AXELSE COURANT
Het Deltaplan,
maar met open Ooster - Schelde.
::rr*,d --
Gemeenteraad van Axel.
JEUK
D.D.D.
WRIGLEY
*<w.
J n VINK
Frankering bij abonnement. Axel
ZATERDAG 4 SEPTEMBER 1954
68e Jaargang No. 91
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VERSCHIJNT IEDERE WOENSDAG EN ZATERDAG
I Ideaal voor ieder
ÉL die brieven schrijft
FIRMA
Markt 12
AXEL.
HET NATIONAAL BELANG VERZET ZICH TEGEN VERNIIETIGING
DER ZEEUWSE SCHELPDIERKWEKERIJ EN VISSERIJ.
HET BLOEIENDE YERSEKE WORDE GEEN DODE STAD
Slechts enige weken na de catastrophale
stormvloed van 1 Februari 1953 stelde de
Minister van Verkeer en Waterstaat de z.g.
)elta-commissie in .welke maatregelen had
beramen om in de toekomst dergelijke
overstromingsrampen te voorkomen. Daar-
jij werd de vraag gesteld of daartoe de zee-
arm'en in het Zuidwesten afgesloten dien
den te worden, terw'ijl opdracht werd ver
strekt de Westerschelde en de Nieuwe Wa
terweg, met het oog op de scheepvaartbe-
langen als open vaarweg te handhaven. Uit
deze laatste beperking blijkt al direct, dat
dijkverhoging en geen afsluiting mag wor
den toegepast als gewichtige belangen i.e.
van Antwerpen en Rotterdam, dit eisen en
dat dus in dijkverhoging toch wel het nodige
vertrouwen werd gesteld.
Op 27 Februari 1954 bracht de Delta
commissie haar advies (derde interim-ad
vies) aan de Minister uit, met de conclusie,
dat de veiligheid der bedreigde gebieden in
ijeginsel verhoogd diende te worden door
afsluiting der zeegaten, n.l. van Haringvliet,
Irouwershavense Gat, de Oosterschelde en
het Veergat. Volgens de Commissie konden
de werken in 20 a 25 jaar voltooid worden
en zou hiermede ]/2 a 2 milliard gulden ge
moeid zijn. De Delta-commissie prefereerde
de afdammingen boven het verhogen der
dijken, door de zoveel kleinere lengte en de
jetere samenstelling. De bezwaren tegen de
dijkverhoging (welke dezelfde kosten mede
zou brengen) waren de navolgende de aan
wezigheid van vele vfoingen, bedrijven enz.
op die dijken, samenstelling en grondslag
an verschillende dijkvakken vertoonden ge
veken en er kwamen vrij regelmatig oever-
vallen voor. Als voordeel van de afdamming
Werd, naast grotere veiligheid, o.a. genoemd
het ontstaan van een groot zoetwaterbekken
waardoor de verzilting tegen werd gegaan
en dat de land- en tuinbouw ten goede zou
komen. Ook de drinkwatervoorziening zou
er in het algemeen voordeel van kunnen
trekken.
Enige maanden geleden werd het Delta
plan op de jaarvergadering van de Nederl.
Mij. voor Handel en Nijverheid te Maas
tricht nader uiteengezet door Ir. A. G. Maris
voorziter van de Delta-commissie in zijn
rede ,,Het waterstaatkundig aspect van
het Delta-plan", terwijl Prof. Dr. J. Tinber
gen daar de economische zijde belichtte en
Prof. G. H. L. Zeegers het planologisch en
sociologisch aspect.
