Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch- Vlaanderen No. 88. DINSDAG 3 FEBRUARI 1931. ■töe Jaarg, J. C. VINK - Axel. Binnenland. FEUILLETON. Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond. ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden 75 Cent; franco per post 1 Gulden. Afzonderlijke Nos. 5 Cent. DRUKKER-UITGEVER ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend. Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot Dinsdag- en Vrijdagvsormiddag 11 ure. Parlementaire Kabinetten. Van alle kanten klinkt in den laatsten tijd weer de roep om een parlementair kabinet. Teneinde hiertoei te komen, en het parlementaire stelsel wederom zoo normaal mogelijk te doen functionneeren, zijn allerlei op lossingen aan de hand gedaan. Eén van die oplossingen (de z g. .democratische coalitie") is on langs voor de naaste toekomst practisch verdwenen, toen de sociaal-democraten hun mobili satie-politiek hebben ontvouwd. Daardoor hebben ze zich even als, door hun weifelend stand punt, de vrijzinnig-democraten voorloopig als regceringspartij uitgeschakeld. Als reactie op dit feit heeft men toen een versterkte propa ganda voor een nieuwe rechtsche coalitie zien ontstaan, welke pro paganda ook al-weer, althans ten deele, wordt gevoerd met een beroep op de noodzakelijkheid van een parlementair kabinet Toch rijst de vraag of we in de huidige omstandigheden niet beter doen het dogma van de wensche- lijkheid der parlementaire kabi netten prijs te geven. De „Avp." ziet die vraag onder de oogen en schrijft er de vol gende o.i. belangrijke beschou wing over Natuurlijk erkennen we zonder voorbehoud, dat het parlemen taire stelsel zich het best en het zuiverst en het meest consequent uitleeft, wanneer er'een parle mentair kabinet optreedt. Een ministerie uit en gebaseerd op een parlementaire meerderheid. Hieromtrent bestaat dus geen verschil van meening. De vraag, waar het op aan komt, is echter deze, of het par lementaire stelsel met het op treden van een parlementair ka binet staat en valt, of m.a.w., zonder zulk een kabinet een par lementair stelsel onmogelijk is. Deze vraag beantwoorden wij voor ons zoo beslist mogelijk ontkennend. Het parlementaire systeem onderstelt het bestaan van partijen zonder deze is de vorming van een goed parlement onmogelijk. En daarnaast, onder stelt het optreden van een parle mentair kabinet het bestaan van een parlementaire meerderheid in en onder die partijen alleen wan neer er zulk een meerderheid is, kan er een parlementair minis terie zijn. Onze staatkundige en parle mentaire geschiedenis onderlijnt deze stelling duidelijk. In den tijd, dat de veldslag op politiek gebied tusschen twee of drie legers (groote partijen) werd uit gevochten, kon er een besliste, principieele parlementaire meer derheid ontstaan en kon er, als gevolg daarvan ook een princi pieel parlementair kabinet op treden. Maar hoe meer het par tijwezen en de partij-vorming zich hebben vertakt en verbrokkeld, hoe kleiner de bestaans-mogelijk- heid werd voor een principieel parlementair ministerie. In den tijd der coalities en concentraties kwamen er coalitie- en concen tratiekabinetten, en zeer zeker maakten zij aanspraak op den titel van parlementair ministerie, maar hun positie was toch al zwakker dan die van vroegere kabinetten omdat zij steunden op een compromis tusschen verschil lende partijen en hun arbeid daarmee rekening moest houden. Hoe meer de partijen zich split sten, hoe kleiner de mogelijkheid van een zuiver parlementair ka binet werd, d.w.z. van een prin cipieel kabinet. Welnu, zoo brak voor ons land de tijd aan, dat er geen krachtige parlementaire meerderheid en zelfs feitelijk heelemaal geen meerderheid meer was. Dit verschijnsel werd zeer sterk bevorderd door de invoering der evenredige vertegenwoordiging. Deze heeft feitelijk den parle mentairen toestand doen bevrie zen. Het evenredigheids-stelsel is zeer zeker heel wat rechtvaar diger dan het districten-systeem Eugenie Mixtome kleurde even. van vroeger, maar het heeft