Ieder het zijne.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeu w sc li- Vlaanderen
No. 85.
VRIJDAG 25 JANUARI 1929.
44e Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Menschlievendheid in
zakendoen.
FEUILLETON.
Binnenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag II ure.
-n-
„Charité bien ordonnée
commence par soi-même.''
Wanneer men als niet inge
wijde kennis neemt van de tal
rijke aanlokkelijke aanbiedingen,
die tegenwoordig op niet geringe
schaal aan den verbruiker ge
daan worden, dan moet men
wel, al is 't maar een oogen-
blik, gaan gelooven aan het be
staan van zakelijke menschlie
vendheid. Het is bijna onge-
loofelijk wat men al niet, door
den enkelen aankoop van bepaal
de waren .op den koop toe kan
krijgen rijwielen, naaimachines,
serviezen, rooktafels, koffiekan
nen, theepotten, wijn, enz. enz.
Terwijl deze opsomming den
opmerkzamen verbruiker weinig
nieuws zal brengen, gelooven wij
toch wel, dat hij bij eenig na
denken reeds hieruit de gevolg
trekking zal maken, dat het z.g.
cadeaustelsel toch wel een groote
uitbreiding gekregen heeft. Ster
ker zal het evenwel tot het pu
bliek spreken, wanneer wij mede-
deelen, dat het geen zeldzaam
heid is, dat fabrikanten, die het
stelsel toepassen, orders van
10.000 en meer complete ser
viezen geven. Naar de heer
Leemhuis, secretaris van den
Nederl. Grossiersbond, voor eeni-
gen tijd, op grond van inlichtin
gen uit de eerste hand, mede
deelde, zijn er firma's, die voor
een bedrag ver boven een mil-
lioen gulden per jaar aan cadeaux
distribueeren, terwijl het in vak
kringen bekend is, dat goed-
koope serviezen bijna onverkoop
baar zijn geworden, nu het pu
bliek ze cadeau kan krijgen. Hier
ziet men dus niet alleen teeke-
nende feiten, maar ook funeste
gevolgen geopenbaard, nl. de
ontwrichting van den normalen
handel.
Met dergelijke gegevens voor
oogen zal men moeten begrijpen,
dat het toch zeker geen mensch
lievendheid is, die den cadeau-
(Duitsche vertaling).
3)
>Heel verstandig. Wat ge
beurde er verder
§2»Twee dagen later, dus van
daag, moest ik 's morgens even
op het gemeentehuis in Perlitz
zyn. Met een half uurtje was
ik alweer op den terugweg. Den
kleinen Puck, die met mij was
uitgegaan, miste ik op een ge
geven moment. Juist wil ik
ODze straat ingaan toen ik hem
weer in de gaten kreeg. Het
dier begint eigenaardig te doen,
begint, te keffen nydig, kwaad
aardig te grommen, zooals hy
anders nooit doet en hy rent
als een dolle weg. Ik kijk hem
na en plotseling zie ik de ver
moedelijk oorzaak van zijn op
winding aan ons bek staat de
marskramer weer. Ik versnel
myn pas. De hond vliegt als
een bezetene op den vreemden
man af, die angstig een paar
passen achteruitgaat. Het dier
had blijkbaar hetzelfde onver
klaarbare wantrouwen tegen
gevenden fabrikant beweegt om
een dergelijk stelsel toe te pas
sen. De economische toestand
van de laatste jaren laat het niet
toe, dat een bedrijf gedurende
geruimen tijd stelselmatig impro
ductieve uitgaven, doet, die in
de duizenden loopen.
De distributie dient te zijn in
gesteld op een zoo gelijkmatig
mogelijke verplaatsing van goe
deren van producent naar ver
bruiker; dat is de voornaamste
voorwaarde voor een normaal
economisch leven. Factoren, die
hierop een ongunstigen invloed
uitoefenen, moet men trachten uit
te schakelen. Zoo'n factor is de
verkoop met cadeaux, die er
niet op gericht is een gelijkma
tig, blijvend debiet te scheppen,
doch slechts beschouwd kan
worden als een systeem, waarbij
forceeren van den afzet doel is.
