Hoe winkelen wij morgen?
n
t
LANGS DE SCHELDESTROMEN
Bronchïleften
Sanapirin a. a a
O
het is veel veiliger
qpiü Verb.Vei lig Verkeer
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH -VLAANDEREN
VERSCHIJNT IEDERE ZATERDAG
IS IN DEN HAAG EEN TIP VAN DE SLUIER OPGELICHT
(I
Houdt rechts
OP EEN ZEBRA IS HET
OOK NIET AELES
Losse Gedachten
blust snel opkomende griep
Frankering bij abonnement, AXEL
ZATERDAG 11 FEBRUARI 1961
75e Jaargang No. 20
AXELSE COURANT
ABONNEMENTSPRIJSLosse nummers 10 cent.
Kwartaal - abonnement
Axel binnen de kom f 1(25. Andere plaatsen 1,75.
Buitenland 2,-—.
Hoofdredactie t J. G. VINK.
Redactie en Administratie? Axel, Markt 12, tel. 0 1155-646, postbus 16
Drukker - Uitgeefster FIRMA J. C. VINK
ADVERTENTIEPRIJS10 cent per m m
Bi) contracten belangrijke reductie.
Ingezonden Mededelingen 30 cent per num.
Kleine Advertentiên 1.5 regels f L—
Iedere regel meer 12 cent extea.
Tijdens een opvallend druk bezochte bijeen
komst in het wel zeer dure Haagse Hotel des
Indes hetzelfde hotel, waarin minister Luns
(buitenlandse zaken) dineerde en confereer
de over Nieuw-Guinea met de Maleise pre
mier Rahman heeft plannenmaker Zwols
man op de eerste dag van februari een opzien
barend millioenenproject gelanceerd.
In de Haagse nieuwbouwwijk Mariahoeve,
een stad op zichzelf, wil hij een koopcentrum
neerzetten, dat zijn weerga in Nederland niet
heeft. Alles bij elkaar gaat „zij.nwinkel
complex tussen de 34 en 37 millioen gulden
kosten. In welk bedrag de hoge grondkosten
nog niet zijn verrekend.
Dit winkelcentrum moet een ,,aan Neder
landse omstandigheden aangepaste vorm" van
het in Amerika populaire „shopping center"
worden. Het geheel, dat tot stand zal komen,
moet een eigen sfeer en aanzicht krijgen,
waarin iedere koper, maar ook iedere ver
koper, zich geheel thuis zal gevoelen.
Wanneer de nodige rijksgoedkeuring ver
kregen wordt zal Zwolsman in de nazomer
van dit jaar met de verwezenlijking van zijn
plan beginnen. Langs een nu al drukke rij
weg komt over een lengte van 500 meter het
„shopping center". Uit de verte is het her
kenbaar door een 40 meter hoog kantoorge
bouw. Over een lengte van 300 meter komt
een U-vormige reeks va.n moderne winkel
panden aan één kant afgesloten door een
ander groot gebouw, een warenhuis. De reeks
bestaat uit twee lagen. Beneden komt o.m,
een supermarket. Op de bovenverdieping van
de winkelgalerij komt een nieuwe rij van
koopgelegenheden. De etalages liggen aan
de binnenzijde van de U-vorm, die wordt
opgefleurd met plantsoenen. Het geheel zal
worden afgewisseld met café's, lunchrooms,
koffie- en snackbars en andere ontspannings-
gelegenheden. Centraal komt een recreatie
oord, met vermoedelijk een aantal theater- en
bioscoopzalen, vergaderlokalen, een leesbi
bliotheek en een kindercrèche. De beide lange
zijden van de U-vorm worden met elkaar
verbonden door dwarse wandelgangen. De
bovenste verdieping zal gemakkelijk via rol
trappen te bereiken zijn.
In het gehele winkelcentrum zal de voet
ganger rustig kunnen flaneren en wandelen.
Auto's en fietsen worden geweerd. Om het
leveranciers mogelijk te maken de winkels te
bevoorraden is een grote ondergrondse ruimte
aangelegd, waar de vrachtwagens kunnen
lossen. Deze kelder wordt 500 meter lang en
80 meter breëd.
