Nieuws- eu Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
De onzichtbare hand.
No. 57.
VRIJDAG 23 OCTOBER 1931
47e Jaarg.
Rookverbod.
FEUILLETON.
Buitenland.
J. C. VINK - Axel.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
Reeds meermalen is er op ge
wezen hoe het rooken bij kinde
ren is toegenomen en vooral de
laatste jaren bij het toenemend
sigarettenverbruik. Dat dit een
vermaak is, dat meer schade dan
voordeel afwerpt behoeft nauwe
lijks te worden betoogd. En
daarom zijn er door het bestuur
van den „Bond ter behartiging
van de Belangen van het Kind"
ook herhaaldelijk pogingen aan
gewend om in de gemeenten te
verkrijgen dat er een rookverbod
voor kinderen kwam, ten einde
door middel van verordeningen
het rooken door kinderen en
jeugdige personen met kracht
tegen te gaan.
Nu zijn we er niet voor, dat
allerlei verkeerde gewoonten door
middel aan verordeningen
of wettelijke bepalingen worden
verboden. Er zijn al wetten ge
noeg, die de vrijheid aan banden
leggen en het daardoor de men-
schen zoo gemakkelijk (of moei
lijk) maken, dat er van persoonlijk
initiatief weinig meer uitgaat
Maar toch achten we het goed,
dat er algemeene bekendheid
wordt gegeven aan de schadelijke
gevolgen, die het vroegtijdig en
te veel rooken met zich brengt.
Dat het rooken inderdaad een
schadelijke gewoonte is voor de
jeugd wordt niet alleen door on
derwijzers en andere belangstel
lenden in de opvoeding van het
kind ingezien en bevestigd, maar
het bleek ook uit tal van enquêtes
door onderwijzers op particuliere
lichamen bij medici ingesteld.
Het overgroot aantal der ge
vraagde doctoren is van oordeel
dat het tabaksgebruik door kin
deren en jongelieden ernstig na
deel kan toebrengen aan de ge
zondheid en de geestelijke ont
wikkeling van het kind. Genoemd
worden o.a. slapeloosheid, onge
schiktheid tot het volgen van het
onderwijs, beverigheid, onpasse
lijkheid, aandoeningen van hart
en longen, enz Ook mag onder
steld worden, dat rookgewoonte
niet zonder invloed is op de
1)
Marc Michel was juist in zijn
kleine, rustig gelegen villa in Sures-
nes teruggekeerd. Dit verheugende feit
was mij gemeld in een lakoniek ge
stelde briefkaart, die tevens de invi
tatie inhield om dien avond niet latei
dan zeven uur in bovengemelde kleine
villa te verschijnen.
Marc Michel had, zooals slechts ik
en nog eenige intieme vrienden wisten,
de afgeloopen drie weken in de Dauphiné
doorgebracht, maar méér dan dat wist
geen van ons. Marc Michel was een
gesloten man, die niet eerder sprak,
of hij moest klAAr zijn om te spreken.
En als het zoover was, ontvingen ik
en zijn drie andere intiemiDumoulin.
Marchand en Lebrun, een briefkaart of
een telegram met de uitnoodiging om
bij hem te komen. Nooit mankeerde
iemand van ons viertal op het appel,
want we wisten dat Mare zich na een
uitstekend verzorgd diner, behaaglijk
zou neervlijen in zijn grooten arm
stoel, een pijp zou aansteken (een
uitzondering, want anders rookte hij
Bteeds een ontelbare menigte régie
sigaretten) en als ook wij ons gemak
kelijk geïnstalleerd hadden, zou begin*
nen te vertellen.
Dien avond was ik de eerste die
verscheen. Marc Michel zat natuur
lijk met een sigaret in den mond
rustig de courant te lezen. Hij stond
op, drukte me hartelijk de hand, wees
haar etn stoel en ging weer zitten
neiging tot andere prikkels als
bijv. 't gebruik van alcohol.
Uit enquêtes blijkt, dat de rook
gewoonte bij kinderen toeneemt.
Behalve op het nadeel toege
bracht aan de gezondheid zij er
nog op gewezen, dat de rookge
woonte van kinderen ook econo
mische schade voor het gezin
kan beteekenen en wat nog
erger is aanleiding geeft tot
het besteden van geld aan een
nutteloos vermaak, terwijl vaak
verband aangetoond werd tus-
schen behoefte aan rooken en
vroegtijdige criminaliteit. Geen
wonder dus dat bovengenoemde
bond zou willen dat niet alleen
de verkoop van tabak aan kin
deren en jongelieden beneden 16
jaar strafbaar gesteld wordt, maar
ook het schenken of verstrekken
daarvan en het rooken op den
openbaren weg en op openbare
plaatsen door kinderen en jonge
lieden beneden 16 jaar.
