AXELSE COURANT
De Nationale feestdag....
Nieuw Gereformeerd Kerkgebouw
in gebruik gesteld.
J. C.VINK
Snuif en wrijf
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VERSCHIJNT IEDERE WOENSDAG EN ZATERDAG
FIRMA
Markt 12
AXEL.
De Tweede Kamer heeft over de viering
van de vijfde Mei een onbevredigende dis
cussie gevoerd. April en Mei geven een op
eenstapeling van herdenkingsdagen te aan
schouwen 30 April, 4 en 5 Mei. Deze stoet
van herdenkingsdagen grijpt in het arbeids
proces in en de regering meende, dat rege
ling en beperking noodzakelijk was en kwam
tot de slotsom, op grond van een verklaring
der werkgevers, dat 30 April de gehele dag
vrijaf wordt gegeven. Wil men de bevrij
dingsdag vieren, dan zal deze dag als snip
perdag moeten worden opgenomen. De Ka
mer heeft de slotsom van de regering aan
vaard en de herdenking onzer bevrijding zal
dus samenvallen met de viering van de ver
jaardag der Koningin.
Het onbevredigende in de Kamerdiscussie
was hierin gelegen, dat ze zonder veel geest
drift werden gevoerd en dat ze de bespre
king van een zakelijke regeling maar wei
nig te buiten gingen.
Moet men zich hierover verwonderen
Wanneer men de minister-president hoort
meedelen, dat een onderzoek, in 1949 bij de
elf grootste gemeenten ingesteld, heeft uit
gewezen, dat men in meerderheid gevoelde
voor een samenvatten van beide dagen (30
April en 5 Mei) en dat een enquête, door
de Stichting van de Arbeid gehouden, aan
toonde, dat van de viering van de vijfde Mei
weinig gebruik wordt gemaakt, dan vraagt
men zich afhoe kan de volksvertegen
woordiging in geestdrift ontvlammen, wan
neer het volk zelf lauw blijft
De oorzaken der verwerping van de vijfde
Mei ligen dieper dan in de nogal vreugde
loze bespreking in het parlement zij zijn ie
vinden in een gebrek in het nationaal gevoel
van de Nederlanders. Indien het onderzoek
in 1949, toen het tijdperk der Duitse onder
drukking nog vers in het geheugen lag, leid
de tot zulke droevige resultaten, dan kan
men wel aannemen, dat een enquête nu nog
teleurstellender zou uitvallen.
Er is in de Kamer gezegd, dat in de vie
ring van de Koninginnedag het vreugde
betoon over onze herwonnen onafhankelijk
heid ligt besloten. Ongetwijfeld, er is in geen
land ter wereld zulk een nauwe samenhang
•tussen volk en dynastie als hier. Maar toch
heeft de vijfde Mei een ander karakter dan
de dertigste April.
Op 30 April huldigen Wij onze lieftallige
Koningin en geven wij ons rekenschap van
de roemrijke tradities van onze natie en van
onze eenheid temidden van vele verscheiden
overtuigingen, die onder ons leven. Maar
op de vijfde Mei getuigen wij van onze diepe
vreugde over de redding van Nederland in
een onmiddelijk achter ons liggend verleden
uit de zwaarste onderdrukking, waardoor
het ooit werd beproefd. Als men zegt in
de dertigste April ligt de vijfde Mei begrepen
omdat Oranje het symbool is van ons zelf
standige volksbestaan, dan antwoorden wij
„In 5 Mei ligt ook 30 April besloten". Onze
bevrijding is niet los te denken van Oranje.
De mannen van het verzet hebben hun strijd
gevoerd onder de leuze O.Z.O. (Oranje zal
overwinnen).
Wij willen de dertigste April behouden
en wij willen de vijfde Mei behouden. Wij
willen de twee feestdagen naast elkaar vie
ren. Belevingen der nationale gedachte zijn
nodiger dan ooit nu ons volk zich nog steeds
in een sfeer van ontmoediging bevindt en nu
het kunstmatig wordt getrokken naar de be
lijdenis van een vaag internationalisme.
