Het Geheim.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch - Vlaanderen
No. 3.
DINSDAG 9 A PRIL I 929.
45e Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Binnenland.
FEUILLETON.
R I)
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-U1TGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENT1ËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
Het standpunt ran do A.V.R.O.
We lezen in de Avp.
Nu er misschien meer in
de kringen der direct geïnteres
seerden, dar. in die van de luis
tervinken zooveel te doen is
met betrekking tot een voorzie
ning in den zendtijd der ver
schillende Radio-Omroepveree-
nigingen, en de A V.R.O., zoo
als wij reeds eerder schreven,
nog al met klem het pleit voert
voor een heele volle zendweek
met een eigen uitzender, nu
meenden wij goed te doen maar
eens persoonlijk bij den heer
Willem Vogt aan te kloppen, om
te vernemen hoe de zaken staan,
Want van welken kant men de
kwestie ook bekijkt, het is niet
tegen te spreken, dat de A.V.R.
O. de oudste rechten heeft en
afgezien van gedetailleerde bij
gedachten, partij-belangen of
godsdienstige overtuigingen, staat
het als een paal boven water
of moeten we hier spreken als
een antenne boven op een huis,
vast, dat de A.V.R.O. door zijn
uitzendingen de sympathie heeft
van de geheele Nederlandsche
luistervinkende bevolking. En
dat kan ook eigenlijk niet an
ders, omdat de A.V.R.O. zich
zoo streng houdt aan haar prin
cipes, in zijn programma's nie
mand in zijn teerste en schoon
ste gevoelens te kwetsen.
Na twee jaar als 't ware pio
niersarbeid te hebben verricht en
een positie te hebben veroverd
op het gebied van de Radio,
waardoor deze moderne ont
spanning zoo wonderbaarlijk snel
populair is geworden na twee
jaar rustigen, maar noesten,
voorzichtigen doch effeCtvoUen
arbeid kwam uit het Christelijk
kamp de roep om een eigen
zender. Niet omdat de A.V.R.O.
zoo anti Christelijk, doch omdat
de A.V.R.O. niet positief christe
lijk was en men het in eigen
kring liever zelf wilde doen. Na
de Christelijke en de Katholie-
lieken en de Vrijzinnig-Prote
stanten, die met hun drieën den
i- Heeft hij dan soms een sleeprok
Huizer-zender deelen en daar
mede onderling misschien wel
eens moeilijkheden ondervonden,
doch allerminst de Neutrale A.
V.R.O. in den weg traden, kwam
de VARA, uitgaande van de ar
beiderspartij, beslag leggen op
den A.V.R.O.-tijd, en dus aan
dien eersten en oudsten omroep
iets ontnemen en de A.V.R.O.-
luisteraars vergasten op speciale
arbeiders-genoegens en VARA-
programma's welke uit den aard
der zaak ingesteld zijn op de
mentaliteit van de S. D. A. P.-
sche luisteraars.
Hier werd dus het moeilijk
voorbereidend propagandawerk,
het moeizaam opgetrokken A.V.
R O.-huis binnen gedrongen en
men heeft dit lijdelijk moeten
aanzien.
Er is, zei de heer Vogt, niets
tegen een min of meer sectari-
sche op politiek onderscheiden
indeeling van omroepvereenigin-
gen. doch u weet evengoed als
ik, dat ons volk eenmaal zóó is
ingedeeld, ook met al die spe
ciale omroepen een tableau noo-
dig heeft om na te gaan wan
neer het, uit hoofde van begin
selen of principes, niet luisteren
mag.
Dat is eenvoudig niet weg te
cijferen. Zoodra richtingen en
groepen den zendtijd beheerschen,
zoo zal er elk oogenblik van den
dag, dan voor den een, dan voor
den ander een uur zijn waarop
de luidspreker hunverboden
kost geeft.
En voor die luisteraars heeft
de A.V.R.O. ten allen tijde te
zorgen. Ik zou aldus de heer
Vogt er niets tegen hebben
in te brengen wanneer de twee
zenders die Holland beschikbaar
heeft, verdeeld werden in1.
de partijgroepszenderHuizen,
en 2 de neutrale zender Hilver
sum. Bovendien ligt het voor de
hand dat de partij-omroepen
zich bepalen tot die program
ma's welke uit cultureel oogpunt
het partij- of grondbeginsel ac
centueerde. De nummers op de
programma,s dier groepen, welke
dat speciale missen, leveren dou
blures op, welke nergens toe
dienen. De daarmee „verspeelde"
zendtijd zou voor dien partij
groepszender Huizen te benutten
zijn in het kader van den aard
van dezen omroep, door par
tijen, die nog niet „aan het
woord" hebben kunnen komen.
