I
AXELSE COURANT
Ronselen,
ook een vorm van slavernij
Costuums
Fa Deij
De L.J.G-studiedagen
in „Bleije Haghe
Slot
■•■"■'if:
':ié
n;. e
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VERSCHIJNT IEDERE WOENSDAG EN ZATERDAG
Drukker - UitgeefsterFIRMA J. C. VINK
Red. en Adm.: Axel, Markt 12, Tel. 0 1155-646
Hoofdredactie: J. C. VINK
ONREGELMATIG, maar steeds VOL AANTREKKELIJKE AANBIEDINGEN verschijnt gratis en huis aan huis in de gemeenten
AXEL, ZUIDDORPE, KOEWACHT OVERSLAG, SINT JANSTEEN, ZAAMSLAG, SLUISKIL, WESTDORPE EN SAS VAN
GENT dit SPECIALE
Pressie op tekenen van een contract moeilijk te bewijzen
Een zeeman verlaat een havenkroeg, plotseling springt iemand naar voren en
geeft hem met een zwaar voorwerp een tik op het hoofd. De slag kotnt niet zo
hard aan, maar juist voldoende om de zeeman het bewustzijn te doen verliezen.
Uit het duister duiken een paar handlangers van de aanvaller op en het slachtof
fer wordt met vereende krachten naar een schip gebracht. Als de man bijkomt,
bevindt het schip zich reeds op zee en de zeeman is verplicht de hem opgedra
gen werkzaamheden te verrichten.
Dit is het klassieke verhaal van het ronselen van zeelieden uit de zeventiende
en achttiende eeuw.
Tegenwoordig zou men zoiets wederrech
telijke vrijheidsberoving noemen, een ver
grijp, dat in de beschaafde wereld zwaar
wordt gestraft. Daarom hebben de ronse
laars hun methode vervangen door een meer
elegante, die bovendien doeltreffender werkt
dan de oude en gebaseerd is op wet en
recht.
Onder schone beloften en mooie voorspie
gelingen worden mensen, eventueel met be
hulp van alcoholica er toe aangezet of ge
prest een contract te ondertekenen, waarbij
zij zich voor een bepaalde tijd verbinden tot
het verrichten van bepaalde werkzaamhe
den. De methode is natuurlijk niet legaal,
maar wie bewijst dat het contract onder de
ze omstandigheden is getekend De heden
daagse wetten zorgen er verder wel voor,
dat de ongelukkige, die zijn handtekening
onder een dergelijk contract heeft gezet, zijn
verplichtingen, voortvloeiende uit dit con
tract verder stipt nakomt.
Dit is de moderne wijze van ronselen. On
der anderen worden op deze manier arbei
ders geronseld voor de uraniummijnen en
voor het Franse vreemdelingenlegioen.
Men ontziet zich zelfs niet, öm hiervoor
kinderen te ronselen van 16 en 17 jaar. De
Franse staat laat een dergelijke handelwij
ze klaarblijkelijk oogluikend toe, want zelfs
wanneer diplomatieke stappen worden on
dernomen, /(Stuit men op een muur, waar
practisch geen doorkomen aan is. Ieder hult
zich in een geheimzinnig stilzwijgen, men
weet van niets, maar tot de plaats der oplei
ding dringt men niet door.
Ook Nederlanders.
Van deze ergerlijke methode zijn ook reeds
enkele Nederlandse jongens de dupe gewor
den en wonder boven wonder is het onlangs
de broer van één van hen gelukt, het spoor
te vinden en zijn jongere broer uit het op
leidingskamp te Marseille los te krijgen.
Waarom en hoe hij zijn broer had vrijge-
ki^gen, mocht hij echter niet verklappen.
Iedereen voelt dat hier meer achter zit. De
Franse regering staat in deze scheef, maar
zij huldigt het principe van laat de linker
hand niet weten wat de rechter doet.
Het ronselen van vrouwen voor de Franse
„huizen van plezier'' ligt in deze zelfde lijn,
zij het, dat hier de Franse regering geen
hand in het spel heeft. Een scherper op
treden zou hier zeker op zijn plaats zijn.
