VRIJHEID, DANK ZIJ DE POLEN
HOEST UW KIND...?
ZEELAND deze week:
Old
Inbl'jverwachHnQ
Frankering bij abonnement, Axel
riEwri 'jh'lG ZATERDAG 17 SEPTEMBER 196Q'
Zée JaargangNo. Ü.Q:
noo obnïinTnolshov obliw r.lfio lo
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
insidsi
^jgOWNEMBNTSPRIlS Losse nummers K) cent.
Kwartaal - sboonemeat
tel btenan de kom 1.2S. Andere plaatsen ƒ1,75.
Battenland 2^-.
Hoofdredactie J. C. VINK.
Redactie en Administratie 7 Aid, Marlet 12, tel. 0 1155-646, postbus 16
Drukker - Uitgeefster FIRMA J. G, VINK
VERSCHIJNT IEDERE ZATERDAG
ADVERTENTIEPRIJS10 cant per man.
Bq contracten befao^rtjls reductie.
Ingezonden Mededelingen 30 cent per nun.
Kleine AdvtrteoÖën 15 negate JT JU—-
iedere regel tnaar 12 tent mum
1944 19 september 1960
De historie leert, dat er geen enkel goed
is waarvoor een volk grotere offers wil bren
gen, dan voor zijn vrijheid. Wanneer die
vrijheid jalleen nog maar bedreigd woirdt,
mobiliseert een volk zijn krcht tot verweer
met zoveel ernst, dat het zonder meer het
leven van zijn mensen inzet.
Nooit is de offerwil van een volk sterker,
dan wanneer vijandigheid en dwang een
stuk van die onmisbare vrijheid hebben ge
roofd. of dreigen te roven.
TWINTIG JAAR GELEDEN
Ons nederlandse volk heeft dat aan den
lijve ervaren, nu twintig jaar geleden, in de
mei-dagen van 1940 en gedurende de vijf
bezettingsjaren die daarna gevolgd zijn.
Onze voor zoveel geweld ontoereikende
weermacht heeft zich toen dapper te weer
gesteld tegen de overval op de eigen vrijheid
waar dit maar mogelijk was. Het vijandige
geweld was niet in staat om de nederlandse
dapperheid, de offerzin, die het eigen leven
inzette, af te remmen, zolang de overmacht
onze weermacht niet geheel verlamd had.
Immers, geen man kan een krachtiger
strijder zijn voor de vrijheid, dan hij die de
onderdrukking gekend heeft, en in geen mens
kan een vuriger verlangen naar recht leven,
dan in hem, die onrecht en terreur heeft
zien zegevieren.
VRIJHEID ALS EEN EINDE
Vrijheid betekende in 1944: vrijheid van
dwang, vijandigheid en bezetting. De bevrij
ding, waarom men zo vurig bad, zag men
meer als een einde dan als een nieuw begin.
Het was een einde van onze strijd, waarvan
wij de overwinning aan ons zelf te danken
hadden. Wij konden weer als vrije en trotse
mensen door de straten van onze stad gaan,
dank zij de hardnekkige wijze waarop wij
ons vier jaar lang verzet hebben tegen de
overweldiger, terwijl wij toch in dat verzet,
tegenove de duitse bajonetten en geweren,
tegenover de trappende duitse laarzen niets
anders konden stellen dan onze nationale
trots in ons binnenste.
VREUGDE EN VERDRIET
Bij de herdenking van de bevrijding reiken
wij over de eertijds overstroomde landerijen
en verwoeste huizen helaas, en over de gra
ven van hen, die in het krijgsgewoel hun
leven hebben gegeven, reiken wij een dank
bare hand aan de zonen van de Poolse natie,
die met ongelooflijke dapperheid, opofferin
gen en doorzettingsvermogen de duitse divi
sies voor zich uit hebben gejaagd vanaf de
rotsige kusten van Normandië tot de vlakke
wijde bouwlanden van ons geliefd Zeeuws
Vlaanderen, en die ons teruggegeven hebben,
het dierbaarste wat een volk kan bezitten:
de Vrijheid
Zij betaalden met ons de prijs voor deze
vrijheid. Het zal goed zijn, dat wij bij de
vreugde van de bevrijdingsherdenking, als
we meelopen bij een optocht of staan bij een
monument, ons realiseren dat deze bevrij
ding ook ontstellend veel pijn heeft veroor
zaakt.
