Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch- V] aan deren.
No. 9.
VRIJDAG 5 MEI 1933
J9e Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Onze Gasfabriek.
FEUILLETON.
De valsche Gravin.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-UITGEVER
Het moge bekend geacht wor
den, dat onlangs bij de ingeko
men stukken, die ter tafel kwa
men in de 1.1. gehouden Raads
vergadering alhier, ook behoorde
hgt accountants-rapport van het
bedrijf onzer gemeentelijke gas
fabriek. Dit rapport, een lijvig
stuk werk, weid met andere
stukken onder een adem door
den Raad als voor kennisgeving
aangenomen, wat begrijpelijk is.
Immers, het heeft met de stuk
ken ter inzage gelegen en als
geen der leden van den Raad
aanleiding vindt, om er op- of
aanmerking over te maken, is
het een gewone gang van zaken,
dat het onbesproken blijft.
En toch komt ons in dit ge
val die zaak een beetje al
te gewoon voor. Een bedrijf als
de gemeentelijke gasfabriek, dat
met groote kapitalen werkt, en
waarin ook groote kapitalen zijn
gestoken voor stichtijig, exploi
tatie en uitbreiding, verdient o.i.
wel een beetje meer „aandacht",
dan er aan geschonken wordt.
We geven toe, dat zoo'n rapport
met cijfers, balansen en bereke
ningen nu niet voor iedereen
even aantrekkelijk is en ook
maar niet voor elkeen, zooals
de Raad is samengesteld is
te verwerken, zoodat al gemak
kelijk wordt gedachtwe geloo-
ven het wel. Maar juist daarom,
en ook tegenover het publiek, is
het o.i. wel nuttig, dat die ge
makzucht niet wordt in acht ge
nomen door degenen, die er wèl
den noodigen kijk op hebben en
er eens meer dan gewone aan
dacht aan wordt geschonken. Te
meer ook, omdat onze gasfabriek
met zijn leiding nogal eens over
de tong gaat, als er eens iets
hapert, is er thans reden om een
pluimpje uit te deelen, als er
geconstateerd wordt, dat er
eenige duizenden guldens winst
op het bedrijf worden gemaakt,
zoodat men behalve afschrijving,
rente en aflos, nog een aardig
bedrag in de gemeentekas kon
overhevelen en ook het tarief
voor het gasverbruik kon ver
lagen. En dat alles ondanks
scherpe concurrentie van electri-
citeit voor licht en kracht.
Nu kan men echter ook, als
het rapport voor kennisgeving
wordt aangenomen, daaruit af
leiden, dat men zich met het
resultaat vereenigt en er stilzwij
gend zijn goedkeuring aan hecht.
Maar het feit, dat het zonder meer
ter zijde wordt gelegd en er
misschien nimmermeer naar wordt
omgekeken, bevredigt ons maar
half, omdat toch uit de uitge
breide gegevens en het nauw
keurig onderzoek volkomen blijkt
de goede leiding en de voor-
deelige exploitatie van het be
drijf. Het is uit die overweging,
dat we uit het rapport eenige
aanteekeningen maakten en ons
voornamen ter bevoegde plaatse
nader inlichtingen in te winnen,
om te komen tot een meer be
vattelijk overzicht voor degenen,
die op balansen, winst- en ver
liesrekeningen, en crediet- en
debetposten minder kijk hebben.
Zooals gezegd, is het rapport
zeer uitgebreid en op zichzelf is
dat ook voor het accountants
bureau, dat met de controle be
last is, prijzenswaardig. Het
bevat
le de balansrekening over 1932.
2e de fabricage-rekening over
1932.
3e distributierekening voor het
net in Axel over 1932.
4e Idem voor Terneuzen.
5e de gasrekening voor Axel
1932.
6e Idem voor Terneuzen.
7e de winst- en verliesreke
ning 1932.
8e een staat van activa voor
Axel.
9e idem voor Terneuzen.
10e staat van gasopbrengst in
Axel.
lie idem voor Terneuzen.
Geen wonder dus, dat er eenige
tijd voor noodig is, om van al
die gegevens kennis te nemen.
Het zou ons te ver voeren, indien
we een nauwkeurige opgave
daarvan lieten volgen. We ver-
En Snoes, zeer gelukkig, dat Helene
trouwen, dat wie er zooveel be
lang in stelt, dat hij buiten ons
beknopt overzicht er meer van
weten wil, wel inzage of infor
matie kan krijgen.
Het rapport is gedateerd 17
Februari 1933, zoodat wel hard
gewerkt moet zijn, om reeds zoo
vroeg de gegevens klaar te
hebben.
