AXELSCHE COURANT
V
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
ZEEUWSCH-VLAAND EREN.
V -
Het overlijden van President Roosevelt.
Bommenwerpers voor het vervoer
van hand Isgoederen.
Ernst von Bonninghausen gearresteerd
Petroleum voor Kookdoeleinden.
No. 60
DINSDAG 17 APRIL 1945
58e JAARGANG
-5r
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie:
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie:
T. C. VINK - van VESSEM
INSTELLING GEMEENTERADEN.
Een K B. van 12 4 45 regelt samen
stelling en inrichting van voorioopige
gemeenteraden, die in functie zullen
blijven tot dat de raad weer op de
normale wijze Kan worden samenge
steld.
De voorl raad d e hetzelfde aantal
leden zal hebben als de normale wordt
gekozen door een kiescollege dat drie
maal het aantal leden van de raad zal
tellen
Er zal een keu e worden gemaak'
uit personen die tijdens de be etting
het vertrouwen van de bevolking heb
ben verkregen of behouden
De burgemeester doet een aanbeve
ling voor het kiescollege aan den Com
missaris der Koningin die wordt voor
gelicht door 5 vertrouwensmannen.
De burgemeester wordt bij ijn keu e
voorgelicht door 3 vertrouwensmannen
Wethouders worden benoemd binnen
éen maand na instelling van de raad
Ge/orgd al worden voor een even
redige vertegenwoordiging van de voor
naamste geestelijke e maatschappelijke
stroomingen in de gemeente
I
NILU WSBbRlCHTfciN.
Maandagmorgen 9 uur.
iSeüeniiiiiüKiiigeii.
tfONAANWlJZlNU
van 15 tot 28 April.
ïuis den ge-
om, en aten
boterham en
?d. Zoo leeft
die het van
t bezette ge-
alf negen op
En iederen
e karavanen
polders. Er
andkar naar
fieringermeer
ial sterft '.e-
ht ook, blijkt
zeer welwil-
ddeld dertig
zij stoppen
hijnt de hof-
ordt geruild,
handdoeken
ilaatse uitge*
in dan ma3t
is zoo iets,
;en regel,
een man in
regenjas. Hij
st te maken,
hij zoo op
andere boer
aardappelen
erop zijn de
den slechten
later met
|oede boeren,
ien land niet
inde snel be-
i lang boven
liever gebrek
dat in den
■orden begra-
en zijn (d.w.
feitelijk ver
is, kan ik U
ker".
veel bieten'
jegeten in de
voedings
om. Alleen
15 hout in
at eten klaar
ivaart?"
n wel. Maar
7ordt boven
ïers tegenge
schepen met
de Oranje
onverrichter
chers uitslui
jteerden!"
suiker, zout
een schipper
ruilen tegen
slaagde en
jelen voor de
:rug werd de
e Duitsche.-s,
De dorpelin-
et lossen van
jp een Kerst-
„inbraak" in
ieel wat min
Wehrmacht.
;r Duitschers
aardappelen
opengebroken
ilgemeen kan
ongeveer tot
en der bittere
er maar eén
staan in Ne
man dood of
Een moreele
zal door de
litiek. Neemt
ouderen ook,
:n stelen, be
gens te werk
ord van
runt doen il
wrongen lee
straks na de
n vooral hen
heeft: een
fbraak.
.z. in dit ge.
jst bereid, die
die hoorde,
efde met hart
de bezetting,
laag, uitge.
te doen op)
bezaten. Nee
ried was zot
uut kan ver
voor mij een
:n mag, ik za
3 ik het zag
Abonnements
prijs-
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
AXEL binnen de kom
fl. 1.25
Alle andere plaatsen
fL 1.55
Advertentieprijs
7 ct per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
15 ct per m.m.
