AXELSCHE COURANT
1 s
I 1
k
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
ZEE U W S C H- VLAANDEREN.
Het leven in Hollandia.
'i
v i
dl
■II
■j II
l' 1
I
'«tÉÉII*'
De nieuwe jaarkring.
Overdenkingen in
West Zeeuwsch-Vlaanderen.
HUI
p, 31
VRIJDAG 5 JANUARI 1945
58e JAARGANG
TlcJaiïOié&eS*
7 TT\
No. 30
WOENSDAG 3 JANUARI 1945
58e JAARGANG
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie:
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie:
T. C. VINK - van VESSEM
V-
't Is nu de dag der zaligheid,
Die God zijn volk heeft toegezeid.
't jaar der verlossing is gekomen,
Festeert en juicht, gij Christen-
[vromen.
Vondel.
Nieuwjaar ligt weer acuter ons.
De tijd vliedt snel. Maar als
een hoopvolle heraut is 1945 tot
ons gekomen met de heerlijke
belofte van den aanstaanden
vrede en de definitieve zege
praal op den gemeenschappelijken
vijand der vrije volkeren.
Het kan zijn nut hebben nog
een oogenblik bij de zooeven
gepasseerde mijlpaal te verwijlen.
Sterk in ons leeft het vertrouwen
van de nakende algeheele bevrij
ding van het vaderland boven
de rivieren. Een vertrouwen, dat
ons frisschen moed schenkt om
voorwaarts te schrijden. Doch
waarbij wij immer nog door
gemengde gevoelens bezield blij
ven om het vreeselijke lot van
onze zwaarbeproefde landgenoo-
ten boven den Moerdijk. Om het
lijden ook, dat aan alle mede-
menschen beschoren is, die nog
leven in de gevechtszöoe's of
deze gebieden moesten ontvluch
ten met achterlating van have en
goed en slechts door ééne ge
dachte bezield het veege lijf te
redden. Inzonderheid denken wij
daarbij aan de dappere strij
ders voor onze hoogste waarden
vrijheid en democratie. Aan onze
soldaten
Mogen zij allen kracht putten
uit de rechtvaardigheid van onze
gemeenschappelijke zaakeen
einde te stellen aan het lijden
en de verdrukking ons opgelegd
door een stel verdwaasde despo
ten die met een niets ontziende
onmeedoogendheid voortgaan hun
evangelie van den haat te pre
diken en hun verblinde volge
lingen bij honderdduizenden en
millioenen in den dood te jagen.
Wij denken aan de ten doode
vervolgde Joden. Medelijden,
maar ook bewondering koesteren
wij voor dit wonderlijke, in de
geschiedenis der volkeren zoo
ontelbare malen opgejaagde en
vervolgde volk. Vooral nu zij in
ons land, waarin zij sinds ver
scheidene eeuwen vergroeid
waren met onze natie, geen
schutze meer vonden en ten
bloede toe gepijnigd, gefolterd,
gedeporteerd en vermoord zijn.
Wij sidderen en gruwen nog als
wij denken aan de opschriften:
„Voor Joden verboden" op markt
plaatsen en in herbergen, als
bittere ironie nog van kracht
zelfs nadat het gros van dit
oude volk naar de gruwelkam-
pen ver over de grenzen was
ontvoerd. Onbeschrijfelijk is het
lijden, uitgestort over onze Israëli
tische landgenooten.
Eens te meer is in deze bar-
baarsche verdwazing te onder
kennen den geest uit den afgrond,
die onkundig is van het eeuwig
ware woord„Waarin gij een
ander oordeelt, veroordeelt gij
uzelvewant gij die oordeelt
bedrijft dezelfde dingen. Wij
weten echter, dat het oordeel
Gods onpartijdig gaat over hen,
die zulke dingen bedrijven.
Rekent gij weliicht hierop, o
mensch, die oordeelt over hen,
die zulke dingen bedrijven, en ze
zelf doet, dat gij het oordeel
Gods ontgaan zult
Zij missen ten eenenmale het
besef van de belofte, dat on
danks de verharding gansch
Israël behouden zal worden gelijk
geschreven staat„De Verlosser
zal uit Sion komen, Hij zal de
goddeloosheden van Jacob af
wenden. En dit is mijn verbond
met hen, wanneer Ik hunne zon
den wegneem."
