AXELSE COURANT
„Nog eenmaal
danken wij de Polen".
JEUK
D.D.D.
De Koning der koningen,
Haile Selassie
I
DAMPO
5 doktoren
het misbruik van
laxeermiddelen
Ook Spierpijn
J. C. VINK
waarschuwen tegen
Frankering bij abonnement, Axel
ZATERDAG 23 OCTOBER 1954
69e Jaargang No. 7
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VERSCHIJNT IEDERE WOENSDAG EN ZATERDAG
Drukker - UitgeefsterFIRMA J. C. VINK
Red. en Adm.: Axel, Markt 12, Tel. 0 1155-646
Hoofdredactie: J. C. VINK
EEN SPROOKJE UIT DE WERKELIJKHEID.
Onder deze titel verscheen in het Poolse blad „Zwiazkowiec" in Canada een
relaas over de tocht die de Polen in de afgelopen maanden maakten langs
de gevechtslinie van de le Poolse Pantserdivisie in 1944.
Waar het artikel is samengesteld naar aanleiding van een interview met Col.
Szydlowski en ook Axel er in wordt genoemd' laten wij de vertaling die wij
van de secretaris van de vereniging „Axel-Polen" mochten ontvangen, hier
onder volgen
Het is moeilijk om zoveel goedheid te ver
werken en de ontroering te camoufleren.
Roesselaere biedt generaal Maczek een
gouden plakket aan, de tweede in de ge
schiedenis van de stad. In Yperen leggen de
Polen kransen op de graven van gesneu
velde Fransen en Engelsen. Poolse graven
zijn er hier niet
Op een met zon overgoten straat in To
ronto ontmoeten we Col. Szydlowski. Zo
even is hij uit Europa teruggekeerd, waar hij
deel nam aan de pelgrimage langs de route,
welke de Eerste Poolse Pantser Divisie in
1944 door West-Europa maakte. In een
koffiehuis op Yong, in een zaal vol van
zich haastende mensen, luisteren w'ij naar
een verhaal, dat herinnert aan een prachtig,
ontroerend sprookje. Het verhaal perst de
tranen uit de ogen. Luistert U maar
Er is in Holland een klein, maar liefelijk
stadje. Het heet Axel. Het ligt aan de poor
ten van het oude beroemde Brabant en heeft
een rijke geschiedenis. De Belgisch-Neder
landse grens loopt daar in kronkels zo ben
je in België en meteen ook in Nederland.
Op 19 September 1944, heeft een gevechts
groep van de Eerste Poolse Pantser Divisie
onder leiding van Col. Szydlowski, na een
zware strijd de stad bevrijd. Het offer van
het Poolse bloed wordt in Axel niet ver
geten. Bij de tienjarige herdenking heeft de
stad aan een geallieerd officier een uitnodi
ging voor de bijwoning van de grote feesten
toegezonden, alsmede een scheepsbiljet en
geld voor de reis.
De Nederlandse vrienden konden niet alle
Poolse soldaten uitnodigen. Velen van hen
rusten op de erevelden in Nederland, België
en Frankrijk. Maar ze dachten aan de com
mandant van deze soldaten. Na tien jaren...
Reeds in Montreal treedt de Nederlandse
vriendschap en dankbaarheid de Poolse offi
cier tegemoet. De Nederlandse consul en
de directeur van de scheepvaartmaatschappij
doen Col. Szydlowski uitgeleide. Op 22 Juni
vertrekt de „Willem van Oranje uit de ha
ven van Montreal naar Engeland. Op het
schip heerst een opgewekte en hartelijke
stemming. Het aanvankelijk prachtige weer
wordt steeds slechter. Regen, mist en kou.
Uit de mist treden' steeds duidelijker naar
voren de contouren van het Britse eiland.
In Engeland vormt zich reeds een delega
tie van de Eerste Poolse' Pantser Divisie.
I Generaal Maczek neemt zelf de leiding. De
J delegatie bestaat uit 40 personen, vertegen-
I woordigers van alle onderdelen der divisie.
Parijs, 7 Augustus. De Generaals Anders
en Maczek leggen een krans neer onder de
Are de TriomphEreveld Langannerie-
Urville. 600 graven van Poolse soldaten, die
gesneuveld zijn in de slag om Falaise.
8 Augustus. Onthulling van een stand
beeld ter ere van de gevallenen. Erecom-
pagnie van de Franse luchtmacht. Toe
spraken van de Franse gasten. Kort, zoals
het een soldaat betaamt, spreekt generaal
Anders. Na hem generaal Maczek. Krans-
legging bij het monument te Potigny
Chambois... De hoogte „Maczuga" ge
naamd Wie van de vrije Polen kent niet
deze namen Hier immers gingen de ver
geefse en verbitterde aanvallen van het 5e
en 7e Duitse leger. Het bloed heeft hier
rijkelijk gevloeid. Pools en Duits bloed. Hier
en daar kan men in het hoge gras nog de
patronenhulzen en verroeste granaatscher
ven vinden.