de parlementaire situatie feitelijk in boeien geslagen en de belang stelling des volks aanzienlijk ver minderd. Groote verschuivingen zijn tegenwoordig ondenkbaar. Een meerderheids-kabinet is te genwoordig absoluut onmogelijk zonder coalitie van partijen. En wat zien we nu Onder het stad-en-land-geschrei, dat het parlementaire stelsel gered moet worden, wordt er gestreefd en gejaagd naar een zeer kunstma tige vorming van een parlemen taire meerderheid. Want kunst matig is het, als de in verschil lend opzicht zoo uiteenloopende partijen van rechts of als de even eens zoo verschillende „democra tische" elementen van rechts en links, zich tijdelijk zouden gaan vereenigen. Een dergelijke coa litie vorming is niet een natuurlijk groei-proceszij is buiten principes om maakwerk. Kraakporcelein. Nu vragen wij ditdurft men werkelijk volhouden, dat, wan neer op grond van een kunst matige, na allerlei duivelstoeren gevormde meerderheid, waarvan de elementen sterk tegen (en zelfs in) elkaar verdeeld zijn, een ka binet kan optreden, dat dan het parlementaire stelsel zuiver func- tionneert DwaasheidEen parlementair kabinet ontstaat niet, wanneer het voortkomt uit een met kunst- en vliegwerk ge vormde meerderheid, maar wan neer het de natuurlijke, logische en principieele conclusie is van een natuurlijke, logische en prin cipieele meerderheid. Zulk een meerderheid nu is in ons vaderland voorloopig ten eenenmale ondenkbaar. In deze omstandigheden is het zelfs de vraag of het optreden van een parlementair kabinet, ge baseerd op een kunstmatige coa litie welke partijen deze ook vormen geen onrecht betee- kent. Een principieel kabinet is gemotiveerd, wanneer er een principieele meerderheid in het parlement en dus in het volk is, maar wanneer de meerderheid van het volk zich niet in een be paalde principieele richting heeft uitgesproken, gaat het dan wel aan, dat een kabinet komt met belangrijke maatregelen, die slechts wortelen in het beginsel van een deel der parlementaire meerderheid en waarmee het an dere deel zich alleen vereenigt, omdat het straks zelf krach tens het gesloten politieke con tract ook een stuk van de taart krijgt In de gegeven politieke en parlementaire situatie zal een parlementair meerderheidskabinet in den regel moeten komen met voorstellen, die slechts een min derheid bevredigen, maar die er doorgaan, omdat erstraks een andere minderheid van de re- geerings-coalitie bevredigd wordt. En wanneer dit gebeurt, heet het parlementaire stelsel te zijn gered Neen. Zooals de zaken thans in ons vaderland staan, zou de indiening en tot-stand-koming van princi pieele wetten vrijwel nooit iets anders kunnen zijn dan een knie buiging voor een bepaalde min derheid, want er kan tegenwoor dig niet katholiek of liberaal of sociaal-democratisch of anti-revo- lutionnair geregeerd worden, ten zij men een principe vindt dat vele partijen tegelijk aanhangen. Is het dan niet wenschelijk dat er extra-parlementair wordt ge regeerd Men moge dan geen principieel-parlementaire kabinet ten hebben, in ieder geval heeft men dan toch wel kans op een krachtige regeering. Want een kabinet, dat niemand naar de oogen behoeft te zien, zal toch allicht niet minder sterk staan dan een ministerie, dat dansen moet naar de pijpen van enkele partijen, die samen een kunst matige meerderheid hebben ge vormd. Het parlement blijft „de baas", want het kan ten allen tijde het kabinet ten val brengen, en is het een verlies, wanneer het dit slechts in de alleruiter- ste noodzakelijkheid doet? Is het voor ons land, met z'n sec- tarisme en splitsing, werkelijk een achteruitgang, wanneer er een kabinet aan het bewind is, dat zich niet door den grilligen wind van een bepaalde partij-politiek voelt voortgejaagd in de gegeven omstandigheden is een extra-parlementair bewind, mits bestaande uit eerste-rar.gs- menschen, waarlijk voor ons land nog zoo kwaad niet. En zij, die een zeer kunstmatige en heterogene coalitie willen vor men, om het parlementaire stelsel te redden, vergeten, dat vooreen