Kleine Advertentlön
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 62 ct.
iedere regel meer
12 ct. extra
dienstaanbiedingen
52 ct
Washington, 12 April '45 (Anep Aneta)
De overledene is gedurende 12 stormachtige
jaren president geweest van de Ver. Staten,
waarin hij 3 4jarige ambtsperiodes beëindigde
Ruim een week voorafgaande aan het over
lijden had hij zich voor een korte rust te War
Springs teruggetrokken. Hij had het plan
opgevat daar nog een week te verblijven en
dan terug te gaan naar Washington.
Een aanval van kinderverlamming in 1924
was oorzaak dat hij zijn beenen niet meer
kon gebruiken, maar hij verzette zich tegen
invaliditeit en hield zich met practisch elk
facet van het nationale leven bezig.
In den voorbijen zomer herstelde hij van
een ontsteking der ademhalingsorganen en
werd hij weer in een goeden gezondheids
toestand geacht. Hij werkte vrijwel zonder
onderbrekingen door. Na de Krim confe
rentie in het begin van dit jaar, veroorzaakte
zijn verschijnen bezorgdheid.
Doctoren, die den president behandelden,
zeiden dat hij flauw viel toen hij poseerde
voor een portret teekenaar. Hij stierf binnen
drie uur zonder tot bewustzijn gekomen te
zijn. Voor den middag was hij in uitste
kenden toestand en maakte hij plannen deel
te nemen aan een volksfeest in Georgia in
den namiddag.
Roosevelt, die den 63-jarigen leeftijd be
reikte, werd geïnstalleerd op 20 Januari van
dit jaar en was de 3*ste president der V. S.
Sinds 1932, toen hij voor het eerst gekozen
werd, heeft hij het land gediend tijdens een
periode, waarin het een voortdurende natio
nale crisis doormaakte.
Hij werd geboren op 30 Jannari 1882 in
Hudson River Valley in den staat New-York.
Zijn vader was een landeigenaar, zijn moeder
de dochter van een New-Yorkschen scheep .-
handelaar.
Franklin D. Roosevelt, die een hervormings
leider werd voor het welzijn van den gemid
delden man. werd geboren en grootgebracht
in een welgestelde familie.
Toen de Ver. Staten in 1917 aan den oorlog
deelnamen, was hij voornamelijk verant
woordelijk voor het lefcgen van een mijn-
ve sperring over de Noordzee van Noorwegen
tot de Orkney-eilanden en voor den bouw
van snelle duikbootjagers.
in 1920 was hij de candidaat van de de
mocratische partij voor het Vice-Fres.schap,
maar de verkiezingen brachten een republi-
keinsche overwinning en Roosevelt keerde
tot het particuliere leven en de advocatuur
terug. In 1932 werd hij door de üem. partij
candidaat gesteld voor het presidentschap.
Hij ontwierp de z.g. „new-deal" voor het
Amerikaansche volk en werd met een meer
derheid in 42 van de 48 staten verkozen.
Het praesidium werd Roosevelt opgedragen
in een tijd toen Amerika op het laagste punt
van finantieele depressie in zijn geschiedenis
was. Reeds dadelijk riep hij de autoriieiten
op finantieel en economisch gebied tot zich
evenals specialisten op sociaal wetgevend en
regeeringsteirein. Reeds vroegtijdig be
merkte Roosevelt de seinen „Weest op Uw
hoede" in Europa en in het Verre Oosten,
en waarschuwde tegen oorlog, die het West.
halfrond in gevaar zou brengen. Tusschen
de landen van Noord- en Zuid Amerika be
vorderde hij een politiek van goede nabuur
schap, in Juli 1939 vroeg hij het congres het
wapenembargo op te hetlen, hetgeen het
congres niet inwilligde, doch in November
bereikte hij zijn doel met de „cash and carry"
wet waarbij aan belligerenten werd toege
staan, om contant Amerikaansche goederen
te koopen en ze te vervoeren behalve in
Amerikaansche schepen. Na den Duitschen
inval in Denemarken en Noorwegen in 1940
bracht Roosevelt Groenland en IJsland onder
Amerikaansche bescherming.
In 1940 werd hij opnieuw verkozen en
daarna weruen alle politieke verschillen ter
zijde gesteld de gelederen werden gesloten.