Wat het ronselen voor het vreemdelingen
legioen betreft', dit is zeker een zaak, die dui
delijk aan de orde dient te worden gesteld.
Dit legioen is het Franse koloniale leger en
de regering van Frankrijk is hier mede ver
antwoordelijk voor de wijze van werving
van vrijwilligers. Wanneer hier ronsel-me-
thoden worden toegepast, dan dient de
Franse regering hier tegen op te treden.
Vorm van slavernij.
Het ronselen geschiedt natuurlijk altijd
voor werkzaamheden, waarvoor men nor
maal geen mens, of althans te weinig men
sen kan krijgen. Dit houdt alles in. Het
leven van een geronselde is vanzelfsprekend
niet meer dan een vorm van slavernij,
waarin men zich zo goed mogelijk schikt,
zoals dat trouwens bij iedere vorm van sla
vernij noodzakelijk is. Het leven is in de
regel zwaar en vol gevaren.
Het is begrijpelijk, dat een geronselde zal
trachten op de één of andere manier zich
aan zijn onaangename verplichtingen te ont
trekken. In de meeste gevallen zal hier de
vluch uitkomst kunnen bieden. De superieu
ren van deze mensen houden hier echter
rekening mede en zo ontstaat een toestand
van halve gevangenschap, met verplichte
arbeid. De geronselde zal ook trachten alles
zoveel mogelijk te saboteren, met als gevolg
dat de superieuren een voorbeeldige tucht
en discipline eisen en de zwaarste straffen
op het minste vergrijp staan.
Een voorbeeld hiervan is wel een staaltje
uit het vreemdelingenlegioen: Eén der mi
litairen had op de kamer in de kazerne ach
teloos een lucifer op de grond geworpen.
Toen dit door en onderofficier werd gecon
stateerd, werd het beschouwd als een over
treding op de regels van orde en netheid,
noodzakelijk in verband met de hygiëne. De
vier op de kamer aanwezige soldaten wil
den hun kameraad niet verraden en de straf
luidde een middag strafexercitie, gevieren,
met ieder in de hand de punt van een deken
alwaar de lucifer op lag. Onder de gloeien
de zon marcheerden zij de gehele middag
tot het vallen van de avond. Dit zijn paar
de middelen,'waarmee men zelfs de hardste
murw' krijgt.
Aanvulling nodig.
Nu de Franse troepen in de strijd tegen
de communistische rebellen in Indo-China
behoorlijke verliezen lijden, ziet men zich ge
noodzaakt het vreemdelingenlegioen met
veel manschappen aan te vullen. Daar het
legioen niet in zo'n beste reuk staat, is het
aantal vrijwilligers ten enenmale onvoldoen
de om) de geleden verliezen aan te vullen.
Hieruit volgt, dat men het oud systeem van
ronselen ter hand heeft genomen en weder
om zijn grote aantallen avontuurlijk aange
legde jongens, soms bijna nog kinderen, in
de netten van de ronselaars verstrikt ge
raakt. Natuurlijk gaat he ronselen niet van
de Franse regering uit, maar of zij niet iets
meer van de methoden van werving van be
paalde elementen weet, valt te betwijfelen.
Ook voor de arme geronselden valt tot
op heden niets te doen, want de wet zegt
getekend is getekend. Zo zou ieder, die zich
achteraf bedenkt, wel kunnen beweren, dat
hij een contract onder druk heeft getekend.
Waar zou dan de kracht van een contract
blijven Het ronselen op deze wijze stelt
echter wel de onvolledigheid en de zwak
heid van recht en wet aan de kaak.
Zolang er in deze kwestie geen volkomen
medewerking van de Franse regering komt,
zal ook dit kwaad blijven voortwoekeren.
Hoe de betrokken personen door de ron
selaars soms van ver buiten de grenzen naar
hun doel worden gebracht, terwijl de ge
ronselde niet eens over een paspoort of iets
dergelijks beschikt, is in veel gevallen ook
een raadsel. Maar dit is weer een ander
onderwerp, dat mensensmokkel wordt ge
noemd en waarover in een volgend artikel
iets zal worden onthuld.
zowel voor SLANKE
als CORPULENTE personen.