Sinds de laatste tien jaar
heeft zich in verschillende kringen
in ons land sterk de behoefte
doen gevoelen om maatregelen
te verkrijgen tegen het rooken
door kinderen.
Reeds zijn in enkele gemeenten,
o.a. Velsen, Leiden, Baarn, Bus-
sum, Rotterdam, Delft, Naarden,
Utrecht, Dordrecht, Purmerend,
Krommenie en Renkum, desbe
treffende verordeningen gemaakt.
We herhalen, dat we er niet
voor zijn, dat dergelijke wetten
worden gesteld. Maar we zouden
gaarne zien, dat in 't algemeen
door iedereen vrijwillig werd be-
voiderd, dat de bestrijding der
rookgewoonte bij kinderen zoo
algemeen mogelijk werd. In de
eerste plaats kunnen ouders en
opvoeders der jeugd daartoe
krachtig meewerken.
Edison. f
Met Thomas Alva Edison is
een der grootste ontdekkers en
uitvinders van de wereld en in
de geschiedenis heengegaan. Zijn
proeven en zijn resultaten en heel
zijn levensloop grenst aan het
zonder één overtollig woord te heb
ben gesproken.
Ik zei evenmin iets. Ik kende hem
te goed, om hem met vragen lastig te
vallen of zinlooze opmerkingen te
maken over het weerdus ging ik
rustig zitten en stak eveneens een
sigaret aan. Weldra verschenen ook
de drie anderen en toen zetten we
ons aan tafel.
Marc's huishoudster had alle eer van
het exquise menu es de oude Bour
gogne, waarmede het diner besproeid
werd, mocht er ook wezenMijn
vriend de detective is een levens
kunstenaar
Na den eten zette hij zich in den
grooten stoel, stak zjjn traditioneele
vertelpijp aan en blies een poosje
zwijgend rookwolken uit, terwijl hij
peinzend voor zich uitstaarde. We
kenden dat en geen van ons die de
stilte verbrak. Eindelijk stak onze
vriend van wal
„Ik ben juist teruggekomen van het
kasteel van Charles de Martignac,
Chateau de Martignac in de Dauphiné,
in de buurt van Valence. Daar heb
ben zich allermerkwaardigste dingen
afgespeeld en Paul de Martignac, de
oudste zoon, telegrafeerde me om
over te komen en te probeeren de
mysteriën te ontraadselen.
Natuurlijk ging ik.
Bij mijn aankomst zag ik direct,
dat aan het kasteel een oude kapel
was vastgebouwd. waarvan zooals ik
al spoedig hoorde, beweerd werd dat
het er spookte. Tevoren had blijkbaar
nooit iemand overmatig veel aandacht
aan dat oude bijgeloof, tooali men
dat noemde, besteed en men scheen
te vinden, dat bij zoo'n middeleeuw-
sche kapel eigenlijk een spook en een
DRUKKER-U1TGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 66263.
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
wonderbaarlijke. Hij is het typi
sche voorbeeld van den Ameri
kaan, die als krantenjongen be
gonnen, een der grootste genieën
werd, welke de menschheid ooit
heeft voortgebracht. Maar hij kan
ook als voorbeeld dienen voor
de werkkracht van een man, die
wil, voor den onverpoosden en
onvermoeiden arbeid van een
mensch, die niet tevreden met de
verkregen resultaten, waarop hij
trotsch kon zijn, blijft voortzoe-
ken. Hij is het voorbeeld van
den geleerde, die wist, dat nog
niet een einde was gekomen aan
de ontdekkingen, dat het laatste
woord nog niet was gezegd bij
het zoeken naar nieuwe proble
men, naar nieuwe ontdekkingen
en uitvindingen.
Edison werd in 1847 te Melan
in Ohio geboren. Zijn jeugd
bracht hij door te Port Huron.
Zijn schoolsche kennis was ge
ring, toen hij als krantenjongen
aan den Grand Trunk Spoorweg,
het leven inging. Maar reeds
als krantenjongen voelde hij de
lust naar onderzoek, niet alleen
om het onderzoek alleen, maar
ook om geld te verdienen.
En terwijl hij zoo reisde van
de eene plaats naar de andere,
al rijdende zijn kranten verkop-
pende, richtte hij in een der ba
gage-wagens een drukkerij en een
chemisch laboratorium in. Daar
zette hij en drukte hij zijn
„Weekly Herald", waarvan hij,
behalve zetter en drukker en ver-
kooper, ook uitgever en redacteur
was. Dat ging goed, tot in zijn
laboratorium in den bagagewagen
een geweldige ontploffing plaats
had, die oorzaak was, dat bijna
de geheele trein in brand ge
raakte.