Al is het opschrift op het monument„Ge
vallen voor het vaderland' al vele jaren oud,
nog steeds veroorzaakt dit een stille scherpe
pijn aan een jonge vrouw of een oude moe
der, die met grote harde ogen staat te staren
naar dat jaartal1944, en even knikt terwijl
haar ingevallen mond wat murmelt. Het is
uit de aard der zaak geen opwekkende lec
tuur, doch wij moeten ons bedenken, dat de
tol die voor onze vrijheid is betaald op een
eenzame hoogte staat.
EN NU....
Toen het krijgsrumoer ten slotte stil viel,
verscheen schuchter een klein armzalig olijf
takje de vrede. Sidderend vroeg de oude
uitgeputte wereld zich af, of het nu eindelijk
weer goed werd. Sindsdien zijn er een vijf
tiental jaren voorbij gegleden. En het
is nog niet goed geworden.
De meest afschuwelijkste aller oorlogen
heeft ons nog niets geleerd. Een vreselijk
bloederige les hebben we gekregen, wij allen,
maar we hebben ze niet begrepen. Helaas
zijn de naakte feiten niet tegen te spreken.
Er zijn thans volken, die menen dat brute
macht ook recht betekent. Wie verwacht zou
hebben, dat na de gruwelen van de Nazi-
razernij, waarbij millioenen mensen geslacht
offerd zijn, een rustpauze zou intreden, moet
met bezorgdheid zidh afvragen, waarop dit
alles uit zal lopen.
Het is onbegrijpelijk, dat de wereldbevol
king moet aanzien, dat Rusland en de Sate-
lietstaten ongestoord doorgaan met het in
stand houden van dergelijke lugubere instel
lingen als concentratiekampen. Nog 30 mil-
lioen mensen wacben hier op hun bevrijding
Daarbij zijn ook onze Poolse bevrijders.
De hoop, die leeft in de harten van de
Polen is, dat spoedig de dag zal aanbreken,
dat zij dezelfde vrijheid, ons gebracht, zullen
kunnen hergeven aan het land hunner vade
ren. dat nog oneindig veel smartelijker heeft
moeten lijden.
Op de dag, dat de Zon zal opgaan over
een vrij Polen, zal er vreugde zijn in onze
harten en uit het diepst van ons dankbaar
gemoed zullen dan dezelfde juichkreten op
gaan, die eens bij ónze bevrijding weer
klonken.
INWISSELING VAN
VOOROORLOGSE MUNTEN.
Met de intrekking van het zilveren dub
beltje is de laatste vooroorlogse munt uit de
Nederlandse pasmuntcirculatie verdwenen.
Tot dusver is 881/2 van alle oude Neder
landse munten, die inds het jaar 1948 buiten
omloop werden gesteld ingeleverd.
Daar de sanering van het Nederlandse
muntwezen thans geheel is voltooid, wordt
nog éénmaal een termijn gesteld en wel tot
en met 15 oktober a.s„ waarop voor de laat
ste maal de gelegenheid wordt opengesteld
tot inwisseling van alle sedert 1948 uit de
circulatie genomen munten.
Talm niet langer, grijp dadelijk
in! Bestrijd kinderhoest met
KINDER HONING SIROOP^
Losse Gedachten
De Fruitweek.
Zoals reeds enkele jaren gebruikelijk is, is
deze week te Goes weer de fruitweek ge
houden, met als slot vandaag het fruitcorso,
dat door een van de stadswijken van Goes
trekt.
Een gehele week heeft in Goes de fruitfee
met haar beide hofdames de representatieve
taak van de burgemeester overgenomen, zo
als zij het zelf uitdrukte.
Zij Matty van Hekken deed vorige
tVeek zaterdag met haar hofdames haar in
tocht in Goes, waar zij door het gemeente
bestuur werd ontvangen.
De fruitweek wordt, zoals bekend is, ge
organiseerd door de Stichting Zeeuws Fruit
corso, die op deze wijze propaganda voor het
Zeeuwse fruit wil maken.
Tijdens deze fruitweek zijn verschillende
festiviteiten georganiseerd, die zullen culmi
neren in het genoemde fruitcorso van van
daag.
Dat Zeeland niet alleen fruit heeft aan te
bieden, is wel algemeen, zelfs over de gehele
wereld bekend. Wie toch zou nog nooit ge
hoord hebben van de Zeeuwse oesters en
mosselen
Toch acht men het ieder jaar in Yerseke
weer nodig om met het nodige tam-tam het
nieuwe oester- en mosselseizoen te openen.
