AXELSCHE COURANT NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAAND EREN. De Nederlandsche kolenpositiie in Mei 1945. No. 75 ZATERDAG 9 JUNI 1945 59e JAARGANG Drukker-Uitgeefster: Firma J. C. VINK AXEL Adres Redactie en Administratie: Markt 12 AXEL Hoofdredactie-, T. C. VINK - van VESSEM V.J NIEUWSBERICHTEN H.M de Koningin heeft met ingang van 1 Juni mej J C M M Gtldens tot haar particulier secretaresse en tot haar particulier secretaris de heer M Con stant benoemd Correspondentie aan het secretariaat kan gericht worden naar Haven 4, Breda. Mej. Geldens werd in 1902 geboren Zij volgde de R K Kweekschool te Mook en de R K school voor Maatsch werk te Amsterdam Zij slichtte de afd kinderpolitie te Nijmegen en bleef daar tot 1943, toen zij gearresteerd werd, omdat zij weigerde een Joodsch trans port te begeleiden Na haar vrijlating werkte zij geheel illegaal. De heer Constam werd in 1914 ge boren en studeerde geschiedenis aan de Gem Universiteit te Amsterdam. Hij behaalde in 1940 zijn doctoraal examen in 1942 werd hij om zijn werk onder de studenten en als voorzitter van de Ned. Chr. Studentenvereen gearresteerd als gijzelaar en verbleef in de kampen te Haren en St. Michielsgestel. (H N NIEUWE VLIEGTUIGEN. Abonnementi- priji Los» nummers 5 ct. Kwartaal abonnement AXEL binnen de kom il. 1.25 Alle andere plaatsen il. 1.55 Advertentieprijs 7 ct per m.m. Ingezonden Mededeellngen 15 ct per m.m. Kleine Advertentién (maximum 8 regels) 1 5 regels 62 ct. Iedere regel meer 12 ct. extra dienstaanbiedingen 52 ct. ^Door vervoersrnoeilijkheden buiten onze schuld zijn wij deze week niet in staat het gebruikelijke dubbele rum mer uit te geven In verband met de vaak uiteenloopende ge ruchten omtrent de huidige kolenpositie, acht het Rijkskolenbureau het tot haar plicht de Nederlandsche bevolking hieromtrent voor te lichten. Het hoopt met deze uiteenzetting te bereiken, dat iedere Nederlander overtuigd wordt van de hooge ernst der kolensituatie en dat ieder het zijne zal bijdragen hierin zoo spoedig mogelijk verbetering te brengen. De voor-ooriogsche productie onzer Lim- burgsche mijnen van c.a. 13.5 millioen ton per jaar was voldoende om het binnenlandsche verbruik te dekken. Tijdens de bezettingsjaren liep de totale pro- du'ctie terug van 13.5 tot c.a. 11.5 millioen ton per jaar. De meening, dat in die jaren een groot deel onzer productie naar Duitschland werd geëxporteerd, is niet juist. Het uitgevoerde kwantum werd voor het grootste déél gecom penseerd door een hoeveelheid Duitsche gas kolen, ingevoerd ten behoeve onzer gasfabrie ken. De productie van 11.5 millioen ton was in de bezettingsjaren nog voldoende om te voor zien in de behoefte van electrische centrales, gasfabrieken, spoorwegen, het overgroote deel der groot- en klein-industrieën, alsmede van huisbrand, zij het vooral voor deze laatste groep sterk gerantsoeneerd. Toen in September 1944 de Duitschers uit ons mijngebied verdreven werden, lieten zij onze mijnen met vrij ernstige schade achter. Met de herstelwerkzaamheden werd zoo spoe dig mogelijk begonnen, doch het is duidelijk, dat de productie de eerste weken nauwelijks voldoende was om de mijnen zelf op gang te brengen. Na c.a. 2 maanden, dus in November 1944, was er weer van eenige verkoopbare pro ductie sprake. De productie liep geleidelijk op tot c.a. 370.000 ton in de maanden Maart en April j.L Voor den oorlog echter bedroeg de productie c.a. 1.100.000 ton per maand en in de laatste bezettingsmaanden was deze nog c.a. 950.000 ton of 580.000 ton per maand meer dan in Maart en April j.l. Het zijn in hoofdzaak twee factoren, welke dit lage productiecijfer beïnvloeden en wel het gebrek aan voldoende ondergrondsch personeel, waardoor een veel geringer aantal diensten ge maakt wordt, terwijl daarenboven door ver