AXELSCHE COURANT
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
ZEEUW SC H- VLAANDEREN.
u J
u4:?
r werkelijk een gedeelte van
Nederland bevrijd
Het Nederlandsche „spookschip"
Hr. Ms. „Tromp".
-{
o. 31
VRIJDAG 5 JANUARI 1945
58e JAARGANG
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie:
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie:
T. C. VINK - van VESSEM
advertentieprijs-.
K..
Jegram van H M. de Koningin
de Nederl. Strijdkrachten ter
te Land en in de Lucht.
rr gelegenheid van het ko-
de Kerstfeest en Nieuwjaar
ik U allen mijn beste wen-
n. Ons aller gedachten gaan
laar onze zoo zwaar beproefde
genooten en Rijksgenooten,
jnder den druk van den vijand
n. Moge het U gegeven zijn
ir Uw aandeel in de krijgs-
chtingen met denzelfden
:d en voortvarendheid als tot
toe betoond, krachtig bij te
;en tot de spoedige bevrijding
het Vaderland en van Neder-
sche Indië.
WILHELMINA.
Jffl
reemcte vraag, nietwaar? In
couranten leest ge, dat gij
rijd zijtde stem door de
ier verRondigt het U; gij zelf
mt U ook bevrijd. Wanneer
Dnder „bevrijd" verstaat: ver
van de Duitschers, dan zijt
ook bevrijdmaar wanneer
onder „bevrijd" verstaat: ver
van alle slechte elementen,
dlangers der Duitschers, dan
gij moeten bekennen, dat wij
5 hier nog niet geheel bevrijd
En onder slechte elemen-
wilien wij hier dan niet ver
in alle menschen, die slecht
in de gewonen zin van het
brd; hiervan verlost te zijn is
i utopie. Onder slechte elemen-
verstaan wij die categorie,
ke zich aangepast en aange-
en heeft bij de Duitschers.
categorie, welke vaderland
h volk kent, welke er enkel
alleen op uit is haar eigen
felijk welzijn te handhaven en
ïoogen. Een categorie, welke
li in de afgeloopen jaren ge-
dhaafd heeft ten koste van de
men, vrouwen en kinderen,
in de gaskamers van Lublin
einde vonden. Neen, deze
tste zin hebben wij niet neer-
chreven teneinde een schoon
eel op te bouwen. In A'dam
iben wij Hollanders gesproken
in dienst van de Sicherheitz-
ast stonden. Meerendeels kwa
i zij voort uit de verloopen
>se der maatschappij; hun taak
tond hierinJoodsche kinderen
volwassenen op te sporen voor
nsport naar Polen hun betaling
b f 10.per dag en wellicht
noodige premie's voor het
tbrengen, Op het oogenblik,
wij nier in bevrijd Nederland
knus zitten te delibereeren
r de schuldvraag der N S.B.ers
pro-Duitscners, worden onze
Igenooten boven de rivieren
hun huizen en schuilplaatsen
kurd, aangewezen door de
B.-ers en pro-Duitschers.
ieneel Holland is nog opera-
erreinhet is nu geen tijd U
slaap te sussen met schoons
asen; U te vleien met Uw
mruchte traditieU tranen te
n schreien of het hart te doen
ngen. Qij zult weten, wat
Nazi-régime op zijn geweten
ftgij zult weten van het ge-
r, dat zich temidden van U
rondbeweegt. Qij zult weten
de pogingen, die gedaan
den U zacntkens weg te lok
van de weg naar gerechtig-
1. Gij zult weten, dat er per
en rondtoopen, die U jarenlang
een schop gebruikt hebben
bun geldzak vol te scheppen.
)nze taak en bovenal de taak
6 de pers is nu U in den treure
wijzen op de plicnt, welke
tdaag op U ligt. De plicht elk
ent uit de samenleving te ver
wijderen, dat in de afgeloopen
jaren het leven en bestaan van
ons volk bedreigd heeft. Mr. van
Heuven Goedhard, Minister van
Justitie, heeft er zeer terecht op
gewezen, dat er nog van zulke
elementen vrij rondloopen in be
vrijd gebied en dat zij te zijner
tijd opgepakt zullen worden. Maar
gij allen illegale en niet-illegale
werkers zult uw medewerking
moeten verleenen die elementen
aan te wijzen en voor de rechter
stoel te brengen. Gij kunt niet
verwachten, dat de politie met het
gedrag van elk persoon tijdens
de bezettingsjaren op de hoogte
is geweest. Begin Mei '40 werden
in Holland de N.S.B.ers gevangen
gezet, verdacht er van land en
volk verraden te hebben aan de
Duttschers. Nederland was echter
een rechtsstaatdie N.S.B.-ers
werden niet op staande voet ge
fusilleerd slechts beknot in hun
vrijheid. Nederland heeft toen in
Mei 1940 de traditie zijner recht
spraak hooggehouden. Dit hoog
houden heeft in de loop der be
zettingsjaren aan duizenden en
duizenden van ons volk het leven
gekost. Die Hollanders werden
nagejaagd, opgespoord en aange
wezen door de landverraders,
welke in Mei 1940 door de Duit
schers uit de gevangenis verlost
werden. En nog heden zetten die
landverraders hun klopjachten in
Holland boven de rivieren voort.
