AXELSE COURANT
Engelse kerk in Amsterdam
bestaat 350 jaar.
Ons dagelijks brood.
\fc'~
I#
Frankering bij abonnement, Axel
ZATERDAG 18 MEI 1957
-8=
71e Jaargang No. 65
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VERSCHIJNT IEDf WOENSDAG EN ZATERDAG
EIRMA
Markt 12
AXEL.
BAGIJNHOF LIGT ALS EEN OASE VAN STILTE IN HET
RUMOER VAN EEN MODERNE STAD.
DE REFORMATIE EN AMSTELREDAMME.
Ergens in Amsterdam is een heel mooi
plekje. Het ligt verscholen tussen drukke
straten en oude gebouwen en slechts een
klein poortje geeft je de toegang Ik zal je
niet langer in het onzekere laten ik be
doel het Bagijnhof. De ingang bevindt zich
aan het Spui, zo ongeveer dertig meter van
de Kalverstraat vandaan. Heerlijk is het om
uit die roezige drukte, waar de mensen el
kaar passeren en toch niet zien, weg te
lopen, het Spui over, het poortje door, het
Bagijnhof in. Het eerste wat je opvalt, is
de stilte. En dan zie je de kerk rechts, de
English Reformed Church, waarover ik
straks meer zal vertellen. De kerk aan de
linkerkant is Rooms-Katholiek, ook mee tus
sen de huisjes ingebouwd, niet zo opvallend
Langs al die huisjes en het grote grasveld
kunnen we lopen, het hele Bagijnhof door.
Er wonen oude vrouwtjes, een enkele keer
zie je er een, die kruimeltjes strooit voor de
vogels, of een kleedje uitslaatMaar
verder is het er zo'n stil wereldje midden
in dat drukke Amsterdam, dat we vanzelf
iets van die rust meenemen.
Hoe het Bagijnhof aan zijn naam komt
We moeten nu heel ver terug in de historie.
In de zevende eeuw leefde de heilige St.
Begga, en zij was het die door een latere
zusterorde in Amsterdam vernoemd werd.
In 1400 verrees de kapel (de tegenwoordige
Reformed Church) op het Bagijnhof. Daar
kwamen de nonnen samen en hielden zij hun
godsdienstoefeningen. Tot de Reformatie in
trede deed. Met de veranderde leer viel ook
de kerk in Protestantse handen. Dertig jaar
later, in 1607, nu 350 jaar geleden, werd de
kerk feestelijk ingewijd tot een plaats van
aanbidding „for the English people dwelling
at Amstelredamme in Holland
Die zondag 4 februari sprak mr.
John Paget, die zojuist als predikant in de
Engelse kerk bevestigd was, over psalm 51
vers 10 „Create in me a clean heart, o God".
Deze tekst vinden wij als muurschildering in
het kerkje terug. Op die gedenkwaardige
dag werd ook, in tegenwoordigheid van de
schout en dominé Plancius, namens de ge
meente Amstelredamme de preekstoel aan
geboden en geplaatst.
De gemeente bestond toen uit 68 mensen
een deel van hen behoorde tot de z.g. ,,re-
fugé's", anderen waren Engelse kooplieden.
In 1662 was het aantal leden zo gegroeid,
dat de consistorie en twee diakenkamers
moesten worden toegevoegd
Het wonder van de heilige Cornelia.