Eenige maanden nadien ontwierp de pre
sident Amerika's rol als „arsenaal der de
mocratie". In het kader van de leen- en
pachtwet ontvingen Engeland, China en
Rusland, alsmede andere landen, die tegen
de as streden, munitie. Nadat Amerika in
den oorlog was gekomen, nam Roosevelt als
president oppe.bevelhebber de leiding van de
mobilisatie, de werkkracht en alle arbeids
hulpbronnen van het land op zich. Krachtens
zijn bevoegdheden speelde hij een leidende
rol bij het vers'evigen der geall. solidariteit,
tijdens conferenties met de leiders der ver
eenigde volkeren, te Casablanca, te Quebec
te Cairo en Teheran en tijdens de Krimcon-
ferentie, waar de plannen voor de conferentie
van San Fransisco die op 25 April zal be
ginnen, werden vastgesteld.
WESTFRONT. De Canadeezen, die Zwolle
veroverd hebben, zijn naar Heerenveen op
gerukt. Reuter meldt, dat volgens inwoners
van Apeldoorn, Seys Inquart een week ge
leden uit Nederland is gevlucht.
Prins Bernhard heeft in een treffende
plechtigheid, waarbij verschillende Nederl.
legeronderdeeien, de staf van het Mil. Gezag
en hooge Amerik. en Eng. officieren tegen
woordig waren, hulde gebracht aan de na
gedachtenis van president Roosevelt. Zijn
naam, zeide de Prins, staat onuitwischbaar
geschreven in het boek van de geschiedenis
van Nederland.
Arnhem, Zwolle en Leeuwarden zijn be
vrijd. In Groningen en Meppei wordt ge
vochten. Ten N. van Groningen hebben
geallieerde troepen de Louwerszee bereikt.
Het Ruhrgebied is in 2 deelen gesplitst.
De steden Dortmund, Bochum en Wuppertal
zijn in geallieerde handen. Bismark en
Stendal zijn veroverd. Zondag werd gemeld
dat Amerik. patrouilles waren doorgedrongen
in de Westelijke voorsteden van Berlijn. Zij
stuitten hier echter op zoo feilen tegenstand,
dat ze hun tanks moesten terugtrekken.
Leuna, Bamberg en Bayreuth zijn bezet.
Tegenover Weenen, aan den anderen kant
van den Donau werd de fabrieksstad Flo-
ridsdorf veroverd. Ook de steden Korneu-
burg en St. Pölten zijn in Russ. handen.
Maandagmiddag 2 uur.
NEDERLAND. In Friesland werden Has
kerdijken, Sneek en Leeuwarden bevrijd,
vooruitgeschoven afdeelingen opereeren in
de buurt van Bolsward. Op de Veluwe ruk
ken de Canadeezen vanuit het bruggehoofd
over de ljsel bij Arnhem ongeveer 13 km op
en bereikten Otterloo. 30 Ni'derlandsche S.S.
mannen gaven zich gisteren over. Poolsche
afdeelingen hebben de monding v.d. Eems
bereikt
DUITSCHLAND. Het 3e Amerikaansche
leger bevindt zich nu 12 km van de Tsje
chische grens. Het 7e leger is 11 km ten
Zuid Oosten van Bayreuth en 24 km ten
Noord-Westen van Neurenberg. Het Amer.
ie leger heeft in de zak van het Ruhrgebied
23000 krijgsgevangen Russen bevrijd.
FRANKRIJK. De Franschen onder Gen.
Lecla'r zijn Royan aan de Gironde binnen
gedrongen.
ITALIË. Generaal Clarck heeft vandaag
officieel aangekondigd, dat het voorjaarsof
fensief in het Midd. Zeegebied is begonnen
Dinsdagmorgen 9 uur.
Nederland. De afsluitdijk ligt thans on
der het bereik van de geallieerde artillerie.
De Duitsche marinetroepen in Groningen
hebben zich overgegeven. De troepen die
van Arnhem uit over de Veluwe naar het
ijselmeer oprukken, ondervinden bijna geen
tegenstand.