Dit feest heeft vorige week donderdag
plaats gevonden. Niet een fruitfee, noch een
oesterfee, maar Kaat Mossel in eigen per
soon kwam de Commissaris der Koningin in
Zeeland, jhr. mr. A. F. C. de Casembroot en
de burgemeesters van de provinciale hoofd
steden - symbolisch -1- een vaatje oesters
aanbieden.
Naast de traditionele vlootschouw, een
concert door de Politiekapel van Mechelen
was er een optocht, de opvoering van een
spel op een drijvend toneel, een cabaret-
programma en tot slot vuurwerk.
Ook op de Flor iade.
Zeeland heeft zich ook op de Floriade in
Rotterdam gepresenteerd tijdens de daar de
vorige week zaterdag gehouden Zeeuwse
dag. Een 150-tal in klederdracht of vissers-
trui gestoken Zeeuwen marcheerden de Flo
riade binnen ,waar een programma van mu
ziek, zang en volksdans werd opgevoerd.
Aan 5000 bezoekers werd een portie oes
ters of mosselen uitgereikt, terwijl tot slot
de film „Verse Mosselen" vertoond werd.
Provinciale Zeeuwse Vereniging
„Het Groene Kruisvergaderde.
Deze vereniging heeft vorige week zater
dag haar jaarvergadering te Haamstede ge
houden. De voorzitter, jhr. R. J. H. Roëll,
hield een rede, waarin hij, mede naar aan
leiding van de recente Planta-af faire, wees
op de gevaren die schuilen in het toevoegen
van kunststoffen aan het menselijk voedsel
en op het gebruik van giftstoffen bij het be
strijden van insecten en ook plantenziekten,
welke schadelijke stoffen eveneens in het
menselijk voedsel kunnen voorkomen.
Ook aan de organisatie zelf wijdde de
spreker aandacht, waarbij hij signaleerde, dat
er een reëel gevaar bestaat, dat de besturen
der verenigingen verouderen, ómdat er zo
weinig jongeren zijn, die een bestuursfunctie
willen aanvaarden.
Na nog te hebben stilgestaan bij de ge
meentelijke herindeling van Schouwen-Dui-
veland en de daaruit voortvloeiende organi
satorische problemen voor Het Groene Kruis,
deelde hij mede, dat met ingang van 1 no
vember a.s. de zuster F. van der Ende uit
Wassenaar benoemd is tot districtsverpleeg
ster bij de kinderhygiëne in West Zeewsch-
Vlaanderen en Walcheren.
De jaarstukken werden goedgekeurd, ter
wijl de aftredende bestuursleden werden her
kozen.
Dr. Barends nam afscheid van het
Chr. Lyceum voor Zeeland te Goes.
Na 13 jaar rector van het Chr, Lyceum
voor Zeeland te Goes te zijn geweest, heeft
Dr. Barends als zodanig afscheid genomen
in verband met zijn benoeming te Haarlem.
Hij wordt opgevolgd door drs. K. de Jong
uit Dokkum.
Het afscheid van de vertrekkende en de
installatie van de nieuwe rektor had plaats
in de aula van het christelijk lyceum aan de
Bergweg te Goes, waar het bestuur van de
Zeeuwse vereniging voor Christ. V.H.M.O.,
curatorium, leraren en leerlingen bijeengeko
men waren.
Vele goede woorden werden tot de schei
dende rector, die vanaf het eerste begin de
school heeft opgebouwd, gesproken.
Opnieuw bezoeken Kamerleden ,De Schelde
Thans was het een groep van zes anti
revolutionaire Kamerleden, die onder leiding
van de fractievoorziiter in de Tweede Kamer
dr. J. A. H. J. S. Bruins Slot, een bezoek
aan de maatschappij „De Schelde' brachten.
Zij werden daar toegesproken door de pre-
sident-direkteur, ir. J. W. Hupkes, terwijl de
'hoofdingenieur-direkteur van de rijkswater
staat in Zeeland, ir. J. H. van der Burgt een
uiteenzetting gaf over de plannen in het Zuid
Sloe. -
Het lid van het college van gedeputeerde
staten van Zeeland, de heer A. Schout, deed
een klemmend beroep op de Kamerleden om
mede te werken aan de vrvulling van de
Zeuwse wensen.
HOE KAN HET ANDERS?
