AXELSE COURANT
J C VINK
Nederlandse farmaceutische industrie.
Frankering bij abonnement, Axel
WOENSDAG 20 NOVEMBER 1957
72e Jaargang No. 15
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VERSCHIJNT IED/ WOENSDAG EN ZATERDAG
Drukker UitgeefsterFIRMA J. C. VINK
Red. en Adm.: Axel, Markt 12, Til. 0 1155-646
HoofdredactieJ. C. VINK
FIRMA
Markt 12
AXEL
NIET SPECTACULAIR, MAAR WEL OPVALLEND
Geen spectaculair karakter, géén gewel
dige complexen van gebouwen hoewel er
uitzonderingen zijn geen arbeidsinten
sieve bedrijfstak met tienduizenden werk
nemers, maar wel van nationaal belang, wel
een toonaangevende industrie in de wereld,
wel een rustige kweekplaats van verras
sende ideeën en een indrukwekkende ver
zameling van intellect en vernuft zo zou
men de farmaceutische industrie in Neder
land mogen kenschetsen. Het is dan nog
maar een zeer algemeen en misschien wel
een vaag beeld, dat nadere omschrijving be
hoeft. Daarvoor is een persoonlijke kennis
making met deze bedrijfstak, waarover de
gemiddelde Nederlander soms vreemde op
vattingen laat horen, wel gewenst. Misschien
weet hij wel dat binnen de grenzen van zijn
land de grootste vitamine-D-fabriek ter
wereld staat .hopelijk heeft hij er ooit van
gehoord dat Nederland voor het prepareren
van hormonen internationaal beroemd is,
doch wat daar allemaal aan werklust, vin
dingrijkheid, inspanning, risico, kennis en
taaie volharding achter zit, is hem tien tegen
één onbekend.
De vereniging „Nederlands Fabrikaat en
de organisatie van farmaceutische fabrikan
ten „Nepropharm", hebben een vérgaande
ontmoeting bevorderd tussen een aantal Ne
derlandse persvertegenwoordigers en de far
maceutische industrie. Daarbij is wel zo een
en ander uit de doeken gedaan, al moesten
een aantal vragen onbeantwoord blijven,
daar zij niet vielen binnen het kader, waarin
de initiatiefnemers de kennismaking hadden
gedacht. Die vragen waren min of meer van
sociaal-economische aard en vloeiden voort
uit de redenering, dat, waar het vernuft der
farmaceutische industrie ten slotte in dienst
staat van de mensheid, het wel interessant
zou zijn te ervaren hoe en onder welke om
standigheden de resultaten van dat vernuft
bij de mensen komen.
Leerzame vragen.
Doch dan komt men op een terrein dat
bezaaid schijnt te liggen met voetangels en
klemmen een terrein waarop groothande
laren en detaillisten (met name apothekers),
ziekenfondsen en artsen een plaats innemen,
welke zich niet in een ommezien laat be
schrijven. Zonder hun aanwezigheid zou
trouwens toch geen verhelderend gesprek
gevoerd kunnen worden. Terecht beriepen
de gastheren zich hierop, toen de journa
listen inlichtingen vroegen over prijsbe eid,
handelsmarges en vele aanverwante zaken.
Op zichzelf evenwel was die interesse leer
zaam. Zij toonde duidelijk aan van hoe
groot belang de positie van de farmaceuti
sch e industrie door haar eigen doortastend
heid in de moderne maatschappij-geworden
is. Ze gaf ook blijk van het bestaan van een
factor, waarmee 99% van Nederland s in
dustrie geen rekening behoeft te houden.