Uit een merkwaardige pro
grammastatistiek over de maand
Maart aldus de heer Vogt,
blijkt, behalve, dat de Luister
vinken niet op politiek door de
Radio gesteld zijn, dat Huizen
van de in totaal 279.75 zend-uren
217 50 uren besteedt aan pro
grammanummers, welke precies
gelijk zijn aan de A.V.R.O.-num-
mers. Doublures dus.
Zouden deze 217V, uur niet
veel juister en voor het in par
tijen zoo rijk verdeelde volk
veel doeltreffender te bestemmen
zijn voor de politieke en gods
dienstig cultureele beschouwing,
waarin dan voorzeker ook de
V.A.R.A. een rijker aandeel toe
komt
En is het dan niet voor de
hand liggend dat bij een totaal
van 279.75 partij-zend-uren de
A. V. R. O. zijn Hiiversum-zender
ten volle beschikbaar houdt voor
de neutrale programma's waar
ieder naar luisteren kan die op
de zeer verschillende politieke
uren plichtmatig voor Huizen
watjes in de ooren stoppen moet
Ik geloof zei de heer Vogt,
dat onze eisch niet een boven
matige, doch een zeer voor de
hand liggende eisch is, die iedere
luistervink, van welke richting
ook, gaarne ingewilligd ziet.
Dit zeg ik niet maar zoo voor
de vuist weg, daar kan ik de
schriftelijke bewijzen van over
leggen uit tal van brieven van
socialistische, katholieke en chris
telijke luisteraars. Ons petition
nement heeft dan ook geen andere
bedoeling dan dal aan het licht
te doen treden en het is verblij
dend te mogen constateeren dat
onze actie als zoodanig wordt
begrepen en allerwege wordt
ondersteund. Iedere dag brengt
ons ongeveer 20.000 handteeke-
ningen.
Wij zoeken geen strijd en geen
conflicten. Wij zoeken naar een,
voor alle Hollandsche luisteraars
practische en prettige, welkome
en eerlijke verdeeling.
Het woord is thans aan den
minister van Waterstaat. Of de
eindbeslissing die hoe dan
ook, in elk geval rust en zeker
heid brengen zal genomen zal
worden onder het huidig minis
terie, is een vraag van niet zoo
een heel groot belang. De Radio-
Raad zal hier van advies moeten
dienen en de samenstelling van
dezen Raad laat in geen enkel
opzicht eenig vermoeden in een
bepaalde richting toe.
Tot zoover ons onderhoud met
Willem Vogt. Het was ons niet
te doen om propaganda-materiaal
voor de A. V. R. O., doch uit
sluitend om een zakelijke uiteen
zetting van het standpunt dat deze
Algemeene Vereeniging Radio-
Omroep hier inneemt.
Luchtvaart.
Blijkens een bij het Departe
ment van Defensie ontvangen
bericht hebben de drie Dornier
Wal-vliegbooten van uit Bor
deaux de reis naar Ned.-Indië
niet voortgezet, wegens defect
aan den reducteur van den
voor-motor van de D 23. Het
oponthoud zal drie a vier dagen
duren.
Tehuis voor jonge mijnwerkers.
Te Hoensbroek is het eerste
kleine woonhuis voor ongehuwde,
jonge mijnwerkers geopend.
Het is gebouwd in opdracht
van het Ned. Jongelings Verbond
en bevat gelegenheid om 25 mijn
werkers te huisvesten.
De arbeid van het Verbond
bracht het voortdurend in aan
raking met jongemannen, die in
de mijnstreek en te Eindhoven
een middel van bestaan zochten,
maar groote teleurstelling onder
vonden, omdat woon- en ont
spanningsgelegenheid op die
plaatsen alles te wenschen over
lieten.
Het kostgangersstelsel, dat op
groote schaal toepassing vond in
Limburg, toonde buitengewoon
sterk de bezwaren, die daarbij
altijd aan den dag treden, deels
van het groot aantal jongemannen
dat onderdak zoekt, deels tenge
volge van het karakter van con
tinubedrijf, dat de mijnontginning
heeft.
De groote gezellenhuizen ter
bestrijding van deze gevaren met
medewerking der mijndirecties
opgericht, zorgden wel voor een
voortreffelijke materiëele voorzie
ning, maar vermochten niet de
huiselijke sfeer te scheppen en
den zedelijken steun te geven,
waaraan zoo dringend behoefte
was.
