AXELSCHE COURANT
m U tevree.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
ZEEUWSCH-VLAAND EREN.
er** ozo
ïn der
ten
No. 18.
Verschijnt elke woensdag en Zaterdag. WOENSDA3 28 NOVEMBER 1945. - 60e JAARQANO.
No. 18.
Verschijnt elke Woensdag en Zaterdag. ZATERDAG 24 NOVEMBER 1945.
60e JAARGANG.
j
Drukker-Uitgeefster;
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie:
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie:
T. C. VINK van VESSEM
Offers gevraagd.
Voor Zeeland staat een belangrijke
reek voor de deur. Een week, die
jeheel in het teeken van het Roode
Cruis zal staan, onder motto„Ook
leeland helpt Indië".
In de komende dagen zullen wij moe-
en toonen onzen plicht recht te ver-
taan wanneer er hulp geboden moet
vorden.
Donderdag, Vrijdag en Zaterdag zul-
en in alle gempenten van onze pro-
rincie de Roode Kruis collectanten
ondgaan om ieders offer in te zamelen,
ïen geldelijk offer om opze in kom-
nervolle omstandigheden verkeerende
and - en rijksgenooten in Indië, die
an den rand van leven en dood staan,
ichamelijk er weer bovenop te helpen.
Tenminste twee van de honderdvijf-
g volledige gespecialiseerde genees-
undige teams zullen wij, Zeeuwen,
aoeten uitrusten en financiëren. De
lit te zenden teams zullen den naam
Zeeland" dragen, zoodat in Indië
inze landgenooten, wellicht ook leden
an onze Zeeuwsche familie zullen
unnen ervaren dat onze geteisterde
irovincie met al al haar eigen nooden
n zorgen, hen toch niet vergeten heefi.
In het kader van de hulpverleenings-
ctie zullen in verschillende gemeenten
ok Indië-avonden worden georgani-
eerd, terwijl sport-en andere veree-
igingen zijn uitgenoodigd hun mede-
/erking te v rleenen, door net houden
an wedstrijder, tooneelavonden enz.
en bate van het Roode Kruis.
Prachtig kan het Roode Kruis werk
oor Indië voorts gesteund worden
oor zich juist deze week als lid van
iet Ned. Roode Kruis aan te melden,
iet ledental in deze proviucie is zeer
eker nog voor groote uitbreiding vat-
laar, wanneer men bedenkt dat nog
lechts 5,4 pet. der bevolking van
geland lid is, tegen bijv. 50 pet. in
luid-Holland.
Zeeuwen, een laatste beroep. Laten
vij de in ons gestelde verwachtingen
liet beschamen De f 50.000 als
iet kan nog veel meer moéten er
:omen. Er hangen menschenlevens
'an af.
Dus: Geeft, Geeft, Geeft!!!!
De opening
der Staten-Generaal.
)e eerste Troonrede na de bevrijding,
H.M. de Koningin heeft Dinsd g bij de
ipening van de zitting der yoorloopige
itaten-Oeneraal de volgende Troonrede
litgesproken
Leden der Staten-Generaal,
Gevoelens van diepe bewogenheid mengen
lich met die van vreugde en erkentelijkheid,
lu Ik na zes jaren van bittere scheiding
veer in Uw midden verschijn.
Leed en ontbering, nederlaag en ontred
lering, maar ook offervaardigheid en hel-
lenmoed kenmerkten de donkere jaren der
Duitsche furie. In smart gedenken wij de
Eenduizenden Joodsche landgenooten, die
verden gemarteld en vermoord, de millioe-
;en Nederlanders en Indonesiërs, wier
reiligheid werd bedreigd, wier levenskracht
verd verteerd en wier zedelijk oordeel
verd aangetast.
Wij gedenken daarnaast het verzet tegen
ten vijand, dat sterke krachten wekte en
lat ons thans onze vrijheid als een recht
loet aanvaarden. Lijden en strijden werken
30k ten zegen. Wij werden ontvankelijker
poor geestelijke bezinning, meer bereid tot
offers, dieper bewust van onze saamhoorig-
heid en vaster besloten onze roeping als
natie te verstaan.