Wij bedoelen namelijk de noodzaak om ge
neesmiddelen te kopen, wanneer dit voor een
ziektegeval vereist is. Vele, zo niet prak
tisch alle artikelen van de industrie worden
de consument aangeboden, zonder dat hij
zich verplicht behoeft te gevoelen tot kopen
over te gaan .Bij geneesmiddelen is die vrij
willigheid er eigenlijk niet. De weigering
een of ander preparaat te kopen kan ver
ergering van een ziekte of mischien wel de
dood betekenen. Men koopt, zegt men dan
gemeenlijk, medicijnen niet voor zijn lol. 1 ot
op zekere hoogte is er vrijheid in het kiezen
van een merk, maar betaald moet er worden,
waarbij het er in het verband van ons ar
tikel niet toe doet wie betaaltde patiënt
zelf, het ziekenfonds of de verzekeringsmaat
schappij. Dit gevoel van dwang doet de
kopers aanmerkelijk kritischer op de prijs
letten en brengt hen er al gauw toe een ge
neesmiddel duur te noemen. Helaas beseft
de Nederlander nauwelijks dat hij, wat die
prijsvorming voor de Nederlandse farma
ceutische industrie betreft, veel meer reden
tot klagen zou hebben, indien deze bedrijfs
tak zich niet zo n grote faam in het buiten
land had verworven.
De waarde van de naar vele landen uit
gevoerde Nederlandse geneesmiddelen loopt
in de tientallen millioenen guldens. De pro
ductie, ook van zeer kostbare en exclusieve
geneesmiddelen, is in Nederland en voor
Nederlandse verhoudingen buitengewoon
groot. Dit stelt de fabrikanten in staat om
hun geld verslindende ontwikkelingskosten
niet al te zwaar te doen drukken op de prijs
welke zij zelf uiteindelijk in rekening moeten
brengen.
Geniaal man.
Eigenlijk is het weer hetzelfde liedje men
kent zijn industrie niet, staat derhalve gauw
klaar met (dikwijls onredelijke) opmerkin
gen en gevoelt niet de minste behoefte lof
tuitingen te laten horen, wanneer die eens
op zijn plaats zouden zijn. En woorden van
waardering zijn tegenover de farmaceutische
industrie van Nederland zeker niet over
dreven. Wie een indrukwekkend en geniaal
mian als professor dr. M. Tausk, directeur
van de N.V. Organon gastheer namens
de „Nenopharm" in een meeslepende ver
handeling de geschiedenis hoort beschrijven
van de ontwikkeling der hormoonpreparaten
wordt opgewonden van bewondering voor
het geniale werk dat op initiatief van dit
commerciële bedrijf verricht is. Wij schrijven
met opzet commercieel bedrijf, wat mis
schien hard klinkt in de oren van hen, die
wetenschap uitsluitend met idealisme asso
ciëren. Ons valt hier te binnen de verzuch
ting van een door een hard leven gelouterd
man men kan geen goed idealist zijn, zon
der een materialist te wezen. De commercie
is onontbeerlijk om de financiële basis re
leggen voor nieuwe onderzoekingen, nieuwe
ontdekkingen, nieuwe vondsten, welke de
weg openen naar nog betere geneesmiddelen
die heil brengen waar vroeger de dood als
onvermijdelijk werd beschouwd.
De antibiotica, zoals streptomycine en
penicilline, vinden wij reeds heel gewoon.
Nog geen twitig jaar geleden zouden deze
medicamenten tovermiddelen worden ge
noemd, waarover met heilig ontzag zou wor
den gesproken. Tegenwoordig behoeft een
baby die geboren wordt zonder schildklier,
niet meer op te groeien in achterlijkheid of
mismaaktheid. Hormoonstoffen vullen aan
waar de natuur nalatig was. Nobedprijswin-
naar Reichstein uit Bazel, een der grootste
chemici van deze tijd, kon zijn zuiver weten
schappelijk en fundamenteel onderzoek naar
bepaalde hormoonstoffen uitvoeren, dank zij
de extracten welke een Nederlandse farma
ceutische fabriek (Organon) hem vermocht
ter beschikking te stellen. Deze Zwitser heeft
een groot aandeel gehad in het maken van
het thans voor de gehele wereld zo zegen
rijke cortison. Laten we één fase uit de ge
schiedenis van het ontstaan van cortison
lichten, om aan te tonen waartoe de weet
gierigheid van een farmaceutische industrie
kan leiden.