„Als wij maar een Verenigd Europa heb
ben en een wereldregering, dan zijn de oor
logen verdwenen en dan is het mensengeluk
voor eeuwig verzekerd." Zo denken vele
eenvoudige zielen. Zij kunnen dagelijks in
de couranten lezen, die ons van de teleur
stellingen der Berlijnse conferentie op de
hoogte brengen, hoe mijlen ver wij nog van
een Verenigd Europa en van een wereld
regering verwijderd zijn. En zij vergeten dat
Europa alleen tot eenheid te brengen »s,
wanneer het zijn nationale verscheidenheden
behoudt, die het wezen van Europa uitmaken
en dat alleen een federatief samengaan van
vrije naties, niet de hegemonie van grote mo
gendheden tot de gewenste uitkomst leidt.
Nu de betreurenswaardige voortschrijding
der oorlogstechniek de militaire verdediging
van afzonderlijke landen onmogelijk maakt,
nu is de nationale waarde tot een cultuur
waarde geworden, die wij meer dan ooit
moeten waarderen en die wij meer dan ooit
hebben te handhaven.
Een volk behoudt zijn nationaal zelfbe
wustzijn door de bestendigd beleving van
zijn tradities.
Nederland heeft grote en edele tradities.
Het is één van de belangrijkste exponenten
van de ideeën van vrijheid en democratie.
En die overlevering is bevestigd in een le
vend heden, in de daden van het verzet, dat
onze bevrijding heeft voorbereid en dat er
blijk van gaf, dat de geest die eenm&al onze
natie aanzien gaf, nog vaardig is in 'de
twintigste eeuw. De mensen, die dat be
wezen, eren wij op de vijfde Mei. Alle rege
lingen van nationale feestdagen die worden
voorgesteld, alle redevoeringen, die in de
Kamer gehouden worden, zijn, in dit licht
beschouwd, een koehandel met het nationaal
beginsel.
Het belangrijkste punt is in de Kamer
discussies vrijwel onbesproken gebleven. Het
is niet alleen de vraag óf de vijfde Mei ge
vierd wordt, maar ook hóe hij gevierd wordt.
Deze datum mag niet een aanleiding zijn tot
kermisviering. Laten zij, die zich spontaan
geroepen voelen om van de natonale idee en
van hun eerbied voor onze verzetslieden te
getuigen, de spreekgestoelten beklimmen en
naderen tot de microfoon. Laat het volks
lied uitklinken van onze torens. Laat hte een
dag vrij-af zijn, maar een dag van bezinning.
De Eerste Kamer heeft de laatste be
slissing
Dr P. H. Ritter.
Frankering bij abonnement, Axel
ZATERDAG 13 FEBRUARI 1954
68e Jaargang No. 37
ABONNEMENTSPRIJSLosse nummers 6 cent
Kwartaal-abonnement
Axel binnen de kom 11,55 Andere plaatsen f 1,75
Buitenland f 2,00
Drukker-Uitgeefster: FIRMA J. C.VINK
Red. en Adm.: Axel, Markt 12, Tel. 0 1155-646
HoofdredactieJ. C. VINK
ADVERTENTIEPRIJS8 cent per m.m.
Bij contracten belangrijke reductie.
Ingezonden Mededelingen 20 cent per m.m.
Kleine advertentiën (maximum 6 regels) 1-5 regels
70 cent iedere regel meer 12 cent extra.
BIJZONDERE KERKDIENST VAN DS. D. J. COUVEE
Couvée voor hij naar Axel kwam werkzaam was.
De leden van deze Kerk schonken ook het Avond-
maalslinnen, doch laat ons daarop nog nader terug
komen.
De dag van Donderdag 11 Februari 1954 betekende
voor de Gereformeerde Kerk hier ter plaatse het pas
seren van een bijzondere mijlpaal.
Op de avond van deze dag zou n.l. het thans in
volledige staat van afbouw zijnde kerkgebouw defi
nitief worden overgedragen, waarna Ds. D. J. Couvée
in zijn kwaliteit van voorganger in een bijzondere
dienst het nieuwe Godshuis in gedruik zou nemen in
een diensture.
Voor de Gereformeerde Kerk alhier is alzo sedert
de scheuring in 1945 een feit werd deze avond wel
als een historische te bestempelen. Werd toenmaals aan
de inmiddels gevormde Gereformeerde Kerk onder
houdende art. 31 der K.O. voorlopig hangende JT
procedure toegewezen het kerkgebouw in de Kerk-
dreef, thans is men weer in het bezit gekomen van
een waardig nieuw gebouw, nadat men zich gedurende
bijna 9 jaren op enigszins primitieve wijze had moe
ten behelpen met het grote speellokaal der Chr. Kleu
terschool aan de Ds. Jan Scharpstraat.