ENORME sortering.
Zonder enige verplichting komen
wjj met zichtzendingen aan huis.^y
AXEL Telefoon 773
Speciaal Heren- en Jongenskleding
'yM< y
i
WOENSDAG 27 JANUARI 1954
68c Jaargang No. 32
ABONNEMENTSPRIJS: Losse nummers 6 cent
Kwartaal-abonnement
Axel binnen de kom 11,55 Andere plaatsen 11,75
Buitenland i 2,00
ADVERTENTIEPRIJS: 8 cent per m.m.
Bij contracten belangrijke reductie.
Ingezonden Mededelingen 20 cent per m.m.
Kleine advertentién (maximum 6 regels) 1-5 regels
70 cent iedere regel meer 12 cent extra.
ECLAME-BLAD
fff
De industrievestiging op het platteland.
Het woord was daarna aan drs. M. C. Verburg,
directeur van het Economisch Technologisch Instituut
voor Zeeland, met het bovenstaande onderwerp, die
gevoelend, dat hem veel gras voor de voeten was
weggemaaid door ir. Horstman, met enige schroom
zeide het hol van de leeuw (al waren het hier dan
„welpente betreden.
Spr. meende ter inleiding van zijn causerie, in de
wetenschap dat het E.T.I. tot taak heeft de welvaarts
bevordering in het algemeen te dienen, ook nog wel
enige aspecten te mogen belichten, daar het terrein
waarop zijn instituut werkzaam is ook de visserij en
nog tal van andere takken van bestaan omvat. Hij
stond allereerst stil bij de vragen van het inkomen,
welk deel van het inkomen de landbouw en welk
deel de industrie levert. Speciaal de landbouw heeft
te worstelen met het probleem van de prijsdaling cn
zozeer is dit het geval dat reeds de vraag rees in
de Verenigde Staten of de landbouw weer voor een
crisis zal komen te staan en deze wellicht de in
dustrie daarin zal meeslepen.
Verder knoopte hij ook de snelst groeiende be
volking ter wereld aan dit vraagstuk. Het is ten
enenmale uitgesloten dat allen zouden emigreren en
daarom is de industrie de uitkomst en spr. hoopte
dat men zal kunnen voorkomen dat vooral de jon
geren zouden vertrekken. Het ontvolkingsproces Van
het platteland is ook een sterk nijpende kwestie. In
de regel zijn het wel niet de besten die naar de
steden trekken maar per saldo is he zo dat de stad
door het platteland gevoed moet worden..
De historische ontwikkeling belichtte spr. vervol
gens vanaf de vroege middeleeuwen, de daarop na
het jaar 1000 volgende vestiging van meest losge
slagen elementen in steden of rond burchten, zodat
Middelburg, Gent, Brugge en andere kernen van grote
betekenis werden en o.a. de privilegie's kregen om
industrie te mogen hebben, een voorrecht dat het
platteland ten enenmale was ontzegd.
Zo zag men al vroeg laken (in Leiden), fluweel
en kant (in Utrecht), aardewerk (in Delft) vervaar
digd. Spr. kwam vervolgens op de ontwikkeling van
de kleine industrie onder Koning Willem I, terwijl na
I860'70 de ontwikkeling snel wees naar het „mo
derne kapitalistische systeem". Zo is dan eindelijk in
deze eeuw ook in deze streek, de Kanaalzone, de
groot-industrie op ons erf verschenen en hebben
meerdere tegenstellingen zich hiermede onafwendbaar
voorgedaan, want zolang het percentage op 40%
staande voor de industrie nog als zuiver agrarisch
wordt beschouwd, zo is dit bij 20% als zuiver stede
lijk te beschouwen en deze feiten spreken duidelijke
taal ten opzichte van plaatsen als St. Jansteen, waar
slechts 30% der arbeidende bevolking in de agra
rische bedrijven werkt.
Het is volgens spr. zo dat het platteland de mensen
levert terwijl de stad de mensen verslindt wat ook
zijn uitdrukking vindt in het dalende geboortecijfer
in de steden.
