Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen,
Een moeilijke taak.
No. 99.
DINSDAG 22 MAART 1932
4le Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Raadsverslag.
FEUILLETON.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-U1TGEVER
tot 5 regels 60 Centvoor
Groote letters worden naar
ADVERTENTIÈN van 1
eiken regel meer 12 Cent.
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
t«t Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
Zitting van 17 Maart 1932.
Aanwezig alle leden. Voorzitter
de heer F. Blok, burgemeester,
secretaris de heer J. L. J. Maris.
II.
2. Ingekomen stokken en
mededeelingen.
e. Door dhr. P. de Kort,
hoofd der R K. school is inge
zonden een verslag van het
avondonderwijs, dat 5 Nov. is
aangevangen en 9 Febr. is ge
ëindigd met 100 lesuren. Aan
het eind dei cursus stonden nog
20 leerlingen ingeschreven. Voor
al de oudere volgden trouw en
aandachtig de lessen en lever
den meestal goed en net werk.
De lessen werden gegeven
door de h.h. P. de Kort en J
A. Breepoeler was reden tot
tevredenheid en er waren geen
bepaalde klachten.
De lessen liepen over Ned.
taal, lezen, rekenen, aardrijks
kunde, vaderl. geschiedenis en
natuurkennis.
Dhr. C. HAMELINK merkt op,
dat hij destijds heeft gevraagd,
of ook ouderen die lessen moch
ten volgen en toen heeft de
Voorz. geantwoord, we gaan niet
verder dan 18 jaar; en nu blijkt
toch, dat het ook ouderen moge
lijk is gemaakt, terwijl men
daarop bij de openbare school
juist is gestuit. Het heeft hem
geprikkeld, dat die cursus aan
de openb. school steeds wordt
geremd, terwijl het op de bizon-
dere scholen gemakkelijk wordt
gemaakt.
De VOORZ. zegt, dat aan B.
en W. is gevraagd, of er be
zwaar tegen was, dat ook vol
wassenen, als toehoorders die
cursus bijwonen en daar hebben
wij geen bezwaar in gezien.
Dhr. 't GILDE sluit zich bij
de opmerking van dhr. Hame
link aan en vraagt hoeveel leer
lingen en van welken leeftijd
die cursus hebben gevolgd.
Dhr. HAMELINK: Ja, juist,
want dat staat niet in 't verslag
en daarom heb ik den indruk
Ik maakte een beweging om «achtjes
gekregen, dat op de R.K. school
groot en klein bij elkaar is geteld
en op die wijze de cursus moge
lijk was. Maar dan moet dat
ook geremd worden, om te ver
krijgen, dat de voorwaarden
soepeler worden gemaakt en al-
zoo ernaar gestreefd wordt, dat
de avondschool overal mogelijk is.
De VOORZ. heeft de lijst ge
kregen en ziet, dat op de R.K.
school de cursus is begonnen
met 18 leerlingen en 4 toehoor
ders, allen met name genoemd.
Dhr. VAN DE BILT komt er
tegen op, dat er een dam opge
worpen zou worden om die
menschen toe te laten. Het ligt
toch geheel aan gebrek aan
liefhebberij, dat de cursus op de
openbare school niet doorgaat.
Het getal 12 is niet te hoog. Als
dat niet bereikr wordt, is het
een bewijs, dat ze er niets voor
voelen.
Dhr. HAMELINK Daar vergist
dhr. van de Bilt zich in. Het is
bewezen, dat er geen twaalf te
krijgen zijn, omdat er niet genoeg
Dhr. VAN DE BILTVoor ge
voeld wordt.
Dhr. HAMFL1NK: Neen zijn.
U kunt dat nog zoo vaak zeg
gen, maar omdat er veel jonger.s
naar ambachtsschool en andere
scholen gaan, zijn er eenmaal
geen 12 te vinden. Ei daarom
zouden we het cijfer lager wil
len hebben, dan 12; dat is de
dam.