parlementair kabinet het- nume rieke niet de eenige factor is. Laat ons, in de bestaande om standigheden, het dogma der par lementaire kabinetten maar prijs geven. Laat ons afzien van een kunstmatig en geforceerd „her stel" der parlementaire verhou dingen. En wil men tot een nieuwe meerderheid door middel van coalitie-vorming komen, dan bepale men zich niet tot een coalitie, die noodwendig een par tij-karakter zal moeten dragen, maar make men den grondslag breeder, opdat het kabinet daarop gevormd, een meer nationale structuur krijge. Het resultaat der gewestelijke Zendlngs-rergaderingen. Zooals is vermeld, heeft de directie der samenwerkende zen dingscorporaties tusschen 12 en 29 Januari achtereenvolgens in de hoofdsteden vergaderingen be- legd, waartoe de in de door deze plaatsen als centra beheerschte districten woonachtige leden der hoofdbesturen, classicale zen dingscommissies, hulpgenoot schappen en plaatselijke afdee- lingen benevens andere belang stellenden waren uitgenoodigd en waar door de zendingsdirectoren dr. K. J. Brouwer en ds. B. J. C. Rijnders uiteenzettingen zijn ge geven over de huidige finan- cieele moeilijkheden en over de mogelijkheden der binnenland- sche actie. Van hetgeen in deze uiteenzettingen is gezegd zal hier (Wordt vervolgd.) AXELSCHE COURANT Bureau Markt C 4- Telef. 56. - Postrek. 60263. 36; Sofie trok zich onwillekeurig een weinig van hem terug. Ik ik dacht dat iemand hem valschelijk had aangeklaagd en hij op grond van bewijzen, welke hij niet valsch maken kan, onrechtvaardig ver oordeeld was geworden, want juf frouw Robinex vertelde mij, dat hij steeds een onbesproken naam had, vóór hg van moord werd aange klaagd. Hij moet vooral bekend zijn geweest om zijn goedhartigheid. Niemand in Frankrijk genoot meer achting dan hg. Hij was de eerlqkheid en de oprechtheid zelf. Hij werd door de armen bemind en door de pachters van Charlemont op de handen gedragen. Doch iedereen vloekte hem, zoodra hij gevangen genomen werd. Niemand geloofde aan zgn onschuld, omdat de bewijzen tegen hem te overtuigend waren. Maar dat is geen geschiede nis voor u, Sofie, voegde hij erbii, toen hij de ontroering van het meisje bemerkte. Juffrouw Robinex had wel iets beters kunnen doen dan u zooiets te vertellen. Sofie kleurde. Zij dacht na, wat graaf Beaucourt wel zeggen zou in dien hij wist, dat deze geschiedenis haar leven zoo verbitterde en de hin derpaal was, die tusschen hen stond wanneer hij wist, dat zij zich tot taak had gesteld den waren moordenaar V«# haren oom te ontdekken en haar 4i vader weer in zijne rechten te her stellen. Iemand naderde het paar, waarom zij de platen weer begonnen na te kg ken. Om elf ure kwamen de rijtuigen voorde gasten namen afscheid en vertrokken. De logeergasten begaven zich naar hunne kamers en mevrouw Mixtome, mevrouw Bienjour en Sofie bleven alleen in het salon achter. Hebt gq u hedenavond goed vermaakt, juffrouw Lepage? vroeg Eugenie Mixtome, hare gezelschaps juffer vriendelijk aanziende. Ik hoop dat u de tijd niet lang gevallen is. Neen, ik dank u, antwoordde Sofie. De avond was aangenamer dan ik verwacht had. Gedurende de maand dat wij hier blqven, hebben wij voortdurend feest, zeide Eugenie. De vriendtn van Charlemont bezoeken ons of wq be zoeken hen. Voor overmorgen zijn wij op Charlemont ten eten gevraagd. Het oude historische kasteel is aller merkwaardigst. Gaat gij mee, mevrouw vroeg mevrouw Bienjour. Ik heb nog geen besluit genomen. Gij1 twijfelt dus nog? vroeg me vrouw Bienjour met vreugde. Het doet mij genoegen dit te hoeren, en ik hoop dat gij zult gaan. Indien gg eenmaal uwe vrees om dit kasteel te betreden, overwonnen hebt, zult gij u daar even goed kunnen vermaken als uwe gasten hier. Ik moet de over redingskracht van den markies van Charlemont al heel verkeerd beeor» deelen, indien het hem niet gelukt u over te halen aan het diner deel te nemen. Juffrouw Lepage, zeide mevrouw Bienjour eensklaps tot Sofie, tot wel ken tak der Lepage's behoort gq Zijl gij verwant aan de Lepag'es van Marseille