Samenwerking
Het oorspronkelijke procédé om cortison
te maken kreeg spoedig concurrentie van
geheel onverwachte mededingers. Ging men
oorspronkelijk uit van galzuren uit runder-
gal, daarnaast bleken plantaardige stoffen
zoals het in Mexicaanse planten voorkomen
de diosgenine, door toevoeging van schim
mels omgezet te kunnen worden in stoffen,
waaruit cortison kon worden bereid. De
schimmels en bacteriën, als hulptroepen van
de chemici, worden steeds belangrijker. Ze
bereiden niet slechts antibiotica, maar voe
ren met niet te overtreffen gemak chemische
reactie's uit, wanneer de chemicus ze de
juiste voedingsstoffen aanbiedt. Voor het
uitvoeren van dergelijke reactie's in het
groot zijn andere apparaturen nodig dan in
de chemische gebruikelijk. Organon is daar
om een samenwerking aangegaan met de
Gist- en Spiritusfabriek te Delft, die op een
lange ervaring kan bogen in het hanteren
van gist en andere micro-organismen en die
Organon thans behulpzaam is bij het be
reiden van grote hoeveelheden cortison met
andere middelen dan chemische synthese uit
galzuren. Dergelijke pogingen werken gun
stig op de kostprijs en stellen de fabrikan
ten van geneesmiddelen in staat om zeer
bijzondere preparaten voor het publiek be
taalbaar te maken. Door de kostbare wijze
van vervaardiging was cortison dat in het
begin niet. Later kwam een behandeling van
10 tot 20. dagen met dit geneesmiddel op
ongeveer 600.te staan. Nu is het nog
maar 7,50.
De Nederlandse farmaceutische industrie
werkt in stilte, maar zij werkt hard. Ze is
niet spectaculair, maar wel opvallend. In
1956 waren de productie-cijfers in deze
branche 180 millioen gulden. Naar vrijwel
alle landen ter wereld werd de helft er van.
dat is voor 90 millioen gulden geëxporteerd.
Wilt u het exportcijfer van 1939 weten 1
Het was nog geen 14 millioen gulden.
M. van Vreewijk.
BINNENLANDS OVERZICHT
INDONESIË DOET VRIENDELIJK.
En dreigt op Nederland-Australische
verklaring.
De reactie van de Indonesische macht
hebbers op de vorige week gepubliceerde
verklaring van Nederland en Australië in
zake Nieuw-Guinea was, zoals te verwach
ten viel „vriendelijk", omdat men in eerste
instantie waarschijnlijk nog niet de reik
wijdte van deze verklaring kon bepalen en
„dreigend omdat men inzag, dat Nederland
op het juiste moment een verklaring tezamen
met Australië uitgaf, de tweede belangheb
bende in Nieuw-Guinea. Het gestook tegen
de Nederlanders, die nog in Indonesië woon
achtig zijn was kennelijk niet voldoende om
de woede van de mensen, die menen op et
nologische gronden aanspraak te kunnen
maken op „VVest-lrian af te reageren.
Krasse taal is er o.m. gesproken door
president Soekarno, die zei dat men Neder
land wel op de knieën zou krijgen ten aan
zien van de Indonesische eisen betreffende
Nieuw-Guinea, door het verbreken van de
handelsbetrekkingen tussen Nederland en
Indonesië. Men wil in Djakarta zelfs nog
verder gaan en de Nederlandse bedrijven in
Indonesië confisqueren en nationaliseren,
waarover men zelfs berichtte, dat daartoe
alle Nederlandse banken zouden behoren.