De Nederlandsche regeering kon
echter in Mei 1940 niet anders
handelende grondwet liet het
niet toede loop der gebeurte
nissen was niet te voorziende
scherpte der Nazi-klauwen niet
te voorvoelen.
Nü is het echter een andere
za3knü hebt gij den loop der
gebenrtenissen tijdens deze be
zettingsjaren geziennü laat de
grondwet het toe de landverra
ders, onder welke gedaante zij
zich ook vertoonen, aan te grijpen.
Eén zaak is gelijk gebleven, ook
nu kunnen wij den loop der ge
beurtenissen in de toekomst niet
voorzien. De landverraders, die
gij nu vrij laat rondloopen, wie
van ons zal kunnen zeggen, hoe
veel slachtoffers zij in de toekomst
nog maken zullen Wie vermeet
zich te voorspellen, welke gevaren
ons land nog bedreigen Gevaren,
welke van buiten kunnen komen
en van binnen uit. De rotte plek
ken in ons volk zullen de gtva-
ren van binnen uit aanwakkeren.
Griekenland was bevrijd, maar
Griekenland is nog niet klaar, nog
niet gered van de ellende, waarin
het was ondergedompeld en zoo
j zouden wij nog meer landen kun
nen noemen. Gij kunt u niet
afwenden v. de taak, die U wacht
aan den lijve hebt gij die klauwen
van de landverraders in uw viees
voelen rijten; de lijsten van de
gefusilleerden hebt gij zelf in de
couranten kunnen lezen. Zoudt
gij u thans afzijdig willen houden;
de strijd van de gefusilleerden in
hun graven belachelijk willen
maken uwe kinderen aan nieuwe
gevaren bloot stellen? Gij mist
elk recht u afzijdig te houden en
bij de kachel uw politiek ten beste
te geven, dit keer zult gij zélf
voor het behoud van uw bestaan
en vrijheden moeten vechten. Wilt
gij met het voorbeeld van de af
geloopen jaren voor oogen nog
volhouden :f „dat het zoo'n vaart
niet zal loopen". Misschien zijt
gij bang of weerhoudt u 'n zekere
schroom de „groote heeren" aan
te wijzen, die zich reeds in een
veilig baantje genesteld hebben.
Denkt dan echter aan uw bond-
genooten, die hun leven wagen
door de betonnen bunkers te be
stormen, waarin de Duitschers
1
zich genesteld hebben. Ai wie
in dit verband feiten verzwijgt,
welke hij gezien en waargenomen
heeft, pleegt dit maal moord met
voorbedachte rade, zooveel moet
gij toch minstens uit de afgeloo
pen jaren geleerd hebben. Wan
neer het getij keert, zullen die
elementen zich weer in dienst
stellen van den overweldiger en gij
zult hun klauwen weer in uw
vleesch voelen rijten. Wij hebben
menschen gesproken, die er tegen
op zagen landverraders aan te
wijzen, omdat zij meenden, dat dit
van hun zijde verraad was. Geen
verraad, maar plicht, plicht en
nog eens plicht is het uw land te
zuiveren. Slechts met behulp van
alle lagen der bevolking kan be
vrijd Nederland werkelijk bevrijd
worden van alle met de Duitschers
geheuld hebbende elementen. Dan
pas zullen wij eerst recht kunnen
spreken van het bevrijde gedeelte
van Nederland. a. M. Rubens
Sydney, 13 December (ANEP-
ANETA).
De Nederlandsche kruiser
Tromp" is na met succes ge
voerde gevechten tegen de Japan
ners in den indischer. Oceaan
in een Australische haven aan
gekomen.
De .Tromp" werd in 1937 te
Amsterdam speciaal voor den
dienst in de tropen gebouwd.
Toen het schip op 27 Februari
1942 voor de eerste maal in
Australië arriveerde, had het zoo
juist met eenige Japansche sche
pen in den zeeslag in Straat
Bali afgerekend, die op den 19
den Februari 1942 had plaats
gevonden, op den dag dat Port
Darwi.n zwaar door luchtaanval
len geteisterd werd.
De kruiser was toen zwaar
beschadigd en had zoovele gaten
in zijn romp, dat het schip den
naam „Nederlandsen spookschip,'
kreeg.