schillende omstandigheden de individueele prestatie per dienst ver blijft beneden deze prestatie gedurende de bezettingsjaren. Van de 370.000 ton, zijnde de gemiddelde maandproductie der laatste twee maanden, moet het eigen gebruik der mijnen alsmede het verlies door cokesfabricage afgetrokken wor den en resteert er dan c..a. 240.000 ton, waar mede zoo aanstonds het geheele Nederlandsche verbruik gedekt zal moeten worden. Dit ver bruik bedroeg tijdens de laatste bezettingsjaren ongeveer 800.000 ton per maand, ongeacht dus het eigen verbruik der mijnen. Het is duidelijk, dat hier dus sprake is van een enorm tekort. De rantsoenen waren tijdens de bezettingsjaren reeds zeer klein en er is nu eenmaal een grens tot waar men terug kan gaan met verlaging der rantsoenen. Deze uiterste grens wordt bereikt, wanneer de behoefte voor geheel Nederland nog eens wordt teruggebracht van 800.000 tot 500.000 ton per maand. Dit kwantum zal be slist noodig zijn voor: Voedselvoorziening, eenige essentieele niet- voedselbedrijven, een minimale hoeveel heid gas, electrische stroom en zeer klein rantsoen huisbrand voor het a.s. seizoen. Van de zoo noodzakelijke weder inbedrijf- stelling der Nederlandsche industrie is daarbij dan nog geen sprake. Uit bovenstaande blijkt, dat dit uiterste minimum van 500.000 ton per maand nog slechts voor de helft wordt gedekt bij de hui dige productie der Limburgsche mijnen. De laatste maanden ontstond er eenig even wicht tusschen productie en noodbehoefte der bevrijde Zuidelijke provincies. Er konden zelfs enkele essentieele niet-voedselbedrijven in wer king gesteld worden. Dit evenwicht wordt ech ter weer volledig verbroken, zoodre vervoer naar Noord-Nederland mogelijk wordt. Het ge volg hiervan zal zijn, dat de in het Zuiden in werking gestelde bedrijven weder stilgelegd zul len moeten worden. Zeis zal een verdere be perking van gas en electriciteit overwogen moeten worden, en de bevoorrading met huis brandkolen voor het a.s. stookseizoen zal slechts in zeer beperkte mate kunnen plaats hebben, zoodat het toch al karige huisbrand rantsoen, dat in de laatste bezettingsjaren werd gegeven, voor den komenden winter niet ge handhaafd zal kunnen worden. Wij waarschu wen dan ook reeds thans met klem tegen elk optimisme ten aanzien van het a.s. wintersei zoen. Mochten er dezen zomer huisbrandkolen geleverd kunnen worden, dan dienen de ver bruikers deze zorgvuldig te bewaren voor de wintermaanden. Dit geheel geeft een uiterst somber beeld, dat echter het publiek niet onthouden mag worden, daar het om een essentieel nationaal belang gaat, waarbij alle landgenooten direct zijn be trokken. Of dit beeld al of niet te pessimistisch ge schilderd is, hangt af van de vraag, of onder de tegenwoordige uitermate moeilijke omstan digheden de Limburgsche mijnen in staat zul len zijn de productie op te voeren. Wij zouden naar aanleiding van dit artikel de vraag willen stellen: Kunnen de Duitsche mijnen, die toebehoren aan het volk, dat ons heeft uitgeplunderd en ook roofbouw in onze mijnen heeft gepleegd, nu niet gedwongen wor den de nodige aanvulling te leveren? De oorlog in ons land is voorbij. Na bijna 5 jaar van onderdrukking en leed hebben wij onze vrijheid herkregen, is er een einde gekomen aan het plunderen, folteren en moorden. Steeds meer komt aan het licht, wat vele goede Nederlanders, die hun plicht deden en, tot elke opoffering bereid, streden voor het be staan van onze natie, is aangedaan. Velen van hen gaven in dezen strijd hun leven. Wij bren gen hen een eere-saluut. Wij danken hen voor hun trouw en plichtsbetrachting, die helaas niet iedereen bleek te kennen Er waren er ook, die zich haastten alle op drachten van de Duitschers nauwkeurig uit te voeren, of zich om een anders nooden niet be kommerden. Immers, het