AXELSCHE COURANT
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
Kouue kruis nuip-curps.
TTk X THT
V
De Juliana-collecte.
Levensmiddelenpakketten
voor bezet Nederland.
Geef Uw kinderen wat hun
wordt toegewezen.
Zij hebben het noodig.
Hoe Hr. Ms. „Tjerk Hiddesz"
de guenlla-strijders van
Timor eVdCueerde.
No. 64
WOENSDAG 2 MEI 1945
59e JAARGANG
No. 63
ZATERDAG 28 APRIL 1945
58e JAARGANG
Drukker-Uitgeefster;
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie:
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie;
T. C. VINK - van VESSEM
Door radio .Herrijzend Nederland'',
door advertenties (zie dit blad) en
anderszins, wordt bevrijd Nederland
weer opgewekt te geven voor het
jloode Kruis op 28 29 en 30 April e k
Naar aanleiding van den verjaardag
van de Voorzitster werd deze inzameling
de „Juliana collecte' genoemd
De hulp aan onze lijdende landge-
nooten gebracht door het Roode Kruis
is wel algemeen bekend, maar mis
sch;en kan het zijn nut hebben eens
een klein overzicht te geven van wat
in Zeeuwsch Vlaanderen globaal werd
verricht
Sinds de bevrijding werden 7 nood
ziekenhuizen opgericht. Ten tijde van
den hoogsten nood waren 515 bedden
in deze noodziekenhuizen geplaatst
Drie tehuizen voor ouden van dagen
werden ingericht en zijn nog in gebi uik
met in totaal 1.0 bedden.
Door amhu ance wagens werden in
7 maanden 12)9 zieken en gewonden
vervoerd, w o 260 besmettelijke zieken
(en 870 oorlogsslachtoffers
Aan 7010 evacuee s werd hulp en
bijstand verleend op de posten aan
den Braakman, te Sluiskil en te
ICIevershille
73 lijken werden vervoerd, bijna 100
begraven
De hulp beperkte zich niet tot Z
Vlaanderen, want een ploeg van 12
menschen was te Nijmegen maanden
aan het werk om de Betuwe te helpen
evacueeren en plaatselijk hulp te bieden.
Nu worden weer ploegen uitgerust
voor „Zuid helpt Noord
Door bemiddeling van het Roode
Kruis werden tonnen voedsel en Mee
ding vanuit Engeland via Eindhoven
naar Zeeuwsch Vlaanderen gebracht en
verdeeld
Evenzoo werden uit België Frankrijk
Zwitsetland Engeland en Amerika ge
neesmiddelen aangevoerd en door tus
schenkomst van het Roode Kruis ver
deeld
Dit geschiedt nog dagelijks zeer ten
gerieve van doktoren, ziekenhuizen en
uiteindelijk van de patiënten.
80 man personeel en 5 auto's zijn
nog dagelijks in touw, soms tot diep
ln den nacht
j Zooals hier, werkt het Roode Kruis
in geheel bevrijd Nederland
Voedsel, kleeding en medicamenten
worden ingezameld en op groote schaal
(gekocht evenals vrachtwagens, rijdende
lOnismettingsinrichtingen e d
Veel geld is hiervoor noodig
Begrijpelijk is dus, dat het Roode
j ruis met graagte gebruik heeft ge-
akt van de toestemming door de
hoogste autoriteiten verleend, om een
sollecte te houden en dat hartgrondig
Vrdt 9ehoopt dat iedereen weer met
nilde hand voor zijn lijdende Iandqe-
ooten zal offeren
Het Roode Kruis rekent op U.
Secretariaat Ned Roode Kruis,
Afd. Terneuzen.
Dinsdagavond laat deelden verschil
lende geallieerde zenders aan de be
volking van bezet Nederland mede dat
deze per vliegtuig van levensmiddelen
zou worden voorzien. De bevolking
werd verzocht wachtposten uit te zet
ten om het eventueele uitwerpen van
pakketten waar te nemen Tot de
Duitsche bezetting werd een waar
schuwing gericht om de geallieerden
bij deze hulpactie niet te hinderen.
Radio Oranje deelde Woensdagavond
in aansluiting op het bovenstaande
mede, dat het nog eenige tijd in be-
j slag zal nemen alvorens tot deze hulp
verleening zal kunnen worden over
gegaan.
