VIJFTIG JAAR GELEDEN:
EERSTE RADIO-POLITIEBERICHT
ZEELAND - deze week:
Losse Gedachten
NIEUWS. EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH -VLAANDEREN
31 juli 1910 werd de moordenaar Crippen
gesnapt via de radio.
Misdadiger in volle zee gearresteerd.
Franikering bij abonnement.
ZATERDAG 30 JULI 1960
74e Jaargang No. 44
AXELSE COURANT
VERSCHIJNT IEDERE ZATERDAG
ABOWHBMHNTSPRgS:
Am!
de Im US. Andere
Botteniand fX—.
JSUS.
Hoofdredactie i J. G. VINK.
Redactie en Administratie Aid, Markt 12, tel. 0 115S.046, postbus '16
Drukker - Uitgeefster i FIRMA J. C. VINK
ADVERTENTIEPRIJS: 10
BQ eontrecten belangrijke redactie.
Ingnoodca Mededekngeo 30 Cent par
Kklne AdvertentMn 1-3 regeia f ly-
tedarc vegai neet 12
O "N
V
Het uitzenden van een politiebericht in een omroepprogramma meestal op een
tijdstip waarop kan worden verwacht, dat veel luisteraas hun radiotoestel hebben in
geschakeld bijvoorbeeld om ,,het nieuws" te beluisteren is al lang geen nieuwtje
meer. Al heel spoedig nadat de omroep in Nederland tot stand kwam reeds 37
jaar geleden besefte men het nut van het omroepen van politieberichten en door
middel daarvan wordt nog steeds, waar en wanneer dit dienstig is, een beroep ge
daan op de medewerking van luisteraars.
Natuurlijk is dit niet de enige wijze waar
op de mogelijkheden der telecommunicatie
techniek door de politie-autorit?iten wordt
benut. Telefoon, telegraaf, telex en televisie
staan haar evenzeer ten dienste, evenals spe
ciale radioverbindingen, die alle ook contact
tussen politie-autoriteiten in verschillende
landen mogelijk maken. Het publiek merkt
van dat alles niets zou men er al in slagen
een politieradiostation te beluisteren en de
ber)iohten op te schrijven, dan nog zouden'zij,
dank zij de code waarin de mededelingen ge
steld zijn, de leek niets zeggen.
Maar aan de ingewijden des te meer en
heel wat misdadigers zijn in de val gelopen,
doordat hun signalement en de arrestatie
bevelen hun vele malen vlguegr vooruit
snellen, dan zij zich uit de voeten wisten te
maken.
Met een variant op een bekend spreek
woord Al is de misdaad nog zo snel, de
radio achterhaalt haar' wel.
voelde ik een beetje wantrouwen tegenover
een manspersoon en een jongen, die onder
de naam Robinson reisden vader en zoon.
Toen ze een keer aan dek waren, maakte ik
van de gelegenheid gebruik hun hut te door
zoeken. Ik merkte dat de hoed van de jonge
man in de rand was opgevuld om hem te
laten passen. Als waslapje gebruikte hij een
stuk stof van de soort waarvan wel dames
ondergoed wordt gemaakt. Af en toe maakte
ik een praatje met Robinson bij een van
die gelegenheden waaiden zijn jiaspanden
door de wind opzij en zag ik in zijn achter
zakje een revolver zitten. Voortaan droeg
ik de mijne ook maar bij me. Toch hebben
we verschillende malen gezellig thee ge
dronken.
Ik had inmiddels een radiobericht naar
Liverpool laten seinen „Vermoedelijk Crip
pen en vriendin als passagiers aan boord.
Vriendin geklee'd als jongen stem, hou
ding en postuur als die van een meisje."
Ik herinner me nog hoe Robinson luisterde
naar het kraken van de vonken toen het be
richt werd uitgeseind, waarbij hij opmerkte,
wat een wonderlijke uitvinding de radio toch
wel was.
Daags nadat iik mijn telegram had ver
zonden vertrok uit Liverpool de „Laurentic
Ik wist, dat dit schip door zijn grotere snel
heid ons zou inhalen. Ik ontving het volgende
bericht „Gezagvoerder Montrose. Vertrou
welijk. Kom bij Father Point (Quebec) bij
U aan boord. Inspecteur Dew, Scotland Yard
aan boord Laurentic". Ik antwoordde „Ad
viseer U met de loodsboot te komen, ver
kleed als loods".