was veel te gevaar lijk om een onderduiker te herbergen of geld of levensmiddelen hiervoor te geven. Het was dus maar beter om onze jongens naar Duitsch land te laten deporteeren! Deze menschen waren te laf om iets te wa gen en stelden hun persoonlijk belang boven de belangen van de gemeenschap. Gelukkig waren er ook vele anderen, die ons bij ons werk steeds hebben gesteund, hetzij .net geld, levensmiddelen, of op welke wijze ook. Wij danken hen hierbij hartelijk voor hun me dewerking. Nu de oorlog voorbij is, is ook aan ons ille gaal werk een einde gekomen, doch werd op gericht de „Gemeenschap Oud-Illegale Wer kers Nederland". Over de werkzaamheden van de G.O.I.W.N. volgt t.z.t. een nadere uiteenzetting, doch wij willen hierbij vermelden, dat een van de pun ten hiervan is: hulp aan onderduikers, die oij hun terugkeer in het gewone leven moeilijk heden hebben met het verkrijgen van een werk kring, of dergelijke. De afd. Sluis der G.O.I.W.N. Blijkens kaarten, afgedrukt in Russische bladen, begint de Russische demarcatielijn in Duitschland ten Oosten van Lubeck. Lubeck zelf maakt deel uit van de Britsche zóne. In de Russische zóne liggen verder Maagdenburg, geheel Thuringen en Saksen. De bijzonderheden, die thans over de Rus sische zóne zijn bekend gemaakt, houden verband met het Russische verlangen dat Amerika en Engeland onmiddellijk zullen beginnen met de ontruiming van dit gebied. President Truman heeft ter gelegenheid van de herdenking van D dag verklaard, dat de overwinning op het slagveld niet vol doende is. Tenzij vrijheid, recht en duur- zamen vrede ons deel worden, hebben wij geen volledige overwinning behaald. Wij mogen niet vergeten, dat de wereld nog niet vrij is van onderdrukking en brutaliteit. Amerikaansche troepen zijn geland op het eiland Baloet, aan den ingang van de Golf van Davao. Japansche radiostations en op slagplaatsen werden vernield. Andere Am. troepen voerden een landing uit bij Kaap St. Augustin, aan het Zuid Oostelijke uiteinde van Mindanao. Op Luzon werden eeu aantal Japansche tanks vernietigd tijdens een op- marsch van 5 km. Amerik. troepen hebben het vliegveld van Naha op Okinawa bezet. De Chineesche minister van oorlog heeft toegegeven, dat er zich plaatselijke botsingen hebben voorgedaan tusschen regeerings troepen en communisten in de afgeloopen maanden. Aan de regeeringstroepen zijn de strengste orders gegeven geen communisten aan te vallen, tenzij zijzelf worden aange vallen. Ametikaansche troepen zijn geland op het eiland Oshima, een halve km. van de Zuid Oostelijke punt van Okinawa. Amerikaan sche marinetroepen rukten 2 km. op van het vliegveld te Naha in de richting van Qushi. Andere eenheden veroverden in het Oosten van het eiland een heuvel aan den weg welke naar de kustplaats Itoman leidt. Marinevliegtuigen brachten 3 vrachtschepen tot zinken en beschadigden 3 andere. De troepen van MacArthur veroverden in het Noorden van Luzon de stad Bambang en rukten 5 km. verder op. Op midden Luzon werden de Japanners uit bergstellingen ten Oosten van Manilla verdreven. Op Minda nao maakten de Amerikanen geringe vor deringen tegen toenemenden tegenstand. Luchtaanvallen werden uitgevoerd op For mosa, Borneo, Rabau en de kust van Indo- China. Groote schade werd aangericht aan de vliegvelden en opslagplaatsen op Bor neo en bij Bandjermasin werden 2 vracht schepen tot zinken gebracht. Liberators deden aanvallen op japansche installaties te Batavia. De vliegtuigen waren op de heen en terugreis negentien uur onderweg. In Birma doet de vijand wanhopige pogingen te ontsnappen over den spoo weg van Man- dalay naar Rangoon, waarbij hij zware ver liezen lijdt. Er worden besprekingen gehouden tus schen generaal Stillwell es generaal Mac Arthur. President Truman heeft verklaard, dat hij binnen 14 