De tocht gaat verder. Langs de wegen
bloeien veldbloemen en rijpen de appels in
de boomgaarden. Overal worden we door
de bevolking hartelijk begroet en getrac-
teerd op wijn en fruit, Abbeville. Hartelijke
ontvangst door het gemeentebestuur.
Spontane begroeting op de Belgisch-Fran
se grensOud-strijders, vaandels, offi
ciële delegaties en duizenden mensen
Yperen en Roesselaere ontvangen de Po
len gezamenlijk. Bij Yperen, waar eens de
Poolse troepen zich voorbereidden voor een
aanval op de stad, wacht reeds een grote
menigte, autoriteiten, verenigingen en meis
jes met bloemen. Onder groot gejubel wor
den de gasten in de stad geleid.
Vele Polen hebben tranen in de ogen.
f
In Yperen wordt de Poolse delegatie ge
deeld in twee groepen. Een groep onder lei
ding van generaal Maczek vertrekt naar
Gent, Thielt en St. Niklaas. De Polen wor
den overal hartelijk ontvangen. St. Niklaas
biedt de Poolse generaal een plakket aan en
ontvangt degasten met bloemen en vaandels.
Gent zet Generaal Maczek opeen
troon. Als een vorst.
Wij gaan echter met Col Szydlowski naar
Axel. De Colonel arriveert in Axel en
gelooft zijn eigen ogen niet. Overal hangen
grote portretten. En op de portretten hij
zelf De stad viert drie dagen feest. Zoals
in de middeleeuwen. Axel feest, danst en
jubeltParades, optochten, demonstra-
ties, volksspelen, kinderfeesten. Een carna
val festijn. Zoals in Nice.
In het kanaal bij Axel verschijnen twee
mijnenvegers van de Nederlandse Konink
lijke Marine. De commandant van deze sche
pen, Commandeur Crapp, begroet Colonel
Szydlowski in het Pools „Dzien dobry
Commandeur Crapp was in Duitse krijgs
gevangenschap. Vluchtte naar Polen. Vocht
in de opstand van Warschau in 1944.
„Voor Uw vrijheid als de onze" een
Nederlands officier vocht op de straten van
de Poolse hoofdstad en op een wegsplit
sing in Axel staat een monument ter ere
van de Poolse soldaten, die op de Neder
landse bodem tot den dood toe streden
Later waren er plechtigheden op het Pool
se ereveld te Lommei, een hartelijke ont
vangst in Baarle Nassau en het toppunt van
enthousiasme en hartelijkheid in „de Poolse
hoofdstad" in Nederland, in Breda. De fees
telijkheden werden besloten met een demon
stratie van de luchtmacht op de vliegbasis
Gilze-Rijen.
De laatste feestelijkheden en ontvangsten
heeft Col. Szydlowski niet meer bijgewoond.
Hij was reeds op zee, op de terugweg naar
Canada.
Hij heeft vele souvenirs en vele herinne
ringsgeschenken meegebracht. Tot de meest
kostbare behoren ongetwijfeld het gebed
voor Polen en de Poolse soldaten dat dage
lijks wordt gebeden in Baarle-Nassau en
de herinneringstegel uit terracotta het
cjeschenk van de stad Breda. Deze tegel
beeldt een Pools huzaar af, gezeten op een
vurig paard die de Duitse adelaar doodt.
En op de achterkant heeft de dankbaarheid,
liefde en waardering de volgende woorden
gegraveerd „Po dziesieciu latach raz jeszeze
dziekujemy wam Polacy." (Na tien jaren nog
eenmaal danken wij U Polen).
Adam Tomaszewski.
(Vertaald door B. Strenk.)
Binnenkort zal Haile Selassie I, Keizer van Ethiopië, onder wiens titels de
„Koning der Koningen" en „Leeuw van Juda" niet de minst opvallende zijn, een
bezoek brengen aan Nederland.