Er zijn deze week weer vele onderwerpen,
waarover wij in dit rubriekje onze gedachten
zouden kunnen laten gaan. Daar is de brug
over de Oosterscheldedaar is de zoge
naamde Planta-ziekte daar is maar nee,
laten we er maar mee ophouden, want er
zijn onderwerpen te over.
Over deze onderwerpen wilden wij het
ditmaal nu eens niet hebben. Hoe kan het
ook anders
Inderdaad, het kan niet anders.
Op deze zaterdag, waarop de zestiende
verjaardag van de bevrijding van Axel wordt
herdacht, kan het niet anders of wij moeten
daarbij toch even stilstaan daarover onze
gedachten laten gaan.
Wanneer we daarover gaan mijmeren, dan
gaat onze dankbaarheid weer uit naar de
dappere soldaten onder commando van Kolo
nel Szydlowski, die met opoffering van eigen
levens Axel hebben bevrijd op een wijze,
waardoor de burgers en hun eigendommen
zoveel mogelijk werden gespaard.
Dan gaan onze gedachten uit naar hen,
die bij de bevrijding het leven hebben ver
loren, burger zowel als militair.
Dan gaan onze gedachten uit naar hen,
die speciaal op deze herdenkingsdag, kijken
op een lege plaats die oude wonden weer
voelen schrijnen.
Dan herdenken wij dankbaar het grote
goed van de vrijheid. De vrijheid, die met
bloed werd betaald.
Hoe gemakkelijk wordt het woord „vrij
heid" niet gebruikt en hoe vaak wordt het
niet misbruikt
Wat is vrijheid eigenlijk Laten we daar
op deze dag eens over nadenken
Wij zullen deze dag de gevallenen eren
wij zullen opnieuw onze dankbaarheid be
tonen jegens de Polen wij zullen de vlag
uitsteken om onze blijdschap te tonen, dat
we bevrijd werden en nog steeds vrij mogen
zijn 1
Wij zullen bloemen leggen bij het Poolse
.monunment. Wij zullen dit doen in uiterlijk
vertoon.
Laten wij het ook doen in onze binnen
kamer. Laten wij tonen, dat wij die vrijheid
weten te waarderen
Ziekenhuis St. Joseph te Vlissingen
uitgebreid met kinderpaviljoen.
Het Sint Joseph ziekenhuis te Vlissingen
heeft er een nieuw paviljoen bijgékregen
het Dokter Friesen kinderpaviljoen. Deze
nieuwe afdeling bestaat uit vier zaaltjes, ze
ven boxen voor besmettelijke zieken, een
speelkamer voor herstellende kinderen en ka
mers voor de kinderarts en de 'hoofdver
pleegster.
De vleugel werd ingewijd door mgr. dr.
W. J. M. Koenraad, vikaris-generaal van het
bisdom Breda. De opening geschiedde door
de leidster van de kinderafdeling, dokter
M. J. van de Vooren uit Middelburg.
Zeeuws konsultatiebureau tegen alkoholisme.
Aan het jaarverslag van het Zeeuws Kon
sultatiebureau voor alkoholisme ontlenen wij,
dat bij dit bureau in 1959 218 patiënten in
behandeling waren, tegen het jaar daarvoor
148. In de loop van het jaar werden 32 per
sonen afgevoerd, zodat per 31 december 1959
nog 186 stonden ingeschreven.
Het percentage van de patiënten in de
verschillende delen van Zeeland beliep voor
Oost Zeeuwsc'h-Vlaanderen 15,6 en voor
West Zeeuwsch-Vlaanderen 11,8.
De directeur van het bureau, de heer R.
Visser wijst er in zijn verslag op, dat het
verkeerd is, herstellende patiënten alcohol
aan te bieden. Als factoren, die alcoholge
bruik bevorderen, ziet hij de weekmarkten en
de hoogtijdagen. Dit laatste omdat er op
dergelijke dagen elders weinig vertier is en
men dit dus in de café's gaat zoeken.
In het bestuur werd ook een vertegen
woordiger van de Katholieke raad voor het
Maatschappelijk Werk in Zeeland opge
nomen.
(Vervolg op pagina 3)
AXEL
Hl 'i' H 'on.
'YV\
.^iTihinn
Zeeland presenteert.
Zo heet dit toelichtend en geruiHtei-
lend Doktersboek.dat gratl» ii in-
gesloten bij een Babyderm Set,
waarin olies voor een vorstelijke
verzorging van Baby's tere huidje.