Het uitgangspunt is dus hierbij
niet behoeftenbevrediging, doch
verplaatsing van de koopkracht
van noodzakelijke naar grooten-
deels overbodige behoeften. Met
kunst- en vliegwerk wordt ge
tracht den verbruiker te bewe
gen om andere overwegingen
dan voorkeur voor bepaalden
prijs of kwaliteit bij zijn inkoo-
pen te doen gelden. De aantrek
kingskracht van z.g. geschenken
moet warenkennis en gezond
verstand vervangen. Waar het
publiek aldus ten deele zijn
koopkracht verspilt, moet het
verbruik van andere artikelen er
wel onder lijden, zoodat andere
takken van handel en bedrijf er
indirect weer de nadeelige gevol
gen van ondervinden.
Wie profiteert er dus De
fabrikant of handelaar, die wel
zoo menschlievend is zijn afne
mers bij eiken koop geschenken
aan te bieden, die zij zelf beta
len. Want philantropie in zaken
bestaat nog slechts in den vorm,
welke bovenaangehaald Fransch
spreekwoord aanduidtten bate
van den „weldoener" der ver
bruikers
den marskramer als ik zelf
Toen ik by mijn huis kwam,
zag ik myn vrouw ijlings het
grintpad afkomen. Maar ik was
eerder bij bet hek dan zy.
De marskramer krygt een
kleine witte enveloppe en zegt
tegen mijn vrouw»Vandaag
wil ik niets verkoapen, me
vrouw, vaandaag wil ik nu eens
iets cadeau gevenIk kijk
hem stom verbaasd aan. Hy
neemt twee langwerpige biljetten
uit de eveloppe. Dit zyn twee
entre-biljetten voor de Luxor-
bioscoop. Ze zyn alleen van
avond geldig. Alstublieft, me
vrouw.*
Hij geeft de kaarten aan myn
vrouw, die ze aarzelend aan
neemt. »Ik smeek U, mevrouw,
gaat U er heen,* zegt hy op
ernstigen toon. Ik kyk verbaasd
naar mijn vrouwf die met een
afwezigen blik naar de biljetten
staart.
»Wil je dat we er heen gaan
begin ik.» Ik moetje zeggen
dat ik er weinig zin in heb.*
Tegelykertyd keer ik my om
naar den marskramer. Tot mjjn'
verbazing merk ik nu eerst dat
hy verdwenen is
Ik kijk de straat in e& zeg
na een poosje tegen myn vrouw
Herdenking
der Unie van Utrecht.
Ter herdenking van de Unie
van Utrecht was het Sticht Woens
dag in feestdos. Reeds vroeg
tijdig trok het publiek in grooten
getale naar het Centraal Station,
waar even voor elven de Konin
gin, vergezeld van Prins Hendrik,
Prinses Juliana en de Koningin-
Moeder aankwam en door het
Gemeentebestuur werden verwel
komd.
Aanstonds werd per auto naar
het Domplein gereden, waar aan
het Universiteitsgebouw het Col
lege van Curatoren de hooge
gasten ontving en geleidde naar
de Kapittelzaal.
Daar werd het woord gevoerd
door prof. dr. G. N. Kernkamp
over„de wording der Unie van
Utrecht."
Rede prof. Kernkamp.
Uitvoerig stond spr. stil bij de
omstandigheden, welke hebben
geleid tot het sluiten der Unie.
Wat er in het Zuiden gebeurde,
voedde bij Oranje den wensch,
een nadere Unie van de Noorde
lijke gewesten tot stand te bren
gen wanneer de godsdiensttwis
ten onverhoopt de Generale Unie
mochten ontbinden, zou de na
dere Unie een soort van tweede
verdedigingslinie vormen, waar
achter men den strijd voor na
tionale onafhankelijkheid zou
kunnen voortzetten.
Oranje heeft van den aanvang
af gewenscht, dat de Unie ook
voor de Roomschen aannemelijk
zou zijn.
De letter van de Unie was dan
ook niet anti Roomsch maar de
practijk er van zou dit wel zijn.