Donderdagmorgen meldde Anep
Aneta dat in het hoofdkwartier van
het le Canadeesche leger een radio
rede is ontvangen van den Britschen
bevelhebber in Nederland. In ant
woord op de bekendmaking van gen
Eisenhower verklaarde hij zich in be
ginsel accoord met het geallieerde plan
om voedsel aan de Neüerl. bevolking
in nog bezet Nederland te leveren,
maar hij neemt geen genoegen met de
voorgestelde wijze van uitvoering van
het plan. Hij beweert dat vliegtuigen
die levensmiddelen brengen ongehin
derd zijn verdedigingswerken z ruden
kunnen opnemen Hij stelt voor ge
bruik te maken van spoor en water
wegen in Noord Brabant
y
prtlTNü.
Maandagmiddag.
Duitse nana, ln zuid-Duitschland werd
het concentratiekamp te Dachau veroverd.
32000 gevangenen werden bevrijd. Uit een
ander kamp te Moosburg konden 27000 En-
gelsche en Amerikaansche krijgsgevangenen
worden bevrijd.
dutte neooen verteld, aai Uoertng zijn ver-
stand verloren heeft en dat Huler ijlt en
stervende is. Himmier zou onder degenen
die iets van de zaken van moinka atweicn,
de eenige zijn die zijn positieven nog bij
elkaar heeft. Intusschcn hebben volgens het
zelfde bericht de Duitsche bevelhebbers in
Abonnements
prijs
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
AXEL binnen de kom
fl. 1.25
Alle andere plaatsen
11 1.55
f AdvertentiepriJ»"^
7 ct per m.m.
Ingezonden
Mededeellngen
15 ct per m.m.
Kleine Advertentién
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 62 ct.
iedere regel meer
12 ct. extra
dienstaanbiedingen
52 ct.
Een Britsche haven. (Anep-Aneta).
De terugkeer van Hr. Ms. Tjerk Hiddesz"
in Europeesche wateren wekt herinneringen
op aan het stoute stukje, dat dit oorlogsschip
en zijn bemanning hebben verricht door drie
gevaarlijke reizen van Australië naar het door
de Japanners bezette Timor te maken, om een
zevenhonderd Nederlandsche en geallieerde
guerilla-strijders, die daar bijna negen maan
den tegen de Jappen in actie waren geweest, in
veiligheid te stellen.
Deze evacueering vond plaats in December
1942, nadat men er eindelijk in was geslaagd
radio-contact tot stand te brengen tusschen
Australië en de Nederlandsche en Australische
guerillas. Toen bekend was, dat deze troepen
nog altijd op Timor standhielden, heeft men
eenige keeren getracht hen van het eiland af
j-j maEr deze P°9in9en werden alle on
tijdig door de Japanners ontdekt en verijdeld.
Verscheidene geallieerde schepen werden tij
dens deze acties door den vijand vernietigd
T 1£.Rece™ber 1942 waagde Hr. Ms.
1 jerk Hiddesz haar eerste kans. Men wist,
dat Japansche vliegtuigen en onderzeebooten
patrouilleerden in de wateren ten zuiden van
limor. Het was derhalve van het grootste be
lang de bestemming van het Nederlandsche
schip zoo lang mogelijk voor den vijand ver-
borgen te houden.
T°,en de "Tjerk Hiddesz" Port Darwin had
verlaten, werd aanvankelijk een noordelijken
koers gestuurd, teneinde vijandelijke vliegtui
gen of schepen, die den torpedobootjager moch
ten zien, op een dwaalspoor te brengen,
In den namiddag werd echter van koers ver
anderd en ging het met meer dan 30 mijls
vaart regelrecht op Timor af. De onderneming
was in vele opzichten een waagstuk. In de
eerste plaats beschikte men niet over volledige
zeekaarten en bovendien zou de inschepings
plaats 's nachts worden bereikt, hetgeen nauw
keurige oriëntatie bemoeilijkte.