Deze omstandigheden hebben
het N. J. V. ertoe gebracht om
het kleine woonhuis te stichten,
waarin onder leiding van een
echtpaar zoo dicht mogelijk moet
worden benaderd de toestand van
het degelijke, Hollandsche Chris
telijke gezin.
Het zal niet bij dit eene huis
blijven. Te Eindhoven is ook
reeds zulk een huis in aanbouw
en een derde huis, te Lutterade
en een vierde eveneens te Eind
hoven, zijn mede in gevorderden
staat van voorbereiding.
Zeeuwsch Technisch Instituut.
Donderdag 28 Maart werd te
Goes algemeene vergadering ge
houden van den cursus voor water
bouwkundig opzichter aldaar.
In zijn openingsrede memo
reerde de voorzitter, de heer
W. H. J. van der Hooft, directeur
der Zeeuwsche Betonmaatsehappij
te Kloetinge, dat de organisatie
voortaan Zeeuwsch Techn. Inst.
zal heeten.
In 1928 is door 29 cursisten
aan het eindexamen deelgenomen,
waarvan 27 slaagden, die thans
allen als opzichter geplaatst zijn.
Voor den nieuwen cursus heb
ben zich in 1928 weer voldoende
candidaten aangemeld. Door leer
lingen uit alle deelen der pro
vincie worden thans de lessen
gevolgd.
In 1928 zijn excursies gehouden:
lo. Naar de havenwerken ln
Rotterdam
(Wordt vervolgd}»
AXELSCH
COURANT
10)
Een stofje kan hem tot wanhoop
brengen.
Hempel staarde vrouw Moser ver
bluft aan.
Hij heeft geschreven Hij komt
werkelijk terug? vroeg hij eindelijk
ongelo^vig.
Lees u maar zelf.
Ze reikte hem den brief toe.
Waarachtig, daar stond het in bui
tengewoon fijn, sierlijk schriftOver
een dag of acht dacht dr. Richter
terug te keeren.
Zou ik me werkelijk vergist
hebben? dacht Silas, bijna beschaamd
over een verdenking, die weliswaar
voor enkele minuten eerst was ont
staan, maar hem als een openbaring
had geschenen.
Het stukje vilt schoot hem weer te
binnen.
Hoor eens, vrouw Moser u
hebt dr- Richter zeker ook bediend
Natuurlijk.
Hebt u nooit bruine vilten schoe-
hen bij hem gezien
Neen, die bezit hij niet. Hij
heeft slechts een paar roodleeren pan
toffels.
Nu, hij hoeft ze niet gedragen
te hebben, het is nu toch zomer
Hij heeft er geen, zeg ik u. Ik
"weet toch alles wat hij heeft, want
eenmaal per week moest ik zijn kast
Schoon maken.
van deze stof? Donkerbruin, zeer
vlokkige wol denk eens na.
Ik hoef niet na te denken. Hij
heeft geen sleeprok. Maar de huis
houdster zag den detective wantrou
wend aan waarom vraagt u daar
naar
Och, het was maar een idee.
Bewaar me u zult toch niet
denken dat is te erg
Vrouw Moser werd bleek.
Nu, stel u gerust. Ik beken,
dat het onzin was. De sleutels van
huis en kamer heeft hij zeker meege
nomen
Die heeft hij mij in bewaring ge
geven.
Zoo
Zeker en wanneer u werkelijk de
minste verdenking koestert, dan wil
ik u gaarne zijn kamer laten zien, om
u te overtuigen, dat hij geen vilt-
schoenen of sleeprok heeft. Zoo iets
te veronderstellen
Vrouw Moser was buiten zichzelve.
Silas Hempel begon zich te schamen
voor zichzelf.
Het was werkelijk een dwaas idee
van hem geweest, alleen gebaseerd
op een toevallig vertrek anders zou
Richter niet terugkomen noch de sleu
tels achterlaten.
Dank u, zei hij wat verlegen, er
is geen reden voor.
En boven Vrouw Moser wees
naar boven. Hebt u wat gevonden
Zijn er werkelijk dieven geweest?
Zeker. Ofschoon er niets van
waarde gestolen is.
Dat begrijp ik niet
Troost u vrouw Moser, ik ook
niet, voorloopig. Maar wat ik nog
zeggen wildeMond houden hoor.
Geen woord tegen een vreemde hiervan I
Dat weet ik wel. Daar hoeft u
niet bang voor te zijn.
Ze geleidde Hempel naar het tuin
hek. Daar zeide ze
Morgen komt de familie von
Brankow terug. Gisteren was de
majoor bij me en zeide me, het huis
in orde te maken.