Er zijn banden tussen Nederland en Ethio
pië. Niet alleen, doordat verscheidene Ne
derlanders in de modernisering en openslui
ting van dat land een taak gevonden hebben,
maar ook doordat, toen in 1936 de Italiaan
se overmacht het rijk van Haile Selassie
overviel, de sympathie van Nederlandse zij
de voor de aangevallenen zo daadwerkelijk
bleek, o.a. in de afvaardiging van een Ne
derlandse ambulance nar het oorlogsterrein,
die daar door de Italianen, tegen alle oor
logsrecht in, gebombardeerd werd
Ethiopië is een oer-oud land. We lezen
er reeds van in de oudste geschiedenis. Be
kend is uit de Bijbel het verhaal van het
bezoek van de Koningin van Scheba (en
daarmee is hoogstwaarschijnlijk Ethiopië
bedoeld) aan Koning Salomo. Minder be
kend is wellicht, dat men in Ethiopië aan
neemt dat Menelik I, in de grijze oudheid
gekroond, de zoon was van deze koningin
(wier naam Balkis zou zijn) en Salomo. De
uitdrukking in het Hooglied „zwart ben ik
doch lieflijk" die Salomo's uitverkorene in
de mond werd gelegd, zou dan slaan op deze
Ethiopische vorstin.
De Keizer van Ethiopië noemt zich dan
ook nog steeds de Leeuw van Juda, de
Davidsster is er een bekend symbool, de
eerste ridderorde van het land heet „Het
Grootzegel van Salomo". Dat meermalen
vrouwelijke vorsten over het land geregeerd
hebben, zou, behalve uit de historie van
bovengenoemde koningin, af te leiden zijn
uit het bijbelverhaal omtrent Philippus en
de „kamerheer van Candace, de Koningin
der Mooren". Trouwens, vóór de huidige
Negus Negesti (Koning der Koningen) aan
de regering kwam, regeerde zijn tante, de
Keizerin Judith en hielp hij, als regent, on
der de naam van Ras Tafari haar bij haar
en rheumatische pijnen
wrijft U weg met
FIRMA
Markt 12
AXEL.
Voor gezonde regel maal
MIJNHARDT's LAXEERTABLETTEN
regeringstaak, tot hij in 1928 door een staats
greep zijn macht bevestigde.
VLUCHTELING.
Toen geheel Afrika reeds onder de duim
der Westelijke mogendheden zat, was Ethi
opië (of Abessinië, zoals het ook wel ge
noemd werd) nog een zelfstandig land. De
Italianen drongen echter op en hun atten
ties werden te agressief. De negus Menelik
bracht hen bij Adoewa een verpletterende
nederlaag toe, die de Italianen nimmer heb
ben kunnen verkroppen, en die dan ook als
propagandawapen werd gebruikt bij de
tweede inval, die in 1936 plaats had.
De Negus deed een beroep op de Vol
kenbond, die wel sancties toepaste, maar
daarmee niet veel resultaat bereikte, tenzij
dat de Italianen daardoor nog meer werden
opgezweept. Mussolini kon niet meer terug,
hij verklaarde bij een interview, dat de ge
weren „vanzelf zouden afgaan". Daarbij
hadden de sinistere Fransman Laval en de
timide Brit Hoare duidelijk laten merken dat
de Westelijke mogendheden weinig of niets
zouden doen, wanneer Italië Abessinië bin
nenviel. Hoare moest daarvor aftreden, La-
val kon zijn activiteiten voortzetten, die ein
digden in zijn heulen met de Duitsers en
(uiteindelijk) zijn executie als landverrader.
Groot was de indruk, die de waardige ge
stalte van de Negus geheel in 't zwart maak
te op hen, die ter Volkenbondsvergadering
waren. Maar zijn komst werkte niets uit.
De Italianen gebruikten gifgas en bommen
tegen een vrijwel weerloze bevolking. En
als om het spreekwoord te staven, dat bezit
negen-tiende recht istoen de Ialianen
eenmaal baas waren, kwamen de democra
tische staten de een na de ander over de
brug en erkenden de koning van Italië als
keizer van Abessiniëë. In de Engelse bad
plaats Bath zat Haile Selassie, door allen
verlaten en moest zijn kostbaarheden ver
kopen om in zijn onderhoud te kunnen voor
zien
DE TERUGKEER.
Maar hij was zelf aan het hoofd van een
vrijcorps, bestaande uit Ethiopiërs, dat Ethi
opië binnenviel tegelijk met de Britten en de
Zuidafrikaanse vrijwilligers. De keizer nam
weer bezit van zijn hoofdstad Addis Abeba
en zetelde opnieuw op de troon in het ko
ninklijk paleis.
Haile Selassie en zijn vrouw, keizerin
Mennin, hebben vier kinderen, drie zoons
en een dochter. Tot de titels der keizerin
behoort ook die van „Koningin van Scheba".
Over haar verneemt men niet veel, de kei
zer zelf is de centrale figuur. Deze kleine,
tengere man met de zwarte baard en de
bijzonder doordringende ogen weet wat hij
wil en zijn wilskracht is gestaald in het tijd
perk van lijden dat hij en zijn land hebben
doorgemaakt.