Van krantenjongen werd hij
telegrafist, maar tegelijkertijd had
hij weer zijn laboratorium om
proeven te kunuen nemen. En
zoo vond hij een toestel uit om
automatisch een telegram van
de eene leiding op de andere
over te brengen. Dikwerf werkte
hij in zijn werkplaats meer dan
achttien uur per dag.
Toen kwam hij door zijn uit-
collectie griezelverhalen hóórde. Maar
den laatsten tijd waren de Martignacs
toch genoodzaakt geweest om dat
familiespook au sérieux te gaan nemen,
want het begon bepaald gevaarlijk te
worden 1 Levensgevaarlijk zelfs, gezien
het feit, dat de oude kamerdienaar
van monsieur de Martignac op een
avond in die kapel bijra doodgesto
ken werd met een eigenaardigen ouden
dolk.
Juist die dolk vormde het middel
punt van de spookverhalen, die om
trent de kapel in omloop zijn. Er be
stond een traditie in het geslacht der
Martignacs, dat deze dolk iederen
vijand der familie, die zich na zons
ondergang in de kapel waagt, zou
aanvallen. En na het gebeurde met
dien ouden valet-de-chambre kregen
zelfs de niet bijgeloovige huisgenoo-
ten toch het sinistre gevoel dat er
hoe mocht de hemel weten wel
eens een element van waarheid kon
schuilen in deze overlevering en de
vrees had zoozeer de overhand op
hun gezond verstand gekregen, dat de
bewoners van het kasteel half en half
geneigd waren aan te nemen dat het
mysterieuse wapen den ouden man
getroffen had of in beweging was ge
bracht door een onverklaarbare, inge
schapen eigen kracht of door de hand
van een onzichtbaar wezen, dat daar
voor uit immaterieele sferen was op
gedoken.
Door ervaring geleerd, helde ik
voor mij voorloopig nog over naar
het standpunt, dat ae „valet" aange
vallen was door een stoffelijk en
tastbaar, misdadig individu, dat zich
goed had weten te verbergen I
Mijn eerste werk was dan ook, om
de mogelijkheid van een zuiver men»
vinding in dienst van de Gold-
fndicator Company, die van een
enkel centraal punt uit aan hon
derden kooplieden elk kwartier
een telegrafisch bericht zond om
trent het dalen en rijzen der
goudkoersen.
Hij werd superintendant van
genoemde maatschappij en begon
met te zoeken naar een goede
electrische lamp. Hij vond haar
na veel mislukte proeven en na-
dal velen aan de resultaten van
deze proeven hadden getwijfeld.
21 October 1879 brandde zijn
eerste gloeilamp. Wat de gloei
lamp in de wereld beteekent be
hoeft niet te worden uiteengezet.
Reeds voor hij de gloeilamp
had uitgevonden, had hij de pho-
nograaf vervaardigd.
Behalve als uitvinder van de
gloeilamp en van de phonograaf
kan Edison genoemd worden, als
uitvinder van den microfoon, de
electrische accumulator, de kino-
matograaf, enz.
Bij zijn bezoek aan Edison
heeft M. H. Schoop, de uitvinder
van de methode der bedekking
van voorwerpen met een laagje
metaal door besputting, de vol
gende beschrijving van Edison
gegeven
Krachtige kop met sneeuwwit
haar, hoog, met groeven door
ploegd voorhoofd, met heldere
rustige trekken op zijn baardeloos
gelaat.
Edison, eens „de Toovenaar
van Menlo Park" genoemd, was
doof. Reeds in zijn jeugd was
hij doof geworden, maar dat be
lette hem niet scherp te hooren
en te luisteren.
In alles, wat hij aanpakte was
Edison de Amerikaan, die bij
alles wat hij deed een bijzondere
volharding toonde en voor geen
moeilijkheden terugdeinsde.
Hij was vegetariër en geheel
onthouder en hij was de meening
toegedaan, dat de mensch over
het algemeen veel te veel eet en
veel te weinig werkt.
Wanneer hij een uitvinding
wilde verbeteren zag hij niet op
geld. Vaak heeft hij daarvoor
financiëele offers moeten brengen.
schelijk ingrijpen te onderzoeken en
ik begon alle personen, die van het
tragische voorval op de hoogte waren,
een scherp verhoor af te nemen.
Het resultaat van mijn onderzoek
was in hooge mate verrassender
waren werkelijk goede redenen om te
gaan gelooven, dat ik hier gestuit
was op een van die buitengwoon
zeldzame gevallen, waarin niet de
beangste menschelijke verbeelding
spoken ziet, maar waarin werkelijk
duistere, bovennatuurlqke krachten
aan het werk zijn
De feiten waren aldus
Den vorigen Zondag hadden de
huisgenooten van monsieur de Mar
tignac, zooals gewoonlijk, in de kapel
di avondgodsdienstoefening bijge
woond. De geestelijke van het nabij
gelegen dorp komt eiken Zondag twee
maal op het kasteel om in de kapel
een dienst te ieiden, nadat hij zijn
functies in de op drie mijl afstand
gelegen officieele dorpskerk heeft ver
vuld.