Klein en armzalig staat tegen
over deze onomstootelijke waar
heid uit het Boek der Boeken de
gedrochtelijkheid van een natio-
naal-socialistisehe wereldbeschou
wing van een Alfred Rosenberg
c.s., die zich bedienen van satel
lieten en marionetten als een
Göbbels en een Hitier, om de
menschheid, in casu hun eigen
volk deze doodelijke injectie toe
te dienen. Treurig den moed
om dezulken te willen scharen
onder de grooten die hun stempel
op de geschiedenis drukken 1
Ongelukkig het land en diep
rampzalig het volk, hetwelk zich
laat voeren van zulke demonische
drijvers, die bezeten van machts
wellust en expansiezucht zelfs in
het laatste stadium van hun kort
stondig schrikbewind zich met
hand en tand vastklampen aan
hun valsche en gedrochtelijke
waandenkbeelden en daarbij een
geheel volk slachtofferen en naar
den absoluten ondergang voeren.
Is Hitier bijv. bij een Napoleon
vergeleken geen dwerg, een wil
lig werktuig in de handen van
een kleine kliek van misdadige
elementen, al is er, afgezien van
den maatstaf t.o.v. de personen,
overeenkomst in sommig opzicht.
Zoo o. m. dat evenals bij de
bestrijding van den grooten Cor-
sikaan in 1815 ook nu de Euro-
peesche volkeren zich hebben
aangegord om een juk af te
schudden dat een groot deel van
het vasteland, na vooraf te zijn
overrompeld, gewelddadig was
opgelegd.
Engeland was ook toenmaals
de ziel der coalitie, de bindende
factor.
Zoo is het ook nu weer. Toen
openbaarden zich diepgaande
meeningsverschillen, die er onge
twijfeld ook thans zijn.
Dezelfde mogendheden die bij
Leipzig Napoleon hadden ver
slagen in de grootste eendracht,
raakten op het Weener congres
zelfs bijna slaags.
Bij tegenstelling van belangen
kon hel nauwelijks anders. Het
Fransche spreekwoord „l'Histoire
sa lépète" (de historie herhaalt
zich) is ook nu nog van kracht.
Doch één groot en gemeen
schappelijk ideaal is thans onmis
kenbaar. Een merkwaardige een
heid van denken en willen
smeedde zich met het doel: de
vernietiging van bruut geweld en
slavernij.
De vrije wereld heeft zich op
gemaakt om dit schrikbeeld te
verdrijven en de hooge mensche-
Iijke waarden van democratie en
vrijheid veilig te stellen.
Dit beteekent geen nieuwe ge
lijkgeschakeldheid in dien zin dat
elk er nu voortaan op los zou
kunnen leven of een soort wereld
gelijkvormigheid na moet streven.
Het zij verre en integendeel.
Geen vrijheid in losbandigheid,
maar in een waarachtige gebon
denheid. Een waarlijk groot
Europeesch vorst zei in de 18e
eeuw dat ieder op zijn eigen
manier zalig moest zien te worden.
Zoo zij het ook weer niet. Maar
wel zal veel wederzijdsch begrip
gevergd zijn.
