is. dan is dal toch niet te be
talen Omgekeerd rekent de
Minister, dat de huur gelijk moet
staan met een zevende van het
weekloon en zou dus het
loon 7 X f4 is f28 moeten be
dragen. Spr. begrijpt daarom
niet, dat men met zulke voor
schriften kan komen en men niet
meer oog heeft voor de werke
lijkheid. Is nu alles bureaucratie
geworden, vroeg spr. en laat
men niets over voor eigen wille-
keui Of staat men niet in de
praktijk van het leven. Als het
zoo door gaat zullen de men-
schen bij de overheid aanklop
pen om toeslag op de huur, maar
dan is die overheid ook door
het verplichten tot bouwen van
dure woningen de oorzaak, d t
het niet anders kan. Spr. ziet
hoofdschudden, maar wil van
den Voorz. wel eens hooren, hoe
hij het met deze verordening
klaar speelt om voor minder dan
f 3000 te bouwen en dan te
dwingen, dat ze minder dan f 4
huur betalen. Die huren zijn
veel te hoog in een tijd, dat we
dagelijks vermaand worden om
soberder te leven. Het leven
stelt nog andere eischen en nu
mag een mooie ruime woning
een voorrecht zijn, maar men eet
liever op tijd zijn buik vol.
De VOORZ. wees erop, dat
als er nu gebouwd wordt, ze niet
bouwen volgens de eischen van
de bouwverordening, maar ze
gaan daar boven en daarom is
het bouwen duur. En als nu de
menschen bouwen op de manier,
zooals deze nieuwe verordening
voorschrijft, dan zullen ze volgens
berekening van den gemeente-
opzichter goedkooper bouwen,
dan tot nu toe. Spr. hoort een
verschil van f300 meer, maar
weet niet hoe dhr. Van Kampen
daar toe komt, dat kan toch niet
in een bel of een brievenbus
zitten Het eer.ige is, dat reke
ning gehouden wordt met de
plaats waar men bouwt, maar
voor het overige is het voor-
deeliger.
Dhr. VAN KAMPEN merkte op,
dat de Voorz. met zijn betoog
spr.'s antwoord heeft ontweken
op de vraag hoe de bouwwijze en
als gevolg daarvan de huur ver
band houdt met de tegenwoor
dige omstandigheden en spr.
neemt dat den Voorz. niet kwa
lijk, want dat kan hij niet en dat
kan niemand. Een woning moet
nu f2600 kosten en daarvoor
moet f4 huur opgebracht wor
den. Spr. kan niet inzien, waar
de overheid het recht vandaan
haalt, om dat te eischen en ge
looft ook niet, dat B. en W. dit
met hun verantwoordelijkheic
kunnen dekken. De tijd zal lee-
ren, in hoever hetgeen geschied
is, juist gezien is.
Dhr. HAMELINK had ook ge
hoord dat het bouwen nu duur
der zou zijn, maar heeft geen
berekening gezien en kan het
ook niet uit de verordening halen.
Men had er geen bewijs voor en
als dit nu met dhr. van Kampen
ook het geval is, kunnen we niet
teveel waarde aan zijn oordeel
hechten.
Dhr. van Kampen oordeelde,
dat de eischen voor de woningen
te hoog gesteld worden, maar
als de menschen moesten bou
wen naar een huurwaarde die
overeenkomt met het dagloon,
dan konden ze weer krotten zet
ten, zei spr. En daartegen heeft
de overheid te waken. De over
heid moet niet achteraan de
feiten komen sukkelen, maar
moet leiding geven. Hygiënisch
moet meer zorg aan de wonin
gen worden besteed, dan vroe
ger en daarom is het juist, dat
er goede voorschriften bestaan,
om uit het moeras van vroeger
te komen. Dhr. Van Kampen
vreest, dat het uitloopt op een
beroep op de overheid om toe
slag van de huur, maar spr. acht
dat veel beter, dan de gevolgen
die voortspruiten uit het bewo
nen van varkenshokken. Deze
zouden voor de volksgezondheid
en ook finantiëel van veel verdere
strekking zijn. Spr achtte het
geen toeval, dat de hygiënische
toestand van ons volk zoo vpor-
uitgegaan is. Men heeft lang
getreden tegen slechte woning*
toestanden en nog zijn er die,
maar men moet in bepaalde ge
vallen de menschen tegen zich
zelf beschermen. Velen heeft
men uit de kiotten moeten halen
en nu hebben we te zorgen, dat
de menschen er niet terug in
komen. Als we de geschiedenis
willen terugroepen, waarop dhr.
