w>
V°\
Nieuws- en Advertentieblad
sj'Js
66
voor Zeeuwsch- VI aan deren.
No. 2.
VRIJDAG 7 APRIL 1933
49e Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Gezag en Geweld
Raadsverslag.
3sSÉüff
Hf jSS
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-U1TGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
Een uitnemend woord van prof.
Slotemaker de Bruïne, ter jaar
vergadering van de Christelijk-
Historische Unie, was dit:
Thans zijn er, die verheven
„roepen om „gezag", doch zij
„bedoelen alleen een paar vuisten,
„om een paar kerels neer te slaan,
te „Daarvoor moet men echter een
„minder verheven aanduiding
„kiezen. Gezag is van godde-
„lijken oorsprong en van zede-
„lijke waarde".
Luister om u heen naar hen,
die om gezag roepen, en als
ge goed luistert en goed speurt,
zult ge bemerken, dat ze inder
daad geweld bedoelen.
Wij leven in een tijd, waarin
het geloof aan het geweld op
onrustbarende wijze toeneemt.
Ook in ons land leeft de
geweld-theorie men wil bepaalde
partijen uitroeien, verbieden, en
men hoort telkens dat bepaalde
personen eigenlijk „tegen den
muur" moesten, en de geestes
vrijheid, ook wanneer deze langs
den wettigen weg en op legale
wijze wordt aangewend, wordt
miskend, en men-vindt dat feitelijk
alleen zijn eigen overtuiging recht
op eerbiediging heeft.
Zoo strijdt men niet voor en
roept men niet om een werkelijk
gezag, dat in zijn zedelijke waarde
groot is, maar men roept om
geweld, het begin van al'e terreur.
Wij moeten zélfs in deze tijden
de geestelijke vrijheid handhaven,
wanneer deze zonder onwettig
heid en zonder gezags-aanranding
en zonder leger of vloot aan te
randen, wordt gebruikt. Elk ge
weld, elk onredelijk verbod, elke
verdrukking wreekt zich op den
duur, en wie zonder zedelijken
grond vervolgd wordt, is tenslotte
toch overwinnaar.
Wij zijn het met prof. Slote
maker de Bruïne eens
er roepen er velen tegenwoordig
om gezag, maar zij bedoelen
geweld.
Paschen in Rusland.
Een telegram uit Moskou
meldde dezer dagen het vol
gende
„Het Commissariaat van Arbeid
deelt mede, dat op de aanstaande
Paaschdagen in de fabrieken en
in de staatsondernemingen op
dezelfde wijze als op werkdagen
zal worden gewerkt. De beamb
ten en arbeiders, die op G reden
Vrijdag of op de Paaschdagen
niet op het werk verschijnen,
zullen worden ontslager, terwijl
de levensmiddelenkaarten zullen
worden ingetrokken".
Zoo'n bericht toont ons in fel
licht de vrijheden, en de opvat
tingen, welke in Rusland bestaan.
Hier is de anti-Christ aan het
werk. De leider, die de diepste,
de hoogste, de teerste, de sterk
ste gevoelens van 's menschen
ziel, de religie, met wortel en
tak wil uitroeien. Lukken zal dat
wel niet. Men kan kerken sluiten
en sloopenmen kan den open
baren eeredienst verbieden maar
gevoelens, overtuigingen, belijde
nissen, verdelgen en uitroeien
neen, dat kan men niet.
Over 's menschen ziele-leven
heeft zelfs een Stalin geen zeg
genschap.
Zooals elders de Joden worden
vervolgd, zoo worden d£ar de
belijders van èlle godsdiensten
bedreigd. En getroffen in hun
brood, wanneer ze Paschen wiU
len vieren, of Jezus' offerdood
gedenken.
Arm volk van Rusland, dat
overgeleveid is aan dergelijke
„democratie", die in wezen is
de felste tyrannie.
Zitting van 30 Maart 1933.
II.
Aanwezig alle leden benevens
de Voorzitter, de heer F. Blok,
burgemeester en de secretaris.
9. Radio-belasting.
Zooals gemeld, was van G. J.
A. de Jonge, exploitant van de
radio-centrale alhier, een verzoek
ingekomen om herziening van de
vastgestelde vergoeding voor het
hebben van draden over gemeente
eigendommen.