of aan die van Lyon Aan geen van allen, antwoordde Sofie, op zulk een koelen toon, dat mevrouw Bienjour vuurrood werd van boosheid. Ik heb in Frankrijk geen familie, Hoe zonderling Geene familie in Frankrijk en toch zijt gij een Fransche, riep mevrouw Bienjour met gekun stelde verbazing, Zoo jong en alleen hier 1 Hebben uw vader en uw moeder dan geen bloedverwanten Ik heb geen moeder, antwoordde Sofie zoo bitter mogelijk. Ik heb nie mand dan mijn geliefden vader. Mevrouw Bienjour wilde iets zeg gen, doch Eugenie Mixtome was haar vcor. Juffrouw Lepage maakt zulk een groote uitzondering niet, door geen bloedverwanten te hebben, zeide zij vriendelijk. Ik heb meer znlke geval len bijgewoond. Maar gij zqt ver moeid, lieve, ik zal u niet langer op houden. Sofie blikte haar dankbaar aan. Zq wenschfe mevrquw Mixtome goeden nacht en verliet de kamer. Mevrouw antwoordde en zeide tot mevrouw Bienjour Ik heb nooit zulk een genegen heid voor iemand opgevat als voor juffrouw Lepage. Ik gevoel mij heele maal tot haar aangetrokken en haar stem dringt door tot in mijn ziel. Ik heb haar vanavond wel honderdmaal aangekeken. Ik ben van plan om met tertijd meer van haar te maken dan mgne geselschapsjuffer, Ik wil hare genegenheid winnen en ik verzoek u, 1 mevrouw Bienjour, mq te helpen haar het leven te veraangenamen. En gq weet niets van haar 1 riep mevrouw Bienjour nijdig. Zij heeft zeker goede aanbevelingen, maar gij zqt geheel onbekend met haarfamiiie, haar verleden en karakter. Mettertijd zal ik dit alles wel vernemen. Ja, als het wellicht te laat is tot groote schade voor uw rust. Gij hebt een fout begaan door dit meisje in uw huis op te nemen. Zij is met een zeker doel hier en dit doel is niet uwe belangen te dienen. Mevrouw Bienjour had deze woor den met profetische geestdrift uitge sproken. Waarom zegt gg dat vroeg Eugenie. Weet gq iets slechts van haar Ik houd niet van verdacht making; als gij echter bepaald weet, dat zij eenig kwaad heeft gedaan, spreek dan. Ik geloof, ik denk.... Ik wil geen geloof, geen ver denking, viel Eugenie Mixtome haar kalm, maar beslist in de rede. Wan neer gij haar verdenkt van iets zon der eenig bewijs, dan verzoek ik u te zwqgen. Dan zult gij de waarheid zelf ondervinden, mevrouw, zeide de oude dame. Ik herhaal het meisje heeft een doelen als gq binnen een maand zelf niet hebt ondervonden, dat zij niet is, wat zg schgnt te zijn, dan zal ik u de bewijzen leveren. Zq belaagt uwe rust en kan daarin het werktuig van anderen zijn, doch ik beloof u, dat ik haar zal ontmaskeren. Mevrouw Eugenie Mixtome maakte een wijzend# beweging met de hand, die teven mevrouw Bienjour haar afscheid gaf. Deze verliet met een koel „goeden nacht" de kamer, ver bitterd over het mislukken harer aan klacht. MEVROUW MIXTOME BIJ SOFIE. Toen^ Sofie haar kamer binnentrad, vond zg een licht op den schoorsteen en een knappend vuur in den haard. Ofschoon het fraai weer was, hadden alle bewoonde vertrekken voortdurend behoefte aan verwarming, daar Mont- facon langen tijd ledig had gestaan en de kamers dus vochtig waren. Sofie verwisselde haar toilet met een eenvoudig huisgewaad, ging op een stoel bij het vuur zitten en ver diepte zich in gedachten over hetgeen zij dien dag had gehoord en gezien. Een merkwaardige avond dacht zij. Ik heb drie personen gezien die voor mij van het hoogste belang zijn. Mijn moeder Ach, wat zou de trotsche Eugenie zeggen, wanneer zij wist dat hare gezelschapsjuffer haar eigen dochter is? Wat zou de markies Charlemont zeggen indien hij wist dat dewijl mijn vader niet kan opkomen voor zqn rechten, ik de wettige eige nares ben van den titel en de goede ren van Charlemont. En graaf Beau court I In weerwil van het geheim dat mij omhult en dat iemand met een minder edel hart wantrouwen zou inboezemen, schenkt hq mg zijn volle vertrouwen. Hg wil mg niet opgeven. O, zal de hinderpaal tusschen ons ooit verwgderd worden Zal mijn vader ooit weer in zgn rechten kun nen treden?

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1931 | | pagina 1