Toen de nacht aanbrak, stoof de „Tjerk
Hiddesz" nog steeds met onverminderde snel
heid voort. Het was een zeer ongewone ma
nier van varen. Onder normale omstandigheden
blijft een schip immers zoo ver mogelijk uit de
buurt van een onverlichte kust. Doch thans
aanvaardde men welbewust de riskante navi
gatie. Al wat de Commandant bezat was een
twijfelachtige silhouet-teekening van het kust-
gedeelte.
Men was volkomen afhankelijk van de mo
derne instrumenten, die ook in duisternis de
aanwezigheid van klippen en van de kust be
hooren aan te geven. Het lukte alles wonder
wel: het eiland kwam in zicht en eenige mijlen
uit de kust werd vaart verminderd.
Op de brug van de „Tjerk Hiddesz" tuurden
alle hens naar de donkere kust, zoekend naar
het afgesproken signaal. Per radio was afge
sproken, dat de guerilla's op het strand drie
vuren zouden ontsteken.
Daar zag men het schijnsel van een vuur...
en op een andere plaats nóg een! Maar deze
vuren waren niet aan het strand, doch dieper
het land in.
De „Tjerk Hiddesz" maakte een slag over
stuurboord langs de kust. De booten waren
uitgedraaid, alles en ieder was klaar voor de
landing. Het strand bleef echter donker. De
torpedobootjager wendde den steven en maak
te een slag over bakboord. Aller oogen zoch
ten de kust af.
Aan het strand bevond zich op dat oogen-
blik een groep van eenige honderden menschen,
voor het meerendeel soldaten, doch ook burgers,
vrouwen en kinderen. Gewonden en zieken
lagen in het rond. Allen waren uitgeput door
ontberingen.
Zij waren uit de bergen gekomen, waar zij
zich nu al maanden lang tegen de Japanners
verdedigden. Vele malen reeds hadden zij de
zen tocht naar de kust gemaakt, en telkens te
vergeefs. Doch zij wisten, dat men van Austra
lië uit zou trachten hen te bereiken en voor de
zooveelste maal probeerden zij hun vuren aan
te leggen. Doch het had hard geregend en het
hout wilde geen vlam vatten. De guerilla's
ploeterden verder, terwijl wachtposten scherp
uitkeken naar Japanners en eventueele redders.
Achter de branding zagen zij echter niets dan
duisternis.
Eindelijk vlamde het eerste vuur op, toen
het tweede en tenslotte het derde. De moeite
ven de „vuurmakers" was beloond. Doch de
uitgeputte groep aan het strand durfde ter
nauwernood meer hopen, dat hun pogingen
ditmaal succes zouden hebben.
„Een lichtin zee!"
In de verte flikkerde even een licht. Daar
moest een schip zijn. Maar welk schip? Men
moest afwachten. De minuten kropen voorbij.
Toen was het de vele Nederlanders aan het
strand alsof hun hart opsprong. Want daar
hoorden ze opeens in onvervalscht Amster
damsch een paar kernachtige uitdrukkingen.
De booten van de „Tjerk Hiddesz" hadden
den wal bereikt.
De torpedobootjager was ten ankers gegaan.
Iedere minuut was nu kostbaar elke se
conde kon gevaar brengen. Een groot deel der
bemanning was bij het embarkeeringswerk in
gedeeld, zoodat het scheepsgeschut niet vol
ledig bezet kon zijn. Vijftig man waren met de
booten naar den wal. Reeds hadden zich ster-
ke kerels in de overboord gehangen netten op
gesteld om de gewonden aan boord te hijschen.
Ieder wist zijn plaats, hoe donker het ook was
Deze manoeuvre was terdege voorgeoefend en
de geheele organisatie klopte dan ook als een
bus.
Binnen twee uur waren 300 Ned.-Indische
en Austraulische guerilla's, benevens vijftiq
vrouwen en kinderen, aan boord genomen.
Bovendien was een versch detachement Com
mando s en een groote hoeveelheid levens
middelen en munitie aan wal gezet.
Vooruit stonden de bottelier en de zeuntjes
koffie en boterhammen met kaas en spek klaar
te maken voor de uitgehongerde passagiers, die
u» geen maanden brood hadden geproefd.