Duitschland. Moskou bewaart nog het
stilzwijgen over het groote offensief tegen
Berlijn. Volgens Duitsche berichten zijn de
Russen gis'eravond door de duitsche ver
dedigingslinies heengebroken en bevinden
zich 45 km van de Duitsche hoofdstad. De
Russen veroverden Lindenberg in Moravie
en voorts Wagram en Furstenfeld. Het leger
van Patton heeft de Tsjecho-S owaakse grens
van 1938 bereikt en daarmede moffenland
in 2 stukken verdeeld. Het 7e Amerikaanse
leger drong gisteravond Neurenberg binnen.
Het ie leger heeft Leipzig practisch geiso-
leerd. Gister werd door de Amerikaansche
luchtmacht een record aantal Duitsche vlieg
tuigen vernield, nl. 657.
Groote tegenstand ten O. van Winschoten.
Sneek en Bolsward bevrijd, Marssum en
Harlingen bereikt, hevige gevechten in Apel
doorn. De weg en spoorweg Apeldoorn-
Amersfoort zijn afgesneden. De inundatie's
langs de Zuiderzee zijn aanzienlijk uitgebreid.
H. M. Koningin Wilhelmina en Prinses
Juliana woonden hedenmorgen een herden
kingspiechtigheid ter eere van president
Roosevelt bij in de St. Paulskathedraal te
J Londen.
De „Daily Herald" van 7 April schrijft:
Spoedig zulien er in Duitsland tussen de
Britse en Amerikaanse legers in het Westen
en de Russische in het Oosten te weinig doelen
zijn voor onze zware bommenwerpers. Zodra
dit het geval is zullen zij worden aangewend
voor het vervoer van voorraden, niet alleen
voor de legers, maar voor de bevrijde gebie
den, en zo zullen zij de gehele transportsituatie
verlichten.
Een verslaggever van het bovengenoemde
blad bij het le Canadese leger meldt verder:
Een geweldig plan is uitgewerkt voor de
voeding van milioenen hongerlijdende Neder
landers in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag
Het wordt het „B-2" Plan genoemd, maar
niemand weet wat „B" betekent.
Op de dag, dat wij deze hongerlijdende zone
bevrijden, zullen bergen voedsel op Canadese
legervrachtwagens worden geladen en naar
deze snellen.
Majoor Van Campen van het Nederlandse
Mil. Gezag, die de voeding van Noord-Neder
land moet verzorgen, vertelde mij, dat zijn or
ganisatie voorbereid is om 12.000 ton voedsel
te vervoeren naar de getroffen gebieden.
Daarna zullen iedere dag 3000 ton levens
middelen worden vervoerd. Treinen zullen de
voorraden naar spoorwegcentra vervoeren,
waar zij worden overgeladen op legervracht
wagens.
De voedselvoorraden, die nu al achter het
front zijn aangelegd, bevatten biscuits, vlees,
vet en suiker.
TUBBERGEN, 8 April 1945 (Anep-Aneta).
Een speciale correspondent van Anep-Aneta
schrijft:
Boeren hebben in de omgeving van Ootmar-
sum een van de fanatiekste N.S.B.-ers bij den
kraag gegrepen: Ernst von Bonninghausen,
burgemeester van Tubbergen. Hij werd in een
zandkuil aangetroffen, maar bedreigde ieder
een, die hem wilde naderen, met een revolver.
Tenslotte wist men hem te omsingelen en te
ontwapenen.
De von Bönninghausens bewoonden in de
nabijheid van Tubbergen een oud familieland
goed. Aanvankelijk zat de familie financieel
an den grond, maar na Mei 1940 is ze er weer
bovenop gekomen. Het was min of meer tra
ditie, dat een der leden van deze familie bur
gemeester van Tubbergen was. Egon von
Bonninghausen, de broer van Ernst, werd kort
voor de Meidagen van 1940 ontslagen, omdat
hij verklaarde, zich bij een eventueelen intocht
van de Duitschers niet te zullen verzetten. In
derdaad heeft hij, toen zij Nederland binnen
vielen, de vijanden met open armen ontvangen
en als dank werd hij door Seyss Inquart in
1940 weer burgemeester van Tubbergen. In
Augustus 1941 werd hij provinciaal commis
saris voor Overijsel. Om de een of andere re
den is hij later naar het Oostfront gezonden,
waar hij in 1943 sneuvelde.