Men heeft zich overigens in dit ruime en frisse ge
bouw gedurende die tijd aan de omstandigheden wel
weten aan te passen, zodat men met gevoelens van
dankbaarheid voor de hier genoten tijdelijke gastvrijheid'
vervuld is. Toen het jarenlang hangende geschil juri
disch was beslecht was er blijdschap omdat dit be
tekende dat de horizon daagde van de dag waarop
men weer in volle vrijheid over een eigen kerkgebouw
zou beschikken en kon men overgaan tot verwezen
lijking van de reeds in de geest voorbereide plannen.
Het architectenbureau Rothuizen en 't Hooft te Goes
werd voor de uitwerking van plannen in bestek en
tekening opdracht verstrekt. Daar intussen reeds een
vriendelijke en kraakheldere pastorie was verrezen op
de hoek van de Bylocquestraat en Pironstraat, lag
het als het ware voor de hand dat men de aanpalende
nog beschikbare bouwgrond van gemeentewege zou
kopen voor het beoogde doel.
Deze opzet slaagde en kerk en pastorie hebben
thans, naarmate de afbouw vorderde met den dag
aan aanzien gewonnen.
OFFERZIN BLEEK GROOT!
Van alle zijden werd liefde en offervaardigheid be
toond en het was de eerst nodige bijdrage van het
indertijd hiertoe in het leven geroepen Deputaten-
fonds voor Gescheurde Kerken, dat daarmede een
eerste stoot gaf. Daarnaast echter waren er talloze
collecte- en particuliere bijdragen voor dit doel bin
nengekomen.
Wanneer Ds, Couvée in eigen omgeving of elders
in de lande voorging, zo werd deze voorbeeldig ac
tieve voorganger telkens verlof verleend door een col
lecte een beroep te doen op de sinds langer dan een
eeuw bekende spreekwoordelijk geworden „Gerefor
meerde offervaardigheid".
Zeer in het bijzonder waren het wel zijn oude,
door hem met de gave des Woords bediende ge
meenten van Hilligersberg en Brussel, die metterdaad
hun steun gaven op de meest treffende en ondubbel
zinnige wijze.
Wanneer wij thans onze intrede doen in het vrien
delijke nieuwe Bedehuis, worden wij in de eerste
plaats getroffen doo rde in een smetteloos heldere tint
uitgevoerde preekstoel van wel zeer opvallende con
structie. Het is een geschenk van de voormalige ge
meente van Hilligersberg (bij Rotterdam) waar Ds.
Uw verkoudheid van neus,
keel
borst weg met
STOF TOT DANKBAARHEID.
Zoals begrijpelijk heerst er in de Gereformeerde
Kerk van Axel een gevoel van innige dankbaarheid
nu men weer op mag zien naar een eigen kerk
gebouw, waarin men God naar alouden trant
zal mogen loven en dienen.
Van buiten gezien ademt he Kerkgebouw van por
taal tot torentin de geest van een strakke, eenvoudig-
sobere stijl die inweerwil van de toegepaste mo
derne architectuur aller weldadigst aandoet. De
ontwerper is er in geslaagd de stijl en de sfeer zo
danig aan te voelen dat deze met de gehele om
geving harmonieert.
Het zal de ingezetenen wel (sinds een paar maan
den) zijn opgevallen dat de torenspits niet versierd
werd met de gebruikelijke haan. doch dat daarvoor
in de plaats een „vis" werd verkozen. De betekenis
hiervan is symbolisch en dankt haar oorsprong aan
de dagen van de Christenvervolging, toen men op een
zinebeeldige wijze uiting gaf aan zijn gevoelens van
geloof en godsvertrouwen.
Zo onze lezers zich zullen herinneren wijdde Ds.
Couvée onlangs in ons blad een artikel aan het ont
staan van deze symboliek van zuiver geestelijke
strekking..
Boven het hoge toegangsportaal prijkt voorts ter
zijde van de toren eveneens symbolisch en meters
hoog imposant Kruis, waarvan de betekenis in onze
stad wel geen nadere verduidelijking zal vergen.