Burgemeester Willemse van Yerseke heeft
te Maastricht op waardige en overtuigende
wijze uiteengezet, dat de afdamming der
teearmen zonder meer de Zeeuwse visserij
en mosselcultuur grotendeels zou vernietigen
en de volkomen ondergang zou betekenen
van de Nederlandse oestercultuur, waar b.v.
andere Nederlandse wateren de Ooster
schelde als centrum van de oesterteelt niet
kunnen vervangen, terwijl de goede en zo
hoog nodige mosselverwaterplaatsen slechts
in de Oosterschelde te vinden zijn. De Oos
terschelde is van vitaal belang voor de
visserij Het bloeiende Yerseke met 5000
inwoners, die direct of indirect van de oes
ter- en mosselteelt leven, zou ten dode zijn
opgeschreven. Ook andere plaatsen zouden
dit lot, geheel of gedeeltelijk delen. Dit zou
funest zijn en is ontoelaatbaar temeer waar
de Zeeuwse schelpdierteelt tot de econo
misch meest vitale en gezonde takken van
onze visserij behoort. De walinstallaties en
de vloot vertegenwoordigen kapitalen. Alles
is even modern en steeds wordt verbeterd.
De bedrijven financieren zichzelf, zonder eni
ge overheidssteun. Door de noeste vlijt en
grote kennis der Zeeuwse kwekers is Neder
land met 20 millioen oesters per jaar de
tweede wereld-producent achter Frankrijk
met 100 millioen per jaar. Het zou Neder
land eeuwig ontsieren, indien zonder enige
noodzaak dergelijke natuurlijke hulpbronnen
werden vernietigd. De schade zou niet 60
millioen bedragen, gelijk wel is beweerd,
doch zeker het tienvoudige.
Ook de Agrarische Commissie Rampge
bied, subcommissie van de C.R.O.L., zegt in
haar rapport Het valt te verwachten, dat
de visserij door de afsluiting op ernstige
wijze in zijn bestaansbronnen wordt aange
tast. In het bijzonder geldt dit voor de oes
ter- en mosselcultuur en de kreeftvisserij en
-handel."
Als vanzelf rijst nu de vraag „Is het
Delta-plan onlosmakelijk verbonden aan een
gesloten Oosterschelde
Het antwoord luidt ontkennend Het
Delta-plan kan zeer wel doorgaan met open
houding van de Oosterschelde. Desnoods
zou daarin een dam gelegd kunnen worden,
die bij gevaar afgesloten kan worden en
die zodanig is ingericht, dat eb en vloed
geregeld door kunnen, waardoor de visserij
en schelpdierkwekerij behouden blijven.
Maar een geheel open Oosterschelde,
naast de toch al openblijvende Wester
schelde is te prefereren en moet de eis zijn
van ieder rechtgeaard Nederlander.
De bezwaren, die de Deltacommissie tegen
dijkverhoging in het algemeen opsomt be
staan bij de Oosterschelde niet, althans niet
in overwegende mate, immers langs beide
oevers is vrijwel geen bebouwing aanwezig
(juist wel langs de Westerschelde en de
Waterweg, die door dijken beschermd blij
ven). Wat het gevaar voor oevervallen en
dijkvallen betreft zo is de intensiviteit van
deze calamiteiten de laatste jaren aanmerke
lijk verminderd. De mogelijkheid, dat een in
de Oosterschelde te leggen afsluitingsdam
door een val getroffen wordt, bestaat even
eens. De gevolgen zullen dan echter vele
malen ernstiger zijn
Hier valt nog op te merken, dat de land
bouw op de Zeeuwse eilanden geen gebrek
aan zoetwater heeft. De opbrengst van de
landbouw op Noord- en Zuid-Beveland, ge
bieden door zout water omspoeld, behoort
tot de hoogste en beste van Nederland. Het
is voorts de grote vraag of de Oosterschelde
ooit zoet te krijgen is, door de zeer vele en
zeer diepe geulen en troggen.
Hoopvol is, dat in het advies van de
Delta-commissie is gezegd dat de toestand
der visserij en schelpdierkwekerij „een punt
van nader onderzoek" uitmaakt, terwijl de
toelichting zegt dat „zorgvuldig zal worden
nagegaan of bij afdoende verzekering van
de veiligheid een mogelijkheid te vinden is".