De kaarten liggen thans dus open op
tafel en zijn in feite al gespeeld. Aan de
ene kant vindt men de gezamenlijke Neder
landse en Australische troeven in de ver
klaring, dat men gezamenlijk wil handelen
in het belang van Nieuw-Guinea en zijn
politiek zal richten op de opvoeding van de
bevolking tot zij in staat is haar land geheel
zelf te besturen en aan de andere kant staat
de Indonesische troef, die slechts bestaat uit
enkele vriendelijke woorden met daaraan
meteen de bedreigingen van verbreking van
de handelsbetrekkingen en de naasting van
de Nederlandse bedrijven toegeVoegd.
Op de komende behandeling van de
„kwestie Nieuw-Guinea zullen de menin
gen dus in dit opzicht weer lijnrecht tegen
over elkaar staan zij hebben dat altijd
gestaan— en nu gaat het maar weer om de
vraag of Indonesië voldoende steun kan
vinden bij de landen, dei in de Verenigde
Naties vertegenwoordigd zijn, om zijn eisen
kracht bij te stellen.
De meningen over de vraag, wanneer deze
kwestie weer in de Verenigde Naties be
handeld zal worden, lopen nogal uiteen. De
politieke commissie van deze instelling heeft
besloten dit onmiddellijk na het debat rond
het Koreaanse vraagstuk te doen. De een
meent echter dat debat slechts drie dagen
in beslag zal nemen, de ander is de mening
toegedaan, dat het nog wel veertien dagen
kan duren voordat de kwestie Nederlands-
Nieuw-Guinea aan de orde zal komen.
Een belangrijk punt in deze kwestie is,
hoe de houding van de Amerikaanse afge
vaardigde rond deze kwestie zal zijn. In het
verleden is immers gebleken, dat Amerika
zich van stemming onthield, doch thans zijn
er stemmen opgegaan, die Amerika verwijten
in de kw«stie geen partij te kiezen. Men
dringt er in diverse grote dagbladen in de
Verenigde Staten op aan, dat men de zijde
van Nederland zal kiezen in dit conflict,
aan de hand van de verklaring, die Neder
land samen met Australië heeft uitgegeven.
De ideële doeleinden, die Nederland na
streeft, moeten door Amerika gerespecteerd
worden, temeer daar gebleken is, dat de
Indonesische machthebbers nauwelijks >e
staat zijn het bewind in eigen land in handen
te houden.
De laatste berichten wijzen er echter op,
dat Amerika in het standpunt van „onpar
tijdige" zal blijven volharden. Hoe het ook
zij, Australië 'heeft, dat moge uit de ge
zamenlijke verklaring wel geconcludeerd
worden, partij gekozen voor Nederland cn
dat is al een belangrijk winstpunt.
Het is voornamelijk de Nederlandse ver
tegenwoordiging in de Verenigde Naties die
vermoedt dat het debat rond deze kwestie
nog veertien dagen op zich zal laten wachten.
Dit houdt echter niet in, dat men niet be
reid is op „elke" dag het debat met Indo
nesië aan te gaan. Men is uiteraard uit
stekend voorbereid en met welk scherp In
donesië in deze kwestie ook zal schieten,
het staat bij voorbaat wel vast, dat dit schot
niet in de roos zal zijn, ook al kan een schot
even naast de roos misschien een doeltref
fende uitwerking hebben.
Nederland zal zich echter niet neerleggen
bij een eventuele erkening van de Indone
sische eis door de Verenigde Naties en men
zal zich in deze instelling wel wachten een
bondgenoot als Nederland in een uiterst
precaire positie te brengen.
VERZILVERING VACANTIEBONNEN
KERSTMIS 1957.
Het bestuur van het Vacantiefonds voor
de Landbouw deelt mede, dat van vrijdag
13 tot en met zaterdag 21 december 1957
voor de.eerste maal gelegenheid bestaat tot
het doen verzilveren van vacantiebonnen
van het boekjaar 19571958 (kenbaar aan
de opdruk „Geldig tot en met 30 april 1958")
en wel tot een bedrag van ten hoogste 50.-
in totaal.