Voor de financiering van dit gigantische
ontwerp zal een grote bankfirma, waarvan
Zwolsman gedelegeerd commissaris is, op
draaien. Het is dezelfde firma, die kort ge
leden ook op initiatief van bouwvorst
Zwolsman een ingrijpend en verrassend
plan op tafel legde voor sanering en herbouw
van de residentiële binnenstad. Den Haag is
met deze plannen bijzonder blij. Het is geen
publiek geheim, dat de gemeente geen midde
len heeft om zelf het .geld op tafel te leggen
voor plannen, die de regeringsstad wat meer
in het gelid van Europa's grote steden moe
ten brengen. Zelfs het te stichten congres
gebouw een groot cultureel centrum
zal waarschijnlijk door het rijk worden ge
financierd. Particuliere plannen met par
ticulier geld betaald worden dan ook met
instemmend gejuich begroet.
Niet alleen echter in Haagse kringen wordt
de verwezenlijking van dit plan met nauw
lettende belangstelling tegemoet gezien. Wat
in Den Haag gaat gebeuren is een brandend
teken aan de wand voor de detailhandel en
vooral voor die winkeliers, die dicht bij een
grote bevolkingsconcentratie hun bedrijf uit
oefenen.
„Dé conceptie van het shopping center is
een logislch voortbduwen 'op commerciële
denkbeelden, die hun waarde en nut in ons
land al hebben bewezen." Dit zeide in het
Haagse hotel drs. H. J. Neefs, voorzitter van
het hoofdbedrijfschap Detailhandel. Hij wees
hiermee op een in Amerika al normale en
kennelijk ook in Nederland populair worden
de koopgewoonte. Een manier van winkelen,
waarbij de winkelstand in de binnenstad een
(grote) veer moet laten. In de Verenigde
Staten trekt men per auto naar de winkel
centra, die even buiten de stad liggen. Nu
zal dit in Nederland zon vaart niet lopen,
gaat de gedachte. Maar Amerikaanse toe
standen naderen ook in ons land bijzonder
snel over twee jaar tellen wij hier ook al
rond één millioen autobezitters. Dan zal het
in iedere grote stad onmogelijk zij.n rustig te
winkelen. Er zijn geen rijstraten, er is ook
geen parkeergelegenheid. De shopping cen
ters bieden die gelegenheid wel. Zo wordt
bij Den Haag een parkeerplaats (boven- en
ondergronds) aangelegd voor ruim duizend
wagens. In Amsterdam komt een winkelcen
trum met parkeerterrein voor 1200 wagens.
In Den Haag is het bij de lancering van
het project tot een emotionele discussie ge
komen over de vraag hoe de situatie zich in
ons land zal ontwikkelen. Over het antwoord
is men het niet eens kunnen worden. Maar
een tip van de sluier is misschien alleen
door de lancering van het plan opgelicht.
„Laat de shopping centers komen,", zei drs.
Neefs, „maar bouw er niet teveel." Ameri
kaanse onderzoekingen hebben uitgewezen
dat daar de huisvrouw liever in de auto stapt
en buiten de stad in het koopcentrum
haar inkopen doet, dan een stuk door de stad
te moeten lopen langs een verder verspreide
concentratie van winkels.
Wanneer het in Nederland zo ver zal ko
men, zal de stedelijke winkelier op zijn tellen
moeten passen. Een oplossing zou zijn, dat
hij zich aan het keurslijf van omstandigheden
aanpast en deelhebber wordt in een nieuwe
winkelconcentratie. Dat zal niet eenvoudig
zijn. De hoge kosten van het Haagse shop
ping center zullen waarschijnlijk ook hoge
huren met zich brengen. Investeringen, die
alleen door het grote of midden-grote be
drijf kunnen worden opgebracht.
- ook op de oversteekplaatsen -
Als voetganger bent Uop een zebra echter
véél vlugger in vei lighetd als U ook daar rechts
noudt Loopt elkaar niet voor de voeten UiI!
Oostburg heeft een nieuwe burgemeester.