Ik ben er zeker van, dat na gehouden
onderzoek de Oosterschelde open te houden
is en dat mogelijk zelfs ook nog de visserij
bij de Grevelingen gespaard kan worden.
In geen geval echter mogen de Zeeuwse
visserijbelangen in de lucht blijven zweven.
Vóór het Delta-plan, in welke vorm ook,
zou worden aangenomen, worde een com
missie ingesteld, die heeft te onderzoeken
hoe de visserij, die jaarlijks vele millioenen
oplevert, gered kan worden. Haast is hier
mede te betrachten, daar een wetsontwerp
tot aanvaarding van het Delta-plan vrijwel
klaar schijnt te zijn en binnen enige maan-
den reeds in de Tweede Kamer zou kunnen
komen. De visserij dient vooraf te weten
waar zij aan toe is. Als vanzelf zal die com
missie dan moeten komen tot het advies
„laat de Oosterschelde open". Geen enkel
landsbelang eist haar afdamming, integen
deel. Indien dit facet van het grootse Delta
plan nader bekeken wordt zullen de nadelen
tot de geringst mogelijke proporties kunnen
worden teruggebracht.
En mócht onzaligerwijze toch anders wor
den besloten, een geval waaraan men niet
durft te denken, dan dienen de gedupeerden
in ieder geval volledig en tot de laatste cent
schadeloos gesteld te worden. De arbeiders
dienen kosteloos omgeschoold en aan goede
posten geholpen te worden, terwijl de eige
naren de waarde van hun eigendommen, in
vesteringen en installaties volledig vergoed
dienen te krijgen met een schadeloosstelling,
die minstens gelijk is aan twintig maal hun
jaarlijkse inkomsten.
Het Delta-plan vinde dus doorgang, maar
de Oosterschelde blijven open.
Mr. W. Hugenholtz.
Loopt gesmeerd
houdt U frlt en monter
de echte
kauwgom
ABONNEMENTSPRIJS: Losse nummers 6 cent
Kwartaal-abonnement
Axel binnen de kom i 1,55 Andere plaatsen f 1,75
Buitenland f 2,00
Drukker - UitgeefsterFIRMA J. C. VINK
Red. en Adm.: Axel, Markt 12, Tel. 0 1155-646
HoofdredactieJ. C. VINK
ADVERTENTIEPRIJS8 cent per m.m.
Bij contracten belangrijke reductie.
Ingezonden Mededelingen 20 cent per m.m.
Kleine advertentièn (maximum 6 regels) 1-5 regels
70 cent iedere regel meer 12 cent extra.
Hn de openbare vergadering van de gemeenteraad
van Dinsdagavond waren afwezig de heren Pijpelink
(a.r.), Tollenaar (S.G.) en Wondergem (C.H.U.).
Bij de ingekomen stukken werd door de heer Oggel
in verband met de toegezonden jaarwiedde-regeling
der wethouders gevraagd naar de klassificatie dezer
gemeente, waarbij bleek dat Axel thans in de 8e klasse
is ingedeeld.
Verder bestonden de ingekomen stukken hoofdza
kelijk uit berichten van goedkeuring inzake grond-
verkoop door de gemeente, benevens een mededeling
dat Axel door de uitbreiding der gemeentekom valt
onder die gemeenten, waarin het voorschrift van toe
passing is omtrent de splitsing van de kleinhandel in
sterke drank in het bedrijf van tappen en slijten,
doordat het aantal inwoners in de kom meer dan 5000
bedraagt.
Ged. Staten deelden o.m. verder nog mede, dat zij
zich tot de minister van Sociale Zaken en Volksge
zondheid hebben gewend, naar aanleiding van het
raadsbesluit van 11 Mei 1954, waarbij besloten werd
gedurende 30 jaar en jaarbijdrage van 4500 te ver
lenen op het te verwachten exploitatietekort bij aan
sluiting van percelen, en agrarische bedrijven op het
net van de waterleiding, in verband met de door de
regering aanvaarde richtlijnen voor de subsidiëring
der aansluiting van onrendabele gebieden.