De chèquebonnen, die door het Vacantie
fonds voor de Landbouw zijn uitgereikt aan
arbeiders, die wegens herhalingsoefeningen
in werkelijke dienst zijn geweest, kunnen te
zelfdertijd worden ingeleverd.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
deze chèquebonnen alleen dan zullen wor
den verzilverd, indien men zich op voldoen
de wijze kan legitimeren. Worden chèque
bonnen ten behoeve van anderen aange
boden, dan zal een machtiging moeten wor
den overgelegd, waaruit blijkt dat men be
voegd is de chèquebonnen te laten ver
zilveren.
De totale waarde van vacantiebonnen en
chèquebonnen mag niet meer dan 50.be
dragen. De bonnen zullen bij aanbieding
terstond worden verzilverd er vindt dus
geen voorinlevering plaats.
Het aanbieden van bonnen kan uitslui
tend geschieden bij een plaatselijk penning
meester van één der navolgende bonden
Algemene Nederlandse Agrarische Bedrijfs-
bond, Nederlandse Christelijke Landarbei-
dersbond en Ned. Kath. Landarbeidersbond
„St. Deusdedit".
Bonnen, welke niet in de hiervoor be
stemde opplakboekjes van het Vacantie
fonds voor de Landbouw zijn geplakt, kun
nen niet worden aangenomen. Bedoelde
boekjes zijn eveneens bij de plaatselijke
penningmeester van bovengenoemde bonden
verkrijgbaar.
SCHOOL VERKEERSEXAMEN 1958.
Dinsdag 11 maart 1958 schriftelijk
gedeelte.
Het bestuur van het Verbond voor Vei
lig Verkeer heeft zich verenigd met het
voorstel van de „Commissie Eenheid in de
Verekeersexamens", om het schriftelijk ge
deelte van het Schoolverkeersexamen 1958
voor het gehele land te doen plaats vinden
op dinsdag 11 maart 1958.
De afdelingen en consuls van het Ver
bond voor Veilig Verkeer, alsmede de ver-
keersonderwijscommissies zullen zich, zoals
gebruikelijk, tijdig met de scholen in ver
binding stellen.
Scholen in plaatsen waar deze instanties
ontbreken, kunnen de schriftelijke opgaven
enz. bij het Verbond aanvragen door be
middeling van gemeentebestuur of politie.
In 1957 hebben ruim 190.000 scholieren
aan het theoretisch en practisch verkeers-
examen deelgenomen, met volledige mede
werking van de plaatselijke autoriteiten.
AMBTENARENSTAKING IN
FRANKRIJK.
Dinsdag hebben ongeveer een millioen
Franse ambtenaren het werk voor 24 uur
neergelegd om hun eisen voor salarisver
hoging kracht bij te zetteen. De spoorwegen
en de gas- en electriciteitsbedrijven waren
niet bij de actie betrokken, maar wel de
watervoorziening.
Er heerste grote stagnatie bij de P.T.T.,
de douanediensten en het luchtverkeer, dit
laatste ook door de staking van het perso
neel van de veiligheidsdiensten op de vlieg
velden. Ook van het ziekenhuispersoneel en
onderwijzers is een groot deel thuis gebleven.
Dit is de derde grote staking in Frankrijk
gedurende ruim een maand tijd. De eisen
van de thans bij de staking betrokkenen
overtreffen aanzienlijk hetgeen de regering
blijkens haar financiële voorstellen voor de
ambtenaren wil doen.
ABONNEMENTSPRIJS: Losse nummers 6 cent
Kwartaal-abonnement i
&xel binnen de kom f 1,55 Andere plaatsen f 1,75
Buitenland I 2,00
ADVERTENTIEPRIJS8 cent per m.m.
Bij contracten belangrijke reductie.
In(* zonden Mededelingen 20 cent per m.m.
Klein*. Idvertentién (maximum 6 regels) 1-5 regels
70 cent iedere regel meer 12 cent extra.
