Frankering bij abonnement, AXEL ZATERDAG 9 DECEMBER 1961 76e Jaargang no. 10 NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN VERSCHIJNT IEDERE ZATERDAG 2, Hoofdredaküe J. C. VINK. Redaktie en Administratie Axel, Markt 12, tel. 0 1155 - 646, postbus 16 Drukker - Ufcgeeirter FIRMA J. C. VINK r De behandeling van de Gemeente- en Bedrijfsbegrotingen voor het Dienstjaar 1962 door de Gemeenteraad. DE ALGEMENE BESCHOUWINGEN. LOF VOOR BELEID VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS. KRITIEK OP G.P.V.-FRAKTIE INZAKE DE ACHT WONINGEN, C.H.U. MEENT: TE VEEL SHOW, TE WEINIG REALISERING. AXELSE COURANT ABONNEMENTSPRIJS: Looe nummers 10 eeot Kwartaal - abonnement Axel binnen de kom 1,25. Andere plaatsen 1,75, ADVERTENTIEPRIJS10 cent per Bi) kontrak ten belangrijke reduktie. Ingezonden Mededelingen 30 cent per m.m. Kleine Ad verten tién 1-5 regels f 1,— 0 iedere regel meer 12 cent extra. Zoals bekend is, wordt door de voorzitter van de gemeenteraad, alvorens de begrotingen worden behandeld, gelegenheid gegeven tot het houden van de zogenaamde algemene beschouwingen. Dit jaar hebben vertegenwoordigers van alle frakties in de gemeenteraad van deze gelegenheid gebruik gemaakt. Als eerste spreker vorde het woord de fraktie- leider van het G.P.V., de heer D. J. Oggel. Deze zeide onder meer Mijnheer de Voorzitter, De Begroting die voor ons ligt is de laatste die aan de Raad in zijn huidige samenstelling wordt aangeboden. Immers, het is niet uitgesloten dat de samenste ling van de Raad, na de verkiezingen die volgend jaar staan gehouden te worden, gewijzigd wordt. Met deze begroting wordt een belangrijke periode afgesloten, waarin veel werk is verzet. Dit, on danks de interim-periode in het burgemeesterschap. De toekomstige uitbreiding van Axel in zuidelijke richting, de toekomstige vestiging van een nieuwe grote industrie, de reorganisatie, en veel andere zaken zijn objecten van grotere omvang waarvoor in deze periode de basis werd gelegd of die reeds zijn verwezenlijkt. Het is gebleken dat door een doelmatige sa menwerking op praktisch gebied onder respectering van eikaars beginselen, veel gedaan kan worden in het belang van Axel Het leven uit, en het uit komen van zijn beginsel is geen be'emmering ge weest voor de eendrachtige samenwerking die in Axel heeft geheerst, gedurende deze wel zeer moei lijke periode. De ene groep zal wat progressiever zijn, de andere wat conservatiever: sommigen lig gen elkaar beter, anderen minder; het resultaat is dat al'e partijen, op een enkele uitgezondering na, in opbouwende zin hebben samengewerkt. Moge God Zijn zegen geven over dit werk, want als Hij het huis niet bouwt, arbeiden wij tevergeefs. Met welke beloften bij de aanstaande verkiezin gen de kiezers gepaaid zullen worden is nog niet bekend. De waarde van die beloften blijkt eerst in de periode dat ze verwezenlijke moet worden. En dat geeft vaak te'eurstelling. Zo kwam de nieuwe groepering, die bij de laatste verkiezingen voor het eerst in de gemeenteraad kwam, uit met een ver- kiezingsbiljet, dat met vette letters vermeldde „wij wil en geen politiek in de gemeenteraad". En als er nu iemand politiek heeft bedreven in de Raad, dan is het wel de fraktieleider van deze groep, die hier van bij verschillende gelegenheden blijk gaf. Dat zijn van die momenten waarop men de waarde van die beloften kan taxeren. De jaarlijkse begrotingen beelden de behoeften van de gemeente uit en moeten de drang tonen om Axel zijn rechtmatige plaats te doen innemen. Het stemt tot vo'doening dat B. en W. doen uitkomen dat hun streven is gericht op verbetering van het