AXELSCHE COURANT
E
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
.J
NOVEMBER.
r \m
No. 15.
Verschijnt elke woensdag en Zaterdag. ZATERDAG 10 NOVEMBER 1945.
60e JAARGANG.
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie:
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie:
T. C. VINK - van VESSEM
'aad'ren dorren, bloemen sterven,
n verlaten, eenzaam stil,
jn de akkers en de erven
iraarop niets meer bloeien wil
De boomen zijn leeggewaaid, de
jinen gehavend, de velden en lande-
jen geëffend. Dit is het beeld dat
Novembermaand ons biedtteer en
jelancholiek. Toch is dat weemoedige
eeld van November hier in onze lage
tnden van een bijzondere schoonheid,
s men tenminste oog en hart heeft
oor het rustige en vredige, doch te
ens majestueuze, dat de natuur ons
ok in November biedt.
Langs dijken en wegen staan nu de
ireinige boomen, die gespaard zijn
ebleven, naakt; hun tooisel ligt ver
waaid en verdordDoch het zijn
een klagelijke wezens geworden, die
chijnbaar doode boomen, die in lente-
on en zomervolheid gebloeid hebben
in herfsttooi gepraald. Welk een
racht hebben zij getoond in den
waren strijd tegen de najaarsstormen
n met welk een gelatenheid hebben
ij het laatste gouden loovertje zien
regdwarrelen van hun tooi. In hun
aalheid staan zij nu trotsch, in hun
jzende vormen, met hun sterke, den
emel zoekende armen. Een boom in
lovember is gelijk een man, een held,
lie hijgend 'nog van den strijd, het
loofd omhoog heft.
In onze polders zien wij over de
elden, waarover het jonge groen van
lente en het goud van den zomer
ng en wonderlijk is het, dat zij in
laats van droefgeestigheid, van som-
ere benauwenis, ons nu ook nog in
ovember hun bekoring toonen onder
achtende luchten.
Wij zien den hemel aan, die schuil
ing achter mist en wolken, en weer
het wonderlijk, dat toch dat sche-
terend licht des daags een vreugde-
chijnsel is en dat des avonds en des
achts maan en sterren in één licht-
wemeling zegevieren over wolken en
list. Het doode en dorre, het vergane
in vervaagde, het wordt tot een stil
luk, een stille vreugde voor onze
el. November toont haar grootste
choonheid en haar verhevenste won-
er in den hemel met zijn sterren, als
rijvende werelden van diamant. Zij
limt van nacht tot nacht naar meer
uister in den eindeloozen ommegang.
)eze fonkelende hemelluister, het is
k de grootste luister van de maand
ovember.
Axel. J. D. Freekenhorst.
DE PROEFVLUCHT NAAR 1NUIË
Het vertrekuur van Schiphol is op
.30 hedenmorgen gesteld. Da beman
ing zal bestaan uit de volgende hee-
en: Parmentier, Hakkenberg van Gaas-
leek en Bak (piloten), Siener en Diek
narconisten), Verhoef en Molenaar
loordwerktuigkundigen).
Het aantal en dus ook de namen
er passagiers, zijn nog niet met zeker-
eid bekend aangezien pas na weging
ar lading vastgesteld kan worden,
oeveel personen de tocht kunnen mee-
ïaken. Het is echter vrij zeker, dat
e heer H. Martin, onderdirecteur van
Joodsche strijders en het
Joodsche Land (II.)
Wanneer iets aantoont, hoe men zijn
overtuiging verloochenen moet terwille
van een bepaald doel, dan is het wel
Churchill's houding ten opzichte van
een Joodsch Legioen.
Vooropgesteld zij dit; Churchill is
altijd Zionist geweest en hij wist
waarom. Hij had een uitzonderlijke
fantasie en hij zag in, wat de Joden
aan cultureele waarden zouden ont
wikkelen wanneer men hen ongestoord
zou laten bouwen in hef land dat zij
nooit vergeten. Hij kende ook precies
de beteekenis van de Balfour-declaratie
van 1917de terugkeer te bevorderen
der Joden naar Palestina en den
wederopbouw te begunstigen van hun
staatswezen, onder de voorwaarde dat
zij, eenmaal staatsdragende natie ge
worden, de „inheemsche bevolking"
niet in een positie zouden brengen
van inboorlingen", doch haar zouden
behandelen als volkomen gelijkwaar
dige burgers. Een voorwaarde, die
den joden werkelijk niet zwaar viel
Dikwijls heeft Churchill gesproken
van de grootheid der Zionistische
conceptie. Na zijn bezoeken aan
Palestina getuigde hij van zijn geest
drift voor de Joodsche prestaties, die
giftige moerassen, dikwijls met opof
fering van eigen leven en gezondheid,
hadden herschapen in bloeiende lan
douwen
Maar Churchill zag ook iets anders.