Toen bij Father Point de loodsen de touw
ladder opklommen liet ik Robinson in mijn
hut komen. De detective pakte hem bij de
hand en zei „Goede morgen dokter Crippen.
Ik ben inspecteur Dew van Scotland Yard.
U bent mijn arrestant.'
Tot zover gezagvoerder Kendall. Dr. Crip
pen maakte prompt de reis in omgekeerde
richting en hoorde enige tijd later het dood
vonnis over zich uitspreken.
En zo was het cp de 31e juli 1910 de
eersté maal, dat de radio tot de arrestatie en
berechting van een misdadiger had geleid.
EERSTE SLACHTOFFER.
Eén van de eersten, en waarschijnlijk wel
de eerste die door de radio in de val liep,
was een zekere dr. Crippen, en wel op het
eind van deze maand precies vijftig jaar ge
leden. De misdaad waaraan deze zich had
schuldig gemaakt moord was op zich
zelf ernstig genoeg, maar de bekendheid die
het geval-Crippen heeft verworven is toch
wel voornamelijk te danken geweest aan de
voor die tijd ongetwijfeld nog romantische en
mysterieuze tijd, waarop men hem wist te
arresteren.
In dat jaar 1910 besteedden de dagbladen
veel aandacht aan de raadselachtige verdwij
ning van mevrouw Bello Elmore, de vrouw
van de arts Hawley Harvey Crippen, van
wie men wist dat hij intieme relaties onder
hield met zijn assistente, Ethel de Neve.
Een eerste politie-onderzoek leverde niets
bezwarends op. Maar toen de doker en zijn
assistente na een tweede huiszoeking, die
evenmin iets verdachts aan het licht had ge-,
bracht, plotseling verdwenen bleken te zijn,
nam de achterdoch van de justitie toe zij
gelastte beider opsporing, aanhouding en
voorgeleiding.
Maar Crippen en zijn assistente bevonden
zich toen al goed en wel aan boord van het
Britse schip „Montrose" dat een dienst
tussen Engeland en Amerika onderhield
voordat de politie zelfs maar de gelegenheid
had gehad om na te gaan, op welke wijze
de gezoohten haar hadden weten te onlopen.
Het was duidelijk, dat men Crippen waar
schijnlijk nooit meer te pakken zou kunnen
krijgen als men er niet in zou slagen hem
voor de aankomst van het schip te arresteren.
Dat zou alleen maar mogelijk zijn, als de
gezagvoerder per radio een daartoe strek
kende instructie zou kunnen ontvangen en
lang niet alle schepen beschikten in die tijd
over een radio-installatie.
Maar de „Montrose" had radio Hoe het
geval zich verder afspeelde heeft de toen
malige gezagvoerder van het schip, Com
mander Kendall, veel later eens in een radio
uitzending ve/teld.
KAPITEIN VERTELT.
„Op reis naar Canada deden we Ant
werpen aan als tussenhaven. Daar las ik
in een Engelse krant (het verzoek om op
sporing van dr. Crippen en zijn assistente.
Nadat we Antwerpen hadden verlaten,
Zeeland door Belgen overstroomd.
In ons vorig nummer stipten wij even aan,
dat op 21 juli vele Belgen in Axel waren.
Van deze voor onze zuiderburen nationale
feestdag hebben zeer velen gebruik gemaakt
om ook andere delen van' onze provincie te
bezoeken.
Met name trokken velen naar Middelburg
om daar de markt en Miniatuur Walcheren
en ook de ringrijderij te bezoeken. Zo rond
d? 250 autobussen hebben die dag de pro
vinciale hoofdstad bezocht.
Met dit massale bezoek hing nauw samen
een overstelpende drukte op de veerdienst
BreskensVlissingen. Vanaf des morgens
vroeg tot des avonds laat hebben drie boten
deze dienst onderhouden en toch kwamen er
nog betrekkelijk lange wachttijden voor.
Het is niet te verwonderen, wanneer men
weet, dat die dag van Breskens naar Vlissin
gen ruim 13.600 passagiers, een kleine 1000
fietsen, ruim 1600 personenauto's en 150
bussen werden overgezet in tegenoverge
stelde richting waren het 12.000 passagiers,
760 rijwielen, 1500 auto's en 150 bussen.