van Kampen wees, dan ziet het
er donker uit. Spr. kan zich
niet indenken, dat men daar om
<an verlangen en daarom zag hij
gaarne, dat men niet zou ingaan
op de voorstellen van dhr. van
Kampen, waardoor we zouden
terugkomen tot een peil van
tientallen jaren terug.
Dhr. VAN KAMPEN zeide niet
precies te weten, of het cijfer
200, dat men duurder zou bou
wen goed was. Hij zelf kon het
niet beoordeelen, maar hij had
zijn inlichtingen van betrouwbare
zijde. Zoo is b v. het gebruik
van Hollandsche steen een factor
van beteekenis.
De VOORZ.: Dat scheelt f35
a f40.
Dhr. VAN KAMPENDat is
al iets. Er is echter nog meer
zei spr., maar dat zou hij niet in
't midden brengen.
Tegenover dhr. Hamelink zei
spr., dat hij niet terug wil naar
de geschiedenis van vroeger,
maar dat hij gezegd heeft, dat
later de geschiedenis zal uitwij
zen, of we met de woningpolitiek
ten opzichte van arbeiderswo
ningen juist gezien hebben.
Overigens zei spr. kunnen we
naar dhr. Hamelink niet luisteren.
Niet als persoon bedoelde spr.,
maar als sociaal democraat wil
hij alles opdrijven, zonder reke
ning te houden met den toestand
waarin we leven. Geen wondei
is het daarom dat zulke menschen
in het buitenland worden wegge
stuurd. Zoo zal het straks hier
ook gaan. Spr. is er tegen dat
hier een regeling wordt getroffen,
die geen verband houdt met den
maatschappelijken toestand waar
in we leven.
Dhr. HAMELINK zeide, dat
het vanzelf spreekt, dat dhr Van
Kampen een andere gedachten-
gang heeft over die zaken als
spr. En als hij niet naar spr.
als sociaal-democraat wil luiste
ren, moet hij dat zelf weten, maar
dat geeft hem nog niet het recht
hier dat de vergadering op te
leggen. Men kan vóór of tegen
een voorstel zijn, maar spr. zou
niet gaarne zeggen dat men niet
naar iemand luisteren moet, dat
is minstens genomen onparlemen
tair. Dhr. Van Kampen is zeer
eenzijdig en beklaagt zich wel
eens van onheusche behandeling,
maar spr. vroeg of dit nu de
heusche behandeling is van dhr.
Van Kampen jegens een medelid
Spr. vroeg of hij daartoe ook
maar eenigszins aanleiding heeft
gegeven. Als dhr. Van Kampen
zegt, dat er in 't buitenland hier
en daar socialisten zijn wegge
jaagd, dan is dat geen nieuws,
dat zie.i we zelfs hier ook al, zi'
het in anderen vorm. Dat hangt
van de omstandigheden af en
misschien komt de tijd nog wel,
dat dit menschen uit de parti'
van dhr. Van Kampen ook over
komt en voor wat spr. betreft,
hoe eer, hoe liever
De VOORZ. hamerde hierop en
zeide geen politiek debat toe te
laten.
Dhr. HAMELINK: Dat is toch
eigenaardig, als ik spreek valt de
hamer. Ben ik met de politiek
begonnen? Dhr. Van Kampen
is zelfs zeer onbehoorlijk geweest
Waarom dan steeds hameren, als
ik mij tegen die aanvallen wil
verdedigen Ik laat mij niet
welgevallen, dat mij dat belem
merd wordt.
De VOORZ. erkende, dat ook
dhr. Van Kampen te ver is ge
gaan en wenschte geen politiek
in deze bespreking te dulden.
Dhr. HAMELINK: Dan had u
direct het tegen mij gerichte ver
toog van dhr. Van Kampen moe
ten stuiten, en nu dit niet is ge
beurd, is het billijk, dat ik de
gelegenheid krijg daarop te ant
woorden.