Oostburg heeft de nieuwe burgemeester,
de heer J. L. van Leeuwen, op waardige wijze
ontvangen. De wnd. burgemeester, de heer
A. P. Modde, sprak de installatie-rede uit en
hing de nieuwe burgemeester de ambtsketen
om. Daarbij wees hij op de behoeften van
Oostburg, het hart van West Zeeuwsch-
Vlaanderen, zoals hij het noemde een zwem
bad, vervanging van de noodwoningen, de
uitvoering van 'het uitbreidingsplan e.d.
Burgemeester Van Leeuwen roemde de
wijze, waarop Oostburg uit de puinhopen van
1944 werd herbouwd. Hij zegde toe boven
de partijen te zullen staan en objectief te
zullen handelen.
Hoestdrank in tabletvorm. 95ct
Veere gaat overschakelen op recreatie.
De burgemeester van Veere, de heer jhr.
I. F. de Beer Poortugael, heeft tijdens zijn
nieuwjaarsrede gezegd, dat Veere niet ten
dode is opgeschreven en dat het jaar 1961
later in de geschiedenisboekjes niet als een
rampjaar zal worden beschreven. De vissers
willen weliswaar, wanneer zij voorgoed uit
Veere vertrekken, met de vlag halfstok uit
varen. Inderdaad zal die dag voor Veere en
zijn vissers een rouwdag zijn, maar toch moet
de afsluiting van het Veerse Gat gezien wor
den als een bijdrage voor de veiligheid van
zuid-west Nederland.
Een groots plan is opgesteld voor de aan
leg van een jachthaven, bungalowparken zijn
geprojecteerd, twee ruime parkeerterreinen
met een motel zullen er komen, terwijl men
uiteraard ook aan een kampeerterrein heeft
gedacht. Reeds nu bestaat er voor deze pro
jecten behoorlijke belangstelling.
Ook Noord-Beveland recreëert.
Dat wil zeggen, dat dit voormalige eiland
in twee opzichten aan de recreatie doet. In
de eerste plaats verandert dit deel van de
provincie aanmerkelijk als gevolg van de ver
wezenlijking van het Drie-Eilandenplan, ter
wijl het nog meer zal veranderen zodra de
brug over de Oosterschelde gereed zal zijn
gekomen.
Nu de dam er ligt tussen „zuid" en
„noord", is „noord" beter en gemakkelijker
te bereiken, ook voor de toeristen. Nu reeds
wordt het eiland overstroomd met aanvragen
voor hotel- en pension-accomodatie. Deze
toename van het toerisme is veel groter dan
de toename van de vacantie.verblijven. Alles
wordt dan ook op alles gezet om aan de aan
vragen zoveel mogelijk te kunnen voldoen.
„Vereniging Nederlands Fabrikaat'
geeft onderwijstentoonstelling.
Evenals de Stichting Onderwijstentoon
stellingen, die te Axel reeds meerdere malen
exposeerde, geeft ook de „Vereniging voor
Nederlands Fabrikaat" thans reizende ten
toonstellingen voor het onderwijs.
Te Hulst is dezer dagen deze expositie in
de Burgerzaal van het stadhuis ingericht en
officieel geopend door de voorzitter van de
Kamer van Koophandel en Fabrieken voor
Zeeuwsch-Vlaanderen, ir. C. A. L. Horst-
mann. Hulst is de eerste plaats in Zeeland,
die deze tentoonstelling binnen haar wallen
heeft. Daarna volgen Axel, Terneuzen, Oost
burg, Vlissingen, Middelburg, Goes en Zie-
rikzee. In iedere gemeente blijft deze ten
toonstelling twee tot vier weken. De leer
lingen uit de hoogste klassen van de lagere
sdholen en alle leerlingen van het voortgezet
onderwijs hebben dan gelegenheid het ge
ëxposeerd erustig te bekijken en van een en
ander kennis te nemen. De stands geven een
beeld van de verschillende industrieën, zoals
metaal-, textiel-, verf-, automobiel- en plastic-
industrie, woningbouw, scheepsbouw, hoog-
ovenbedrijven en dergelijke.
Nog een tentoonstelling.