Het vervoer op de Zeeuwse veren
stijgt nog steeds.
Het overzicht dat de Provinciale Stoom
bootdiensten over het eerste halfjaar 1960
hebben verstrekt over het vervoer op de
Zeeuwse veren, toont in het algemeen weer
een strke stijging van dit vervoer aan in ver
gelijking met dezelfde periode van vorig jaar.
Hieronder laten wij enkele cijfers volgen,
waarbij de aantallen over het eerste halfjaar
1959 tussen haakjs daarachter zijn geplaatst.
Veer Perkpolder-Kruiningen 484.600 pas
sagiers (411.000); 184.000 auto's (155.000).
Veer Breskens-Vlissingen 861.000 passa
giers (808.000) en 181.000 auto's (165.000).
Een nieuwe koningin.
Ons land en tevens onze streek krijgt er
weer een nieuwe koningin bij. Naast een
fruit-, een heide-, een bloemen-, een oester-
en noem-maar-op-koningin, krijgen we nu
ook nog een garnalenkoningin. Deze dame
zal door de Bressiaanse vissers worden ge
kozen tijdens de visserijfeesten, die op 13,
14 en 15 augustus a.s. zullen worden ge
houden. Voorts zullen tijdens deze feest
dagen diverse festiviteiten worden georga
niseerd, zoals een stoet met praalwagens,
muziek- en cabaretuitvoeringen en èen de
monstratie van de Cyclobalclub uit Gent.
Het geheel wordt besloten met vuurwerk.
Wij vragen ons af, waarom men nu niet eens
een keizerin kiest. Dat* zcu weer eens iets
anders zijn.
Fruitcorso te Goes.
In deze rubriek wandelen wij van het ene
festijn naar het andere als zij tenminste
doorgang vinden. Want dit is met het fruit
corso 1960 niet zullen doorgaan, wanneer
schreven wij, dat B. en W. van Goes aan
de raad een crediet hadden gevraagd van
5000, De raad heeft dit voorstel echter
verworpen.
Het bestuur van de Stichting „Zeeuws
Fruitcorso" heeft nu de gemeenteraadsleden
laten weten, dat de fruitweek en het fruit
corso 19606 niet zullen doorgaan, wanneer
de raad niet op korte termijn op haar ge
nomen besluit terugkomt. Zonder het sub-
sidbieedrag zou het niet mogelijk zijn, finan
cieel rond te komen. Ook de V.V.V. te Goes
heeft haar ontstemming over het genomen
besluit aan de gemeenteraad kenbaar ge
maakt.
Schaderegeling Zeeuwse vissers.
In een vorige week zaterdag te Goes ge
houden vergadering van de Vereniging tot
Bevordering van de Zeeuwse Visserijbe-
langen „Zevibel" heeft de directeur-generaal
van de Rijkswaterstaat, ir. A. G. Maris, in
zijn kwaliteit van voorzitter van de commissie
ex artikel 8 van de Deltawet medegedeeld,
dat de commissie waarschijnlijk volgend jaar
advies zhl uitbrengen over de vergoeding van
de schade ingevolge de uitvoering van de
deltawerken.
Ir. Maris, die verklaarde een zeer prettig
onderhoud te hebben gehad m'et vertegen
woordigers van de Arnemuidense en Veerse
vissers, deelde nog mede, dat men er niet
op moet rekenen, dat de commissie de rege
ring zal adviseren, de scihade, die op grond
van de uitvoering van de deltawerken reeds
geleden is en nog zal worden geleden, voor
honderd procent te vergoeden.
Haven van Colijnsplaat tijdig gereed.
Op vragen van het Tweede Kamerlid, de
heer D. Kodde, heeft de minister van Ver
keer en Waterstaat, drs. H. A. Korthals,
medegedeeld, dat de haven van Colijnsplaat
zo tijdig gereed zal zijn, dat de vissers van
Veere daar zullen kunnen binnenlopen, als
de dam door het Veerse Gat de vaart naar
Veere niet meer mogelijk zal maken.
NETHEID OP STRAAT!