En dit kan ook niet anders.
De Unie werd aangegaan tus-
schen gewesten, die öf Gerefor
meerd waren, öf in een over
gangstoestand verkeerden, en het
straks zouden worden. D.e Unie
kreeg ook daaro n een Prote-
stantsch karakter, omdat zij be
stemd was een tegenwicht te
vormen tegen de Unie van Atrecht,
»Geef hier* cd wil haar de
kaarten afnemen. Met een ruk
trekt Fanny haar hand terug.
Zoo, alsof ze beletten wil dat ik
baar de kaarten afneem. Toen
zei ze op beslisten toon >neen 1*
byna vijandig, zooals ik bet nog
nooit van haar gehoord heb
>lk ga naar de bioscoop en als
je niet meegaat dan ga ik alleen.*
Daarop draaide zy zich om en
ging met loome schreden op het
huis toe.
Wat bleef my over? Nog
nooit heb ik myn vrouw's avonds
alleen laten uitgaan. Dus heb
ik my tegen my'u zin verkleed
en beu met haar meegegaan.
De rest weet U, meDeer Porter.
Het eerste wat wy zagen was
een humoristische kinderfilm.
Daarop het bekende drama. »De
Mammie.* Toen het filmjournaal
en by een van de beelden daar
van ik ben absoluut vergeten
welk sprong FanDy plotse
ling met dien vreeselijken gil op
en wees met bevende band naar
de film.*
»Dat was het beeld de aan
komst van Sven Hedin in Berlyn*,
zei Herberd Porter rustig.
Het rytuig reed nu in mati
gen draf over een stillen land
weg, welke zieh ia de verte ia
waarbij de Waalsche gewesten
hun verzoening met den Koning
voorbereidden.
Het waren feitelijk slechts drie
gewesten, die op 'den 23sten
Januari de acte onderteekenden
Holland, Zeeland en Utrecht.
Maar na een jaar hadden alle
Noord-Nederlandsche gewesten
zich bij de Unie aangesloten en
hadden ook steden van Brabant
en Vlaanderen bij de Unie steun
gezocht tegen het Spaansch ge
weld.
Waartoe verbonden de leden
der Unie zich
Om elkaar met goed en bloed
bij te staan tegen den gemeen-
schappelijken vijand.
Daartoe vereenigden zij zich,
te eeuwigen dage tegen iedereen,
alsof zij slechts één provincie
waren, zonder op eenige wijze
te kunnen worden gescheiden. In
die verbintenis ligt de duurzame
beteekenis van de Unie.
Daarom kunnen alle Nederlan
ders, onverschillig van welke ge
zindheid, deelnemen aan de her
denking van het sluiten van de
Unie van Utrecht.
Omdat zij den band heeft ge
vormd tusschen de gewesten, die
onze nationale zelfstandigheid
hebben bevochten.
Omdat zij het cement is ge
worden, dat de Republiek der
Vereenigde Provinciën zou bij
eenhouden.
Zóó willen wij haar heden ge
denken en eeren als hoeksteen
van het gebouw onzer vrijheid,
als plechtanker van het schip van
Staat onzer Republiek.
Rede oud-minister de Visser.
De oud-minister van Onder
wijs, K. en W., dr. J. Th. de
Visser, sprak vervolgens over
de „Beteekenis van de Unie van
Utrecht". In zijn rede zette hij
uiteen, dat, dank vooral het een
parig vrijheidsstreven, de dwang-
politiek van Philips hier te lande
de nederlaag geleden heeft en
met de vrijheid van Noord-
Nederland ook de gewetensvrij
heid aldaar voor goed gered is.
Niemand heeft deze ooit meer
een dennenbosch verloor. De
defectieve staarde in de duister
nis van den nacht.
»Zou het mogelyk zijn*, begon
hij na lang stilzwijgen, »dat uw
vrouw een van de personen op
de Sven Hedin-film kent?*
De beeldhouwer schudde glim
lachend het hoofd. »Onmogelyk,
mr. porter.*
»Hm Weet U alles van bet
vroegere leven van nw vrouw
I »Alles, Zij wss kamenier bij
verschillende voorname families.