Reeds eerder wezen wij op het interieur van dit
nieuwe Bedehuis, dat uitmunt door licht en vrien
delijke sfeer.
Het gebouw bevat momenteel ruim 350 zitplaatsen
welke echter zo de noodzakelijkheid zulks vereist
tot plm. 450 zullen kunnen worden opgevoerd.
Toen wij Donderdagavond tegen half 8 de Kerk
betraden was deze reeds voor een groot gedeelte
met genodigden en belangstellenden gevuld. Het hel
der verlichte gebouw bood een stemmig-treffende
aanblik in zijn sober-reine eenvoud. Op het spreek
gestoelte lazen wij de Schriftwoorden „Christus cn
Die gekruisigd", woorden die ten grondslag zouden
liggen aan de korte dienst die Ds. Couvée op deze
avond zou leiden. Woorden echter ook, die gelden
voor alle diensten ook in de toekomst en onder alle
omstandigheden omdat deze als richtsnoer nooit aan
betekenis kunnen inboeten voor hen die geloven.
Als voorzitter der Bouwcommissie nam ongeveer
10 minuten na de vastgestelde tijd Dr, K. Boor het
woord, allen verwelkomend, maar wel inzonderheid
de eigen gemeenteleden, classicale deputaties, afge
vaardigden der Ned. Herv. Kerk en van de Geref.
Gemeente, de burgemeester met de gemeente-secretaris
en de beide wethouders, notaris Meijling, ir.
't Hooft en verder de werklieden en alle uitgenodig
den en belangstellenden.
Spr. gaf daarop eerst het woord aan ir. 't Hooft,
die deze onderscheiding bleek te appreciëren en woor
den van lof en dank bracht aan staf en directie van
de firma Mabuwat uit Dordrecht, alsook aan de
diverse onder-aannemers en leveranciers. Spr. richtte
zich met hartgrondige gelukwensen tot Ds. Couvée
en de andere ambtsdragers der Kerk alhier, want een
gelukwens is zeker op zijn plaats, waarom hij de
hoop uitspreekt dat hier gedachtig aan de woorden
op de kansel „Christus en Die gekruisigd" zal wor
den getuigd en beleden, dat hij Heer der Heeren is,
zodat deze tekst geen ledig gebaar zal zijn, doch een
levende getuigenis.
Namens de Dordrechtse aannemersfirma Mabuwat
sprak de heer Oosters, zich richtend tot de Bouw
commissie en wijzend op de gebrachte zware offers,
die echter met blij gevoel gebracht werden als een
sterke getuigenis van de hier heersende bezielende
geloofskracht. Dit moge ons allen tot vreugde stem
men, zei spr. Met de zijns inziens nodige zelfbeperking
meent hij bij de uitreiking van pluimen wel een uit
zondering te mogen maken voor Ds. Couvée, Hij is
meermalen verrast geweest door diens deskundigheid.
Zijn op- en aanmerkingen hebben hem vaak verbluft
doen staan en spr. geeft de Axelse voorganger één
raad. Zo hij ooit nog een nieuw kerkgebouw nodig
mocht hebben, zelf de bouw ervan op zich te nemen.
Zijn firma heeft het haar vergunde werk op de
allerhoogste prijs gesteld en namens haar biedt hij
het onderstel voor de doopvont aan, de hoop uit
sprekend dat de banier van het Christendom in dit
Bedehuis altoos hoog zal worden gehouden.
Op Dr. Boor rustte vervolgens de zeer aangename
taak het gebouw symbolisch te mogen aanvaarden.
Hij dankt de firma Mabuwat voor de goede woorden
en wensen, bij monde van haar vertegenwoordiger
geuit. Dank bracht hij aan een negental onder-aan
nemers uit verschillende plaatsen, waarbij hij ook in
het bijzonder de hulpvaardigheid prees van broeder
J. C. de Feijter, die als vertegenwoordiger van de
P.Z.E.M, zich op hoogst loffelijke wijze heeft ge
kweten van zijn taak. Met hem echter ook al de
werklieden die hun beste krachten aan de snelle tot
standkoming van dit fraaie kerkgebouw gaven. De
Bouwcommissie heeft thans haar arbeid beëindigd.