Egon was een gematigd partijman, in tegen
stelling tot zijn broer, die in 1940 burgemeester
van Hilversum werd en eind 1943 als zoodanig
naar Tubbergen verhuisde. Rauter was een
gezien huisvriend op de Herinckhave, evenals
Seyss Inquart, wiens jachtterrein in de nabij
heid lag, Mussert en de Beauftragten voor
Overijsel en Gelderland. Ernst was door-en
door Nazi. Hij had verschillende verklikkers
in zijn dienst. Tot op het laatste oogenblik be
schouwde hij zich als wettig burgemeester van
Tubbergen en zelfs toen hij gearresteerd werd,
riep hij uit: „Ik ben nog steeds burgemeester..."
Hij gaf het volgende briefje af, met het
verzoekdit aan den Secretaris-Generaal
van Binnenlandsche Zaken te willen doorzen-
„Excellentie.
Door dezen deel ik U mede, dat ik thans ge
arresteerd ben door leden van een organisatie,
zich noemende „Vrij Nederland". Verder ver
nam ik, dat de aan mijn zorgen toevertrouwde
gemeente door Engelsche en Amerikaansche
militairen bezet werd. In deze omstandigheden
kan ik niets voor mijn gemeentenaren bereiken.
Bovendien wensch ik ook onder een dergelijk
bestuur niet als ambtenaar te fungeeren. Om
deze redenen verzoek ik U, mij met ingang
van heden te ontslaan als burgemeester van
Tubbergen. Waar bericht hierop niet spoedig
te verwachten is, zal ik mijn locoburgemeester
opdragen, de werkzaamheden tot het bekend
worden Uwer nadere beslissing uit te voeren".
Men vraagt zich af, of deze brief niet als
grap bedoeld is, maar het was Ernst von
Bonninghausen doodelijk ernstZijn vrouw,
moeder en kinderen zijn in verzekerde bewa
ring gesteld, met het oog op hun eigen veilig
heid. Vooral de moeder was berucht. Zij
schijnt de kwade geest van haar beide zoons
te zijn geweest. Als haar zoons naar een ver
gadering gingen moest het N.S.B.-pakje aan.
Egon had daar niet veel zin in. Daarom liet
hij zich dan door het dienstmeisje zijn colbertje
achterna brengen en verkleedde zich in het
bosch nabij het voorvaderlijk bezitHet
was deze moeder ook, die het hare ertoe bij
droeg, dat tijdens de Meistakingen van 1943
de leider van het distributiekantoor te Tub
bergen standrechtelijk werd doodgeschoten.
Op het oogenblik heeft Ernst tijd, om over
het verraad der von Bönninghausens na te
denken. Alweer een ster, die uit het N.S.B.-
firmament is geduikeld, die in 1940 in de kamer
van den Rijkscommissaris de hoogte inging en
op een zomerschen Aprildag in 1945 in een
zandkuiHri^^otmaniunwieerpIoftej^^Vi^^olgt?
Uevoiiden voorwerpen
Een om. F. J. Tielcinan, Armen-
dijK 1Ü, Axel.
De Afd-e'ing Vee en Vleesch maakt bekend:
Koopers van op taxatie-markten aangekochte
paarden, die meenen, dat zij bij dezen koop op
een of andere wijze zijn gedupeerd, kunnen
zich voortaan voor het inroepen van arbitrage
tot den Provincialen Voedselcommissaris van
hun gewest wenden.