Te midden der verwoesting liggen hier
de krachten voor herstel en vernieuwing en
wij gorden ons tezamen aan om de ver
worvenheden te bewaren en de zwakheden
te overwinnen.
Te duur hebben wij onze vrijheid gekocht,
dan dat wij haar nu zouden misbruiken of
verspillen.
Daarbij denk ik aan de duizenden die
vielen in den strijd om het vaderland, hetzij
in onze krijgsmacht, op de koopvaardij oi
in het verzet. Moge hun offer inspireerend
werken op hen, die gespaard bleven. Met
groote voldoening zie ik de succesvolle
krachtsinspanning gericht op de noodvoor
ziening in de geteisterde gebieden en op
het herstel van verkeer en industrie. Wij
zijn aankbaar voor de redding van Wal
cheren en van de Wieringermeer, dankbaar
ter wille van deze getroffen landstreken,
maar bovenal omdat zij het symbool zijn
van herwonnen levenskracht.
Staatkundige hervorming,
in Mijn radiorede van 20 Maart 1941 riep
Ik U allen op tot gezette overweging van
herzieningsplannen op staatkundig gebied,
waarbij met de veranderde omstandigheden
en opgedane ervaringen zou zijn te rekenen.
Met groote vreugde constateer Ik, dat
deze oproep grooten weerklank heelt ge
vonden.
De plannen van velen, gesmeed in den
bezettingstijd, braken zich thans een weg
naar hun verwerkelijking. Zij omvatten niet
alleen hervormingen van het staatkundig
bestel, maar zijn ook gericht op een nieuwe
vormgeving van het maatschappelijke en
cultureele leven.
De overheid heeft bij dit alles slechts een
beperkte taak en haar arbeid is alleen dan
vruchtbaar, wanneer zij de activiteit der
burgers in kerk en gezin, zoowel als in
andere levensbanden, positief waardeert.
Het Rijk buiten Europa.
Met groote zorg vervult Mij de ontwik
keling der gebeurtenissen op |ava. In ge
spannen medeleven volg Ik het lot der tal -
looze kinderen, vrouwen en mannen, be
roofd, in lijfsgevaar of nog onverlost in de
dreiging van een verdwaasde massa. Ik
versta de gevoelens van bitterheid in de
harten van hen, wien al dit onheil en onrecht
is aangedaan. Ik betreur diep het leed, dat,
tot het herstel der orde, over |ava's bevol
king onvermijdelijk zal komen.
En toch pogen wij voor Nederlanders en
Indonesiërs in dit thans geteisterde land de
toekomst te redden, de toekomst van een
gemeenebest, gebouwd op de vrijwillig
aanvaarde saamhoorigheid der Rijksdeelen.
Geen wraakoefening staat ons voor oogen,
noch de vestiging eener koloniale over-
heersching, doch wij houaen ons er van
overtuigd, dat slechts de gemeenschap onzer
volkeren, hier en overzee, een waarborg
biedt voor aller harmonische ontwikkeling,
veiligheid en welvaart. Daartoe de mogelijk
heid te scheppen is de groote krachtsinspan
ning waard, die te dien einde van ons volk
zal worden gevergd Moge het ons spoedig
gegeven zijn de grondgedachten, die Ik
reeds schetsmatig ontwikkelde in Mijn radio
rede van 7 December 1942, langs consti-
tutioneelen weg tot volle werkelijkheid te
zien worden. Ik weet, dat Nederland bereid
is, onbaatzuchtig mede te werken aan de
totstandkoming van den nieuwen status van
Ons Koninkrijk. Het spoedige bijeenkomen
van de Rijksconferentie blijf ik daarom
bevorderen.
Vol bewondering ben Ik voor het groote
aandeel van Suriname en Curasao zoowel
in de oorlogvoering van het Koninkrijk,
als in de hulpverleening aan Nederland. De
nationale gevoelens van deze gebiedsdeelen
zijn in de afgeloopen jaren op ondubbel
zinnige wijze tot uitdrukking gekomen en
zullen zonder twijfel op de aanstaande Rijks
conferentie als een kracht ten goede mede
werken.