De VOORZ. Maar wees dan
kort.
Dhr. HAMELINK; Goed, om
er een eind aan te maken, wil ik
dan zeggen, dat de omstandig
heid waardoor het mogelijk is,
dat er sociaal-democraten in
sommige landen zijn verdreven,
daaraan is te wijten, dat deze te
goed zijn geweest voor lieden
als dhr. Van Kampen.
De VOORZ. sloot nu het debat
en wilde art. 35 in stemming
brengen.
Dhr. OGGEL stelde echter
voor het te wijzigen, dat de bel
alleen voor woningen binnen de
kom geldt.
Dit voorstel werd met 9 tegen
2 stemmen aangenomen. Tegen
de h h. Hamelink en V^n Kampen.
Dhr. HAMELINK zeide tegen
te stemmen, omdat hij er tegen
is, dat telkens verschil wordt
gemaakt met woningen binnen
en buiten de kom.
Dhr. DIELEMAN wilde nu be
spreken het voorstel van B. en
W., om aan dit voorstel toe te
voegen6e Bedsteden mogen
niet worden gemaakt. Spr. kan
zich daarmede niet vtreenigen.
Er worden tegenwoordig flinke
ïuime woningen gezet en de
menschen willen liever een bed
stede hebben, om niet met de
kinderen of kinderwagens naar
boven te moeten sjouwen. Dat
het slapen in bedsteden minder
gezond kan zijn, kon spr. niet
toegeven, menschen met een bed
stede worden ziek en wie er niet
in slaapt wordt ook ziek. En
als er een bedstede is, worden
de zieke veel gemakkelijker op
gepast ook Men moet dé men
schen daarin vrij laten. Er wor
den in deze verordening veel
dingen gezet, die goed gemist
kunnen worden, en spr. zal ze
niet alle noemen, maar spr. is er
tegen dat dit artikel erin gelast
wordt.
Dhr. 't GILDE: Wordt dat niet
voorgeschreven door de Gezond
heidscommissie Misschien valt
daarmee de goedkeuring door
Ged. Staten
De VOORZ. zag dat niet in.
Dhr. VAN KAMPEN vroeg hoe
het mogelijk is bij een groot
gezin, dat allen ook de ouders
boven slapen en jongens en
meisjes boven 12 jaar gescheiden
blijven. Dat wordt een paksy-
steem.
De VOORZ.Men kan toch
kamertjes maken
Dhr. VAN KAMPEN hield vol,
dat bedsteden veel meer ruimte
besparen en wilde er verder niet
op ingaan.
Dhr. D1ELEMAN wees op de
Julianastraat, waar men het ge
mis van slaapplaatsen gelijk
vloers mist. Hij begrijpt niet
wat de Gezondheidscommissie er
tegen kan hebben, waar die wel
andere dingen toelaat.
Dhr. HAMELINK achtte het
tegen de hygiëne in, als men
zieke menschen beneden laat
liggen en zelfs voor gezonden is
het slapen in de bedsteden niet
aan te bevelen en te minder nog
voor kinderen. Dat weet men eerst
als men zoo eens van deur tot deur
de huizen afloopt en men bij het
binnentreden de bedlucht al ruikt.
Sommigen leggen zelfs juist hun
kinderen boven te slapen, om ze
van de ziekbedden te scheiden.
Spr. zou liever die toestanden
niet terugzien en stelt er prijs
op, dat deze bepaling gemaakt
wordt.
Dhr. IZ. DE FEIJTER merkte
op, dat er in die bedsteden toch
veel menschen oud geworden zijn.
Dhr. D1ELEMAN stelde voor
de bedsteden toe te laten, welk
voorstel werd aangenomen met
6 tegen 5 stemmen. Vóórdeh.h.
Ortelee, lz. de Feijter, Van Ben-
degem, Van Kampen, Dieleman
en J. de Feijter.
Art. 42 bepaalt, dat de buiten
deur, die als hoofdtoegang dient
niet onmiddellijk toegang mag
geven tot een vertrek.
Dhr. VAN BENDEGEM heeft
daar bezwaar tegen.
De VOORZ.: Dus met de
deur in huis? Dat is toch niet
goedspr. zou de menschen
voor tocht, enz. willen bewaren,
vooral in den winter.