Dhr. VAN DE BILT betreurt
het, dat dan tegen het hoofd der
Kath. school wantrouwen wordt
uitgesproken, als zou hij de groote
en de kleine leerlingen bij elkaar
tellen.
Dhr. HAMELINK Dat is geen
wantrouwen, maar als raadslid
heb ik het recht naar de cijfers
te vragen, als die in het verslag
niet staan. We behoeven dat op
zijn eerlijk gezicht niet te ge-
looven.
g. Verzoek van het Ned. In
stituut van Architecten, om aan
gemeente-ambtenaren onder geen
voorwaarde toe te staan, dat zij
particulier werk uitvoeren, het
geen tot schade leidt van parti-
Haar lippen mompelder. nog wat»
maar te kon geen geluid meer gevent
culiere architecten en bouwkun
digen.
B. en W. stellen voor dit adres
ter zijde te leggen, als zijnde on
gezegeld. Ten overvloede deelen
zij mede, dat in de bestaande
bepalingen is voorzien in die
gevallen.
Dhr. 't GILDE vindt dat een
eigenaardig voorstel. Het verzoek
heeft toch voor adressanten geen
fir.anciëele gevolgen en dus is
z.i. het zegel hier geen vereischte.
Spr. heeft volledig sympathie met
dit sthrijven en zou het gaarne
behandeld zien. Niet alle onge
zegelde stukken worden toch ter
zijde gelegd
De VOORZ. zegt, dat dhr. 't
Gilde kan weten, dat dit bijna
zonder uitzondering gebeurt, maar
wil hij het behandeld hebben,
dan moet de Raad uitspreken, of
hij accoord gaat met het voorstel
van B. en W.
Met 10 tegen 3 stemmen wordt
besloten, om het stuk niet te be
handelen. Tegen stemmen de
h.h. Seghers, 't Gilde en Ortelee.
h. Verzoek van het gemeente
bestuur van Boschkapelle, om
adhaesie te betuigen aan de daar
uitgesproken motie inzake het
uitvoeren van productieve werken
met steun van Rijk en Gemeenten.
Deze motie luidt: De Raad
der gemeente Boschkapelle in
vergadering bijeen op 16 Febr.
1932,
gehoord de besprekingen in
zake werkloosheid,
overwegende, dat hiertegen op
de meest doeltreffende wijze kan
worden voorzien door het in het
leven roepen van productieve
werken, zooals de ontwatering,
het graven van een kanaal van
Axel naar Hulst met doortrekking
tot de Schelde in Oost. richting
en verbetering van tertiaire wegen,
dat hiervoor noodig is de steun
van Rijk en Provincie,
besluit
le Burg. en Weth. op te dragen
den Minister van Binnenl. Zaken
en Landbouw met deze motie in
kennis te stellen
2e de gemeenteraden in Oost
Z VI. le verzoeken aan deze motie
adhaesie te betuigen.
In een memorie van toelichting
wordt erop gewezen, dat werk
verschaffing de gemeenten ontlast
van steungelden, die een demo
raliseerenden invloed hebben
2e dat genoemde werken de
geheele streek ten goede komen.
Dhr. C. HAMELINK had gaarne
de redenen van dit voorstel van
B. en W. uitgewerkt gezien. Er
worden in het adres toch werken
genoemd, die veel menschen aan
werk zouden helpen en verbete
ring zouden aanbrengen. En door
daaraan adhaesie te verleenen
worden de autoriteiten gewezen
op die werken.
De VOORZ. zegt, dat er dik
wijls verzoeken inkomen en daar
kan men toch niet telkens bij
aansluiten. We weten, dat die
adressen tegenwoordig van Bosch
kapelle, Graauw, enz. los komen,
maar aan die adhaesie moet maar
eens een eind komen. B. en W.
zijn onlangs juist bij Ged Staten
geweest en daar is gebleken, dat
de heeren voldoende op de hoogte
zijn van den toestand, en zij ook
wel willen meewerken, maar waar
moet het geld vandaan komen.