woon- en leefklimaat. Daar ik hierover het vorig jaar tamelijk breed heb uitgeweid, valt hierover nu weinig te zeggen, We moeten het in deze richting zoeken, daar we erg gehandicapt zijn doordat Axel geen industriekern is geworden. We moeten roeien met de riemen die we hebben, doch dienen dit dan ook zo goed mogelijk te doen. Was de autonomie der gemeente groter, dan waren er veel meer mo gelijkheden en zou de daadkracht die er in Axel leeft beter tot ontplooiing kunnen komen. Met Franeker als voorbeeld, weten we dat de initiatie ven der gemeenten zeer beperkt worden. Vervolgens schetste spreker de gang van zaken in de gemeente Franeker in verband met de niet- aanwijzing tot kerngmeente, waarna hij vervolgde De maatschappij is de totaalsom der levende aktiviteit van miljoenen handen en harten, die tot een eenheid .samengebundeld, ons in staat stelt, on danks ve'e tekorten, een stil en gerust leven te leiden: de maatschappij waarachter wij weten de scheppende en onderhoudende hand van de leven de God. Deze maatschappij dreigt dienstbaar te worden gemaakt aan het primaat van de economie. En daaronder lijden veel levenskrachtige gemeen ten, ook Axel. Als daarnaast dan nog de gemeen telijke autonomie tot praktisch nul wordt geredu ceerd, wordt de gemeenteraad gedegradeerd tot een decoratief element. DE ACHT WONINGEN. De aantasting van de gemeentelijke autonomie komt steeds veelvuldiger voor. Een dergelijk symp- toon deed zich voor bij een voorstel in de vorige Raadsvergadering. Toen meende onze fraktie ge gronde bezwaren te 510eten inbrengen tegen het voorstel van B. en W. tot «bet bouwen van de 8 woningwet-woningen. Deze bezwaren waren de verdere aantasting van de autonomie der ge meente en de financiële zijde van deze zaak. Wij brengen hulde aan het col'ege van B. en W. en in 't bijzonder aan de Burgemeester voor de be toonde aktiviteit in dezen en betreuren het dat we dit voorstel niet in dank konden aanvaarden. We dienen echter in deze zaak verder te zien en een niet al te beperkte blik te hebben. Gezien het feit dat reeds enkele mede-raadsleden, behorend tot ver schillende fraktie's te kennen gaven dat ze dit bij de a.s. verkiezingen tegen ons willen uitspelen, is een nadere toelichting wel vereist. Het gevaar be staat dat er lieden zijn die, door hun politieke hartstochten, het partij- of groepsbelang op de voorgrond gaan stellen en het belang der gemeente op de tweede plaats. Dat we aan de minister heb ben gevraagd te bevorderen dat het Raadsbes'uit door de Kroon zal worden vernietigd, kan inder daad deze 8 woningen in gevaar brengen. Doch reeds jarenlang* is Axel de dupe van het beleid van G.S. in deze. En we menen dat dit niet kan blijven voortduren. We kunnen beter deze 8 woningen in de waagschaal stellen, dan dat we b.v. volgend jaar het gehele jaarkontingent er aan wagen. Daarom is het nu het ogenblik om de strijd aan te binden, daar deze botsing niet is te ontgaan. En als nu de gehele Raad unaniem is in dezen, dan 'is er o.i. wat te bereiken. Mede door de toewijzingen der woningwet-woningen, is Axel nu van de vijlde plaats in Zeeland verdreven en is het inwonertal van Souburg nu gestegen boven dat van Axel. Inderdaad, op een kunstmatige manier, maar het feit ligt er. Wie kan dit, als echte Axelaar aanvaarden En dat, terwijl er in Axel zeer gunstige omstandigheden zijn, Axel tamelijk gemakkelijk inwoners trekt en de Raad het woon- en leefklimaat op al'e wijze bevordert. Als men dan aan een dergelijke willekeur is overgeleverd, moet een gemeenteraad uiteindelijk toch de strijd aanbinden. Die willekeur kwam wel zeer sterk tot uiting nadat