In den aanvang wordt gemeld,
dat de heele administratie gere
geld is gecontroleerd en accoord
bevondenook de kasopnamen
in 1932 gaven geen reden tot op-
of aanmerkingen. Hierna volgt
een toelichting op de balanspos-
ten. Op 31 Dec. 1932 was in
kas f 1685,52 terwijl op dien
datum bij den Gem. Ontvanger
was gedeponeerd een bedrag van
f 18,949,71terwijl van gas ver
bruikers per denzelfden datum
was te vorderen f 9700,30. We
zijn er wel zeker van, dat vele
gemeenten dankbaar zouden zijn,
als zij eenzelfde liquide positie
hadden als ons gasbedrijf.
Onder debiteuren (f6.534,59)
komt nog een post voor van
f 3280,75, waaronder is begrepen
een voorschot voor herstel van
straten in Neuzen, waarvan tot
heden nog geen afrekening was
ontvangen. Wij meenen ons te
herinneren, eenzelfde toelichting
al enkele jaren achtereen in de
accountantsverslagen gelezen te
hebben. Misschien is dit ter
waarschuwing, om aan gemeente
besturen, die geen haast maken
om een nota in te zenden, voor
schotten te geven. Hebben ze
het voorschot niet, dan zullen ze
wel opletten om op tijd het hun
toekomende te kunnen incas-
seeren.
De voorraad magazijngoederen
vertegenwoordigt een waarde van
f 3919,46, de waarde van de
aanwezige kolen, cokes, teer enz.
bedraagt f3196,85.
Aan leeningsgeld komt op de
creditzijde van de balans nog
voor een bedrag van f 382.35Ö,
nadat in 1932 f 15350 is afge
lost. Deze leeningen werden
opgenomen in 1911 f85000, van
1912 tot 1926 f27,500, in 1926
ADVERTENTIËN van 1
eiken regel meer 12 Cent.
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht,
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
tot 5 regels 60 Cent; voor
Groote letters worden naar
uiterlijk
f65000 en in 1927 f335,000,
totaal dus f512,500, zoodat die
schuld reeds met f 130,150 is
verminderd en dus zonder de
leeningen in 1926 en 1927, welke
noodig waren voor de uitbrei
dingen naar Neuzen en de bui
tenwijken van Axel, de fabriek
-reeds onbezwaard bezit van de
gemeente zou zijn geweest. On
tegenzeggelijk is dit toch een
mooi resultaat, waarop gewezen
mag worden.
Het saldo verlies en winst
1927—1931 bedraagt f 14771,
waarvan na aftrek van reserve
en saldo gaslevering Neuzen een
credit-saldo overblijft voor 1932
van f 6,593.
Opgemerkt zij, dat er nog een
crediteurenstaat aanwezig is van
f4148 en een renteschuld van
f 1527 welke echter op den ba
lansdatum nog niet opvorderbaar
was, doch waarmee toch rekening
is gehouden.
Blijkens de fabricage-rekening
waren 2 339.829 K.G kolen aan
gekocht voor f15 338, waarvan
hef losloon en vracht kwamen
op f 4.433 en waardoor de kolen-
prijs op f8.75 per 1000 K.G,
kwam. Er zijn 2364429 K.G.
kolen verbruikt, of voor f20 698.
Afschrijving had hier plaats op
gebouwen, toestellen, machines,
enz. ten bedrage van f7.285, de
interestrekening bedroeg f17.961
en het onderhoud f4 901.
De credietzijde dezer rekening
bevat een opbrengst van cokes
ad f9378 en voor teer f3332.
Dit laatste bedrag was belangrijk
hooger dan in 1931, wegens een
zeer voordeelig afgesloten ver
koopscontract.
Aan gasproductie was er
684.265 M8wat overeenkomt
met 289.4 M. per 1000 K.G.
kolen. Geleverd werden
206 568 Ms. licht- en kookgas,
25313 kachelgas, 39027 industrie-
gas, 291933 muntgas en 49515
voor straatlicht.
De productiekosten bedroegen
f38.313, of per 1000 M. f62.56
tegen f70.44 in 1931.
De distributiekosten bedroegen
voor Axel f16 241 en voor Ter
neuzen f 19 824, waarvan evenwel
voor meterhuur resp. afgaat f 3226
en f2783. Wegens minder gas
levering bedroegen de distribu
tiekosten meer dan in 1931.
Het balans-totaal bedraagt
f403.514,89 en zoo zouden wij
nog tal van cijfers kunnen geven,
doch aangezien we daarvan het
nut niet inzien, zullen we ons
beperken tot de volgende
Vermeldenswaardig is het be
zit, d. w. z. de boekwaarde van
den bedrijfsinventaris. Te Axel
bedroeg die op 31 Dec. 1932
f 176.576 en te Neuzen f 182.408,
na een afschrijving van resp.
f 13.112 en f7965.
Deze bezittingen zijn nauwkeurig
gesplitst in het rapport opge
nomen.