Het moet ook voor de Japan
ners een spookschip geweest
zijn, toen het al zoo dikwijls
door radio Tokio tot zinken
gebrachte schip plotseling op de
reede van Sabang verscheen en
het vuur op de verraste Japan
ners in de haven opende. Voor
zijn bemanning was het een
groote voldoening te weten, dai
de .Tromp" het eerste Neder
landsche schip was, dat na den
slag in de Java Zee de Indische
wateren was binnengedrongen.
De commandant heeft het
relaas van de .Tromp" gedaan.
Hij zei, dat de kruisereven voor
dat de oorlog in Europa was
uitgebroken, in Nederiandsch-
Indië gearriveerd was, waar het
schip vrijwel onmiddellijk werd
belast met het escorteeren van
convooien in de Stille Zuidzee.
Toen de Japanners Indië aan
vielen, was de .Tromp" nog
steeds bezig escortediensten te
verrichten voor convooien naar
Indië en Singapore. Daarna ech
ter werd de kruiser tegen de
Japansche vloot ingezet.
In de eerste operatie met
geallieerde oorlogsschepen wer
den tai van schepen doorjapan-
sche bommenwerpers bescha
digd, die evenwel de .Tromp"
misten. Een volgend maai was
de „Tromp" in een actie tegen
een eskader japansche kruisers
betrokken in Straat Bali op 17
Februari 1942, waarbij bet schip
met de overige geallieerde sche
pen tusschen twee linies vijan
delijke kruisers door voer. De
Tromp" werd hier herhaaldelijk
getroffen en zwaar beschadigd.
Elf Japansche projectielen van
15 en 20 cm. troffen de „Tromp".
De verliezen van den vijand zijn
nimmer bekend gemaakt, hoewel
men aanneemt, dat een Japansche
kruiser in zinkenden toestand
werd achtergelaten. Mogelijk was
dit een gevolg van het feit, dat
toen de geallieerde schepen tus-
chen beide vijandelijke linies
door voeren, de Japanners el
kaar troffen.
Een der Japansche projectielen
doorboorde het verblijf van den
commandant, versplinterde de
oorspronkelijke kopergravure van
admiraal Tromp, sloeg een gat
in de foto van de Koningin, ter
wijl een splinter in de lijst bleef
steken.
De grootste actie, waaraan de
.Tromp" deelnam, was de aan
val op Sabang. De „Tromp"
voer vergezeld door drie Austra
lische torpodojagers van de N-
kiasse de haven binnen om in
35 minuten tijcis de zaak kort
en kiein te schieten. Hierbij werd
een munilieschip driemaal ge
troffen, waarna net in de lucht
vloog.
In den strijd van de Java Zee
verloor de Koninklijke Neder
landsche Marine vier kruisers
en zeven torpedojagers. Hierbij
sneuvelde de opperöevelhebber
admiraal Doorman, uie den vijand
tegemoet ging, nadat hij geseind
had: ,Ik val aan, volgt mij".
Dat was het laatste levens-
teeken.
Admiraal Doorman offerde zijn
schepen om de actie der Japan
ners te vertragen. Hierin was hij
in zooverre geslaagd, dat de
Amerikanen den tija kregen zich
voldoende te versterken om de
Japanners te Deietien op de West-
Kust van Australië ie landen. De
Japanners mossten na den zee
slag in de Koraal Zee zich van
de OostKust van Australië af
wenden.
Uit alle gebieden der bevrijde
gedeelten van Nederlandscn-
lndië hebben zich Indonesiërs
voor dienst op de Nedeiiandsche
vloot vrijwillig aangemeld. Zij,
die op het .Spookschip" zijn
ingedeeld, zien verlangend uil
naar het oogenblik. waarop zij
weer met den vijand slaags kun
nen raken.
De eerste .Marva".
Londen, 18 December (ANEP-
ANETA).
Francien de Zeeuw, een Neder-
landsch meisje, dat zich gedu
rende de bezetting in hooge mate
verdienstelijke heeft gemaakt in
de ondergrondsche beweging, is
eenigen tijd geleden in Engeland
aangekomen. Toen zij kort na de
bevrijding hoorde, dat onze Marine
een Vrouwen Afdeeiing in het
leven had geroepen, bood zij zich
onmiddellijK als vrijwilligster aan.
En met haar waren eeruge non-
derden meisjes en vrouwen uit
het bevrijde gebied, die niets
liever wilden dan op deze wijze
het vaderland te dienen.
Transportmoeilijkheden maakte
hun overkomst naar Engeland
tot dusver niet mogelijk. Maar
Francien is hier en heeft gister
middag op het Marlne-hoofd-
Kwaruer haar unitorm in ont
vangst genomen. Niet lang daar
na liep zij in haar donkerblauw
mantelpakje en de vroolijkc
matrozenmuts op het hoofd door
Londen, ais eerste meisje uit
bevrijd Nederland in MaRVA-
unitorm.