Als de Kerstboodschap, nog
nauwelijks verklonken, zij ook
deze boodschap van naastenliefde
gebracht aan „de menschen die
van goeden wille zijn 1"
Zij mogen hebben geleerd en
verstaan Opdat de ware demo
cratie daaruit herboren moge
worden en deze ons in 1945
worde geschonken. En wij met
Valerius mogen zingen:
Gelukkig is het land,
[dat God de Heer beschermt,
Als daar met roof en brand,
[de vijand rondom zwermt,
En als hij meent hij zal,
t schier overwinnen al
Dat dan. dat dan, dat dan,
[hij zelf komt tot den val
Bram
De redeneering van velen is
momenteel zoo „De geallieerden
hebben de zaak stuk gemaakt, nu
moeten ze het zelf weer maar
opbouwen ook". Het voornaam
ste vergeten zij, dat de gealli
eerde soldaten hier gekomen zijn
voor onze bevrijding ook en dat
dit feit groote verplichtingen
medebrengt. Wat zou er van ons
geworden zijn, indien we onder
het Duitsche juk hadden moeten
blijven
„Maar we kunnen toch niets
doen", wordt er gemompeld
Lamgeslagen, versuft, beroofd
van soms alle stoffelijke middelen
zien zij slechts één ding, zooveel
mogelijk materiaal en diensten
van het geallieerde leger te ver
langen zonder er iets voor te
doen. Medewerken zullen de
geallieerden zeker, maar den
kant, die het nu uitgaat, is ver
keerd. Zelf moeten we aanpak
ken en een uitweg proberen te
vinden om te helpen de over
winning sneller te doen plaats
hebben. De geallieerde soldaten,
weike slechts één doel hebben
zoo snel mogelijk weer naar huis,
zullen ons dan respecteeren en
met op ons neerzien als een stel
lastposten op hun weg naar een
snelle overwinning. Zij moeten
ons niet gaan minachten, dat zou
een heele stap terug zijn en de
verhoudingen ook na de vrede
vertroebelen.
We moeten nu toonen, dat wij
kerels zijn en geen zeurpieten.
„Je Maintiendrai", „Ik zal hand
haven" moet onder alle omstan
digheden onze iijfspreuk blijven.
Dan zullen onze bondgenooten
ons respecteeren en het zal ons
weer een gevoel van eigenwaarde
geven, dat voor de komende
moeilijke jaren niet gemist kan
worden. s.
Zelfrespect.
De bevrijding heeft plaats ge
vonden en iedere vaderlander,
hoe zwaar ook getroffen door de
oorlogsdaden zal hierover ver
heugd zijn. Het contact met de
geallieerde legerleiding wordt
steeds intenser, het wederzijdsch
begrijpen van de omstandigheden
met den dag beter. Dit is ten
zeerste toe te juichen. Echter
dient ervoor gewaakt te worden,
dat het niet ontaart in ean zieke
lijke afhankelijkheid. Wat de
Duitschers van ons volk afdwon
gen, dat dienen wij nu met blijd
schap aan de geailiterdente
geven, zijnde onze arbeid, ons
materiaal, kortom alles wat noo-
dig is om de overwinning zoo
spoedig mogelijk te bevechten.
Velen zullen hierbij bedenkelijk
het hoofd schudden, maar het kan
en zal moeten, willen we ons
zelfrespect niet verliezen.
Het leven der Nederlandsche
gemeenschappen in Hollandia en
in andere plaatsen langs de
Noordkust van Nieuw Guinea is
natuurlijk een leven onder de
eenvoudigste omstandigheden.
Aanvankelijk woonde men in
tenten, maar daarna werden hut
ten van bamboe met stroodaken
door de inheemsche bevolking
gebouwd. Men slaapt op veld
bedden, in den morgenstond gaat
men, na een primitief bad geno
men te lubben, het standaard-
rantsoen beschuiten, kaas en jam
met koffie of thee nuttigen. In-
tusschen heeft zich reeds 'n lange
queue gevormd van patiënten, die
op behandeling door den dokter
wachten, terwijl er tevens perso
nen in een rij te wachten staan
voor het bureau van den ambte
naar van het binnenlandsch be
stuur om hem over ailes en nog
wat te raadplegen.
Dit leven eischt methodische
arbeid, doorzettingsvermogen, een
koel hoofd en veel common sense
om alle arbeid te verrichten en
zich mat door de drukte te laten
overstelpen. De lunch bestaat
evenals het avondmaal uit rijst
met eenvoudige schotels, die de
kok veel hoofdbrekens bezorgen,
aangezien hij allerlei varianten
moet zien te maken met ais eenig
thema corned beaf. Versch vleescn
visch, kip en eieren of groenten
zijn niet voorhanden, terwijl het
fruit heel schaarsch is. Hoewel
de vruchtbaarheid in de tropen
bijzonder groot is zijn de Jappen
er in geslaagd al wat eetbaar was
te vernietigen en zelfs tuinen te
laten verwaarloozen.