indertijd, door het initiatief van burge meester van Oeveren, Axel een groot aantal wo ningen kreeg toegewezen. Dit zinde blijkbaar Mid delburg niet en daarna werd Axel jarenlang ver stoken van de toewijzing van deze woningen. Dit is wel een fraaie beloning voor de tijd en moeite die het nemen van een dergelijk initiatief eist. En nu is sinds jaren het motto braaf zijn, opzitten en pootjes geven, anders worden we weer gedupeerd Doch als we inderdaad leven in een rechtsstaat met demokratische beginselen, dan is er in dezen maar één antwoord, n.l. „de tirannie verdrijven I" Niet meer meewerken aan de willekeur die er heerst, doch dan maar vechten, desnoods tot in de hoogste regionen. De heren die er nu zitten, ver dwijnen wel eens enna regen komt zonne schijn". We hebben de eed afgelegd het belang van Axel te zullen behartigen en dit betekent niet dat we steeds moeten „ja"-knikken op wat een ander over ons beslist. Nu de kogel dan, voor ve len wellicht ongewild, door de kerk is, hopen we dat we eensgezind zullen staan om voor Axel te krijgen wat recht en bi lijk is. Laat ons alle ge paste middelen aanwenden om voor Axel recht te krijgen en volhouden, want „de gestadige drop holt de steen uit". Uiteindelijk strijden we voor een goede zaak, het gaat om ons Axel. Wat het voorstel van B. en W. betreft, Axel kreeg uit het overschot 4 woningen toegewezen. Door B. en W. die hier een mogelijkheid zagen, werd aangevoerd dat, indien we 8 woningen kre gen het restant van de Marijkestraat kon worden vo'gebouwd. Deze taktiek lukte, doch het resultaat was dat de gemeenteraad geen zeggenschap meer had, waar de woningen zouden worden gebouwd. Haar autonomie, in de Wet gewaarborgd, kwam dus in dezen niet tot gelding. Zij kon niet be palen in welk deel der gemeente de meeste behoefte was of op welk punt er bepaalde toezeggingen lagen, die hiermee niet konden worden ingelost. We moesten eenvoudig „ja" of „nee" zeggen en daar mee dit deel van onze bevoegdheid prijsgeven. Dit is geheel in strijd met de demokratische beginselen van ons staatsleven Een tweede reden van onze handeling was wat voor de zoveelste maal de plaatselijke aannemers niet in de gelegenheid werden gesteld om naar dit object te rekenen. Indertijd werden we, om des tijds wille, naar de Fa. in 't Veld verwezen en nu moet deze ieder jaar, om des tijds wille, de woningen bouwen. Tot nu toe was de kringloop niet te onder breken. Daar hieraan toch eens een eind moet ko men, achtten we nu, bij deze overschot-toewijzing, het ogenblik gekomen om rigoureus in te grijpen. In het belang van Axel en zijn inwoners Dat het college van B. en W. zich ook opmaakt om de strijd voor Axel, tegen de misstanden aan te binden en ook de tegenwerking beu wordt, blijkt uit de mededeling dat in een vrij scherp gesteld schrijven aandrang wordt geoefend om nu eindelk de rijksbijdrage in de sanering van de Oudewijk vast te stellen. Het college heeft in dezen onze vol ledige steun. DE SPORTVELDEN. Een ander punt van algemeen belang met een morele betekenis is het inlossen van gedane be loften. Of men nu vóór of tegen een voetbalver eniging is doet niet ter zake; als er een vervan gend sportveld is beloofd, moet dit zo spoedig moge'ijk worden gegeven. Als men ergens wonin gen afbreekt en er ligt en belofte dat er nieuwe zullen worden gebouwd, moet dit niet telkens wor den uitgesteld. En ook als aan een nieuwe burge meester een voorlopige woning ter beschikking wordt gesteld, met het uitzicht van een definitieve passende op'ossing, moeten we daarmee ook ernst maken. In deze gevallen menen we dat we als Raad niet vrijuit gaan. In