De betrekkingen met het buitenland
Ten aanzien van onze betrekkingen met
het buitenland valt in de eerste plaats met
g'oote waardeering te gewagen van den
steun, die Wij na de bevrijding uit ver
schillende landen in onzen tijdelijken nood
ondervonden. De roof, gedurende de bezet
ting op Ons volk gepleegd, heeft een af
hankelijkheid op velerlei gebied ten gevolge
gehad, die voorloopig Onze internationale
handelsbetrekkingen sterk beïnvloedt. Moge
de eer drachtige vredesinspanning van ons
volk dit tij weldra doen keeren. Met de
verbonden landen zijn de betrekkingen har
telijk, in weerwil van de moeilijke proble
men, die gezamenlijk moeten worden opge
lost en waaromtrent, naast veel overeen
stemmend inzicht, ook verschil van meening
mogelijk is.
De totstandkoming van de Vereenigde
Naties wettigt de verwachting, dat deze
nieuwe poging tot vrede door organisatie
en overleg ook in de moeilijke omstandig
heden met kracht haar medewerking ver-
leenen aan de voorbereiding en werking van
alle organen der Vereenigde Naties.
Met betrekking tot den geslagen vijand
spant de regeering zich in onze belangen
overal, waar zulks mogelijk is, met de
meeste kracht te bepleiten. In Duitschland
ving de Nederlandsche militaire mi«sie haar
arbeid aan, terwijl het eveneens tot tevre
denheid stemt, dat Nederland is vertegen
woordigd in het Adviseerend Comité voor
het Verre Oosten, dat te Washington zetelt.
RUIME SORTEERING IN
Tabak, Shag, Sigaren,
Sigarillos en Sigaretten.
't Is nog wel niet als
voor de oorlog, maar,
als U het ziet we gaan
toch vooruit.
Karei I, Hofnar,
K. V. W.
Koopt in
OZO't maakt
Onze Weermacht.
Nederland dient in staat te zijn in inter
nationaal verband naar vermogen bij te
dragen tot handhaving van de rechtsorde.
Daartoe zal met kracht worden gewerkt aan
den Wederopbouw der Koninklijke Marine,
welke in den oorlog zulke zware offers
bracht, terwijl de Koninklijke Landmacht op
doeltreffende wijze wordt georganiseerd.
Maatregelen zijn in voorbereiding teneinde
in het voorjaar van 1946 een jaarklasse
dienstplichtigen in werkelijken dienst op te
roepen.
Ten behoeve van de ontwikkeling van de
militaire en burgerlijke luchtvaart wordteen
centrale dienst ingesteld, die alle gemeen
schappelijke belangen zal behartigen.
Nederland een rechtsstaat
Het is Mij een behoefte uiting te geven
aan het ernstig streven Mijner Regeering,
om Nederland te doen herleven als een
rechtsstaat, waarin rechtszekerheid en ver
trouwen in de rechterlijke organen volledig
zullen zijn hersteld.
Een snelle en rechtvaardige berechting
van de politieke delinquenten beschouwt de
Regeering ais een dringende zorg. Het ligt
in het voornemen om de bevoegdheden tot
opsporing en aanhouding op dit erebied
weldra toe te vertrouwen aan de normale
politie-organen.
Bij het ongedaan maken van onrecht,
tijdens de bezetting gepleegd, is voor den
Raad voor het Rechtsherstel een belang
rijke functie weggelegd. De Regeering heeft
zich tot een taak gesteld, om heigeen in
strijd met onze rechtsopvattingen aan den
bezetter herinnert, uit onze wetgeving te
verwijderen en door nationale voorschriften
te vervangen. Gestreefd wordt naar een
snelle voltooïng van de noodzakelijke zui
vering van de overheidsorganen.
Grond wetsherziening.