Hij zag den dag komen, dat de klau
wen van een woesteling zich zouden
trachten te slaan om den halsslagader
van het Britsche Rijk, het Suezkanaal.
En hij begreep van hoeveel belang het
was, dat de rechterflank daarvan ge
dekt zou zijn door een sterke strijd
macht van een progressief denkend
cultuurvolk. Ook dit verklaart zijn
oppositie tegen Chamberlains Palestina-
Witboek van 1939, hetwelk de Joden
in Palestina doemde tot een perma
nente minderheid.
Vandaar de woorden in zijn Lager
huisrede van 23 Mei 1939:
„Dit is de breuk, de schending
„der belofte, het loslaten der Bal-
„four-declaratie. Dit is het einde van
„het visioen, van de hoop, van den
„droom
Doch het Lagerhuis keurde het Wit
boek goed, zij het ook met een pijn
lijk geringe meerderheid. Weliswaar
verklaarde de Mandatencommissie van
den Volkenbond, drie maanden later,
dat het Witboek strijdig was met het
Mandaat, maar wie stoorde zich toen
14 dagen voor het uitbreken vai
den oorlog nog aan „Genève"?
de K L.M. en hoofd van de Indië-lijn
zal meevliegen.
De route van het Infiië-vlieguig is
als volgt
Amsterdam (vertrek 10 November
te 9 30 van Schiphol)RomeCairo
(nachthalte)Sheiba—Karachi -(nach -
halteColombo(nachthalte). Den laat-
sten dag zal van Colombo naar Bata
via worden gevlogen, vanwaar het
vliegtuig na acht dagen den terug
tocht zal aanvaarden. Op deze vlucht
zuil en 28 passagiersmeaereizen.
Het kabinet-Chamberlain in de laatste
plaats. En het Witboek bleef in stand.
De Joodsche immigratie in Palestina
werd afgebonden en ^grondaankoop en
vestiging werd den Joden in het
grootste gedeelte van Palesttna, het
Joodsch Nationaal Tehuis, brutaalweg
verboden.
Dit was de toestand, dien Churchill
10 Mei 1940 aantrof, toen hij Premier
werd. En het was oorlog, d.w.z. Gods
vrede in Engeland, en hij moest dien
aanvaarden. Wij hebben reden om aan
te nemen geheel zeker weten kan
men het nooit dat hij het Zionis
tische standpunt biunen den boezem
der Regeering bleef verdedigen, doch
al die vijf jaren is overstemd. Slechts
éénmaal heeft hij zich in dien tijd over
het Joodsche vraagstuk in het open
baar geuit. Hij zeide toen, dat naar
zijn overtuiging de oude profetische
idealen ten aanzien van Israël nog
eens in vervulling zouden gaan.
Doch wat Churchil niet deed, bracht
de druk der feiten teweeg. Meerdere
duizende Palestijnsche Joden hadden
vrijwillig dienst genomen in de „For
ces". (Dienstplicht is in Palestina
door het Volkenbondsmandaat verbo
den en dit verbod was Engeland na
tuurlijk zéér welkom). De bevelhebbers
zager, al heel spoedig in, dat deze
actieve, intelligente menschen niet tus-
schen de Arabische soldaten thuishoor
den en begonnen langzaam, kleine
onderdeden van Joden te vormen.
In 1941 deed Eden den Joden even
wel de toezegging, dat deze groepen
mochten betiteld worden al^ „Joodsche
vleugel van het Palestijnsche Legioen".
(Dat die Joodsche „vleugel" procen
tueel vier keer zoo tairijk was als de
Arabische, werd natuurlijk in alle ta
len verzwegen). Deze „vleugel" waar
voor thans onder de Joden in Palesti
na ook propaganda werd gemaakt,
heeft gevochten in Griekenland, op
Kreta en in Lybië. Een verdergaande
toezegging tot vorming van een Jood
sche Brigade, werd eerst drie jaren
later verwezenlijkt. Het was Chur
chil zelf, die in Augustus van dat jaar
tijdens een beschouwing over Italië
aankondigde, dat, gezien de dapper
heid der Joodsche strijders en het lijden
van het JoodscheVolk, een afzonder
lijke Joodsche Brigade gevormd was,
die deel zou uitmaken van het Achtste
Leger.