Met hooge vaart verliet de torpedobootjager
het eiland. Nog kon de expeditie niet geslaagd
heeten, want nog steeds was het schip binnen
jagers ter bescherming kwamen opzetten. Be
halve de Commandant van de „Tjerk Hid
desz' wist echter aan boord niémand, dat deze
toestellen nog maar zoo kort in gebruik waren,
dat zij nog geen bewapening bezaten. Gelukkig
wisten de japanners dat evenmin en daarom
bleven zij vemgneidshalve uit de buurt.
l oen de „ijerk Hiddesz de haven bereik
te, was de bemanning veertig uren aan een
stuk in touw geweest. En met welk een am
bitie en enthousiasme was er gewerkt!
bot tweemaal toe moest deze onderneming
worden herhaald en beide keeren verliep zij'
met goed resultaat. Ongeveer duizend guerilla s
en bortugeesche, Nederlandsche en Indo
nesische vluchtelingen konden worden geëva
cueerd. De „Tjerk Hiddesz' bracht bovendien
nog een ton rubber mee.
Als blijk van waardeering voor het uitste
kende werk van de torpedobootjager werd de
toenmalige Commandant, Ltz. I. W. J. Kruijs,
benoemd tot otticier in het American Legion
ot Merit. De Commandant schrijtt het wel
slagen der evacuatie toe aan de voorbeeldige
wijze, waarop ieder lid der bemanning zijn
zware, vermoeiende taak heeft vervuld,
bereik der Japansche bommenwerpers. Een
luchtaanval kon de ergste gevolgen hebben
voor het met passagiers overladen schip. Een
zucht van verlichting ging op, toen eindelijk
uit het Luiden de geallieerde iange-arstand-
I ot de meest verblijdende verschijnsels van
deze tijd mag wei gerekend worden, de hulp
die .Luid zo spontaan aan Noord brengen wil.
ópontemteit overigens, die de gebruikelijke
keutekenen der ongeordendheid draagt.
INederiandse en geallieerde autoriteiten, die
rondzageu op alles wat er tot nu toe werd ge
presteerd, moesten wei antwoorden op de
vraag, hoe t nu eigenlijk moest.
Eerste ïnitiatiel oer ordening was de N.C.
H.N., een registratiecentrum, o.a. voor opgave
van t personeel. Dit vergemakkelijkte het werk
van tevoren bestaande organisaties, als H.A.
R.K., Zeeuwse Hulp voor boven de rivieren,
Comité Duid Helpt Noord enz.
De tweede eis van organisatie was het ka
naliseren van de krachten, het vormen van een
„uitvoerende macht". Daarvoor is opgericht
door samenwerking van Engelse en Neder
landse militaire autoriteiten: „Rode Kruis Hulp
Corps n Militair verband, dat juist daardoor
de mogelijkheid bezit vlugger en dus doeltref
fender op te treden.
Het geheel is dan ook ingeschakeld als leger
onderdeel, deel van legeroperatie, deel van de
bevrijdingsveldtocht in Holland.
ln grote lijnen bestaat dit hulpcorps uit 3
groepen, ieder bestaand uit teams van 10-15
man. De teams zijn de eenheden, die zelfstandig
optreden, met taken van verschillende strekking
De eerste groep Reliefteams, voornamelijk
belast met inrichten van kampen en verder so
ciaal werk, wat echter meer de speciale taak
is van de tweede groep: Sociale Verbindings
teams.
De derde soort zijn de Medical Feeding Te
ams, deze hebben de zorg voor ondervoeden
en andere medische terreinen.
De opleiding gebeurt in Breda, waar in snel
tempo dat wordt geinstrueerd, wat in deze bij
zondere omstandigheden ter oriëntering nodig
is. De uitrusting, het materiaal voor weten
schappelijke voeding en het daartoe rollende
materiaal wordt door de geallieerden geleverd.
Daarnaast hebben verschillende teams be
schikking over belangrijke stocks, die hun als
blijk van medewerking door hun district zijn
aangeboden, b.v. het ingezamelde voedsel, ge-
voecL d°°rWerPen 6a dee' Van het a3n9esP°elde
De grote belangrijkheid van dit werk voor
Holland wordt in Engeland algemeen erkend.
Verschillende Engelsen, experts op dit gebied
staan aan het hoofd en de Premier zelf wenst
persoonlijk op de hoogte te worden gehouden
van de voorbereidingen.