De in het vorige bericht genoemde „Ver
eniging Nederlands Fabrikaat" is bezig met
het samenstellen van een tentoonstelling on
der de titel „Zee en Land". Deze expositie
EEN GELUIDLOOS CONCERT.
Wij hebben een berichtje uitgeknipt uit
een der dagbladen, waarbij wij toch wel even
willen stilstaan, ofschoon het al enkele weken
oud is en dus geen nieuws meer is.
Het berichtje komt in het kort hierop neer,
dat een uit Hongarije afkomstige pianist in
Londen voor „muziekminnaars" een piano
concert heeft gegeven, zonder enig geluid te
maken. Een uur lang streelde aldus het
bericht de pianist de toetsen, zonder ge
luid uit het instrument te halen.
Als toelichting gaf deze kunstenaar de
verklaring, dat muziek, die men kan horen,
de interpretatie van de vertolker weergeeft
in plaats van die, welke de componist heeft
bedoeld. Hij gaf dan ook alleen „visuele"
muziek, Iterwijl sde luisteraar, off liever de
kijker, in zijn hart de muziek moest „her-
sdheppen".
Het is wellicht overbodig te vermelden,
dat de reacties van het publiek uiteenliepen
van in vervoering luisteren" tot uitroepen
als „Die vent is gek".
Nu is het wel eens leuk om zo'n berichtje
te lezen, maar als wij er over nadenken, dan
komen er toch wel enkele vragen.
Zo dachten wij als de pianist zijn toet
sen aait zonder geluid voort te brengen, dan
legt hij toch ook in zij.n liefkozing van de
toetsen een persoonlijk element. Zou de com
ponist zo iets bedoeld hebben Of heeft die
toondichter zijn toetsen op andere wijze aan
geraakt
Voor iemand, die niet van muziek houdt,
kan een geluidloos concert een verademing
betekenen, maar denk U eens in, dat Feike
Asma deze week een geluidloos concert zou
hebben gegeven
Ik hoor in gedachten al geluidloze con
certen. gegeven door „Concordia", „Thalia-
Tremola en „Hosanna op Koninginnedag,
geassisteerd door hun respectievelijke drum
bands i.
Klinkt een dergelijk concert niet prachtig
Zouden Mozart, Schubert, Bach, Beetho
ven, Mendelsohn, Ravel en noem maar op hun
muziek daarvoor hebben geschreven
Wij kunnen dit uiteraard niet beoordelen,
maar geloven doen wij het op het eerste ge
zicht niet.
Veel meer zijn wij van mening en het
zijn weer maar losse gedachten dat een
geluidloos concert een uitvinding is van een
maniak, die eens iets anders wil brengen.
Want als je tegenwoordig geen buiten
beentje meer bent en niets geks meer kunt
brengen, dan val je niet meer op
Het zal ons benieuwen, hoeveel geluid
loze concerten onze Hongaarse vriend nog
zal geven.
Reeds nu kijken wij regelmatig in de radio-
gids, wanneer het Concertgebouworkest het
eerste geluidloze radioconcert zal laten uit
zenden
Wat zal dat prachtig worden! Wij zien
de luisteraars al bij hun toestellen zitten. En
maar luisteren
zal een beeld geven van Zeeland, waarbij met
name aandacht zal worden geschonken aan
de Delta-werken, het Drie-eilandenplan en
de mogelijkheden, die Zeeland biedt voor de
industrie-vestiging.
De Zeeuwse expositie te Antwerpen.
Thans is definitief besloten om de Zeeuwse
expositie te Antwerpen ook op zondag ge
opend te doen zijn. Als gevolg hiervan heb
ben de drie landbouworganisaties in Zeeland
C.B.T.B., N.C.B. en Z.L.M. besloten,
hun medewerking aan deze tentoonstelling
niet te verlenen. In de plaats daarvan zal het
Zeeuwse comité nu contact opnemen met de
landbouwcoöperaties en veilingsverenigingen.
Het aantal aanmeldingen voor deze ten
toonstelling is bevredigend, hoewel nog maar
de helft van de expositieruimte gevuld is. Een
26-tal exposanten hebben zich thans aan
gemeld.
(Vervolg op pagina 3)