Dhr. VAN BENDEGEM wees
erop, dat veel menschen in den
winter in een afgesloten vertrek
wonen en des zomers in een
ruimte, waar voor- en achterdeur
in uitkomen.
Dhr. OGGEL De zgn. voor-
vloer
Dhr. DIELEMAN: Ja zeker,
dhr. Van Bendegem heeft gelijk,
ik heb zoo al een 40 jaar ge
woond.
De VOORZ.: Laat het ons
dan wijzigen.
Dhr. HAMELINK was daar
tegen en in stemming gebracht
werd het vojrstel Van Bendegem
om vrijstelling te verleenen ver
worpen met 6 tegen 4 st. Vóór
de h.h. Van Bendegem, Van
<ampen, Dieleman en J. de
"eijter. Dhr. Iz. de Feijter was
afwezig.
Art. 48 bepaalt dat een regen
bak minstens 4 Ms. inhoud moet
hebben en er een filter bij ge
plaatst wordt.
Dhr. VAN KAMPEN achtte 3
M8. voldoende, de meeste aan
nemers zetten maar bakken van
die grootte.
De VOORZ. zei, dat de prak
tijk leert, dat 3 M te klein is.
Als een bak van 3 M. gezet
wordt, dan is dat meestal voor
huurwoningen, om zoo voordeelig
mogelijk te bouwen, maar wie
voor zichzelf bouwt, neemt een
bak van 4 M.
Dhr. VAN KAMPENEn
waarom moet daar een filter bij
Kan nu letterlijk niets aan de
zorg van de menschen zelf wor
den overgelaten
De VOORZ.: Ook dit ziet
men bij alle particuliere wonin
gen. Maar begrijpt men wel,
wat met filter bedoeld wordt?
Dat is enkel een bakje met zand
en grind naast den regenbak en
eischt heelemaal geen kosten.
Er zijn ook wel duurdere, maar
daartoe is men niet verplicht
het is echter zeer zindelijk voor
alle vuil enz dat van de daken
komt gespoeld.
Dhr. DIELEMAN kan zich daar
goed mee vereenigen, omdat hij
dat ook al jaren in gebruik heeft.
Dhr. VAN KAMPEN Een be
wijs, dat als het noodig is, de
menschen het vrijwillig ook doen.
Dhr. DIELEMAN meende dat er
in dit verband iets in de veror
dening vergeten is, nl. wat men
moet doen om beschermd te zijn
tegen het zwart uit de fabrieks-
schoorsteenen, enz.
De VOORZ. zei niet te weten,
hoe dat te voorkomen, dan door
een beteren filter.
Art 62, ten 9e bepaalt, dat de
voorgevels in Hollandsche waal
steen moeten worden opgetrokken.
Dhr. VAN BENDEGEM vindt
dat ook te ver gaand.
De VOORZ.: Buiten de kom
kan men vrijstelling krijgen. Het
is erom te doen, terwille van de
uniformiteit en dat geen steen
van minne kwaliteit gebruikt
wordt.
Dhr. DIELEMAN zag liever
eenige variatie en vond de wo
ningen van Van 't Hoff in de
Prins Hendrikstraat wel mooi.
De VOORZ.Maar dat zegt je
niet iedereen na
Bij art. 74 maakte dhr. VAN
BENDEGEM bezwaar, dat de
delen voor vloeren en beschut
tingen met mes en groef ineen
moeten sluiten. Sommige men
schen nemen wel eens gebruikt
materiaal voor het voordeel en
dan wordt het weer duur.
De VOORZ. vond die opmer
king wat bekrompen. Met weinig
kosten worden die planken dan
toch geploegd. Hij bracht de
geheele verordening nu in stem
ming, welke met 9 tegen 1 stem
werd vastgesteld. Tegen stemde
dhr. Van Kampen. Dhr. Iz. de
Feijter was afwezig.
Rondvraag.
a. Dhr. VAN BENDEGEM
zei, dat vreemdelingen bij de
barrière aan de Stationsstraat
vaak twytelen omtrent den weg
naar Terneuzen en zou een
richtingaanwijzer daar noodig
achten.