De Regeering zal een staatscommissie
instellen tot voorbereiding van een wijzi
ging van de Grondwet, welke zonder twijfel
yan de eerder genoemde voorbereidende
studies, waartoe de bezettingstijd velen
opwekte, zal profiteered De arbeid dezer
commissie zal voor de onderwerpen, welke
de verhouding tot de overzeesche gebieds
deelen raken, verband moeten houden met
die der meer genoemde Rijksconferentie.
De financiën.
De herziening van de financiëele ver
houding tusschen het Rijk en de gemeenten
heeft de bijzondere aandacht der Regeering.
Herstel van de financiëele zelfstandigheid
der gemeente als einddoel staat hierbij
voor oogen. Het vraagstuk der gemeente
lijke indeeling heeft mede haar aandacht.
De financiëele toestand kenmerkt zich
door een noodzaak van groote uitgaven.
Voor Mijn verarmde land, dat reeds gebukt
gaat onder een zeer zware staatsschuld,
beteekent dit alies een centenaarsiast. Het
streven zal er bij voortduring op gericht
zijn een doelmatige besteding der gelden te
verzekeren en de onvermijdelijke heffingen
zoo billijk mogelijk te verdeelen.
De zuivering van het geldwezen zal ten
spoedigste door een gezondmaking van de
begrooting worden gevolgd. Door het op
nemen van buitenlandsche leeningen zal
het tekort op de betalingsbalans worden
aangevuld, tot deze door een hervatting
van den uitvoer en van het internationale
dienstbetoon weer in evenwicht zal komen.
Een overzicht van 's lands financiën en
ingrijpende belastingplannen, die er mede
op gericht zullen zijn om de loopende
lasten op het bedrijfsleven te verlichten,
zullen binnenkort aan de volksvertegen
woordiging worden aangeboden.
Handel, industrie en scheepvaart.
De regeering is voornemens het gelukkig
reeds ingetreden herstel van industrie,
handel en scheepvaart met kracht te blijven
bevorderen, zoowel ten aanzien van de bin-
nenlandsche productie als van den export.
Reeds werden handelsverdragen afgesloten
met eenige staten, terwijl verdere onder
handelingen gaande zijn. De industrieele
ontwikkeling van het land waarbij groote
aandacht zal worden geschonken aan het
wetenschappelijk onderzoek zal verder
worden geleid, uitgaand van een algemeen
nationaal welvaartsplan waarvoor de grond
slagen thans worden gelegd.
Land en tuinbouw.
Land- en tuinbouw nemen in dit plan een
belangrijke plaats in. Met groote kracht
wordt gewerkt aan het herstel van deze
primaire bestaansbronnen van Ons volk,
zoowel ten behoeve van de verzekering
onzer voedselvoorziening, als van een voor
de volkshuishouding onmisbaren export. De
regeering streeft er naar, de organisatie'van
de boeren een belangrijke taak te doen
vervullen in de regeling van productie en
afzet en tegelijkertijd een grootere mate van
vrijheid in eigen bedrijfsvoering mogelijk te
maken.
In voorbereiding zijn wetsontwerpen tot
regeling der bedrijfsorganisatie, waaraan
zoowel een economische als een sociale
taak zal worden toevertrouwd.
De sociale politiek.
Beheersching van de ontwikkeling van
prijzen en loonen en het scheppen van
verhoudingen, waarbij het levensonderhoud
voor allen gewaarborgd is, is en van de
doeleinden, waarop de sociale en econo
mische politiek wordt gericht. Voorwaarde
voor een verruiming van het levenspeil is
daarbij opvoering der productie, zoowel
door voller bezetting der bedrijven, als
door verhooging der arbeidsproductiviteit.
Op den grondslag van een reeds in
Londen tot stand gekomen rapport wordt
een herziening der sociale veaekering uit
gewerkt, die deze van arbeidersverzekering
zal doen uitgroeien tot een algemeene
volksverzekering, in de eerste plaats ten
einde te komen tot een betere verzorging
van den ouden dag.
De gezondheidstoestand van ons volk,
die ernstig heeft geleden onder de gevolgen
der bezetting, zal groote waakzaamheid
en krachtige maatregelen eischen.
ireau
Ml
"Vliegtuigen gaat uuuwen, zuuwti gruw:
als kleine toestellen. Fabrieken als
Fokker, „de Schelde" en aide e zul
len nierbij worden ingeschakeld.