Tot slot kan nog worden vermeld, dat van
Zeeuws-Vlaanderen alleen Medische Voe
dingsteams zijn opgeleid, die als eersten de
Zeeuws-Vdaamse bereidwilligheid tot hulpver
lening zuilen vertolken, «urpver-
Advertentieprijs
per m.m
tqezonden
lededeehngen
5 ct per m.m
letne Advertenti#*
naximum 8 regel?
5 regel» 62 ct.
sdere regel meer
1 ct. extra
ienstaanbledlngen
2 ct.
grip van de be uchte
Best, de geallieerden
bereid zijn te kapitu-
van Seeland t n mo-
lerug te trekken. Dit
i via Bernadotie zijn
en hebben het Duiise
sgevangen te houden
zijn aanvaard
dood van Musso'ini,
zegd dat hij met zijn
ichoten te Dongo. Hij
een Duitsche overjas,
e bereiken.
ns berichten uit uern
ionen zijn. Zijn dood
hebben in het onder-
r te Berlijn.
teid uit berichten van
lerl. en Radio Oranje.
'.lorwci peu
ssing P 52, Axel.
1 ÖLUixKcU
'ijkueid v. d. Redactie;
sladgenooten weer in
iniuuci van aaupian-
tleu van, ot herinnerd
(gingen van sommige
llap. (JuK Uieiup siuu-
■loeungeu, uudi ik was
aai uvci ais ue ccisie
c Ual üc inlluuu ucze
lel was, ulscuoou IK
l locsieiiluieu uat ik
en vau icucrccn op ue
loei eciitei mei .ei
n, Zouals ue ucuuming
Jk zuuwal uuui ïcucl
maar uaai uil voi^,, ue
lie.geen ei op «orut
euvuceii r aosuium op
wal ik ucze Keel Wei
au een gcuceiic ei »an.
aait Oepaaiuc cioclleil
en dienen er ausuiuui
C( aan nuckjcspiaa( te
laad IK Ucn aan ceil
ii zou rne erg spijien
emueeie veihanuc.ug
i personen veinocuia
ei wai leveusiuinucicu
Koen i had en.
uuoteKcuo, uocn uenk
licigeen win nicue-
:nu maaki. Ovciigcus
Cane s.
C.K J. L. ORTELEE.
en hetgeen üe vorige
I alles oclrekKing nad
adcnauuscne nuuuiug
en wij loen Hei siuk
en piaaiscn, amocwel
d zij ii, reu alien dj de
Ocscnu digingcu le
Jil opeuujK zijn aam
genoegen naai aa,nei-
aaiigepiaKie een s.UK
Wdal lil üuk UcZ.c
ie Kennen gccii. nis
dale van Üegcuicen-
jcuKulcn lijdeus ui na
II oeKcuuii'akc ia.CU
teil peisuonlijkc vee te
dl allciceisl in e. null
e pon ie ot de zuive
el M. U. wenden, en
ie nuu naam ockcnd-
uat zij oeiëid zijn de
koor nun bescnutdi-
In.
el alien onze diverse
tr uiteenlopen. Lie een
eeu derde wii het zus,
ichter allen zeker. We
en weten, wac er ge-
:aan. We zouden graag
.ent omtrent üe waat-
jomen, ue veroruemn-
aaraigd en nog veei
'J.'y1",." woi ucn unyescrcitl 101
het personeel, dat op arbeidsovereenkomst in
dienst van het rijk is. Aan het bevoegd gezag
in provinciën, gemeenten, waterschappen enz.
zal worden verzocht overeenkomstige regelin
gen voor zijn personeel te stellen. Tenslotte zal
nog worden overwogen wat voor de pensioen-
genietenden kan worden gedaan.
voorlichting op het
gen? Dat lijkt ons vrij
dee:
tt thans in ons district
iet Militair Commissa-
i. heeit de beschikking
dienst (Sectie XIA).
z-uais ue ucëi van deze sectie aangeett, zal de
taait Wellicht zijn:: voorlichten.
Het zou wellicht wenselijk zijn, dat deze
dienst zich wat beter dan tot dusver van
haar taak zou kwijten, opdat het publiek ten
minste eens iets otficieel zou zien toegelicht en
leverd aarV0°r 930 1161 9erucbt was overge-