Nog steds ligt op een reactie onzerzijds te
wachten het ingezonden stuk van die be
woonster van een woning in de Wilhelmina-
straat. Deze schrijfster toch verzocht via ons
blad de moeders hun kinderen ook te wijzen
op het betrachten van de netheid op straat.
Dit verzoek willen wij gaarne krachtig
ondersteunen.
Heeft er enige tijd geleden in de lande
lijk pers ook niet een heel pleidooi gestaan
vobr een bevordering van de netheid op de
openbare weg Werd daarin niet vermeld,
dat Nederland in het buitenland bekend
om zijn nethid en properheid bij de toe
risten berucht dreigt te worden vanwege de
rommel op straat en strand
Ook Axel vertoont de allure van veront
reiniging. Bent U des zaterdags na afloop
van de kraampjesmarkt wel eens door de
Noordstraat gegaan en hebt U daar dan de
hopeloze bende van papier, rotte sinaasappels
en palingvellen en -ingewanden zien liggen
Gelukkig is de dienst van gemeentewerken
dan reeds volop bezig met deze „dankbe
tuigingen" van de zaterdagmarkt op te
ruimen.
Hebt U wel eens opgemerkt, welk een
„dankbaar gebruik men maakt van de
papiermanden, dje van gemeentewege maar
ook van particuliere zijde op de Markt zijn
aangebracht Daarvan getuigen de over
stelpend vele friteszakjes en andere pape
rassen die op de straat terecht komen
Hoe gedachteloos vaalk doen wij, vol
wassenen echter niet mee aan het veront
reinigen van de straten. Welke man zal er
aan denken, wanneer hij achteloos een leeg
sgarettendoosje op straat laat vallen
Achteloos en gedachteloos Een mens
moet ook aan zoveel dingen tegelijk denken
Maar toch zouden wij ook in deze rubriek
een ernstig en dringend beroep willen doen
op ieder, die van de openbare weg gebruik
maakt, om van die openbare weg geen mest
vaalt of vuilnisbelt te maken.
Heren, gooit Uw leeg sigarettendoosje of
wat het dan ook mag zijn, niet op straat,
maar neem het mee naar huis en werp het
daar in de vuilnisemmer. Gooi ook de lege
friteszakjes niet zo maar neer deponeer
deze in de daarvoor bestemde papiermanden.
Knunen de verkopers op de zaterdagmarkt
hun afval niet in een kartonnen doos of iets
dergelijks gooien en het aldus de mensen
van de dienst van gemeentewerken iets ge
makkelijker maken
Het zal wellicht mogelijk zijn, op derge
lijke verontreinigingen straffen te istellen.
Ons landje staat toch al bekend om zijn vele
bordjes „Verboden".
Laten wij allen tezamen zonder organisatie
een club van netheidbevorderaars worden.
De netste weggebruiker mag dan penning
meester zijn
Waterkering te Vlissingen wordt op
delta-hoogte gebracht.
Op 24 augstus a.s. zal de Rijkswaterstaat
te Middelburg aanbesteden het op delta
hoogte brengen van de waterkering rondom
en nabij de buitenhaven te Vlissingen.
Scheldeboulevard te Terneuzen.
De gemeenteraad van. Terneuzen heeft
zich verenigd met het voorstel om de zee
dijk vanaf de Stenen Beer tot de Essenbrug
zodanig te verzwaren, dat de aanleg van een
Scheldeboulevard mogelijk wordt. De kruin
van de dijk, waarop de boulevard moet wor
den aangelegd, zal een breedte krijgen van
ruim 22 meter. De kosten van de dijkver
zwaring zullen 225.000,belopen.
A. P. Kostense 25 jaar burgemeester
van Biervliet.
De burgemeester van Biervliet, de heer
A. P. Kostense, zal op maandag 1 augustus
zijn zilveren ambtsjubileum vieren. Hij zal
die dag op grootse wijze door de inwoners
worden gehuldigd.
Burgemeester Kostense werd op 16 maart
1904 te Biervliet geboren en trad in 1921
als volontair in dienst van de gemeente, waar
hij per 1 januari 1933 benoemd werd tot
gemeente-secretaris. Op 1 augustus 1935
volgde zijn benoeming tot burgemeester. Hij
is ridder in de orde van Oranje-Nassau.