Een groot aantal vliegtuigbestuur-
ciers, maiconisten, mecaniciens en
uat de I. G. Farben-Industrie gedu
rende den oorlog en zonder dat de
geallieerden het wisten het „doodelijk-
ste gifgas in de wereld" heeft gepro
duceerd»
—o
In Medan hebben
extremisten het restau
rant Termeulen in
brand gestoF«n,
en deze
tvonden
'e h»lp-
sgebrek
te avon
dboden
tn zeker
it zeker
uur Ds.
romhout.
an Hoek,
Voorm.
nd, nam.
uur Ds.
ke, nam.
1 V.
iter een
en Koe-
ze stad-
Daarna
i—2 en
speelde
compe-
i derde
;eklopt,
Corn.
eeftijds-
grootte
i dl. Jdat
it boven
Centraal
liervoor
;en ont-
detail-
solie te
1 De-
bekend
welken
het ontr
trekken,
iet ge-
bedeeld,
nog een
ewezen,
s van
izinnen
naar
:hijnen
t over-
ISTRI-
1945,
iddags
iters L
i, v.m.
gs van
V tot
EN in
i, den
iddags
Iers
r,
EN,
s,
*IS.
'eede-
tenge-
jeen
unnen
stelijk verkeer
latie van onze
fij hebben in
ïenschappelijk
deze geschie-
een beslissen-
irdoor dit ge-
ze aan de rest
jonden. In een
ng. Hier wor-
gemobjliseerd
naken tot een
ie waarde van
zij het geheel
Wij moeten
iben van den
n schoone en
eten door de
iiermede ver-
mtoonstelling,
duren, voor
ÏGTUIGEN.
vertrekken de
al per week
iinsdag, Don-
t het vliegtuig
erdag 22 De-
25 December
uit een dien6t
rie maal per
:kt en wel op
Zaterdag.
LFMOORD.
van dejapan-
eneraal Mac
gesteld, dat
g naar de ge-
i moeten wor-
ord gepleegd
emen.
jaar oud en
i portefeuille
ara. Over het
jro-Angelsak-
i voornamelijk
hij gespeeld
n China, op
dadigers zijn
meent men,
elfmoord den
ijwaren voor
ullingen, die
het tribunaal
n kunnen zijn.
IEUWS.
ir enkele per-
prichten van
ïjke Vereeni-
stelt het be-
lai bewustzijn
een zuivere
en Vorsten-
sprekers, het
llkszangavon-
at deze ver-
bewegen op
ling om zoo
:ts te geven,
s.
r bestaat uit
I zitter, N. van
Wondergem
der Lin'
bedoelif
r de je
riummei
het westen van Nederland en de
provincie dient te verdwijnen. Zeeland
is van ouds door nauwe banden aan
Holland verbonden geweest. Toch
bleef bet geïsoleerd» Noodig is een
EN TERU
jdag degi.
Kerk en
enkele jaren
in vertrouwde
zal ook de
mis eerstdaags
„-..j.. ,.on>t dan een
le mee om de klokken terug
op hun plaats te hangen, zodat hoogst
waarschijnlijk nog voor K fjtrris onzf
klokken, behalve net kleine kioki v
de R.K. Kerk, dat nog niet tercent
weer in de torens hangen»
Aboanements-
prijt 1
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal*
abonnement
AXEL binnen de kom
fl. 1.25
Alle andere plaatsen
fl. 1.55
Advertentieprij»
7 ct per m.m.
Ingezonden
Mededeellngen
15 ct per m.m.
Kleine Advertentlftn
(maximum 8 regels)
1 5 regels 62 ct.
Iedere regel meer
12 ct. extra
dienstaanbiedingen
52 ct
SIQRRENHRGflZ'jn
NOORDSTRpftT 5<r
•VHiiovii an\i| nt.v.i( faiiuuBg tiiuihhimi
tiön
tel«)
jen