dagen de 3-mogendheden-confe- rentie tusschen Engeland, de V S. en de Sovjet Unie verwacht. Truman zeide, dat hij geen voorstander was van een conferentie tusschen de groote 5 over de Syrische kwes tie. Truman kond'gde verder aan, dat bin nenkort te San Fransisco een verklaring zal worden afgelegd over de Veto kwestie. In hun laatste gemeenschappelijke ver klaring over den duikbootoorlog hebben president Truman en minister Churchill bekendgemaakt, dat de geallieerden gedue rende den oorlog meer dan 700 Duits ch onderzeeërs tot zinken hebben gebracht. Duitsche spionnaee. Duitsche nazi-spionnen maakten gedurende den oorlog van alle mogelijke middelen gebruik om berichten uit Groot-Brittannië naar Duitschland te zenden. Zij trachtten onschuldig uitziende schaakproblemen, kin derboeken, zelfs bijbels, waarin aanteeke ningen waren gemaakt, naar den overkant van het water te zenden. Achter gesloten stalen deuren, aldus de New-York Herald Tribune", waren des kundigen dag en nacht met chemische stof fen en met stralen aan het werk, om die handig verborgen, belangrijke geheime mede deelingen te ontdekken en te ontcijferen. Een van de bijbels was geadresseerd aan ,Herr Hitier, kanselier van Duitschland". Verkeer met West Nederland. Zooals reeds werd aangekondigd, zijn de belemmeringen voor het verkeer naar en uit de „vesting Holland", welke tot dusver door den bevelhebber van het Eers'e Canacieesche Legercorps waren ingested, ingetrokken met ingang van 1 Juni 1945, des morgens 5 uur. Dit beteekent echter niet, dat men vrij mag reizen naar en van het tot dusverre gesloten gebied. Hiervoor blijven de vol gende bepalingen van kracht 1. Het passeeren van de grenzen van de tot nog toe verboden zóne voor tijdelijke dienst of zakenreizen of dringende familie- aange egenheden, geschiedt uitsluitend na verkregen toestemming van den Militairen Commissaris in de woon- of verblijfplaats van dengene, die de vergunning aanvraagt. 2. Repatrieering of terugvoering van eva cué,s geschiedt uitsluitend na verkregen toestemming van den dienst der evacuatie en repatrieering van het M G. of den bur gemeester van de vroegere woonplaats. 3. De beperkingen van rivierovergangen over Maas, Waal en IJssel blijven onver minderd van kracht. 4. De uitvoering van deze bepalingen i opgedra en aan de desbetreffende militaire commissarissen. Burgemeester van Vlissingen vraagt ontslag. Op uitdrukkelijk medisch advies heeft de thans 68 jarige heer C. A. van Woelderen, met ingang van 1 Juli a.s. aan H.M. de Koningin eervol ontsiag gevraagd als bur gemeester van Vlissingen, welke functie hij na de bevrijding wederom had aanvaard. KLEEREN VOOR ONS LAND. 's-Gravenhage, 26 Mei 1945. (ANP-ANETA) Volgens een bericht in de Amsterdamsche editie van „Het Parool", is in de Zaanstreek thans een aanzienlijke voorraad heerencostuums uit Amerika aangekomen, ter verdeeling onder degenen, die het meest een nieuw pak noodig hebben. Van deze Amerikaansche kleedij is 70 pet nieuw, de resteerende 30 pet. is wel ge dragen, doch zoo goed als nieuw. Te Sassenheim heeft generaal Winkelman bij een onverwacht bezoek de N.B.S. geïnspec teerd. Hij sprak er in een korte rede zijn blijd schap over uit, dat de Nederlandsche geest niet gebroken was en dat de jeugd zich paraat toonde. (A.A.) Te Amsterdam wordt op de lagere en mid delbare schollen RinnpnVni-1 C„"-'I--- -1-- week ingevoerd, tijdens welke het onderwijs geheel op Canada zal zijn geconcentreerd. Het blad van de „American Medical Asso ciation" meldt de ontdekking van een nieuw geneesmiddel, dat veel overeenkomst vertoont met penicilline en dat op afdoende wijze, zou kunnen aangewend worden tegen typhus. Het product heet „streptomycin". Zooals penicilline is het niet giftig en stremt of ver nietigt de bacteriologische vorming, het