Adressant vraagt de vastge
stelde vergoeding van 25 cent
per M. ten behoeve van zijn ra
diodistributie te herzien en deze
te bepalen op een vast bedrag
van vijf-en-twintig gulden per
jaar, aangezien hij van oordeel
is, dat hem als het ware een
afzonderlijke belasting wordt op
gelegd door de hefhng van bo-
bedoelde vergoeding.
B. en W. deelen naar aanlei
ding van dit adres mede, dat bij
den Raad in zijn vroegere samen
stelling en in het College nimmer
heeft voorgezeten om van parti
culiere bedrijven, die van den
openbaren weg gebruik moesten
maken, een zekere belasting te
heffen. Het doel is altijd geweest
om bij een aanvrage om van
Gemeentegrond te kunnen profi-
teeren een voorwaarde te ver
binden dat het publiek terrein
zoo min en zoo kort mogelijk in
gebruik is bij particulieren, die
zulks noodig hebben.
Zoo is het destijds ook geweest
met het verleenen van de con
cessie voor het hebben en onder
houden van draden ten behoeve
van de Radio-Centrale. Door een
zeker bedrag te stellen per M.
voor het hebben vari draden over
gemeentegrond is het ons gelukt,
dat zoo min mogelijk draden
over den openbaren weg, al zij
het op tamelijke hoogte zijn ge
spannen, wat niet in alle gemeen
ten het geval is en waartoe het
door adressant gevraagde gele
genheid biedt.
Op grond dat zij de gemeente
zoo min mogelijk ontsierd wen-
schen te zien door draden op
gemeentegrond, stellen B en W.
voor op dit verzoek afwijzend te
beschikken.
Dhr. 't GILDE staat in principe
op het zelfde standpunt als B.
en W., maar verschilt met dit
college ten opzichte van de
grootte van het bedrag. In Ter-
neuzen zijn 500 aansluitingen op
de centrale en betaalt men daar
voor slechts f50, in Philippine
f 25, Sas van Gent en Westdorpe
ook f 25, in Sluis niets en daar
om acht spr. het onbillijk, om
hier een ingezetene van de ge
meente zij het dan geen belas
ting in naam, toch zware lasten
op zijn bedrijf te leggen. Vroeger
was het nog iets anders, toen
was het een Vlissingsch be
drijf, maar nu is het een Axel-
sche onderneming en daarom zou
spr. het tarief stellen op 5 cent
per Meter.
De VOORZ. vraagt op welke
gronden dhr. 't Gilde dat doen
wil? Vroeger is ingeschreven
onder die voorwaarde en spr,
kan niet aannemen, dat deze
zaak niet slaagt, zelfs is hem ter
oore gekomen, dat de onderne
mer zijn tarieven nog wil verla
gen. En waarom zouden wij dan
de vergoeding van 25 op 5 cent
brengen
Dhr. 't GILDE is overtuigd,
dat een belasting van f 90 boven
de gewone belastingen, die De
Jonge even goed heeft als een
ander, te drukkend is op het be
drijf.
De VOORZ Hebt u daar be
wijzen voor; isu inzage gegeven
van de bedrijfsresultaten, waaruit
dat blijken kan
Dhr. OGGEL zegt dat het geen
belasting is. De bedoeling van
deze heffing is, dat niet zooveel
gebruik gemaakt zal worden van
de gelegenheid tot draden span
nen boven den gemeentegrond,
hetgeen de gemeente ontsiert.
Ook met het tarief heeft de on
dernemer daar rekening mee ge
houden. En als het nu een nood
lijdend bedrijf was, was het iets
anders, maar deze vergoeding is
niet drukkend voor het bedrijf.
Wanneer het 5 cent wordt, zullen
er overal draden gespannen wor
den en sommigen vinden dat
misschien mooi, maar ik vind het
niet wenschelijk. We hebben nu
een schoonheidscommissie en die
zou er dan niets tegen kunnen
doen. Bovendien staat ook de
gemeente er financiëel niet zoo
gunstig voor, dat we die inkom
sten gemakkelijk kunnen missen.
Dhr. 't GILDE Zoo denk ik
er ook over.
Dhr. OGGELDan moet je
ook in die richting spreken.
Dhr. 't GILDE Maar het be
hoeft niet zoo hoog te zijn en
het is onjuist, dat het tarief daar
naar berekend is, want dat wordt
door het bestuur van de poste
rijen bepaald.
De VOORZ.: Dat is niet juist.
P.T.T. stelt het maximum vast.