Het is een kleine moeite om een
briefje te schrijven met de vraag
om adhaesie, maar wat bereikt
men er mee
Dhr. VAN BENDEGEM zegt
geheel aan de zijde van B. en
W. te staan, want als productief
werk wordt ook genoemd een
kanaal te graven van Axel naar
Hulst. Maar ik zie daar niet veel
productiefs in. Ford heeft bij
zijn bezoek aan ons land gezegd
wij Hollanders moeten eens be
ginnen met wat waterwegen op
te ruimen en daarvoor goede
wegen in de plaats aanleggen en
daar ben ik geheel mee accoord,
want het moderne voertuig is
auto of tractor.
En wat zou zoo'n kanaal wel
kosten en waar moet dat geld
vandaan komen Het is wel mooi
over groote werken te spreken,
maar de financiën, daar gaat het
over.
Spr. wil in dit verband ook
vragenhoe staat het met drai-
ineerwerk, waarover een schrijven
van den Minister is gekomen
Is dat al een beetje op pooten
gesteld, opdat hierin nog wat
werkloozen arbeid kunnen vin
den Want ik ben wel voor
werkverschaffing, maar het moet
productief zijn.
De VOORZ Dat schrijven is
te laat ingekomen, nu het land
gereed ligt voor den zaai.
Dhr. OGGEL: Dat ging weer
zooals het zoo dikwijls gaat en
dat er niets van komt is vaak
een gevolg van zekere maatrege
len, dat ze alles zelf willen doen.
Door opzichters en ambtenaren
enz. van de Heidemaatschappij
komt het veel te duur uit en ook
te laat. De boeren konden het
goedkooper zelf doen.
Dhr. VAN BENDEGEM Dat
ben ik niet met u eens. De
menschen zouden nu de gemeente
maar 76 ct. kosten en nu is het
•f 1,20, terwijl de boeren ermee
geholpen waren.
De VOORZ.Maar als we één
werkgever helpen, moeten we het
ook anderen doen en daarom is
het werk door Ged. St ook niet
goedgekeurd.
Dhr. HAMELINK is verwon
derd, dat B. en W. zoo gemak
kelijk over dat verzoek van Bosch
kapelle heenglijden. Die bezwa
ren kunnen waar zijn, als er een
verzoekenregen is. Maar dat is
niet zoo. Onlangs zijn hier van die
werken druk besproken, maar
over het geld is niet gerept. Men
is ntet zoo afkeerig van onge
zegelde stukken, als het de heeren
welgevallig is maar nu het de
werkloosheid betreft, zijn de hee
ren ertegen. Die plotselinge om
keer van houding is niet goed te
praten. Al is nog, dat het werk
niet wordt uitgevoerd, het wordt
dan toch opgedrongen. Ged. St.
kunnen wel zeggen, dat het hun
aandacht heeft, maar waar is de
stuwkracht
In de laatst gehouden vergade
ring van Prov. St. werd ook een
werk afgestemd en een paar we
ken later gingen Ged. St. een
commissie benoemen, om het na
te gaanprecies zooals wij had
AXELSCHE
COURANT
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
21)
Toen ik zag, dat mijn moider ang
stig werd, ging ik naar het bed en
greep geruststellend haar hand zeg
gend Moeder, wees gerust, ik ben
bij U, uw zoon
St 1, mompelde ze, mij bij de
hand vattend. Luister, Gaston,
hoor je dat niet? Daar is het weer,
al weer.
Een cogenblik dacht ik, dat zij ijlde,
maar weldra bemerkte ik, dat zij op
lettend luisterde naar het geluid, dat
ook mijn aandacht getrokken had. De
stap had het portaal bereikt.