De keizer staat gans niet vijandig tegen
over het Westen. In tegenstelling tot de
meeste aangrenzende landen behoort Ethi
opië niet tot de Arabische Liga, want de
voornaamste godsdienst, waartoe ook de
keizer behoort, is de Koptische Christen
dom met bijzondere, Oosterse aspecten, min
of meer verwant aan de Grieks-orthodoxe
kerk. Eeuwenlang heeft de Metropoliet van
de Koptische Kerk te Alexandrië (Egypte)
de Aboena (opperpriester) van Ethiopië
benoemd. Maar Haile Selassie heeft een eind
gemaakt aan de opeenvolging van Egypti
sche prelaten en bepaald dat de hoogste ker
kelijke oppositie voortaan door een Ethio
piër zou dienen te wrden bekleed. En de
kerk heeft zeer veel macht en ook zeer veel
bezit in dit land.
VREEMDELINGEN WELKOM.
De keizer wil moderne methoden toepas
sen om zijn land tot nieuwe bloei te brengen.
Van overal heeft hij zijn experts uit Ame
rika, Zweden, Engeland en Nederland, voor
wegenaanleg en bouw van fabrieken, mijn
wezen en gezondheidszorg. De Russen ex
ploiteren in Addis Abeba het voornaamste
hospitaal en maken er ng al wat propaganda.
De keizer zelf heeft eens in een interview
gezegd Een goede zaak behoeft niet veel
propagandaen daarmee diplomatiek
zijn standpunt weergegeven.
Haile Selassie is een wijs en verstandig
man. Hij leeft als op een grens van twee
werelden. Hij ziet naar het Westen, vanwaar
hij de hulpmiddelen verwacht om het land
omhoog te brengen. Maar daarbenevens is
het zijn vaste voornemen, dat Ethiopië zich
zelf zal zijn en blijven. Zorgvuldig houdt hij
de buitenlandse belangen en invloeden in
evenwicht. De vreemdelingen zijn helpers
en adviseurs en worden als zodanig zeer ge
waardeerd maar hij is de Keizer en hij
alléén. Ethiopi ëis een democratie, het heeft
een volksvertegenwoordiging, maar in het
Paleis komen alle draden samen.
Niet indrukwekkend is de tengere gestalte
van de vorst, maar wel zijn persoonlijkheid.
Die verloochent zich geen ogenblik. Bij zijn
bezoek aan Nederland zullen oude herinne
ringen weer levendig worden. Ook ons land
heeft gekromd gelegen onder de dictatuur,
ook ons vorstenhuis vertoefde in balling
schap. Wij kunnen al deze dingen zo goed
verstaannóg beter dan toen heel het
Nederlandse volk meeleefde met de nood
der Ethiopiërs. Daarom is het bezoek van
Haile Selassie I, Keizer van Abessinië, Ko
ning der Koningen, afgezien van alle zake
lijke en politieke overwegingen ,een blij en
feestelijk gebeuren.
(Nadruk verboden).
ABONNEMENTSPRIJS: Losse nummers 6 cent
Kwartaal-abonnement
Axel binnen de kom f 1.55 Andere plaatsen f 1.75
Buitenland 2,00
ADVERTENTIEPRIJS.
Bi] contracten belangrijke
Ingezonden Mededelinge
Kleine advertentiën (maximum
70 cent iedere regel
Niet krabben. De helder vloei
bare D.D.D. kalmeert de jeuk
in enkele seconden, doodt de
ziektekiemen, zuivert en ge
neest tot diep in de huidporiën.
GENEESMIDDEL TEGEN
HUIDAANDOENINGEN
VLOEISTOF
BALSEM
ZEEP
Werken vlug, zacht en pijnloos.
Als u geregeld laxeermiddelen slikt, is er nu een
manier om er van af te komen, 83 van de 100 personen
lukte het; u kunt het ook. En wel zo:
Drink in de loop van elke dag enkele glazen water
en bepaal een vast uur voor uw stoelgang. Neem de
le week elke avond twee Carter's Deverpilletjes. 2e
Week - elke avond één. 3e Week-om de andere avond
één. Daarna niets meer, want Carter's Leverpilletjes
stellen uw ingewanden in staat weer op eigen kracht
te werken, zonder laxeermiddelen.
Wanneer zorgen, vermoeidheid of te veel eten het
tempo van uw ingewanden tijdelijk vertragen, neem
dan tijdelijk Carter s Leverpilletjes om u weer op gang
te helpen. Zo raakt u uw verstopping kwijt en vervalt
u niet in de laxeermiddelen-gewoonte. Haal direct
Carter's Leverpilletjes, f 1.20 per flacon. 70