Zoo Ik dacht dat ze eerst kort
geleden waren weggegaan
Ja, maar de juffrouw schijnt niet
tegen de lucht daar te kunnen. Ik
denk, dat ze later ergens anders heen
zullen gaan, ten minste de majoor zei
daar zoo iets van.
Hempel sloeg nauwelijks acht op
het gesnap van de oude. Zijn blik
gleed zoekend door de straat.
Is er geen rijtuigverhuurder hier
in de buurt? vroeg hij plotseling. Ik
wil rijden.
Nu, de dichtstbijzijnde is vrij ver
af. Er woont echter daar schuin over
een eigenaar van voerwerken, die
bijna altijd een rijtuig heeft staan.
Onlangs heb ik daar ook voor dr.
Richter een rijtuig besteld wanneer
u wilt
Dank u, ik zal er zelf wel even
heengaan, zeide de detective vlug.
Adieu, vrouw Moser.
Ditmaal had zijn vermoeden hem
niet bedrogen, hij wist nu, hoe Richter
naar 't station was gegaan. En dat
had hij met zijn vraag bedoeld,
Ik ben er nog altijd niet gerust
over, dacht hij bij zich zelf. haastig
naar het aangewezen huis loopende.
Ik moet weten, of hij toen werkelijk
vertrokken is. Hij had zich immers
nog altijd een tweeden sleutel kunnen
laten maken.
Een gelukkig toeval wilde, dat hij
denzelfden koetsier kreeg, die Richter
naar het station had gereden.
Deze herinnerde den rit zich zeer
precies, "daar hij den jongen Richter
heel goed kende en een ruime fooi had
gekregen.
Door handige vragen vernam Hem
pel, dat Richter inderdaad een kaartje
had gekocht en vijf minuten later met
den sneltrein was vertrokken.
De koetsier was toch nl. aan het
station gebleven, in de hoop, nog
passagiers te krijgen, wat echter niet
gelukt was.
Toch gaf Hempel het nog niet op.
Het eenmaal ontwaakte wantrouwen
wilde niet tot rust komen.
Hij besloot derhalve tot een laatste
poging. Hij zond een telegram aan
het door dr. Richter opgegeven adres
waarin hij vroeg, wanneer dr. Richter
naar Graz terugkeerde. Een collega
wenschte hem om zijn oordeel te
vragen in een wetenschappelijke aan
gelegenheid.
Nu moest weldra blijken, of het
adres in Weenen juist was. Hij be
taalde het antwoord vooruit en ging
vervolgens zijn huishoudster mede-
deelen, dat hij een telegram ten name
„dr. Mitler" verwachtte.
Twee uur later kwam het antwoord.
Kan wegens riekte in de familie
eerst over een week komen. Zoo 't
dringend is, schrijf dan de zaak. Dr.
Richter,
Nu was het duidelijk: Silas Hempel
had een valsch spoor willen volgen.
Richters opgaven klopten dus en hij
had werkelijk plan, terug te komen.
Welke een geluk, dat ik hierdoor
geen tijd verloren heb, dacht Hempel.
Hij besloot Wasmut te gaan be
zoeken, hem de inbraak in de woning
van moeder RabI mee te deelen tn
zijn meening te hooren.
Ook het papiertje, dat in het étui
der oorbellen lag, liet hem geen rust.
Daar hier nadrukkelijk op stond:
„Eisler's eigendom", moest deze toch
opheldering daarvan kunnen geven.
Het was intusschen avond geworden.
Op het bureau was Wasmut dus niet
meer. Hempel begaf zich daarom
naar zijn woning, waar de huishoud
ster hem mededeelde, dat Wasmut
met een paar kennissen dineerde in
het restaurant Thalia".
Dat was vervelend, maar spreken
moest hij hem toch.
Hij begaf zich derhalve derwaarts
en trof Wasmut daar inderdaad aan.
Terwijl de heeren plaats voor hem
maakten, gleed Hempel's blik verstrooid
over de volle veranda.
Plotseling schrikte hij. Dich bij
hun tafel zat een klein gezelschap
van vier personeneen reeds geruimen
tijd getrouwd paar, 'n jong zeer slank
en voornaam uitziend heer met mili
taire houding en Melitta von Bran
kow.
Ja, ze was het werkelijk. Haar
blauwe sprookjesoogen, die vol ver
veling om zich heen zagen, ontmoetten
zijn blik.
Zij schrikte eveneens merkbaar en
bloosde tot achter de ooren.
Wasmut, die Hempel's blik gevolgd
had, glimlachte.
Aha je hebt haar Ook direct
ontdekt, fluisterde hij hem toe. Een
prachtvrouw, dat moet gezegd, Maat
veranderlijk •*- -
Hoe bedoel je