Het gasverbruik was te Axel
358.568 M. of voor f43.164,61
en te Neuzen 253.788 M., of voor
f34.917,54 en ten slotte deelde
men ons nog mede, dat het be
drijf aan loonen uitbetaalde
f22.173,91.
Uit deze cijfers, ontleend aan
het rapport, blijkt wel overduide
lijk, dat dit gasbedrijf kerngezond
is. Eén van de blijken daarvan
is wel, dat ondanks een tijd van
achteruitgang de gasfabriek met
verlaagde tarieven kon komen,
in tegenstelling met vele andere
fabrieken in Nederland. Het blijkt
ook wel, dat de leiding goed is,
aangezien reeds in September
voorspellen in den Raad kwamen,
om met ingang van 1 Jan. 1933
de gasprijzen te verlagen. Men
wist toen dus reeds, hoe de stand
van zaken was.
Jammer is het, dat het gasver
bruik afneemt. Natuurlijk is dit
voor een gedeelte het gevolg van
het electriciteitsverbruik, doch
voornamelijk zit de oorzaak ook
in de werkeloosheid. Was er
geen achteruitgang in de afleve
ring, zoo zou de prijs nog meer
verlaagd kunnen worden.
Laat ieder dan ook meewerken
om den achteruitgang te veran
deren in vooruitgangdat is het
belang van ieder gasverbruiker.
(Wordt vcr*«Ud.)
AXELSCHEl KCOURANT.
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
6)
Ze had natuurlijk niet willen lezen
wat op het papier stond. Maar zoo
veel had een vluchtige blik haar toch
wel doen zien, dat het hier niet een
schriftelijke mededeellng betrof, maar
afzonderlijke woorden zonder samen
hang, die gedachteloos, waarschijnlijk
alleen uit verveling, terneer geschre
ven waren.
Helene verwonderde zich in stilte.
Was de gravin dan zoo arm aan gees
telijke belangen, dat ze zich niet
anders bezig wist te houden Dan
was wel beschouwd haar drift ook te
begrijpen. Ze schaamde zich blijkbaar
r.u, dat iemand zag, hoe doelloos ze
haar lijd verbeuzelde. Zeker, zoo
was het.
Ik wilde alleen maar vragen, me
vrouw de gravin, of u misschien het
een of ander uit de stad meegenomen
wenscht te hebben, Snoes en ik wilden
namelijk.,.
Och ga toch. viel de gravin haar
op nog altijd verdrietigen toon in de
rede. Het is werkelijk de moeite
niet waaid, mij om zulke kleinig
heden te storen. Ik heb immers niets
hoodig,
Helene boog zwijgend en verdween
met Mary. De hand van de kleine
in de hare. Qeruimen tijd liepen ze
zwijgend voort, tot het kind eindelijk
luide en op ultdagenden toon zei
Mama is een booze hek?,
e» Snoei,
Ja, ik mag haar niet lijden, ik
ben ook bang vo^r haar. Zijze
kan tooveren, voegde de kleine er
heel zacht bij. Maar dat mag u aan
niemand vertellen, anders betoovert
ze ons ook, evenals de booze stief
moeder in „Broertje en Zusje".
Maar kind, om 's hemels wil
wie heeft je zulke dwaze dingen
voorgepraat
Mary zweeg.
Zeg het mij, beval Helene bijna
driftig. Wie heeft je sprookjes
verteld
Het kind was zeer bleek geworden
en staarde Helene angstig in 't gi-
zicht.
In plaats van tz antwoorden vroeg
het plotseling op klagenden toon:
Hebt u Snoes nu ook niet meer
lief?
Helene nam de kleine in haar armen.
Ze schaamde zich, dat ze zoo driftig
was geweest. En ze gevoelde innig
medelijden met het kind. Dit „ook"
verried zooveel. Het bewees, dat
Snoes instinct natig gevoelde, wat He
lene immers reeds zeer spoedig dui-
dtlijk was geworden; dat Mary's
ouders, trots alle uiterlijke zorgzaam
heid, het kind heel weinig liefde be
wezen.
Hoe ware het anders mogelijk ge
weest, dat de gravin zich heelemaal
niet met het kind bemoeide, terwijl
ze hier immers toch tijd genoeg had.
Helene troostte en kalmeerde Mary
met moederlijke teederheid. Eindelijk
zei ze bedaard
Vertel me nu eens, Snoes, wie
je de ieelijke sprookjes veiteld heeft
van toovenaars en heksen, die er in 't
geheel niet zijn.
->
weer vriendelijk sprak, bekende nu
gulweg:
Johanna vertelde me eiken avond,
als ik in mijn bed lag, sprookjes.
Helene knikte peinzend.
Zoo Johanna dus, je vroegere
kindermeid.
Ze meende nu alles te begrijpen.
De kindermeid, die, zooals ze uit
eenige zinspelingen van de gravin had
opgemaakt, plotseling ontslagen was,
had bifjkbaar uit wraakzucht Mary
tegen haar moeder opgestookt.