(Z no 103)
Ongekeurde aardappelen van het ras
EERb TELING van den oogst 1944 mogen als
pootaardappelen worden verhandeld. De vol
gende telersprijzen zijn hiervoor vastgesteld:
EERSTELING 28-35 f 11,50
EERSTELING 35-55 f 9,50
Deze prijzen gelden bij aflevering franco
dichtsbijzijnde gebruikelijke laadplaats en ex
clusief emballage. De bewaarloonvergoeding is
bij deze prijzen inbegrepen.
BEKENDMAKINGEN DISTRIBUTIE.
A t/m E 17A en B 400 gr. p.b.
Brood M 17 400 gram per bon
D en E 17 res. 100 gr. p. bon
Beschuit E 17 beschuit 75 gr. p. b. 1 rants.
Melk C, D, E 17 Melk Ia/4 Liter
Taptemelk A en B 17 Taptemelk 1% L.
Taoak 02 Tabak 2 rants, naar keuze.
Kinderdrank D en E 39 Reserve 300 gr.
GerstegHes'B en C 40 Reserve 250
Maizena D en E 38 Reserve 250 gr.
AardaDoelen A t/m E 17 Aardappelen 1 Va kg
Aardappelen M n kg
A t.e.m. E 17A Vleesch 100 gr.
M 17 Vleesch 100 gr.
A t.m. E 17b Vleesch 25 gr.
A t m. C 17 Boter 250 gr. 1 rants.
M 17A Boter lzö gram
D en E 17A Boter 250 gr 1 rants.
A, B en G 34 Reserve 100 gr.
120 Algemeen 1U0 gram
Vleesch
Margarine
D en E 34 Reserve 100 gram
110 en 117 Algem. 250,gr.p. b.
118 Algemeen 500 gram
119 Algemeen 1 tablet.
C, D en E 35 Reserve 2 tabl.
124 Algemeen 250 gram
Boter
Koitie
Zout
Versna
peringen
Peulvrucht.
Suiker
Chocolade
Jam
KlnCt>iscuits D en E 40 ^eserve 150 gram
Hu?sehfCzheep 123 Algemeen 223 gram
Tnpliphtinn I De bonnen, aangewezen voor
I UCIIbllilliy biscuits, gortmout, versnape
ringen en tngelsche .huishoudzeep moeten
in de week van 1521 April Dij de winke
liers worden ingeleverd. De winkeliers moe
ten deze bonnen inleveten in de week van
22—28 April 1945.
Bon 1 van de Noodkaart voor Kookdoele.n-
oen kan door het puoliek tot 21 April bij
den handelaar worden ingeleverd.
Handelaren kunnen deze bonnen alsnog in
de week van 23—28 April inleveren.
Door Heeren Artsen worden in sommige ge
vallen aan zelfverzorgers brietjes afgegeven,
dat wegens ziekte extra melk gebruikt moet
worden. Door het Bedrijfschap voor Zuivel
worden deze briefjes niet geaccepteerd. Voor
zelfverzorgers, die wegens ziekte extra melk
moeten gebruiken, moet deze melk op de nor
male wijze door Heeren Artsen worden aan
gevraagd per formulier MD 133-01.
o.
Personen, die Militaire voeding genieten,
moeten de in hun bezit zijnde Distributiestam
kaart en levensmiddelenkaarten bij den Dis-
tributiedienst inleveren.
Betrokken instantie s worden verzocht hun
medewerking te willen verleenen door geen le
vensmiddelen te verstrekken indien niet kan
worden aangetoond, dat de Distributiebeschei
den zijn ingeleverd.
—o
Door Overheids-instantie's en Overheids
bedrijven kunnen bij den Distributiedienst in
zeer beperkte mate aanvragen worden inge
diend voor het verkrijgen van rijwielbanden.
Daar het aantal beschikbare banden zeer ge
ring is, kan alleen in zeer dringende gevallen
een bon verstrekt worden.
—o
Op rantsoenbonnen voor Tarwebloem moet
door detaillisten Engelsche bloem afgeleverd
worden. De rantsoenbonnen kunnen tegelijk
met de voor Engelsche bloem aangewezen bont