Dit alles is niet zoo belangrijk
omdat men in gebieden waar
militaire operaties plaats vinden
altijd wel over voldoende voor
raden beschikt, maar de vraag
doet zich voor welke toestand zal
intreden als dit gebied niet langer
van militair belang wordt geacht.
In de behoeften der burgers wordt
in oorlogstijd altijd in de laatste
plaats voorzien en de overgangs
periode tusschen het terugtrekken
der troepen en het herstel van het
normale leven zal reeds bijzonder
moeilijk zijn vanwege de beperkte
hulpbronnen waarover dt Ncderl.
beschikken kunnen. Zooiang. de
troepen hier zijn kunnen allerlei
extra's als bijv. brood verk egen
worden en kan men des avonds
tenminste ais eernge verpooztng
'n bioscoopvoorstelling bijwonen,
terwijl men zelfs van de luxe van
electrisch licht kan genieten.
Maar velen schijnen te denken
dat het leven in gebieden die in
de frontlinie gelegen zijn, onder
omstandigheden die in lndië eigen
zijn en dus niet met die van
Europa vergeleken kunnen worden
een soort van plezierig padvin
dersleven is. Het heeft ongetwij
feld zijn plezierige oogenbiiKken,
maar het is geen gemakkelijk
leven. Het heeft iets stimuieerenus
iets eigens,dat niet onder woorden
gebraent kan worden en aneen
Degrepen wordt door hen, die dit
leven meemaken.
Het is in de allereerste plaats
de arbeid, die dit leve» aantrek
kelijk maakt, hetgeen niet weg
neemt, dat niemand er zich voor
schaamt om na maandenlang
voortdurend hard gewerkt te heb
ben te bekennen, dat 'n variatie
in maaltijden of een kans op meer
ontspanning hem hoogst aange
naam zouden zijn. Men moet niet
denken, dat dit een soort ver-
weekelijking beteektnt maar onoer
deze omstandigheden van harden
arbeid is een weinig meer com
fort geen overdreven luxe. Wij
hebben hier eemgen tijd bij stil
gestaan omdat wij meeneri, dat
zulks een goede waarschuwing
zou zijn voor hen, die deigelijk
werk voor zichzelf zouden wuien.
Zoowel de droomen van een
padvindersleven als een cynisch
critiseeren van de gemakkelijke
een schop gebruikt hebben
I hun geldzak vol te scheppen.
Dnze taak en bovenal de taak
|i de pers is nuU in den treure
wijzen op de plicht, welke
jJdaag op U ligt. De plicht elk
ent uit de samenleving te ver
schroom de „groote heeren* aan
te wijzen, die zich reeds in een
veilig baantje genesteld hebben.
Denkt dan echter aan uw bond
genooten, die hun leven wagen
door de betonnen bunkers te be
stormen, waarin de Duitschers
een eskauei |ü(jaua\.iic muiacis
betrokken in Straat Bali op 17
Februari 1942, waarbij het schip
met de overige geallieerde sche
pen tusschen twee linies vijan
delijke kruisers door voer. De
Tromp" werd hier herhaaldelijk
Londen, als eerste meisje uit
bevrijd Nederland in MaRVA-
unitorm.
Een aantal Nedertandscheytneis-
jes en vrouwen m Engeland had
den zich reeds voor dit vrouwen
doelen op Noord-Sumatra. Üp 3
Jan. zijn de geall. troepen op het
eiland Akyao geland. Zij ont
moetten slechts geringe tegenstand
(Samengesteld uit berichten van
Herrijz. Nederl. en Radio Oranje.)
1 i i
!h
i II
1 1
ABONNEMENTSPRIJS:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaalabonnement:
AXEL, binnen de kom:
fl 1 .25
Alle andere plaatsen:
tl. 1.55
ADVERTENTIEPRIJS:
7 ct per m.m.
Ingezonden Mededeelingen:
15 ct per m.m.
Kleine Advertentièn:
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 62 ct.
iedere regel meer 12 ct. extra
dienstaanbiedingen 52 ct
UIMIIV/OtlIIlIMIU wp »«t UV/UIU «4UV1
jopauai. iuuuomcoiau rmguya, cu
■in
i
11,
IJ!
i
l'
L
'l
I
i J L
.1! I
I
■i
s