Een aantal Nederiandscheymeis-
jes en vrouwen in Engeland had
den zich reeds voor dit vrouwen
korps aangemeld. Zij nebben een
voorloopige opleiding genoten bij
de W.RN.S., het Britsche equi
valent van de MARVA's. Fran
cien maakt op het oogenblik een
soortgelijke cursus door. In een
gebouw van de W.R.N.S. te
Londen heeft zij gedurende de
twee weken, die zij in de hoofd
stad heeft doorgebracht, bijna
voortdurend Engelsch moeten
spreken en het is verrassend te
hooren, hoe voortreffelijk zij er
zich na zoo'n korten tijd al in
kan uitdrukken.
Langzamerhand heeft men zoo
een Nederlandsch kader verkre
gen, met behulp waarvan bin
nenkort de opleiding van het
groote aantal vrijwilligsters uit
Nederland zal kunnen beginnen.
Tijdens haar verblijf in Londen
is Francien door H. M. de Ko
ningin ontvangen, die bijna drie
uur met haar heeft gesproken
over de toestanden in Nederland
voor en na de bevrijding, en die
haar hartelijk complimenteerde
met het moedige werk, dat zij in
bezet Nederland heeft vernent.
Ook met Prinses Juliana heeft
Francien een langaurig gesprek
gehad.
Nieuwsberichten.
W e s t f r o n t. Sedert het begin
van hun offensief venoren de
Duitschers meer dan 4U000 man.
Het le Am. leger is op de Noor
delijke Hank in de Ardennen een
nieuw offensief begonnen en
maakte hierbij vorderingen van
ongev. 6 km Ook op de Zuide
lijke flank zijn weer vorderingen
gemaakt. Bij Grand-Méniile en
Marche is terreinwinst geboekt,
en van beide zijden tracniten de
geallieerden thans Houtfaiize te
bereiken en zoo het Westelijke
deel van de Duitsche wig at te
Snijden. Ongetwijfeld zullen de
Duitschers zich eenter met alle
kracht hier tegen verweren, zoo
dat nog verwoede gevechten
worden verwacht. In Lotharingen
en de Rijnpfalz trokken de Ame
rikanen zien op een smal front
enkele km terug. Bnsch is thans
in Duitsche handenin de om
geving van de stad veroverden
ae Amerikanen vandaag echter
weer enkele stellingen.
Nederland. De luchtmacht
neeft een fabriek te Sliedrecht
die voor de vijand werkte ge
bombardeerd. Ook werd verkeer
in het Noorden en Oosten des
lands vanuit de iuent aangevallen.
Oostfront. In Hongarije wor
den zware Duitsche tegenaanval
len die ten doei neobeii Boedapest
te ontzetten, door de Russen af
geslagen. In Boedapest werden
weer verdere vorderingen gemaakt
In Tsjecho-Slowakije staat het
roode leger aan de stadrand van
Lucenec.
Griekenland. Gen. Piastiras
is er in geslaagd een nieuw kabinet
samen te stellen. Hij neeft de
ELAS bericht doen tocKomen, dat
zij eerst overeenkomstig oe voor
waarden van Gen. Scoby moeten
ontwapenen, alvorens hij met hen
over politieke aangelegenheden
wenscht te ondcrnandelen
Frankrijk. Binnenkort zullen
6500U0 man Eranacne troepen
met volkomen nieuwe uitrusting
aan den strijd aan het WestelijK
I front deelnemen.
Verre Oosten. De geallieer-
de luchtmacht is nog steeds zeer
actief en öombardeerde o.a. de
Japanse industriestad Nagoya, en
doelen op Noord-Sumatra. üp 3
Jan. zijn de geall. troepen op het
eiland Akyan geland. Zij ont
moetten slechts geringe tegenstand
(Samengesteld uit oenenten van
Herrijz. Nederl, en Radio Oranje.)
JG
erinj
Ruin,!,
ij
den-
eeds
van i
hers I
-gen
i de
Uien I
>urt- 1
Rijn1'1
■I
verd
van
hers
de
i N.'
ver-,
ge-,
be-
km.
lan-
ben
^an- j
in
ge- 1
nje
ter- I
na- ij
ïun I
hei 1
:ui-
ort. 1
ne-
»en
'er
ven
rde
on.
ie- j
>en i
lel
len j
de
ers
ien
ien i
er- i'
en. 1
j.l. I
de i
de
iet
le-
od
:r-
Ti
I
RBONNEMENTSPRIJS:
nummers 5 ct.
taaiabonnement:
binnen de kom:
.25
andere plaatsen:
fi!£2BËX
j 7 ct per m.m.
Ingezonden Mededeelingen:
15 ct per m.m.
Kleine Advertentiën:
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 62 ct.
iedere regel meer 12 ct. extra
dienstaanbiedingen 52 ct.
i.' i
I
i
,i
I:
er-
'I
i