Maar ik z.il Snoes wel weer op
den rechten weg brengen, dacht He
lene vol zelfvertrouwen. Daarop gir,-
gen ze verder naar den bazaar.
In 't voorbijgaan trad Helene even
het postkantoor binnen. Er was ech
ter geen brief van Peter Lindemann
Ze slenterden langzaam tusschen de
uitstallingen heen en weer, bekeken
de uitgestalde tapijten, vazen, siera
den, en babbelden daarbfl zeer opge
wekt.
Plotseling bleef Helene als aan den
grond geworteld staan en staarde
sprakeloos in een lachend, door donker
kroeshaar omlijst gezicht.
Meneer Lindemann?
In eigen persoon. Niet waar,
dat hebt u niet gedacht, mij hier in
Caïro zoo plotseling voor u te zien,
juffrouw? En dat is zeker „Snoes"?
Qoede vrienden zullen we worden,
kleine dame.
Maar hoe komt u toch zoo plot
seling in Carïo stamelde Helene, nog
altijd heel verlegen,
Langs den niet meer zeer onge-
wonen weg van moderne verkeersmid
delen, waartoe stoomvaart* en spoor
lijnen behooren. Ik kreeg plotseling
lust om eens weer een paar schetsen
in dit schoone land te maker. Boven
dien had ik nog andere redenen, welke
mij deden wenschen een winter in
Caïro door te brengen. Redenen
van zeer persoonlijken aard.
Hij keek haar ondeugend aan. In zijn
donkere oogen lag een warme glans.
Helene werd nog erger verlegen.
U wilt hier den geheelen winter
blijven
Misschien. Het hangt van ver
schillende dingen af. Zou het u on
aangenaam zijn
Mij Wat zou ik
Och, houd u toch niet zoo, viel
hij haar in de rede, en trachtte nog
maals haar hand ie vatten. U waart
immers vroeger zoo verrukkelijk naiuf
en natuurlijk. Waarom wilt u nu
plotseling gaan huichelen O moet
het toch wel bemerkt hebben, reeds
gedurende de reis en later uit de
brieven hoe het met mij geschapen
staat. Kijk nu als 't u blieft niet zoo
onthutst. Het is toch geen ongeluk,
als een man verliefd op u wordt en
nu heel deemoedig en bescheiden
vraagt of u tenminste zoo goed zoudt
willen zijn om hem te leeren kennen.
Dat verplicht immers tot niets.
Hij had zacht gesproken en was
onder 't spreken onwillekeurig een stille
zijstraat ingedraaid. Helene volgde
hem werktuigelijk. Ze was nog altijd
zeer rood en keek peinzend naar de
straatsteenen. Bij zijn woorden was
er een warm gevoel in haar ontwaakt,
maar tegelijk was het haar, alsof een
ongekende bevangenheid, haar de keei
toeschroefde, zoodat ze nauwelijks
adem kon halen.
Wanneer gaat u naar de gravin?
vroeg re eindelijk bedeesd.
Weldra, Morgen of overmorgen
misschien. Ik hoop, dat ze nog de
oude lieve Grace Morgan is, bij wie
ik zeer goed aangeschreven sta. Ik
ben zoo blij, dat u juist bij haar bent.
Daardoor wordt een ongedwongen
gezellig vei keer veel gemakkelijker
dan wanneer u bij vreemde menschen
was, met wie ik eerst langs omwegen
kennis moest maken.
De gravin gaat hier echter met
niemand om,
Zoo werkelijk niet Nu, met
haar „gekken hofschilder", zooals ze
mij altijd noemde, zal ze wel een
uilzondering maken. Maar weet u
wat. juffrouw Biron, ik zal het dade
lijk vandaag probeeren. Ik vergezel u
straks naar huis en laat mij bij de
gravin aandienen. Waarom zou ik de
kans om een heerlijken namiddag met
u door te brengen, ongebruikt voorbij
laten gaan
Ze bleven nog een poosje babbelend
voortwandelen. De schilder wees haar
het hotel waar hij logeerde, wist met
Mary bevriend te worden en vertelde
Helene van zijn werk en zijn plannen.
Hij was een zeer goed portretschil
der, bezat in Weenen op de „Hohe
Warte" een villa met een prachtig
atelier en had onlangs in Düsseldorf
voor een groot landschap den eersten
prijs gekregen.
Uit enkele uitlatingen kon Helene
opmaken, dat hij mtt zijn kunst zeer
veel moest verdienen, zich reeds een
geachten naam had verworven en bo
vendien nooit bezorgd had behoeven
te zijn voor zijn dagelijksch brood,
daar hem als eenige zoon van gegoede
ouders reeds vroeg een belangrijk ver»
mogen ten deel was gevallen.