Wanneer wij echter onze als „platteland" be
schouwde provincie Zeeland bekijken, mogen wij toch
op behoorlijke prestaties wijzen op industrieel ter
rein, zo b.v., ten opzichte van de scheepsbouw op
„De Schelde" te Vlissingen, etc.
De vestigingskansen.
De Overheid heeft de industrialisatie-mogelijkheden
voortdurend in overweging en studie en de regionale
verspreiding wordt urgent geacht, zodat het land thans
in acht stukken is verdeeld met 42 kernen, waar men
de industrie-vestiging meent sterk te moeten bevor
deren.
Dat Zeeland niet tot de ontwikkelingsgebieden be
hoort komt vooral door de gunstige werkloosheids
cijfers. Voor de komende 10 jaar zal men toch in
elk geval nog per jaar voor 1000 man meer werk
moeten vinden, hetgeen 12% betekent van de wer
kende beroepsbevolking. In Brabant bedraagt dit 42%
en in Limburg' 28%.
Afsluiting der zeegaten urgent 1
Spr. denkt aan de crisisjaren van 1930'40 te
Vlissingen en de mogelijkheid van crisis in de toe
komst. Het verheugt hem daarom dat de afsluiting
der zeegaten aan de orde is gekomen en dit niet
alleen practisch mogelijk is, maar zelfs enkel meer
afstuit op het financieel probleem. Als dit verwerke
lijkt wordt zal het Zeeuwse gebied ook meer en meer
uit het isolement verlost worden, gelegen als het is
tussen de gebieden belijnd door Brugge, Gent en Ant
werpen, het industriële Brabant en de grote metro
pool Rotterdam. Daar zit voor Zeeland wel terdege
perspectief in
Op deze rede, die meer dan een uur in beslag had
genomen werd slechts één enkele reactie vernomen en
men verenigde zich nadat de inleider, evenals te
voren de heer Scheele dank was gebracht, daarop
aan een gemeenschappelijke maaltijd.
Inl de namiddag werd gestart voor een bezoek van
het gehele gezelschap „jongeren" aan de Spiegel
glas- en Superfosfaatfabriek te Sas van Gent.
De Sasse trip.
Voor onze toekomstige „boeren" en „boerinnen,"
was de Sasse „trip" in menigerlei opzicht een open
baring en een excursie van wel zeer bijzondere be
tekenis. Vooral de Spiegelglasfabriek gaf met recht
een juiste indruk van het begrip „groot-industrie"
vanwege de schier volmaakte en geperfectionneerde
outillage en inrichting. Bezienswaardigheden waren
hier te over en een beschrijving daarvan zou vol-
ledige pagina s van ons blad vergen. Volstaan wij
daarom met de mededeling dat de jeugdige excursis-
ten opgetogen in de Jeugdherberg terugkeerden, al
waar na de wachtende koffiemaaltijd een avond van
ontspanning en amusement volgde.
Ontspanning na studie.
Axelse volksdansgroepen, Zaamslagse zangers en
Hoekse musici, alles gerecruteerd uit de L.J.G.- en
Z.P ,M.-gelederen bewezen als om strijd dat onze
boerenjeugd van tegenwoordig in alle opzichten „bij"
is. Zij schiepen een prettig-beschaafde sfeer en alles
verliep op rolletjes tot het klokje van gehoorzaam
heid wenkte.
De textieltrip.
De Zaterdagochtend stond eveneens in het teken
van een excursie, ditmaal naar de richting Hulst en
omstreken. Hier gold het bezoek een vlasbedrijf en
een textielonderneming en ook hier stonden de boeren-
jongeren vaak verbaasd over tal van gedemonstreerde
mechanische vorderingen.
Te half twee sloot voorzitter Ad. Doeleman, de
altijd slagvaardige Schouwenaar, die men de waters
nood niet kan aanzien, deze driedaagse kaderbijeen
komst. De heer Jan de Putter Jz. dankte hem hart
grondig en de organisatorische opwekking en raad
bleef niet uit.
Weer was door een 40-tal veelbelovende Zeeuwse
jange mannen en vrouwen een dosis wijsheid en
kennis opgestoken, die hen andermaal zal sterken in
de strijd om het bestaan