Tot de Brigade werden ook Joden
toegelaten, die reeds in andere gealli
eerde legers dienden. Algemeene be
kendheid werd hieraan echter niet
gegeven en er is dan ook betrekke
lijk weinig gebruik van gemaakt. Zij
werd onder bevel gesteld van den
Canadeesctien Brigadier Generaal Ben
jamin, zelf ook een Jood.
Midden Augustus van dit jaar kwa
men reizigers uit Brussel de tijding
brengen, dat de Brigade aldaar was
aangekomen en binnenkort in Neder
land konden worden verwacht. En
enkele dagen later smaakte ik de vreug
de, met enkele van haar kwartierma
kers te Alkmaar mijn eerste Hebreeuw-
sche telefoongesprek na den oorlog te
kunnen voeren.
Mr. Jacob Fiü"kel
Nederlandsch Oost-Indlë.
DE TOESTAND DFRJAVAANSCHE
CULTURES.
Batavia, 3 Nov. ,(A.n.p.-Aneta).
Hoewel er nog geen volkomen be
trouwbare inlichtingen over den toe
stand van de plantages op Java te
verkrijgen zijn, volgt hier het resultaat
van het onderzoek naar de situatie
van de Javaansche cultures, dat een
zoo getrouw mogelijk beeld geeft, in
aanmerking genomen dat de data niet
volledig zijn.
Naar de laatste schatting bedroegen
de suiker voorraden op Java ander
half millioen ton. Dit wordt beschouwd
als een voorzichtige schatting. De
voorraden zouden wel eens gemakke
lijk grooter kunnen blijken te zijn.
Aan het einde van 1941 was een mil
lioen ton suiker beschikbaar, terwijl
in 1942 1.6 millioen ton geproduceerd
werd en in 1943 een millioen ton.
Voor 1944 wordt eenzelfde hoeveel
heid aangenomen. Het verbruik op
Java is de laatste jaren nooit hooger
dan 325 000 ton per jaar geweest, ter
wijl klaarblijkelijk slechts beperkte
hoeveelheden zijn uitgevoerd.
De huidige toestand van de suiker
plantages en fabrieken is slecht, het
geen te wijten is aan het gebrek aan
deskundig beheer en gebrek aan toe
zicht op den inheemschen arbeid ge
durende de Japansche bezetting. Er
werd ook schade aangericht aan de
installaties, doordat de Japanners veel
machines, gereedschappen, voertuigen,
rails enz. naar Japan hebben gesleept.
Om deze redenen is een spoedige
aanvoer van nieuwe machineriën uit
Amerika en Engeland van het grootste
belang. Het is nu al te laat in het
seizoen om zaailingen te poten. Men
verwacht nog verdere beschadigingen
door bezetting der Soekarnisten.
Het hervatten van de rubber-
productie zal vrij spoedig kunnen ge
schieden daar een groot deel van de
rubberboomen onmiddellijk afgetapt
kunnen worden, maar ook hierbij is
de veiligheid der employé's proble
matisch en verbetering hard noodig.
De toestand van de kina cultuur
is eveneens vrij goed te noemen, daar
de Japanners zich veel moeite hebben
gegeven de productie op een zoo
hoog mogelijk peil te houden, aange
zien hun eigen troepen een groote
behoefte aan kinine hadden.
De thee plantages in het gebied
van Tjandjoeng staan er echter slecht
voor, daar de |apanners, die weinig
belang bij de thee hadden, zeer veel
boomen vernield hebben. De Japan
ners konden immers thee uit China
halen, terwijl zij den grond dikwijls
voor andere doeleinden noodig hadden.
Als gevolg van den politieken toestand
zijn de planters echter niet in staat
naar hun plantages terug te keeren,
waar hun leven groot gevaar zou
loopen. Over het algemeen zijn de
rubberdistricten er beter aan toe dan
de theedistricten. Wat de rubber be
treft, zijn veel boomen omgehakt en
de bevolking heeft ten eigen behoeve
vrij wat afgetapt. Er zijn enkele rub
berfabrieken verwoest, maar dit zal
niet zoo moeilijk te herstellen zijn,
"nee?en zijn gedood en opgegeten^ met de inhoud der telegrammen. zijn voorzien van kogellagers.
leden is.
als kleine toestellen. Fabrieken als
Fokker, „de Schelde" en aide e zul
len hierbij worden ingeschakeld.