Tot 1865 toe was het de gewoonte ge
bleven, dat ook de nonnen in het Protstantse
kerkje begraven werden, al was het dan in
een apart gedeelte. Maar een bijzonder reli
gieuze non weigerde dat beslist en in haar
t;stament omschreef zij nauwkeurig de plaats
waar haar kist moest staan buiten aan de
noordermuur, daar waar het regenwater van
het dak afdroop. Zij wilde dat water zien
als teken van haar smart. Het verzoek werd
echter afgewezen en Cornelia s overblijfse
len mochten op een bepaalde plek in de
kerk rusten, onder steen no. 26. Maar wie
chetst de verbazing van de koster, de dag
na haar begrafenis, toen het graf geopend
lag en de kist op een andere plaats was
gezetDe koster zei niets en herstelde de
schade vlug. De volgende dag had het to
neel zich herhaald en opnieuw werd het graf
in de oude toestand gebracht. Maar de
derde keer liep de koster naar de moeder
overste en verteld haar het gebeurde. De
oude non beval dat Cornelia nu begraven
zou worden waar zij werkte. Het besluit
werd goedgekeurd. Buiten de kerk is een
gedenksteen gemetseld. Op de tweede mei
van ieder jaar legt de jongste non een bos
bloemen en een handvol zand op de steen,
de plaats waar het stof van de heilige Cor
nelia rust
Een bezoek aan de kerk.
Wanneer je nu eens het Engelse kerkje
bezoekt, kun je op twee dagen vlan de week
terechtop zondag en op woensdag. Om
met het laatste te beginnen elke woensdag
houdt de „Stichting Alle-Dag-Kerk in Am
sterdam" twee korte samenkomsten, des
middags van 12.40—13 uur en 13.10—13.30
uur. Deze diensten worden druk bezocht en
zijn zeer de moeite van het bijwonen waard.
Maar bijzonder levend en boeiend zijn de
diensten zondagsmorgens om half elf en om
de veertien dagen des avonds half acht.
Wie de kerk binnenkomt, klinkt eerst een
vriendelijk „good morning" tegemoet. De
predikant groet ieder persoonlijk met een
handdruk daarna ga je zitten. Terwijl je
naar de prachtige orgelmuziek luistert, kijk
je rond en al gauw valt je blik op de preek
stoel met de gebeeldhouwde panelen. Ze
werden door de beeldhouwer L. J. Edema
van der Tuuk ontworpen en vervaardigd,
ter gelegenheid van de troonsbestijging van
H.K.H. Prinses Wilhelmina. Op het voorste
paneel zie je een engel, die het kleed van
de Nederlandse Strijdkrachen zegent de
twee zijkanten stellen voor de kerk als
lerares en weldoenster van kerk en staat.
Opvallend is de koperen lessenaar op de
preekstoel. Het is een cadeautje van koning
Willem III, prins van Oranje en koningin
Mary II,
Het embleem bestaat uit een leeuw en een
leeuwenklauw met het mongram W.M.R.R.
1689 (William, Mary, Rex, Regina).
Op de symbolische aovndmaalstafel staan
bloemen, prachtig geschikt. Maar ook zijn
er de zilveren bekers en schalen, voor het
H. Avondmaal en de H. Doop. De inscriptie
vermeldt het jaar 1771.
De dienst begint met het uitspreken van
het votum en het zingen van een der hym-
Daarna volgt een alleraardigst toe-
hymn gezongen en gaan de kinderen, die al
die tijd voorin de kerk zaten, naar de zon
dagsschool. Wanneer de eigenlijke preek
begonnen is, kan het best gebeuren dat je
het nog n.'et helemaal volgt. Dan is het fijn
om naar dat prachtige glas-in-lood raam,
recht voor je te kijken. Het is een geschenk
van de Amerikaan Edward Bok.
Wist je dat de figuren de Pilgrim Fathers
voorstellen, die in augustus 1608 in ons land
een toevlucht zochten Op het moment van
vertrek naar Plymouth, in 1620, knielen zij
neer en smeken Gods zegen afLater,
in 1909, heeft een afdeling van de Dutch
Reformed Church in Amerika en de Chicago
Congregational Club beide een bronzen plaat
geschonken aan deze English Reformed
Church, als dank voor de gastvrijheid aan
de Pilgrim Fathers bewezen.
Na de preek is het moment van de „offe
ring" (open-schaal-collecte), waarbij alleen
orgelspel klinkt. Rustig, zonder zingen
Dan volgt het gebed, weer een hymne en
de zegening, waarna men de kerk verlaat.
Maar niet voordat mr. Keillor ieders hand
heeft gedrukt.