het laatste geval zou het bijv. onjuist zijn als men de politieke richting van een persoon liet meespreken. LEVERINGEN DOOR DE INWONERS. Verder zouden we gaarne zien dat er over 't al gemeen meer rekening werd gehouden met de be langen onzer inwoners bij de leveringen der beno digdheden. Als er grote partijen van b.v. kantoor behoeften of andere zaken voor gemeentelijk ge bruik nodig zijn, kan men de inwoners ook een kans geven, door ook bij hen de prijs op te vra gen. We moeten niet een hogere prijs betalen, doch als onze belastingbetalers het kunnen, behoeven we niet de dingen van veraf laten komen. Hierop is re»ds dikwijls gewezen, aocn het schijnt moeilijk lri orde te kunnen komen. DE BEGROTING. Wat de Begroting ze'f betreft, valt het op dat we nu een sluitende begroting hebben, in tegen stelling met een lange reeks van voorafgaande ja ren. Dat het evenwicht tussen ontvangsten en uit gaven in feite nog een fiktie is, toont wel duidelijk de Eerste Wijziging van deze begroting, die we tegelijk in behandeling krijgen. Het stemt tot voldoening dat B. en W. in het VOORWOORD opmerken dat de verbetering van de Oudeweg nu spoedig zal plaatsvinden. Na de vele plannen, komt nu eindelijk de mogelijkheid om dit te verwezenlijken, in samenhang met het nieuwe industrieterreip, waarmee Axel in noordelijke rich ting dan voorlopig wordt afgerond. In de sanering van de OUDEWIJK zit nog wei nig schot. Gezien het renteverlies dat op de grote investeringen in dezen wordt ge'eden, is het van groot belang dat deze sanering spoedig voortgang vindt. We zijn overtuigd dat B. en W. in dezen doen wat ze kunnen, doch de voorstelling die inder tijd met deze zaak is gegeven, deed niet vermoeden dat we gedwongen zouden zijn hierop grote ver liezen te lijden. Een kwestie die niet in het Voorwoord werd aangeroerd, is die van de toegangswegen naar Axel. Deze verkeren in zeer slechte toestand, nj. de weg van Terneuzen, die van Hu'st en die van Sluiskil. Hierop is door ons reeds vroeger gewezen en het schijnt dat er nu schot komt in die naar Ter- neuzen en Sluiskil, doch dat de weg naar Hulst niet voorzien is van een rijwielpad, is een groot gebrek en levert veel gevaar op. Het zal nodig zijn deze kwestie voortdurend warm te houden. Verder wi'len we opnieuw aandacht vragen voor de buitenwijken. Hiervoor wordt weinig gedaan, daar alles zich over 't algemeen op de kom richt. Zoutespui heeft een uitbreidingsplan, dóch er wordt weinig gebouwd en voor woningwet-woningen komt het tot nu toe niet in aanmerking, ondanks de steeds weer herhaalde belofte. Nu daar aan de Prov.weg de huizen worden afgebroken, dient men dit ook verder af te werken, want zoals het er nu bij ligt is het een onooglijk gezicht. We hopen dat B. en W. in het nieuwe begrotingsjaar hieraan vo le aandacht zullen schenken. Ook het plaatselijk museum vraagt onze aan dacht. Er is reeds gefluisterd dat dit uit het stad huis moet verdwijnen, doch een geschikte oplos sing wordt nog niet aan de hand gedaan, daar de Begroting hierover niets vermeldt. In Hoofdstuk VI worden we gekonfronteerd met verschillende ingrijpende wijzigingen. De rigoureuze BELASTINGVERHOGING n.l. de Straatbelas ting, de Rioo'belasting en de Hondenbelasting wor den ons van bovenaf opgelegd en moeten we he laas wel accepteren, daar anders onze uitkeringen in gevaar komen. Ons idee om in dezen verschil lende verfijningen aan te brengen, wordt niet ge accepteerd. Wel willen we erop wijzen dat er, bij een hogere belasting ook meer aandacht zal moeten worden besteed aan de toestand van de straten. Zo zullen in 't bijzonder ook de trottoirs beter