De bezoeker wach te een oogenblik,
maar dadelijk daarop hoorde ik hem
weer voortgaan. Ik ?ag dat mijn
moeder rilde en haar hand omsloot
de mijne vaster. Er werd aan de deur
geklopt.
Ik dacht er over na, wie het wel zijn
kon de dokter, Simon Fleix, mevrouw
de Brühl, misschien zelfs Fresnoy.
Op het oogenblik echter dit er ge
klopt werd en ik de siddering bemerkte,
die mijn moeder beving, begreep ik
Ineens wie het moest zijn. Het was of
Be had gesproken en het mij ver
teld had.
Er kon slechts één man zijn, wiens
tegenwoordigheid zoo'n uitwerking op
haar had, wiens stap haar van een
dergelijken angst kon vervullen. Dat
was de man die haar tot den bedel
staf gebracht had de man, die haar
geheel in zijn macht had,
naar de deur te gaan, zoodat hij mij
ineens voor zich zou zien staan, maar
nija moeder greep me krampachtig
vast, zoodat ik mij niet van haar los
wilde maker.
Ik bleef zoo stil mogelijk staan,
ofschoon mijn spieren zich spanden
en ik klaar stond den ellendeling naar
de keel te vliegen,
De man klopte weer en geen ant
woord krijgende, deed hij Ce deur
zacht open en trad binnen. Hij zig
mij verschrikt aan, omdat hij blijkbaar
niet verwachtte, dat ik er zou zijn.
Het vooruitgestoken hoofd met de
gluiperige oogen deed mij een oogen
blik rillen.
Ontsteld hield hij de knop der deur
nog in zijn hand. Hij was gewoon een
arme hulpelooze oude vrouw zonder
steun te bezoeken, die hij wat geld
afhandig kon maken, maar nu hij mij
zag en ik hem met gefionste wenk
brauwen en van woede fonkelende
oogen aankeek, begteep hij, dat zijn
taak dezen keer niet gemakkelijk zou
zijn.
Hit scheen mij toe dat ik den man
meer ontmoet had. Ik herkende hem
ineens: het was de Jacohijner monnik,
dien ik in de herberg bij Poitiers had
gezien en die mij den dood van de
Guise vertelde.
Ik slaakte een kreet van verbazing
en mijn moeder, die ineens bevrijd
scheen te zijn van de vrees, die haar
bovennatuurlijke kracht had verleend,
viel achterover in de kussens. Ze liet
mijn hand los en haar oogen ont
moetten de mijne. Ze trachtte te spre
ken en stotterdet Nu niet Gaston,
laat hem, laat hem.
Ik begreep het echter en in mach-
telooze woede beduidde ik den man
met mijn hand, heen te gaan. Toen
ik opkeek zag ik dat hij reeds ge
hoorzaamd had. Hij had de eerste de
beste gelegenheid aangegrepen om er
vandoor te gaan.
Ik gaf mijn moeder een beefje cog
nac, waardoor ze weer bijkwam. Maar
aanstonds zag ik dat er een groote
verandering met haar had plaats ge
had. De angstige blik was weg en
op haar gelaat lag nu een stille be
rusting. Ze legde haar hand op de
mijne en keek mij aan. Daar ze te
zwak was om te spreken wenkte ze
mij om zoo dicht mogelijk bij haatte
komen.
De koning van Navarre sta
melde zij, zal je toch wel in zijn dierst
houder, Gaston
Haar angstige oogen zagen in ge
spannen aandacht naar mij op.
Ik antwoordde opgeruimd en troo:-
tendNatuurlijk, moeder, er is in
heel Europa geen prins, die zoo be
trouwbaar is en zoo goed voor deg -
nen die hem dienen.
Ze knik'e met teederheid en zegende
hem op zwakken toon. Als je nog
eens de gelegenheid mocht hebben,
bouw dan het oude huis op, Gaston.