Later denk je nog eens terug aan dat
mooie kerkje, de vlaggen en de koperen
kronen, de buurman of buurvrouw, met w'ie
je het gezangboek gedeeld hebt. Leuk dat
er nog gelegenheid was je naam te zetten in
het „visitorsbook" in de consistorie. In de
zelfde bank waar jij luisterde, zat eens Rut-
ger Jan Schimmelpenninck en de mannen
van de „Scottish Brigade", in de tijd van
Leicester
Geschenk voor Moeder
nen.
spraakje tot de kinderen dat ongeveer vijf
minuten duurt. Tot slot wordt de children's
DE NIEUWE VOETGANGERSREGELING
KNIPPERBOLVOORLICHTING VAN „VEILIG VERKEER''
LET OP VOETGANGERS - VOETGANGERS, LET OP
ER WORDT VEEL ZORG AAN BESTEED.
De Nederlander eet gemiddeld per week
2000 gram brood. Hij zal zich daarbij wel
niet realiseren wat er komt kijken voor zijn
boterham op tafel staat.
De belangrijkste grondstof voer de brood
bereiding is tarwe. Nu zijn er verschillende
soorten tarwe. Het beste product wordt ver
kregen door deze soorten te mengen en ze
daarna te vermalen. Per jaar wordt door de
Nederlandse maalindustrie ongeveer een
milliard kg. tarwe verwerkt, een hoeveel
waarvan ongeveer driekwart moet worden
ingevoerd. Boeren in verre landen en boe
ren in Nederland hebben voor uw brood
moeten zaaien, oogsten en dorsen. De tarwe
die van overzee komt bijvoorbeeld uit
Amerika is in zeechepen gestort, de At
lantische Oceaan'overgestoken om tenslotte
in Europa's grootste graanhaven Rotterdam
meelfabriek bewerkt.
De tarwe in de opslagsilo gaat, al naar
gelang dit nodig is, naar de mengsilo, waar
drie verschillende „stromen" worden ge
maakt harde, middel en zachte tarwe
die ieder een eigen behandeling krijgen.
Allereerst wordt elke stroom ontdaan van
grotve verontreinigingen als touwtjes, ste
nen e.d., waarna de vreemde zaden als kool
zaad en boekweit op kunstige wijze, natuur
lijk machinaal, worden afgescheiden. De
tarwe wordt dan verwarmd om daarna in
een wasmachine te vallen en grondig ge
wassen te worden. Nu treedt een rust
periode in, welke van 15 tot 72 uur duurt.
Daarna wordt een melange gemaakt uit de
harde, middel en zachte tarwe en deze wordt
dan in de nareiniging van stof en van de
loshangende bast ontdaan. Daarna pas kun-
aan te komen. Door middel van drijvende
pneumatische elevatoren, die werken als een
stofzuiger, wordt de tarwe uit het ruim op
gezogen, in een lichter gestort en verder ge
transporteerd naar de verschillende fabrie
ken, waar ze in graansilo's wordt opge
slagen.
Van tarwe tot bloem het reinigen.
Bloem ontstaat door vermaling van tarwe
en verwijdering van alle zemeldelen. Vroe
ger gebeurde dit door de z.g. plattelands
molens. Daar het niet mogelijk is dan bloem
en zemeldeien afdoende te scheiden, wordt
de tarwekorrel thans grotendeels door de
nen we aan malen gaan denken. Aan het
reinigen wordt dus wel bijzonder veel a; in
dacht besreed.
Het malen.
De korreis worden eerst door geriffe 1de
walsen opengebroken en ze vallen dar, in
verschillende delen uiteen. Men mag^ de
korrels beslit niet verpulveren, want dan
zou er nooit een goede scheiding mogelijk
zijn tussen bloem en zemeldelen. Bij dit
openbreken krijgt men verschillende pro-
dukten ten eerste een stukje wand van de
korrel, waaraan deeltjes van het binnenste
zijn gehechtten tweede stukjes van het
binnenste van de korrel de griezen
vermengt met stukjes zemelwand ten derde
fijnere bloem en ten slotte de bloem. Al deze
produkten worden naar planziften gevoerd,
welke deze fijne deeltjes uit elkaar zeven.