Haar getuigschriften zyn alle
maal schitterend overal waren
ze buitengewoon met haar inge-
Domsn.*
Was zij nooit buiten betrek
king
>6een dag.*
Herbert Porter keek op zyn
horloge. »Ik hoor een auto aan
komen. Als die vrij isdan
zou ik er nog bijtyds zyn.«
De detective haalde een visite
kaartje tevoorschijn. »Hier...
mijn adresals er wat nieuws
isen ik ben overtuigd dat
er nog wat gebeurt... daD tele
foneert maar naar het hotel.*
»Ik zal het dadelijk doen; mr,
Porter ik bad liever gewild
dat U met ®y
De auta zette zieh weer In
hier te lande durven aantasten.
In zooverre bleef art. 13 der
Unie den Nederlanders heilig.
Hoe jammer echter dat men,
zoowel toen als later, bij de Unie
het vraagstuk van de vrijheid
van godsdienstoefeningen onbe
slist liet en zelfs kwam tot prak
tijken, die zoowel in strijd waren
met den geest van onderlingen
vrede en verdraagzaamheid, die
dit verbond kenmerkten, als in
breuk maakten op de geloofs
vrijheid, zooals de Vader des
«Vaderlands steeds had bedoeld
Spiegelen wij ons dan ook
niet alleen aan ons voorgeslacht,
door de kostbare panden te be
waren, die zij ons hebben toe
vertrouwd, maar ook door hunne
dwalingen te vermijden, waar zij
den godsdienst meenden te be
vorderen en het staatsbelang
waanden te dienen door direc-
ten of indirecten geloofsdwang.
Want het hoogste wat een
mensch en een volk kunnen
bereiken ontleent alleen aan vol
strekte vrijheid zijn waarde
Maar niet minder hoog dan
uit het oogpunt van vrijheid kan
de beteekenis der Unie uit natio
naal oogpunt worden aangesla
gen, hetgeen de redenaar aan.de
hand van het historisch gebeu
ren nader belichtte. Dit feest
zoo betoogde hij verder is dan
ook fniet slechts een Utrechtsch-
maar een echt-vaderlandsch en
nationaal feest.
Spr. dankte de Koningin en
Koninklijke Familie voor Hunne
Hooggewaardeerde tegenwoordig
heid bij deze herdenking. Het
nationaal karakter der Unie her
denking is ook hoog gehouden
door de tegenwoordigheid van
Hare Majesteit, wier stamvader
Jan van Nassau, die tot zijn leus
had gekozen: „De zaak der
Nederlanden is de zaak der Nas
sau's", de maker en wier stam
verwant, Willem van Oranje, de
voorbereider, al was het in an
deren vorm, is geweest.
1 en slotte zeide spr.
houdt de Unie alle Nederlandsche
geslachten welsprekend voor, wat
eendracht vermag.
beweging.
»Waarheen?« vroeg de chauf
feur, blykbaar verheugd in deze
afgelegen buurt zoo laat Dog een
vrachtje op te doen.
De detective liet zijn blik
gaan over de uitgestrektheid voor
zich. Voor hem uit lag een
vurige, roodachtige sehyn boven
een horizon het nachtelyk Berlyn,
dat zijn vurig leven tot in de
wolken weerkaatste 1 Herbert
Porter luisterde nog een oogen-
blik naar het wegrollen van het
rijtuig en zei toen
»Naar de Luxor-bioscoop 1*
De telefoon op hetschryfbureau
belde. Herbert Porter, die juist
uit de ontbytzaal was terugge
keerd, nam den hoorn van het
toestel. Hij hoorde eeD opgewon*
i den mannenstem
»Meneer Porter, ik ben het
Michaëiis er is wéér iets
onbegrypeiyka blyft U alsta-
blieft thuisik kom dadeiyk,
De speurder keek op Eyn
horlogehalf tien.
»Hoe laat kunt U hier zijn,
meneer Michaëiis
»Over een half uur.*
»Goed. Ik zal op n wachteM
{Wordt vervolgd
AXELSCHE
COURANT