moe ten worden onderhouden. De belasting die voor de polderwegen wordt be taald, verplicht ons om bij verbetering dier wegen ook iets te doen. Dit is enkele malen geschied, nu is er alle aanleiding om op die weg voort te gaan. De verhoging van de straatbelasting geeft o.i. aanleiding om nu te komen tot afschaffing van de Baatbelasting in de Singelweg. We zien hierover t.z.t. het voorstel van B. en W. tegemoet. Onzes inziens kan voor de percelen die riool belasting betalen een afzonder'ijke regeling gemaakt worden wat de beerruiming betrpft. Inzake de HONDENBELASTING zagen we gaarne dat voor hondenliefhebbers, die een groter aantal honden hebben en deze niet los laten lopen, ook een gunstiger regeling werd gemaakt. BEZWAAR TEGEN AANSTELLING SCHILDERS. Verder worden we in Hoofdstuk VI geplaatst voor een principië'e beslissing, n.l. om in de toe komst het schilderwerk aan de gemeentewoningen in eigen beheer te nemen. Nu kunnen er klachten zijn, doch deze zullen er wel blijven en het zal de gemeente meer geld gaan kosten. Onzes inziens kunnen de kontrakten, die met de schilders worden gemaakt, hierin voorzien. Nu de schi ders dit reeds jaren aannemen, dienen we ervoor te waken dat we niet opeens aan deze Axelse bedrijven een deel van hun basis ontnemen. We kunnen in dezen iet met de betreffende post istemmen. Verder valt in Hoofdstuk VI het grote tekort op, in de exploitatie van de Algemene Bgraafplaats. Na de bouw van de aula zal een nieuwe exploi tatieberekening nodig zijn. WAT IS KULTUUR Bij Hoofdstuk IX komen we voor een bes'issing te staan die in feite praematuur is. De instelling van een Kultureel Fonds is op zichzelf toe te jui chen, doch dan dient eerst vast te staan wat onder kuituur wordt verstaan. In onze Raad zal dit wel de Grootste Gemene Deler moeten worden van de ve'e tegengestelde opvattingen. Nu weten we niet waar we aan toe zijn en het gaat om de besteding van een deel der belastinggelden. Dit is in hoofdzaak hetgeen onze fraktie meent over de Begroting te moeten zeggen. Eventueel kunnen we bij de behandeling der Hoofdstukken nog nader op verscheiden punten ingaan. We mogen verklaren dat we in grote lijnen staan achter het beleid van B. en W. en hopen dat het col'ege een voortvarend beleid zal tonen, om, on danks alle tegenwerking, onder Gods zegen, Axel zijn rechtmatige plaats te doen innemen. LOF VOOR B. EN W. Hierna was het woord aan de heer J. C. van Luijk, die sprak namens de Anti-Revolutionaire raadsfraktie. Zijn rede luidde als volgt Mijnheer de Voorzitter, Nu door U de ge'egenheid wordt geboden tot het houden van Algemene beschouwingen wil ik daar gaarne een kort gebruik van maken. Terugziende op het jaar dat voorbij ging, kan van de arbeid, die door de Raad werd verricht, ge zegd worden dat ze niet onverdienstelijk is geweest. Ik bedoel hier allerminst mede de Raad het brevet van grote bekwaamheid te geven. Veel meer droeg daartoe bij, de vaak langdurige en moeilijke arbeid van U, heren Burgemeester en Wethouders in het voorbereiden en uitwerken der voorstelen die door U ter besluitvorming aan de Raad toekwamen. Daarvoor kan de Raad U alleen maar dankbaar zijn. Dit houdt echter niet in dat elke Raadsverga dering voor ieder die hieraan deelnam in een vreug devolle stemming werd beëindigd. Er was in het samenspel wel eens een min of meer scherpe disso nant te horen. Daarover straks nog enkele woor den. BEGROTING SLUITEND. Werden vorig jaar bij de behandeling der pri mitieve begroting vele verzuchtingen geslaakt van wege het door haar aangewezen tekort van 163.000,(er werden ook fluisteringen onder elkaar gehoord dat men