Door van 7 tot 25 maal te zeven en te malen
haalt men de mooie witte bloem er geheel
uit, terwijl de zemelen overblijven voor vee
voeder.
De bloem komt, na automatisch te zijn ge
wogen, door middel van vulmachines in
Zakken, die machinaal worden dichtgenaaid.
Dan gaat de bloem op weg naar de bak
kerij en kan worden begonnen aan het
maken van dat dagelijkse broodje voor onze
tafels.
Een zeer modern, geheel geautomatiseerd
fabricageproces dus. Denkt U nu niet, dat
zal wat kosten, want de kosten vanaf het
moment van aanvoer van eht graan in de
fabriek totdat dit de bakkerij bereikt, zijn
maar een derde deel van die verbonden aan
het moment dat de bloem bij de bakker komt
totdat het brood bij de klant thuis is afge
leverd.
Goed en niet duur.
De Nederlandse huisvrouw mag tevreden
zijn met de Nederlandse maalindustrie, die
tot de modernste van de wereld kan wor
den gerekerd veel moderne.r bijvoorbeeld
dan de Amerikaanse en die in staat stelt
Lrood van de bakker tt betrekken dat van
een uitstekende kwaliteit is, tegen een prijs
die lager is dan in welk land ook.
PRINSELIJKE TWEELING GEBOREN.
Grote vreugde in Luxemburg
Erf-groothertogin Josephine-Charlotte van
Luxemburg, de zuster van Koning Boude-
wijn van België heeft woensdagmorgen het
leven geschonken aan een dochter en een
zoon, die elk ruim 5 pond wogen. De
moeder en de kinderen maken het goed.
De jonge prins zal evenals zijn vader, de
groot-hertog van Luxemburg, Jan heten.
De jonge prinses zal de naam van Marga-
retha ontvangen, naar haar meter, prinses
Margaretha van Zweden, de vrouw van
prins Axel van Denemarken. De doop is
gisteren op het Ksteel Betzdorf geschied.
Josephine-Charlotte is in 1953 in het
huwelijk getreden met de Luxemburgse
troonopvolger. Hun oudste kind, prinses
Marie-Astrid is drie jaar. Het tweede kind,
prins Henri is twee jaar.
ABONNEMENTSPRIJS: Losse nummers 6 cent
Kwartaal-abonnement
Axel binnen de kom f 1,55 Andere plaatsen f 1,75
Buitenland f 2,00
Drukker-Uitgeefster: FIRMA J. C. VINK
Red. en Adm.: Axel, Markt 12, T3l. 0 1155-646
HoofdredactieJ. C. VINK
ADVERTENTIEPRIJS8 cent per m.m.
Bij contracten belangrijke reductie,
taf» tonden Mededelingen 20 cent per m.m.
Klein*. ïdvertentién (maximum 6 regels) 1-5 regels
70 cent iedere regel meer 12 cent extra.
en Baby is een BabycSerm Babyset
Een voetganger heeft bijzondere bescherming
op een voetgangersoversteekplaats als deze
wordt aangeduid door zogenaamde zebra-
strepen met aan weerszijden een oranje bol,
die aan-en-uit knippert.
Bestuurders van voertuigen en trams mogen
deze zebra - oversteekplaatsen alleen met een
matige snelheid naderen en wel zo, dat ze
als het nodig is kunnen stoppen. Ze mogen
de beschermde voetagngers - oversteekplaats
alleen passeren, als ze de voetganger, die er
gebruik van maakt, niet hinderen. Stilstaan
op e enzebra - oversteekplaats is voor het
rijverkeer verboden hij moet worden vrij
gehouden.
Voetgangers moeten zoveel mogelijk rechts
houden en in groepjes oversteken.
Uw extra aandacht hiervoor s.v.p. de
zebra - oversteekplaats is alleen dan be
schermd als er knipperende bollen bij staan.
uttVuiTh