De VOORZ. zei, dat dit minder
op den weg van Ax«l lag en
zou eens informeeren bij de
A N. W. B
b. Dhr. SEGHERS vroeg wat
er toe geleid heeft, dat nu op
15 Augustus een Raadsvergade
ring is uitgeicshmec, aapgesieti
dit een Katholieke feestdag is en
er nog nooit vergadering is ge
houden op een biddag of dank
dag Spr. vond dit wat reüzydig
en hoopte, dat met ieders over
tuiging rekening zou worden
gehouden.
Da VOORZ. antwoordde, dat
dit steeds wordt gedaan en dit
een uitzondering is, als gevolg
van een samenloop van omstan
digheden. In verband met de
bouwverordening enz. was nog
een vergadering noodig, vóór
spr. met vacantie ging. Spr.
heefc dat in de vergadering van
B. en W. besproken en toen
heeft niemand daar aanmerking
tegen gemaakt en ook niemand
heeft er blijkbaar erg in gehad.
Later, bij het opmakeu der
agenda, bleek het hem en beeft
hij het dhr. v. d. Bilt gezegd,
die zeidp, dat bij niet ter ver
gadering zou komen. Een anderen
dag Kon spr. Diet meer bepalen,
maar bet is niet met opzet
gebaurd en bet is ook niet de
bedoeliüg om het in de toekomst
te doeD.
c. Dhr. BAMELINK had
klachten van menscheD, wier
tuingrond uit de huur is genomen
en de hun toekomende schade
vergoeding zoo traag volgde.
Omgekeerd, als de gemeeDte wat
tegoed heeft, is men er vlug bij
om sterke middelen te gebruiken.
Hij vond Diet goed, dat de men
schen zoo laDg op hun centen
moesten wachten.
De VOORZ. wees er op, dat
hiermee dikwijls moeilijkheden
gepaard gaan. Dat weet men
niet, als men er niet in zit,
maar bij gewoon verloop gaat
het spoedig.
Dhr. HAMELINK zei, dat het
de ^rond van de kazerne betreft;
Oat is al 3 maanden geleden en
loopt over bedragen van f20.
De rechthebbenden worden van
't kastje naar den muur gestuurd
en dat moet bij een staf van
ambtenaren, als we hebben, niet
gebeuren.
De VOORZ. zou een onderzoek
instellen, want dat was hem niet
bekend.
d. Dbr. VAN KAMPEN uitte
een klacht over de gemeente-
reiniging, die weigert het vuil,
van winkels afkomstig, mee te
nemen. Winkeliers zijn toch ook
belastingbetalers en spr. begrypt
niet, dat op gezag van B. en W.
de maatregelen zoo streng worden
toegepast. En als het du de
perken te buiten ging, was het
iets anders, maar spr. weet dat
dit niet zoo is. Ook moet men
het niet afschuiven op teveel
werk, want er zijn nog werkloo-
zen genoeg.
De VOORZ. antwoordde, dat
gehandeld wordt volgens voor
schrift. Vroeger werd er min
der nauw gekeken, maar er is
misbruik gemaakt en toen heb
ben we gezegd, dat de men
schen niet verplicht z\jc, dat
alles mee te nemen. Zoo had
iemand eeos 12 kisten gereed
staan van zijn winkelschoon-
maak. In dergelijke gevallen
behoort iemand, die een zaak
heeft zelf voor opruiming te
zorgen en anderen doen dat
ook.
En wat betreft de werkloozen
daarover mogen we als werk
verschaffing niet beschikken, dat
is ons door den inspecteur mee
gedeeld. We zouden die dus
volledig moeten betaleD. De
slagers b.v. hebben ook veel
afval, maar dat moet de ge
meente toch Diet opruimen
Dhr. VAN KAMPEN kan het
billijken, als er 12 kisten staan,
maar als er 2 kistjes staan, een
met huisvuil en een met win-
kelafval, dan vindt hjj het erg,
dat men een kistje laat staan.
De VOORZ.Maar waar is
de grens
Dhr. VAN KAMPEN: Men
moet handelen naar de geest,
niet naar de letter der wet.
Dhr. OGGELDe oorzaak
daarvan zit in de bemerking
van dhr. Verschelling destjjds*
Dhr. ORTELEE wees op een
geval, dat men van een kistje
met enkele verweerde bloemen
en een handvol papier, de blos-
men en het papier liet Jiggeft