Na afloop van den avonddienst in
de kapel, stonden de landheer, zijn
zoon Paul en de priester nog een paar
minuten met elkaar na te praten, ter
wijl André Roland, de valet, de kapel
rondging om de kaarsen uit te blazen.
Opeens herinnerde de pastoor zich
dat hij dien morgen zijn brevier op
het altaar had laten liggen hij draaide
zich om en vroeg den bediende het
even voor hem te halen, vóór hij alle
kaarsen uitblies.
Ik vestig jullie bijzondere aandacht
op deze situatie, omdat daaruit blijkt,
dat er op dit oogenblik een zeer
bijzonder oogenblik, zooals jullie
direct blijken zal goed ontwikkelde
getuigen aanwezig waren. Toen de
Aan de uitvinding van den nieu
wen alcalischen accumulator heett
hij tien jaar besteed, aan de uit
vinding van de magnetische zift-
machir.e acht jaar lang zonder
onderbreking.
Ontkend kan niet worden, dat
bij vele uitvindingen die op zijn
naam staan, Edison zelf volstrekt
niet als uitvinder is te beschou
wen, maar wel als degene, die
de denkbeelden, welke den grond
slag van de uitvinding vormden,
practisch wist toe te passen of
wist te verbeteren.
Thans is hij overleden, doch
zijn herinnering zal door de
eeuwen heen bewaard blijven als
iemand, die aan de menschheid
enorme diensten heeft bewezen.
Thomas Alva Edison is in zijn
laboratorium in het openbaar op
gebaard. De rouwplechtigheden
en de bijzetting hadden Woensdag
slechts in intiemen vrienden- en
familiekring plaats op zijn land
goed te Glenmont.
Matuschka.
Matuschka heeft thans bekend,
dat zoowel de aanslag bij Anzbach,
die geen succes had, als de
geslaagde spoorwegaanslagen bij
Jüterborg en Bia Torbagy door
hem alleen zijn uitgevoerd.
Zijn vroegere verklaringen over
onbekende medeplichtigen heeft
hij geheel herroepen. In April
had hij zijn plan voor den aanslag
bij Jüterborg uitgewerkt en voor
dat doel een laschapparaat aan
geschaft.
Hij had aanslagen willen voor
bereiden opder. trein Amsterdam
Parijs, op den trein Parijs—
Marseille en voorts bij Ventimiglia
aan de Italiaansche grens.
De eerzame burger Matuschka,
die tot voor kort geleden nog als
een door niemand opgemerkt
huisvader in het groote Weenen
zijns weegs ging, blijkt thans naar
alle waarschijnlijkheid een der
meest onverklaarbare figuren uit
de crimineele geschiedenis te zijn,
wiens voor den gewonen, normalen
mensch onbegrijpelijk wezen de
herinnering wakker roept aan
enkele voorgangers van den laat-
pastoor zich omdraaide, om zijn ver
zoek tot Roland te richten, hadden de
Martignacs, yader en zoon, zich natuur
lijk óók omgekeerd in de richting van
den valet en het was op ddt oogen
blik, dat de oude man voor hun oogen
gestoken werd in het volle, heldere
licht der nog brandende kaarsen
Den morgen na mijn aankomst had
ik een onderhoud met den pastoor,
nadat ik Paul de Martignac onder
vraagd had. De jongeman had mij
inplaats van zijn vader te woord ge
staan, omdat de landheer zich in een
zeer zenuwachtigen toestand bevond
en zijn zoon hem zooveel mogelijk
opwinding wilde besparen.
De beschrijving, die de eerwaardige
geestelijke van het geval gaf, was
helder en duidelijk, ofschoon ik goed
kon merken, dat het 't meest-verbijs-
terende en raadselachtige, was, wat
hij in zijn lang leven had aanschouwd.
Hij gaf mij een plastische schildering
van de toedracht André, die in de
nis bij het altaar stond en absoluut
alleen was en toen de stoot, als
komende uit het ledig, zcoils hij het
noemde, die met onbegrijpelijke kracht
den ouden man in zijn volle lengte
achterover in het schip van de kapel
deed tuimelen.
Het was alsof hij een trap van een
reusachtig, onzichtbaar paard gekre
gen had, zei de vriendelijke, grijze
pastoor.
(Wordt vervolgd.)
Niemand is volmaakt} verwacht
uaarom niet teveel van de menschen«
De wereld behandelt gelijk gij haar
behandelt. Zoo gij doetè soo gij ont«
moet*
AXELSCHE
COURANT