Een groot aanial vliegtuigbestuur-
ders, maiconisten, mecaniciens en
oat de I. G. Farben-Industrie gedu
rende den oorlog en zonder dat de
geallieerden het wisten het „doodelijk-
ste gitgas in de wereld" heeft gepro
duceerd.
—o
In Medan hebben
extremisten het restau
rant Termeulen in
hrand geatof"»n,
RGANG.
XTRA MET
<\S.
:rband met de
olaas-feest zal
en ons suiker
n gesteld.
ERLANDSCH
HENLEVENS,
directeur van
r de statistiek
laakt van het
.erland tenge-
,eeft verloren-
n en burgers,
idelingen, de
en de koop-
in executie en
n Duitschiand
i gevangenen
e slachtoffers
grepen. Het
verliezen in
niet zijn be-
10 personen,
er 22 omge-
e militaire en
voor Groot-
ind bedraagt
5APPELEN.
len een con-
leveren van
ielen uit Pa-
)e partij zal
everd in de
15 Febr. In
',.G. worden
kleine partij
en zullen op
;n wijze op
gebracht.
VALV1SCH-
te Amster-
n Nederland
doen spelen
voor den
Noorwegen,
Japan,
in een ve:-
orbereiding.
atiefnemers
lige details
derlandsche
ivaart" aan
i De Brit-
r-Symonds,
etachement
)erabaja, is
1 Mosquito
e machine
monds had
slag om
A
Ier
:den.
67-jarigen
Napoleon
van Na-
lil bericht
le overle-
g is van
i broeder
t, Jerome
w Baltimore
1870 over-
verkeer
van onze
,'bben in
lappel ijk
geschie-
eslissen-
r dit ge-
n de rest
n. In een
lier wor-
ibiliseerd
tot een
larde van
st geheel
ij moeten
van den
loone en
door de
ïede ver-
mstelling,
en, voor
het westen van Nederland en de
provincie dient te verdwijnen. Zeeland
is van ouds door nauwe banden aan
Holland verbonden geweest. Toch
bleef het geïsoleerd. Noodig is een
UIGEN.
ukken de
ser week
dag, Don-
1 vliegtuig
,g 22 De-
December
een dien6t
maal per
en wel op
:rdag.
WOORD.
deJapan-
ïraai Mac
:steld, dat
aar de ge-
oeten wor-
1 gepleegd
en.
ir oud en
)ortefpuille
i. Oi/er het
-Angelsak-
lornamelijk
I gespeeld
Cnina, op
digers zijn
neent men,
moord den
'aren voor
ingen, die
et tribunaal
tunnen zijn.
UWS.
enkele per-
;ichten van
ce Vereeni-
ïlt het be-
bewustzijn
ïen zuivere
;n Vorsten-
arekers, het
kszangavon-
t deze ver-
iewegen op
ng om zoo
s te geven,
bestaat uit
zitter, N. van
Wondergem
der Lin
edoeli'
de je
ummei
N TERU
dag de g<.
ierk en v«
;nkele jaren
a vertrouwde
zal ook de
.dis eerstdna ,s
- ..omt dan een
___Je mee om de klokken terug
op hun plaats te hangen, zodat hoogst'
waarschijnlijk nog voor ratrris onze
klokken, behalve net klei n' kioki v
de R.K. Kerk, dat nog niet tereont
weer in <39 torens hangen.
Abonnement»-
prijs»
Losse nummers 5 et.
Kwartaal-
abonnement
AXEL binnen de kom
il. 1.25
Alle andere plaatsen
il. 1.55
f Advertentieprlji
7 ct per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
15 ct per m.m.
Kleine Advertentlön
(maximum 8 regels)
1 5 regels 62 ct.
Iedere regel meer
12 ct. extra
dienstaanbiedingen
52 ct.
V
v
=WTrgTOigen gaai ..uuwc», luuwc. g.uo.c
ertentieprij,
jr m.m.
nden
leellngen
ter m.m.
Advertentlén
turn 8 regels)
gel» 62 ct.
regel meer
sxtra
anbledingen