De overige stukken Waren bijna alle van formele
aard.
Na de mededelingen op gestelde vragen, die wij in
ons vorig nummer reeds vermeldden, werd daarop de
instructie van de gemeente-ontvanger geheeJ overeen
komstig het voorstel van B. en \V. gewijzigd in ver-
Bij B. en W. bestaat hiertegen geen bezwaar en is
een nieuwe salaris- en loonverordening samengesteld
waarbij met vorenstaande opmerkingen rekening is
gehouden.
Deze voorstellen van B. en W. worden z.h.s. aan
genomen.
Evenzo geschiedde met het voostel tot wijziging
van de nieuwe regeling der vacantie-uitkering aan
het gemeente personeel.
De regeling is vrijwel gelijk aan die van het vorig
jaar de veranderingen, die zijn aangebracht betreffen
een duidelijker omschrijving van de groep personen,
die er van kan genieten, doch deze bepalingen zijn
voor de gemeente van geen practisch belang.
De regeling is als een blijvende bedoeld en zal
worden opgenomen in het rijksambtenarenreglement en
arbeidsovereenkomstenregeling
De centrale ambtenarenorganisaties, vertegenwoor
digd in het centraal orgaan, hebben zich reeds met
deze regeling accoord verklaard.
Het centraal orgaan beveelt in afwachting van
een ontwerp wijziging van het ambtenarenreglement
het vaststellen van een besluit aan waarbij voor
1954 voor het gemeentepersoneel een vacantie-uitke
ring wordt toegekend overeenkomstig de voor het
rijkspersoneel geldende voorziening.
Voorgesteld werd een zodanig besluit vast te stel
len en tevens te bepalen dat de vacantie-uitkering bij
voorschot kan worden betaald, zulks in verband met
het feit da tverschillende ambtenaren zeer binnenkort
me vacantie zullen gaan.
Plaatselijk overleg behoeft hierover nie tplaats te
hebben aangezien de personeelsorganisaties aange
sloten bij het centraal orgaan hiermede accoord gaan.
Aldus werd besloten.
Ook de kindertoelage-verordening werd gewijzigd.
Niet krabben. De helder vloei
bare D.D.D. kalmeert de jeuk
in enkele seconden, doodt de
ziektekiemen, zuivert en ge
neest tot diep in de huidporiën.
GENEESMIDDEL TEGEN
HUIDAANDOENINGEN
VLOEISTOF
BALSEM
ZEEP
band met het feit, dat de heer W. A. den Boggende
in November a.s. de 65-jarige leeftijd bereikt en daar
door op 1 December de dienst als, zodanig zal verlaten.
De instructie dateert reeds van November 1931 en
door de uitbreiding van voorschiften en de vele innin
gen van plaatselijke belastingen. Het komt B. en W.
niei nodig voor tot uitbreiding van de kantooruren
voor het publiek over te gaan.
Ook bij dit punt werd en door de heer Oggel ver
schillende vragen gesteld en toelichtingen gevraagd.
Als gevolg van de door het rijk genomen maat
regelen inzake huurverhoging en consumptiebeperking,
in werking getreden op 1 Januari 1954 is bij raads
besluit van 26 Januari 1954 de salaris en loonveror
dening 1948 gewijzigd, bij welke wijziging de salaris
en loonnormen werden verhoogd en de garantiebe
palingen in enkele artikelen werden gewijzigd.
Bij schrijven van 18 Mei j.l. berichten Ged. Staten
mede namens de minister van Binnenlandse Zaken,
dat tegen de normen in de staten A, B en C genoemd
geen bezwaar bestaat, doch dat de garantietoelagen
genoemd in de artikelen 4 tot en met 8 niet voor
verhoging in aanmerking komen.
