse transportondernemingen
(Z.V.T.M. en S.B.M.boekten hogere ontvangsten
hoewel het aantal reizigers terugliep. De Z.V.T.M.
noemt de resultaten, mede wegens de kostenstijgin
gen, onbevredigend. De S.B.M. constateert bevredi
gende resultaten, maar geeft geen uitsluitsel over
1965, vanwege de onzekere factoren als kosten
stijging in de loonsector en de daarmee gepaard
gaande tariefpolitiek van de regering. Het beroeps-
goederenvervoer onderging de consequenties van
de loonexplosie, die middels tariefverhoging niet
viel te compenseren. De wachttijden aan de veren
en de veertarieven bleven een bedreiging voor de
rentabiliteit van de bedrijven.
De resultaten van het havenbedrijf en de scheep
vaart bleven achter bij 1963, tengevolge van de
grote loonstijgingen.
Over het algemeen kan worden teruggezien op een
jaar met behoorlijke aktiviteit en bezetting, maar
met teruglopende resultaten.
(P.Z.C.)
Vrijdag 15 januari 1964 vergaderde de
C.B.T.B., afdeling Oost Zeeuwsch-Vlaande
ren, in „Het Centrum" te Axel.
De voorzitter, de heer P. van Hoeve, opende
de druk bezochte vergadering met gebed.
In zijn openingswoord stelde hij vast dat de
tijd is aangebroken om in ruime begrippen te
denken. Als er iemand een 20-tal jaren gele
den gezegd zou hebben dat de Duitser en de
Fransman mede zouden bepalen hoe hoog de
graanprijzen zouden komen te liggen, zou
iedereen met stomme verbazing hebben ge
dacht „dat kan toch nooit".
Maar thans zitten wij in de trein van de
E.E.G. en moeten wij meerijden. Hoogstens
kunnen wij nog even de noodrem aanhalen,
maar het is niet gewenst de trein tot stilstand
te dwingen.
Ook in ons eigen regeringssysteem wordt over
dergelijke zaken advies gevraagd aan vak
organisaties via de S.E.R. Het landbouwbeleid
is niet meer los te denken van het geheel.
Nu dit alles zo is veranderd, is het haast on
mogelijk dat de oudere boer nog een raad
gever kan zijn voor zijn pas beginnende col
lega. Wij moeten steeds vooruitzien en ons
afvragen hoe er morgen geleefd moet worden.
Daarom ligt er zo'n groot belang in onze
christelijke instituten van beroepskeuze.
Voorheen vormde de kleine ondernemer een
wereldje op zichzelf. Dit is verleden tijd. Wij
zien dat om ons heen vooral in de kanaal-
zóne. Waar deze zomer de granen nog wer
den gedroogd, staan thans de draglines en
bulldozers om alles om te keren en te ver
nielen. Velen van ons staan ongetwijfeld kri
tisch tegenover heel deze ontwikkeling, maar
wij moeten bijblijven „De toekomst is reeds
begonnen".
Speciaal welkom heette de voorzitter de heer
ir. R. van Krevelen, de spreker voor deze ver
gadering. Ook de rijkslandbouwconsulent ir.
De Wit keeg een aparte begroeting.
REDE Ir. VAN KREVELEN
De heer Van Krevelen begon met zijn dank
uit te spreken voor de uitnodiging voor deze
bijeenkomst. Hij wilde als medebewoner van
Zeeuwsch-Vlaanderen een visie geven over
Zeeuwsch-Vlaanderen van „nu en straks".
Beginnende bij de toestand even na de tweede
wereldoorlog wees hij er op hoe Zeeuwsch-
Vlaanderen toen nog een echt vergeten gebied
was voor het overgrote deel van Nederland.
Slechte verbindingen, slechte en smalle we
gen, alleen in de woonkernen waterleiding en
elektra. Dat alles gaf iemand uit de Hollan
den een verlaten indruk.
Vandaag de dag is dit beeld al veel veranderd.
Wij hebben nu behoorlijke wegen, 100
waterleiding en elektriciteit, zelfs in opbouw
een afvalwaterleiding geen werkloosheid
meer en een afnemende pendel. Zelfs worden
vele arbeiders naar hier toe getrokken. De
jongeren en de geschoolden kunnen hier al
len emplooi vinden. De lonen liggen hier bijna
op Rotterdams niveau. Er bestaat mogelijk
heid van goed middelbaar onderwijs, vooral
op technisch gebied.
Spr. herinnerde aan de zojuist tot stand ge
komen polderconcentratie met de grote pro
blemen inzake de waterbeheersing, waterver
ontreiniging en dijkverzwaring. Dat vraagt
voor velen de grootste aandacht. Maar straks
Wij zien nu reeds de kanaalzone als industrie
centrum verrijzen het is wenselijk dat deze
industrie geconcentreerd blijft en zeker voor
de verzorgende bedrijven. Maar het is ook
wenselijk dat de industrie geschift wordt, want
de kanaalkaden zijn zeer dure gronden. Ge
volg daarnaast goed verzorgde planning,
d.w.z. de landbouw in centra buiten de eigen
lijke industrie de recreatie in de daarvoor
geschikte gebieden. Zo verwachten wij reeds
in 1966 het aardgas in Zeeuwsch-Vlaanderen.
Daarnaast gaan de wegverbindingen verbe
teren tussen oost en west, steeds meer mecha
nisering in de landbouw met de nodige sa
menwerking.
Culturele expansie en hoger onderwijs is in
verbinding met de grote steden in België goed
te verwezenlijken daar er op dit gebied nog
veel is in te halen.
Niettemin kunnen de Zeeuwsch-Vlamingen
hun eigen sfeer behouden. Van het aller
grootste belang is het thans aan dit alles goede
leiding te geven in deze streek van snel stij
gende welvaart.
Na de pauze kwamen er nog verschillende
vragen los, b.v. betreffende het isolement
van Zeeuwsch-Vlaanderen, de vaste oeverver
bindingen, het hoefijzerverkeer, de leefbaar
heid onder de rook van de fabrieken, de lust
om in grotere woonkernen te wonen en de
kentering in de conjunctuur.
Al deze vragen gaven aanleiding tot een le
vendige discussie.
De voorzitter bracht ir. Van Krevelen dank
voor de met gloed en met de nodige fantasie
uitgesproken rede.
Op verzoek van de voorzitter ging de sekre-
taris voor in dankgebed. Daarna werd de ver
gadering door de heer Van Hoeve gesloten.