De muren zijn nog ongr schonden en
het eikenhout in de voorhal is ook
niet verbrand. Een groote kist met
linnengoed is bij Gilbert en een kist
met de uitrusting en de sieraden van
je vader, maar dat is beleend, ging ze
droomerig voort, dat zou ik bijna
vergeten.
Moeder, antwoordde ik plechtig,
wees maar gerust, hit zalailemr-üi
gebeuren) Boodra ik er gelegenheid
voer heb'
Ze lag een poosje stil in gebeden
met haar hoofd tegen mijn schouder
geleund. Ik wachtte met ongeduld op
de terugkomst van de vrouw, die bij
haar waakte, opdat ik den dokter zou
kunnen halen.
Ze bleef echter weg. Tegen zes uur
opende mijn moeder nog eenmaal haar
oogen.
Dit is de Marsac niet, mompelde zij.
Neen, moeder, mompelde ik, me
over haar heenbuigend. U bent in
Blois en ik ben bij u, ik ben Gaston,
nw zoon.
Ze keek me nut een zwakken glim
lach aan en mompelde: GastOB Wie
is Gaston Neen het is de koning.
Ik heb hem gezegend 1
Dit waren haar laatste woorden.
Toen ik haar hoofd een oogenblik
later nederlegde was zij dood. Ik was
nu alleen op de wereld.
Daar ik gelukkig in het bezit was
van eenig geld, kon ik voor haar een
passende begrafenis zorgen en een
eigen graf koopen. Ik had nog slechts
35 kronen overgehouden, daar ik S -
mon Fie x de rest had gegeven. Ik
betaalde de oude vrouw, die mijn
moeder verpleegd had, kocht nog wat
kleinigheden voor mezelf en besteedde
het overige geld aan de begrafenis,
die een zeer waardig karakter droeg.
Tot op den laatsten dag, dat ik mij
in het huis van mijn moeder bevond,
had ik eenig teeken verwacht van den
heer de BiÜhl, van wien ik begreep
dat hij in betrekking met Fresnoy
stond, doch tevergeefs.
Ër kwam niemand en niets kon me
dus eenig licht geven over het lot van
jonkvrouw de la Vire. Zij was en
öl'-ef weg
Toen alle schikkingen schier den
rug waren wist ik wat mij te doen
stond. Ik verkocht de meubelen van
mijn moeder, beleende bovendien haar
ring en gouden ketting, die jonkvrouw
de la Vire haar bij haar vertrek ge
geven had en voor dit geld kocht ik
een nieuwen mantel, want in de felle
koude van dit jaargetijde was het
onmogelijk zonder dat kleedingstuk te
reizen. Bovendien schafte ik me een
nieuw paard aan.
Den achtsten Januari ging ik op weg
naar baron de Rosny, om hem mijn
tegenspoeden inzake jonkvrouw de la
Vire mede te deelen.
HOOFDSTUK XI.
ik dacht de reis naar de Rosny in
twee dagen te kunnen doen, maar de
slechte staat, waarin de wegen zich
bevonden en het afgebeulde paard (ik
had geen geld gehad om een goed te
koopen) noodzaakten mij om den twee
den nacht in Dreux te blijven. Daar
werd mij verteld, dat de wegen naar
Nantes nog veel slechter waren, zoo
dat ik het kasteel pas op den derden
dag bereikte.
De geheeie streek scheen onder den
invloed van de Ligue te staan. Toen
ik op den derden morgen het verblijf
van de Rosny naderde, begon ik te
denken over de ontvangst, die me daar
te wachten zou staan en die, naar ik
alle reden had om te vermoeden, niet
een van de aangenaamste zou zijn. De
moed en de kraeft van baron de Rosny»
die de reputatie had in alle deelen van
Frankrijk te gelflk te zijn en die op
zeer goeden voet stond met den koning
van Navarre, gaven me weinig hoop
op een gunstige houding, als tk heul
mijn etfaringen verteld zou hebben,
(Wor^t vrrvcl^d^