U komt met geen steekhoudende
argumenten. De aansluitingen
worden reeds op goedkoopere
basis aangelegd en dhr. 't Gilde
blijft het antwoord schuldig, als
ik vraag op welke gronden hij
de vergoeding wil verlagen.
Dhr. 't GILDE ln Terneuzen
is het maar f 50, waarom dan
hier f 90
De VOORZ. In Amsterdam is
het misschien weer anders en als
er billijke reden voor zijn, krijgen
ze misschien nog geld toe
Dhr. OGGELWe zien toch
alleszins, dat de man door dezen
maatregel niet in zijn bedrijf wordt
belet. Als er een aansluiting
komt vraagt hij een steunpunt bij
een buurman en verder ook weer,
zooals hij ook bij mij gedaan
heeft en dat wordt overal toege
staan, zoodat nu de draden van
huis tot huis loopen, en dat is
toch veel beter. Wat zou het
worden, als voor al die perceelen
de draden over de straat moesten
kruisen
De VOORZ De Jonge heeft
nu ongeveer voor 375 M. lengte
draden op gemeente-terrein loo
pen, wat dus volgens het tarief
van dhr. 't Gilde op f 18 zou
komen, dat verschil is toch te
groot.
Dhr, 't GILDE Ik wil dan wel
verder gaan, maar ik had die ge
gevens niet.
De VOORZ.Neen, we gaan
niet loven en bieden.
Dhr. HAMELINK zegt, dat hij
die zaak eens van alle zijden be
keken heeft en hem uit de ge*
gevens blijkt, dat de lasten voor
den ondernemer zwaar worden.
Negentig gulden boven de gewone
lasten is niet zoo gering en dan
alleen omdat hij hier en daar
eens over de straat gaaf met zijn
draden. Ook spr. vindt een
heffing niet misplaatst, maar nu
is het bedrag te hoog tegenover
een paar honderd aansluitingen.
Spr. vindt het verzoek billijk, als
men ziet naar Terneuzen, waar
f 50 wordt betaald voor 500 aan
sluitingen. Voor zijn bedrijf is
het noodzakelijk, dat hij draden
spant, maar wat de ontsiering
betreft, zijn er wel anderen, die
door het vervoer hunner land
bouwproducten (om het niet
nader te noemen) de gemeente
vrij wat meer ontsieren.
Dhr. OGGELU betaalt toch
ook wegenbelasting voor uw
auto.
Dhr. HAMELINKDat moet
De Jonge ook als-ie er een heeft.
Maar hier wordt hij verplicht een
last op te brengen, voor een
werk, dat voor zijn bedrijf nood
zakelijk is en daarom zou spr.
dat op een vast bedrag willen
brengen. De man heeft zijn
draden en centen veel te lief, dan
dat hij voor z'n plezier maar
overal draden over de straten
zou gaan spannen. Trouwens
kan in de concessie een bepaling
worden vastgelegd om te voor
komen, dat zonder noodzaak
draden over de wegen loopen.
En als gezegd wordt, dat hij het
door zijn tarief op de abonnee's
verhaalt, dan is dat voor spr.
ook een groot bezwaar, want de
meesten zijn werklieden. Wie
centen heeft, wil geen distributie,
die kooppeen toestel.
De VOORZ.Dat is geen re
clame voor de distributie.
Dhr. HAMELINK Daarom ben
ik er tegen, dal het verhaald
wordt op die menschenwant
er zijn heele buurtschappen aan
gesloten, waar dat niet verhaald
kan worden en het is spr. bekend,
dat waar de menschen geen 60
cent voor de distributie kunnen
opbrengen, De Jonge wel eens
door de vingers kijkt en uitstel
van betaling verleent. Men moet
dus niet zeggen, dat het bedrijf
niet gedrukt wordt. Spr. stelt
voor, 10 cent per Meter te vragen.
Er zijn nu ongeveer 400 M. bij
200 aansluitingen en komen er
500, dan zou dat 1000 Meter
worden dat is onbetaalbaar.
De VOORZ. Dat betwijfel ik.
Als het bedrijf te lijden heeft van
die f 90 en we krijgen een ex
ploitatierekening waaruit blijkt,
dat het werkelijk gediukt wordt,
dan valt erover te spreken, maar
dat is niet gedaan. Spr. vindt
dat verdediging van het verzoek
moet geschieden op goede gron
den en die heeft spr. tot nu toe
niet gehoord.