dit niet al te serieus mocht nemen) deze begroting werd ons, met verheuging van Burgemeester en Wethouders (blijkens de bij gevoegde geleide brief) door hen aangeboden in gelijke ontvangst en uitgaaf, dus s'uitend. Ook wij heren raadsleden kunnen ons hier verheugen. BELASTINGVERHOGING. Of deze verheuging mede deelzaam wordt aan de burgerij, als zij tot de ontdekking komt, dat door haar, hiervoor eeu offertje van 45.000,moet worden gebracht is aan gerechtvaardigde twijfel onderhevig. Laten zij echter bedenken dat dit be drag slechts 5% is van het totaalcijfer wat beno digd is voor de gewone dienst dezer begroting en dan kunnen wij wel zeker zijn van een milde be- oorde'ing. Temeer nog als in aanmerking genomen wordt dat „Hogerhand" ons met zachte hand hier toe drong. Het verzorgingspeil kan aan de hand van de hogere uitkering gebaseerd op de nieuwe Financiële Verhoudingswet 1960, gehandhaafd wor den. Het beleid van Burgemeester en Wethouders zal geleid worden in de richting van een zoveel mogelijke verbetering van het woon- en leefklimaat. Een loffelijk streven, inderdaad. Al onze aandacht waardig. Alleen wens ik hier één voorbehoud. Hang aan dit begrip niet alles op. Dit be'eid voere men niet door onder het standpunt van „Het koste wat het kost". Aan dit begrip ontspringt in de eerste plaats de aandacht van Burgemeester en Wethouders ten aanzien van de woningbouw, ver betering van straten, wegen, pleinen en plantsoenen en als vanzelfsprekend de uitbreidingsplannen der gemeente die om dringende herziening vragen. Bij het ontwerpen en realisren der uitbreidingsp'annen, houde men scherp in het oog dat de te calculeren prijs der bouwgrond niet te hoog wordt. KOSTEN BOUWGROND. Men kan de mening naar voren brengen dat de prijs der bouwgrond een faktor is van weinig be tekenis bij het bouwen van woningen, deze mening zou bij mij op kritiek stuiten. Wanneer het toch straks zou blijken dat de te betalen bouwgrond 20% zou bedragen van de daarop te bouwen wo ning. kan men dit toch moeilijk een te verwaar lozen faktor noemen. Voor hen, die hun illusies ste len om te komen tot eigen woningbezit, mede door aandrang der landsregering en het sterk pro pageren ten deze door vakorganisaties zullen moei lijk tot verwezenlijking daarvan kunnen komen. Als toch de kosten der huisvesting meer dan 20% van het netto week-inkomen gaat bedragen ligt dit be drag te hoog, zo niet veel te hoog. En inzonderheid is de aandrang om te komen tot eigen woningbezit, bedoeld voor hen wier netto week-inkomen in onze streek f 80,bedragen incasu dus de werk nemer. We hebben ge'ukkig de belofte gehoord van Burgemeester en Wethouders dat zij, wat dit aan belangt de vinger bij de pols zullen houden De be lofte van „Op de pols" ware mij liever geweest. DE WONINGBOUW KRITIEK OP G.P.V. Wat de bouw van woningen in onze gemeente betreft kan men zien dat het voor 1961 ons toe bedeelde machtige contingent van 12 woningen zijn voltooiing tegemoet gaat. Ge'ukkig kon door een zeer goed gerichte aktiviteit van B. en W. dit aantal met 2/3 worden vermeerderd. Echter doemt aan verre horizon de donkere wolk der tegenslag. Immes ons in vorige vergadering genomen besluit tot het bouwen van 8 woningwet-woningen met grote instemming genomen, dreigt te worden ver nietigd. Althans hierom is door 2 onzer kollega's gevraagd. Dit besluit was niet naar de zin en mening van de 2 afgevaardigden van het G.P.V. a's te zijn in strijd met het algemeen belang. In de eerste plaats de autonomie der gemeente werd aangetast. vervolg op pagina 2).

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1961 | | pagina 1