heeft een uitwerksel op zekere kiemen o.m. de microben van typhus -die niet gedood wor den door penicilline. (A.A.) Tegen oud minister Jhr Mr D J de Geer zal een rechterlijke instructie worden geopend Woensuag neeft de ministerraad ver gaderüonder meer weruen bespre Kingen gevoerd over de organisatie van net mijnbedrijf en snelheid van de recruteenng en bewapening en de opleiding van vrijwilligers en andere uiensiplicntigen, alsmede dun transport met ueuekKing tol den sirija icyoii Japan 30 landen hebben een overeenkomst goedgekeurd inzake ue internationale luentvaart Cnuieesche troepen hebben de Noor- delijhe voorsleden van Lioecnau beieiKt, een Japanscn steunpunt en spoorweg centrum aan de corridor naar inüo- Cbina De stad, een vroegere basis van de 14e Amerikaansche luchtvloot, wordt ook van bet Zuiden, Oosien en Westen bedreigd De Ghineezen her overden het strategische steunpunt Tatagyoe Dour bet afsnijden van de Japansche odtsnappingsrouie naar Indo Cnuia, hebben de Cdineezen 200,000 Japanners in de centrale provincie Kwangsi ge- isoleerd Het eerste Britsche schip met voor raden voor de Britsche strijdkrachten is gisteren te Hamburg hinnengeloopen. Montgomery üeelt een officieel uezoek aan Antwerpen gebracht. De ltaliaa..sche eerste minister Bonomi is algetreden. De Japansche bommen dragende Ballons. LONDEN, 30 Mei 1945 (ANP-ANETA). In Amerika zijn thans mededeelingen gedaan, over de Japansche bommendregende ballous, die Amerika bereikten. Zij stijgen op, op de Japansche moedereilanden en worden gecontro leerd door een automatisch systeem voor 'iet uitwerpen van ballast. De nietbemande ballons zijn gemaakt van vijf lagen van geolied papier en hebben een diameter van 35 voet. Gevuld met hydrogeen, bereiken zij een hoogte van tusschen 25.000 tot 35.000 voet, alwaar luchtlagen worden aange troffen, die zich constant van Westelijke in Oostelijke richting bewegen. Telkens als zij dalen tot op een hoogte van 25.000 voet door verlies aan gas, wordt er door barometrische druk een zandzak uitge worpen, waardoor de ballon opnieuw stijgt.. Als de berekeningen juist zijn, dan moet de laatste zandzak worden uitgeworpen, als de ballon Amerika bereikt heeft. Dan gaat een nieuw automatisch apparaat in werking. Als de ballon dan tot op 27.000 voet daalt, wordt automatisch een bom uitgeworpen. De ballon gaat opnieuw omhoog. Bij de volgende daling wordt dan weer een bom uit geworpen. Als alle bommen zijn uitgeworpen, wordt er automatisch een lont ontstoken, die den ballon geheel vernielt. De ballons hebben een snelheid van 190 tot 200 km. per uur. De luchtvaartmedewerker van de „Times" schrijft: „Nu de oorlog in Europa geëindigd is, doet elke Britsche vliegtuigindustrie al het mo gelijke om de vooroorlogsche types verkeers vliegtuigen te moderniseeren en de kloof te overbruggen, die door zes jaar concentratie op de oorlogsindustrie ontstaan is. Enkele fabrieken zullen echter voorloopig nog haar aandacht aan beide soorten productie moeten schenken. Tot de productie voor oor logsvliegtuigen behoort ook het schroeflooze type, dat in den strijd tegen Japan gebruikt zal worden. Een der tot de laatste categorie Ce- hoorende fabrieken is de AVRO, die bezig is met de productie van de Lincoln, een grootere uitgave van de Lancaster bommenwerper, die bommen van tien ton elk meevoert. Avro maakt wat burgerverkeersvliegtuigen betreft twee types, die gewijzigde Lancasters zijn, namelijk de „Lancastrian", terwijl tevens twee gewijzigde types van de „Tudor" worden aan gemaakt, die het eerste geheel nieuwe burger verkeersvliegtuig vormen. De andere groote fabriek van zware bom menwerpers „Handley Page" is bezig een ver keersvliegtuig, de „Halifax" te maken en tevens a, J 1 -

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1945 | | pagina 1