Dhr. HAMELINKAls we
meenen dat we in zoo'n geval
een last moeten opleggen, dan is
Axel toch tegenover andere ge
meenten wel eig bezwarend voor
zoo'n bedrijf. Voor ontsiering is
spr. niet bang, want daartegen
kan gewaakt worden.
Dhr. OGGEL wil dat liever
voorkomen. Ook komt hij er
tegen op, dat het een zware
druk is; f90 bij 200 aansluitin
gen, dat komt op 45 ct. pc jaar
per gezin en als het 10 ct. per
meter is, dat is f40 per jaar,
wordt dat 20 cent per aanslui
ting, dus is het verschil voor de
abonnee's toch niet zoo groot.
En radio is toch luxe,
Dhr. HAMELINKNü toch
niet meer?
Dhr. OGGELVoor dat ver
schil zal het tarief toch niet met
2 cent per maand verlaagd wor
den, zoodat het eigenlijk de
moeite niet is, om erover te
spreken.
Dhr. 't GILDE wil zijn voor
stel intrekken en dat van dhr.
Hamelink steunen.
Dhr. VAN DE BILT zegt, dat
als men op Terneuzen en andere
plaatsen wijst, wij toch niet ver
plicht zijn, om dat na te doen.
De concessie loopt tot 1935 en
dan kan uitkomen of men het er
langer voor doen kan en kunnen
ook anderen probeeren of ze het
voor die vergoeding kunnen. Als
het niet kon, was 't wat anders,
maar het verschil is hier alleen,
dat de ondernemer er wat meer
door in z'n zak krijgt en van dien
kant bekeken heeft hij gelijk, als
hij dat probeert, maar B. en W.
behoeven daarom niet te volgen.
Dhr. VAN BENDEGEM staat
aan de zijde der heeren 't Gilde
en Hamelink. Het is noodig, dat
de bedrijven niet worden belegt,
maar öntlast.
Dhr. OGGEL Er zijn mis
schien nog wel gemeenten, die
subsidie geven
Dhr. DE RUIJTER meent dat
teveel wordt geredeneerd over de
bedrijfsuitkomsten, maar we moe
ten zien op het resultaat voorde
gemeente. Als nu eens bepaald
werd, dat er alleen na toestem
ming van B. en W. en onder
toezicht van den gem. opzichter
draden mogen worden gespannen
over gemeente-eigendom, zouden
B. en W. dat dan niet eens met
De Jonge kunnen bespreken
Spr. staat toch ook op het stand
punt, dat we de bedrijven in
dezen tijd geen last mogen aan
doen en zou daarom deze zaak
eens willen aanhouden tot de
volgende vergadering, om dan na
overleg met den ondernemer den
prijs vast te stellen.
De VOORZ.Dat is uw stand
punt, maar het is ons nog niet
duidelijk, dat de resultaten van
het bedrijf zoodanig zijn, dat het
noodzakelijk is om dit verzoek
te doen. En dan moet dhr. de
Ruijter het niet omkeerenniet
wij moeten naar De Jonge gaan,
maar de exploitant moet naar B.
en W. komen voor zijn belangen.
Dhr. OGGEL zegt nogmaals,
dat duidelijk is gebleken, dat het
verschil niet de moeite waard is
en ook dat de vergoeding niet
drukkend is voor het bedrijf.
Dhr. DIELEMAN vindt het ver
schil met andere gemeenten ook
te groot en zou ook een lageren
prijs per meter willen vaststellen.
Hij gelooft dat het goed was dit
punt voor de volgende vergade
ring aan te houden, want 10
cent per M. vindt hij ook te wei
nig; dan zullen er veel aanslui
tingen komen en dus ook meer
draden gespannen worden.
Dhr. HAMELINK is het met
dhr. de Ruijter eens, dat de toe
stand van het bedrijf in deze
geen rol mogen spelen. Ook is
spr. bang, dat overleg met den
opzichter en B. en W. veel te
veel werk zal geven. Het zal
met die draden wel afloopen i
spr. gelooft niet, dat men die 80
ct. per Meter voor de aardigheid
geeft. Maar opmerkelijk is, dat
dhr. Dieleman het verschil te
groot vindt en het bij dhr. Oggel
niets uitmaakt. Spr. is het eens
met dhr. Dieleman, dat de aan
sluitingen zullen toenemen, als
AXEL