Op 11 Maart 1953 had de aanbesteding plaats en
de eerste spade werd op 6 Mei daaraanvolgende in
de grond gestoken, terwijl op 3 Juli de eerste steen
kon worden gelegd. Niet minder dan 110.000 zand
steen- en 100.000 andere klinkers werden vermetseld.
In totaal werd 46.000 kg. cement verwerkt, dit alles en
nog veel meer van wat spr. opsomde, geschiedde in
194 werkdagen. Spr, prees de grote offervaardigheid
der gemeente en bijzonder allerlei acties van Ds.
Couvée. Hij dankt ook de vertegenwoordigers der
Geref. Kerk van Brussel voor het prachtige ge
schonken doopbekken met bijbel, de firma Naeye voor
het theeservies, de jeugdvereniging voor de electrische
klok, voor de geschonken Avondmaalstafel, het vloer
kleed en zo ging spr. voort tot bij de broeder, die
belangeloos voor het omspitten van de tuin had ge
zorgd.
Hierna droeg spr. de kerksleutels symbolisch over
aan Ds. Couvée.
Ds. Couvée, enigszins bewogen, dankte voor al
het werk dat ieder heeft gedaan om naar beste kunnen
het maximum te bereiken. Spr. wil in nederigheid n
naam van Jezus Christus al dit goede uit Zijn hand
aanvaarden. Spr. verwerpt alle opsmuk en ijdele
woordenpraal, daar hij slechts getracht heeft naar be
scheiden kunnen te bereiken, wat voor hem mogelijk
was en hij overtuigd is dat zo door een ieder alles
werd gedaan om het maximum te bereikenOpsmuk si
in aesthethische zin strijdig met de ware schoonheid
die vooral op eenvoud berust. Toch kan dit spreker
niet weerhouden zo enkele van die prachtkerels in
zijn lof te betrekken, die als constabels op een zee
schip hun ijzeren plicht volbrachten tot het einde
toe. Zowel de aannemers als de arbeiders hebben zo
deze arbeid voleindigd, waarbij ook naarmate de mu
ren rezen de psalmwoorden „Rijst hemelpoorten, rijst
omhoog!" als uit sprekers hart geegrepen, hem uit
de mond der werkers troffen. Spreker verleent nu
het woord allereerst aan Axels eerste burger, burge
meester van Oeveren.
REDE BURGEMEESTER VAN OEVEREN.
Namens het gemeentebestuur bracht deze dank voor
de uitnodiging hier aanwezig te mogen zijn, want spr.
ziet daarin het bewijs dat de Kerkeraad aanvoelt, dat
het hier niet enkel en alleen de eigen kerk en ge
meente. maar de ganse bevolking aangaat. Spr. be
grijpt dat het voor de gemeente een feestdag is,
want vandaag is het „voor'.opige" tijdperk afge
sloten, waarmede hij bedoelde de samenkomsten in de
Chr. Fröbelschool. Daaruit ziet men dat „als het
•moet" alles kan. Dan kan men ook in een schuur cn
odk met „haghepreecken" terecht. Maar het is toch
niet dat. Er is veel stof tot dankbaarheid, ook voor
de burgerlijke gemeente om de Kerkeraad geluk te
wensen, Het zou natuurlijk te ver gaan om deze dag
voor geheel Axel een feestdag te noemen, hoewel
„de Kerk" uit stedebouwkundig oogpunt deze ganse
buurt, geheel plan-West omhoog trekt. Het is niet
langer maar enkel meer een verzameling van huizen,
straten en pleinen, neen, deze buurt is nu in aan
zien gestegen, er staat een kerk en daar blikt men met
fierheid naar op. Spr. is door de stemmige indruk van
dit in zijn soberheid juist zo mooie gebouw getroffen.
Hij vindt het hier fijn, licht en vrolijk, dit is een
plaats om te zingen en te juichen, Gode ter eerDie
aloude valse tegenstelling van donkerheid en somber
heid heeft geen plaats gevonden in dit bedehuis cn
spr. wenst de gemeente geluk ermede.
Toen spr. zijn eerste Latijnse lessen kreeg werd
hem de betekenis ook bijgebracht van het woord
„tempel" (afsnijden, afzonderen). Welnu dit gebouw