Deze artikelen hebben hierdoor hun practische
betekenis verloren en kunnen vervallen.
Voorts wordt opgemerkt dat de huwelijkstoelage
kan ingaan bij de 21-jarige leeftijd (de verordening
vermeldt 23 jaar) en dient de pensioentoelage ge
wijzigd te worden overeenkomstig de brief van de
minister van binnenlandse zaken van 8 Maart 1954.
In verband met het vorenstaande vinden Ged. Sta
ten het gewenst een geheel nieuwe salaris- en loon
verordening vast te stellen.
Deze wijzigingen houden verband met de tot stand
gekomen wetten betreffende de coördinatie van be
palingen ter zake van belastingen en sociale verzeke
ringen.
De maximum leeftijd is voor de kihdertoelage ten
behoeve van valide niet studerende kinderen verlaagd
van 18 tot 16 jaar en de maximum leeftijd voor
studerende kinderen verhoogd van 21 tot 27 jaar.
In navolging van de kinderbijslagwet is de aan
spraak op kindertoelage voor minder valide kinderen
gewijzigd en verruimd.
Voorts behoeft met betrekking tot het recht op
voortgezette toelage ten behoeve van studerende kin
deren het onderwijs niet uitsluitend te worden genoten
aan een inrichting voor algemeen vormend of vak
onderwijs.
Na deze voorstellen kwam nog een punt van for
mele aard in behandeling, n.l. een voorstel tot wijzi
ging van de arbeidsovereenkomstenverordening, dat
eveneens zonder discussie werd aangenomen.
Aangezien het Prijzenbureau voor Onroerende Za
ken zich niet met een prijs van 0,80 per c.A. voor
de van de heer F. van Dixhoorn te 's-Gravenhage
in de vergadering van 11 Mei 1954 gekochte grond
kon verenigen was een nieuw raadsbesluit in deze
nodig. Hertaxatie had intussen plaats en werd deze
volgens rapport van de Centrale Commissie voor de
onteigeningsvergoedingen vastgesteld op 1— per cA.
Hiervan is echter een strook van 4 meter breedte
en een lengte van circa 120 meter belast met de erf
dienstbaarheid van weg. Door de aard en mogelijk
heden van deze erfdienstbaarheid vertoont deze strook
grond veel overeenkomst met een openbare weg tot
beperkte doeleinden en is de verkoop van deze circa
500 m2 niet hoger te stellen dan ƒ0,10 per m2, zodat
het reeds genoemde bedrag dien tte worden vermin
derd met 480 x 0,90 is 432.
De uitspraak geeft aanleiding aan B. en W. voor
te stellen tot intrekking van het besluit van 11 Mei
1954 en te besluiten
a. van de heer F. van Dixhoorn te 's-Gravenhage
aan te kopen een perceel grond, gelegen aan de
Zuidsingel, kadastraal bekend gemeente Axel,
sectie G no. 2671, F' no. 949 in totaal ter grootte
van 8400 c.A. voor de prijs van 1met ver
mindering van plm. 480 c.A. a 0,90 is 432.—
zijnde een strook grond ter breedte van 4 meter
en ter lengte van plm. 120 m. belast met de erf
dienstbaarheid van weg, of afgerond tot een be
drag van 8000.
b. aan de gebruiker van genoemde percelen, de heer
S. J. J. Wijna, Oudewijk 55 te Axel, ingevolge
het Pachtbesluit, de daarvoor geldende schade
loosstelling uit te keren van 0,30 per c.A.
Dit voorstel werd z. h. s. aangenomen
Van de heer W. Bakker werd voor de som van
100.— een stukje grond gekocht groot 10 m2, deel
uitmakend van zijn perceel aan de Oudeweg, welke
grond dienstbaar gemaakt kan worden aan de ver
betering van het verkeer daar ter plaatse in verband
met de bocht in de weg.